بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋعا قۇلشىنايىق

− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋى جاڭا داۋىردەگى ماركسيزم نازارياسىن زەرتتەۋ جانە كەمەلدەندىرۋ ينجەنەرياسىندا جاڭا جاعداي اشۋعا جەتەكشىلىك ەتتى

2024.12.02 16:31     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

”جاڭا ءداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا دۇرىس جولدان جازباي، جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولۋ كەرەك»، ”’ەكىنى ۇشتاستىرۋعا‘ تاباندى بولىپ، جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا تامىر تارتىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ تامىرىن جالعاستىرىپ، عىلىمنىڭ نەگىزىن بەكەمدەۋ كەرەك“، ”ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋ كەرەك“.

ماركسيزم نازارياسىن زەرتتەۋ جانە كەمەلدەندىرۋ ينجەنەرياسى قىزمەتى ءماجىلىسى 11 - ايدىڭ 29 - كۇنى بەيجيڭدە اشىلدى. ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋى جەتكىزىلدى. كوپشىلىك مىنانى ءبىلدىردى: باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىندا دۇرىس جولدان جازباي، جاڭالىق جاراتۋعا تاباندى بولىپ، پارتيانىڭ جاڭالىق جاراتۋ نازارياسىن ۇيرەنۋ، زەرتتەۋ، ۇگىتتەۋ مىندەتى مەن تالابى ايقىندالىپ، جاڭا داۋىردەگى ينجەنەريانىڭ اتقارىلۋىنا ماڭىزدى تياناق ازىرلەندى. ماڭىزدى نۇسقاۋدىڭ رۋحىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋدى، دايەكتىلەندىرۋدى تەرەڭدەتۋ، قورىتۋ، كادەگە جاراتۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ويداعىداي ىستەپ، پارتيانىڭ جاڭالىق اشۋ نازارياسىنىڭ جۇرت جۇرەگىنە اناعۇرلىم تەرەڭ ۇيالاۋىن ىلگەرىلەتىپ، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋعا قۇلشىنۋ كەرەك.

ماركسيزم − ءبىزدىڭ پارتيا قۇرۋىمىزدىڭ، مەملەكەت قۇرۋىمىزدىڭ، پارتيانى گۇلدەندىرۋىمىزدىڭ، مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋىمىزدىڭ ءتۇبىرلى جەتەكشى يدەياسى، پارتيامىزدىڭ جانى جانە تۋى.

”ماركستىك عىلمي نازاريانىڭ جەتەكشىلىگىنە يە بولۋ − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ايقىن ساياسي قاسيەتى جانە قۇدىرەتتى ساياسي ابزالدىعى“. باس شۋجي شي جينپيڭ ”ماركسيزم ينجەنەرياسىن“ ”پارتيانىڭ يدەيالىق، نازاريالىق قۇرىلىسىنىڭ نەگىزدىك ينجەنەرياسى، ستراتەگيالىق ينجەنەرياسى“ دەپ تۇراقتاندىرىپ، نازاريالىق قۇرىلىسقا وسكەلەڭ ءمان بەرەتىندىگىن ايگىلەدى. ينجەنەريالىق كەڭەس بەرۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى يان شياۋفىڭ مىنانى ءبىلدىردى: ”ماركسيزم ينجەنەرياسىن“ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ − پارتيامىزدىڭ جاڭا تاريحي شارت - جاعدايدا ماركسيزم تۋىن بيىك ۇستاپ، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋدەگى ماڭىزدى شاراسى، جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ دۇرىس بەتالىسىنا تاباندى بولىپ، پارتيانىڭ ساپاسىنىڭ وزگەرمەۋىنە، ءتۇسى وزگەرمەۋىنە كەپىلدىك ەتۋدە ماڭىزدى مانگە يە.

20 جىلدان بەرى ينجەنەريا ماركسيزم نازارياسىن زەرتتەۋ جانە كەمەلدەندىرۋ قىزمەت مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، پارتيانىڭ نازاريالىق شەبىن بەكەمدەپ، قالىڭ نازاريا قىزمەتكەرلەرىن ىنتىماقتاستىرىپ، ءبىر توپ جوعارى ساپالى زەرتتەۋ جەتىستىكتەرىن جارىققا شىعاردى.

ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، ينجەنەريا باستالعاننان بەرى، بۇكىل ەلدەگى ماركسيزم اۋلاسى 10 عا جەتپەيتىن مولشەردەن دامىپ، قازىر 2 مىڭنان اسقان، 700 دەن استام ءتۇيىندى تاقىرىپ پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتىنىڭ جالپى جاعدايىنا پارمەندى قىزمەت وتەپ، سان مىڭداعان مامان - وقىمىستىلار وعان ات سالىسقان.

”ماڭىزدى نۇسقاۋدا باس شۋجي ’ماركسيزم ينجەنەرياسى‘ قول جەتكىزگەن مول نازاريالىق جەتىستىكتەردى تولىق تۇراقتاندىرىپ، ءبىزدىڭ جاڭا تاريحي باستامادا يدەيالىق، نازاريالىق قۇرىلىستى اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدە ىلگەرىلەتۋ سەنىمىمىز بەن بەكىمىمىزدى كۇشەيتتى“. ماركسيزم نازارياسىن زەرتتەۋ جانە كەمەلدەندىرۋ ينجەنەرياسى قىزمەتى ماجىلىسىندە ناق مايداندا ماجىلىسكە قاتىناسقان ينجەنەريانىڭ باس مامانى چين شۋان ەرەكشە شابىت الدى. ”امالياتتىڭ دامۋىندا شەك بولمايدى، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋدە دە شەك بولمايدى. ءبىز باس شۋجيدىڭ تالابى بويىنشا، دۇرىس جولدان جازباي، جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولىپ، ءداۋىردىڭ جاڭا تاقىرىپتارىنا دەر كەزىندە عىلمي جاۋاپ بەرۋىمىز كەرەك“ دەدى چين شۋان.

شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىمەن زەيىن - زەردەنى، رۋحتى سومداۋعا تاباندى بولۋ − جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ يدەيالىق قۇرىلىسىنىڭ ءتۇبىرلى مىندەتى.

”شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، پارتيامىز ءجۇز ميلليونداعان حالىقتى ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، مەملەكەتتى كوركەيتۋ جولىندا قۇلشىنىپ، قايسارلىقپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، پارتيا مەن مەملەكەت ىستەرىندە تاريحي تابىسقا قول جەتكىزىپ، تاريحي وزگەرىس تۋدىردى. قازىرگى جۇڭگودا شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنا تاباندى بولۋ جانە ونى دامىتۋ ماركسيزمگە شىنايى تاباندى بولۋ جانە ونى دامىتۋ بولىپ تابىلادى. نازاريا قىزمەتكەرى رەتىندە مەن نازاريالىق سەنىمدى بەكەمدەپ، عىلمي بورىشىمدى قۇلشىنا امالياتتا ايگىلەپ، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن زەرتتەۋدى عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىنىڭ ءبىرىنشى تاقىرىبى ەتىپ، اناعۇرلىم كوپ جاڭاشىل، قۇندى نازاريالىق جەتىستىكتەردى جارىققا شىعارۋعا قۇلشىنامىن“ دەدى شاڭحاي قالاسى شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ اعا زەرتتەۋشىسى شياۋ ۋەيگۋاڭ.

شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ دامۋى − ۇزدىكسىز بايۋ، كەڭەيۋ جانە ۇزدىكسىز جۇيەلىلەنۋ، تانىمدىق ورەگە كوتەرىلۋ بارىسى.

”نازاريالىق زەرتتەۋ نەعۇرلىم تەرەڭ، نەعۇرلىم ەگجەي - تەگجەيلى بولعان سايىن، نازاريانى يگەرۋ، نازاريانى قولدانۋ سولعۇرلىم سانالى بولادى“. بەيجيڭ داشۋەسى شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن زەرتتەۋ ورنى باستىعىنىڭ ورىنباسارى حان يۇيحاي مىنانى ءبىلدىردى: باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىندا جۇيەلى، عىلمي زەرتتەپ ءتۇسىندىرۋدى كۇش سالا تەرەڭدەتۋ تالاپ ەتىلدى، بۇل ماعان تەرەڭ اسەر قالدىردى.

”جۇيەلىلەندىرۋ زەرتتەۋدىڭ، ءتۇسىندىرۋدىڭ كەڭدىگىن بەلگىلەيدى، تانىمدىق ورەگە كوتەرۋ زەرتتەۋدىڭ، ءتۇسىندىرۋدىڭ تەرەڭدىگىن ايگىلەيدى. ءبىز ءوز ابزالدىعىمىزدى تياناق ەتىپ، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ نازاريالىق توركىنىن، داۋىرلىك قۇنىن، عىلمي جۇيەسىن، رۋحاني ءمانىن، امالياتتىق تالابىن ىشكەرىلەي زەرتتەپ، جەتە ءتۇسىندىرىپ، جۇڭگوشا نازاريالىق عىلمي اعىمدى قۇلشىنا قالىپتاستىرامىز“ دەدى حان يۇيحاي.

نازاريالىق زەرتتەۋدىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەۋىنە بايلانىستى، نازاريالىق ۇگىت تە ءداۋىردىڭ اياق الىسىنا تىعىز ىلەسىپ، فورماسى كۇن سايىن بايىدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ۇيرەنۋدىڭ، ۇگىتتەۋدىڭ باعىتتامالىلىعىن، ناقتى ونىمدىلىگىن كۇش سالا كۇشەيتۋدى باسا دارىپتەدى.

”اشىق مەكروڧون“ ۇگىت - لەكسياسى − بيىل جىجياڭنىڭ نازاريالىق ۇگىت - لەكسياسىنىڭ ولكە دارەجەلى دەڭگەيىندەگى جاڭا ىزدەنىسى، جاستار ۇناتاتىن سۋىرىلىپ سويلەۋ فورماسىن نازاريالىق تاراتۋدا قولدانۋ ارقىلى پارتيانىڭ جاڭالىق اشۋ نازارياسىنىڭ جۇرت جۇرەگىنە اناعۇرلىم تەرەڭ ۇيالاۋىن ىلگەرىلەتتى.

جوعارى مەكتەپتەگى ءبىر رەتكى ۇگىت - لەكسيانى ەندى عانا اياقتاتقان سوڭ، 85 - جىلداردىڭ تۇلەگى سانالاتىن ۇگىتشى لياڭ لۇڭ دەرەۋ باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىن ۇيرەندى. ”نازاريالىق ۇگىتتىڭ باعىتتامالىلىعى بولعاندا عانا، ناقتى ونىمدىلىگى بولادى. ۇلكەن قاعيدانى دارىپتەۋمەن سالىستىرعاندا، ءبىز جاستار ۇناتاتىن تاسىلمەن سويلەۋدى، جاستار ۇناتاتىن جەرلەرگە بارىپ سويلەۋدى، نازاريالىق ۇگىتتىڭ اناعۇرلىم جاناسىمدى، اناعۇرلىم مەيىرلى، اناعۇرلىم تارتىمدى بولۋىنا مۇمكىندىك جاساۋدى قالايمىز“ دەدى لياڭ لۇڭ.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىندا ”ەكىنى ۇشتاستىرۋعا“ تاباندى بولىپ، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى شىنايى ءۇمىت ورتاعا قويىلىپ، ورتالىق پارتيا مەكتەبى (مەملەكەتتىك اكىمشىلىك شۋەيۋانى) عىلمي زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى چىن شۋگۋاڭ بولاشاقتاعى قىزمەت بەتالىسىن اناعۇرلىم ايقىندادى.

”ەكىنى ۇشتاستىرۋ“ اماليات دامۋىنىڭ ءتۇبىرلى تالابىن تەرەڭ اشىپ كورسەتۋمەن بىرگە، نازاريا دامۋىنىڭ نەگىزگى زاڭدىلىعىن، نازاريالىق زەرتتەۋدىڭ ءتۇبىرلى ءادىسىن دە تەرەڭ اشىپ كورسەتتى. ءبىز ماركسيزم سىندى جان تامىردان جانە جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتى سىندى تامىردان جازباي، جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا تامىر تارتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ءىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋ امالياتىنداعى كەلەلى ماسەلەلەردى ىشكەرىلەي زەرتتەپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىنىڭ باي مازمۇنى مەن داۋىرلىك قۇنىن اشىپ، پارتيانىڭ يدەيالىق، نازاريالىق قۇرىلىسىنىڭ جالىندى كۇشى بولۋىمىز كەرەك“ دەدى چىن شۋگۋاڭ.

جۇڭگونىڭ فيلوسوفيا، قوعامدىق عىلىمدار دەربەس ءبىلىم جۇيەسىن قۇرۋ − پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ جۇڭگونىڭ فيلوسوفيا، قوعامدىق عىلىمدار سالاسىنا جۇكتەگەن كەلەلى دە داڭقتى ستراتەگيالىق مىندەتى.

”ورتالىقتىڭ ورنالاستىرۋى مەن وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ تالابىنا ساي، ءبىز وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ 81 ءتۇرلى ’ماركسيزم ينجەنەرياسى‘ وقۋلىعىن قۇراستىرىپ جازۋعا ۇيىمداستىردىق، بۇل ەكونوميكا، زاڭ عىلىمى، اقپارات عىلىمى سياقتى فيلوسوفيا، قوعامدىق عىلىمدارعا قاتىستى پاندەر كاسىبىنىڭ جەلىلەس نەگىزدىك ساباقتارى مەن وزەكتى ساباقتارىن قامتيدى“. وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگى وقۋلىق مەكەمەسىنىڭ كادرى شۇي رۇيفىڭ مىنانى ءبىلدىردى: قىزمەت بارىسىندا باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ”جۇڭگونىڭ جەلىلەس ءتول جاسامپازدىق وقۋلىقتارىن“ كۇش سالا قۇرۋعا، ءتول جاسامپازدىق وقۋلىق قۇرىلىسى ارقىلى جۇڭگونىڭ فيلوسوفيا، قوعامدىق عىلىمدار دەربەس ءبىلىم جۇيەسىن قۇرۋعا ۇلەس قوسامىز.

ىستەردى دامىتۋدا دارىندىلاردى الدىڭعى ورىنعا قويۋ كەرەك. جوعارى ساپالى نازاريا دارىندىلارىن جەتىلدىرۋگە باسا ءمان بەرۋدى باس شۋجي شي جينپيڭ ەسىنەن شىعارعان ەمەس.

”باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋى ءبىزدىڭ نازاريا دارىندىلارىن باۋلۋ ۇلگىسى جونىندە بەلسەنە ىزدەنىس جاساۋىمىزعا اناعۇرلىم جوعارى تالاپ قويدى“. ۋحان داشۋەسى ماركسيزم شۋەيۋانىنىڭ باستىعى لو يۇڭكۋان بىلاي دەدى: مەملەكەتتىك ءتۇيىندى ماركسيزم شۋەيۋانى رەتىندە، ءبىز نازاريا دارىندىلارىن تاربيەلەۋدە ۇلگىلىك، باستاماشىلدىق رولىمىزدى ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، سەنىمى بەرىك، نازاريالىق نەگىزى مىعىم، سانى جەتكىلىكتى، قۇرىلىمى ساپالى جوعارى ساپالى وقىتۋشىلار قوسىنىن كۇش سالا قۇرىپ، ماركسيزم نازارياسى زاپاس دارىندىلارىن ۇزدىكسىز جەتىلدىرۋگە جوعارى مەكتەپتەردىڭ كۇش - قۋاتىن ارنايمىز.

(شينحۋا اگەنتتىگى، 11 - ايدىڭ 30 - كۇنى، بەيجيڭ. شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى)

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى

جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى