بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>ەكونوميكا

بازاردى باعىت ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، ءبىر تۇتاس تۇرگە ءبولىپ باسقارىپ، ۇكىمەتتىڭ جەتەكشىلىگىن كۇشەيتۋ

مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقىسىندا ونىمدىلىك پەن ادىلدىكتى قاتار دارىپتەۋ كەرەك (ساياساتتىق تۇسىنىك)

2018.06.04 14:04     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  تۇسىنىك جاساۋشى: ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينيسترلىگىنىڭ ورىنباسار مينيسترى چيۋ شياۋپيڭ،


  تىلشىلىك ىستەۋشى: «حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى لي شينپيڭ


  مەملەكەتتىك كەڭەس تاياۋدا «مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقىسىن بەلگىلەۋ مەحانيزمىنە رەفورما جۇرگىزۋ جونىندەگى پىكىردى» باسىپ تاراتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقىسىن ءبولۋ، باسقارۋ ادىسىنە ەلەۋلى رەفورما جۇرگىزدى. ساياسات قانداي جاعدايدا شىعارىلدى، بۇرىنعىمەن سالىستىرعاندا، وسى رەتكى رەفورمانىڭ قانداي كورنەكتى ەرەكشەلىگى بار؟ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ جۇمىسشى – قىزمەتشىلەرىنە قانداي ىقپالى بولادى؟ وسىنداي قولامتالى ماسەلەلەر جونىنەن ءتىلشى ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينيسترلىگىنىڭ ورىنباسار مينيسترى چيۋ شياۋپيڭگە تىلشىلىك ىستەدى.


  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى ءبولىس ءتۇزىمى جۇيەسىنىڭ نەگىزىنەن قالىپتاسقانىن اڭعارتادى


  مەملەكەت 1985 – جىلدان باستاپ ءىرى، ورتا كاسىپورىندارعا قاراتا ەڭبەكاقى جالپى سوماسىن ەكونوميكالىق ونىمدىلىكپەن ۇشتاستىرۋ ءادىسىن اتقاردى، جۇمىسشىلار ەڭبەكاقىسىنىڭ جالپى سوماسىنىڭ ارتۋى ەكونوميكالىق ونىمدىلىكتىڭ ارتۋىمەن بەلگىلى سالىستىرما بويىنشا وزگەرىپ وتىردى، بۇل مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەكونوميكالىق ونىمدىلىكتى ارتتىرۋىندا جانە مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار جۇمىسشىلارىنىڭ بەلسەندىلىگىن ساۋلەلەندىرۋدە ماڭىزدى رول اتقاردى. الايدا سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ءتۇزىلىسىنىڭ بىرتىندەپ كەمەلدەنۋىنە جانە مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىنىڭ ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي جۇرگىزىلۋىنە ىلەسە قازىر اتقارىلىپ وتىرعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقىسىن بەلگىلەۋ مەحانيزمىندە بازارلانعان ءبولىس دەڭگەيى جوعارى بولماۋ، ءبولىس ءتارتىبىنىڭ ارناعا ءتۇسۋى جەتكىلىكتى بولماۋ، باقىلاپ – باسقارۋ جۇيەسى كەمەلدەنبەۋ ماسەلەلەرى ورىن تەۋىپ، رەفورما دامۋىنىڭ قاجەتىنە ۇيلەسپەي قالدى. وسى رەتكى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقىسىن بەلگىلەۋ مەحانيزمىنە رەفورما جۇرگىزۋ شاراسىنىڭ شىعارىلۋى جۇڭگوشا وسىزاماندانعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار تۇزىمىمەن سايكەسكەن مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى ءبولىس ءتۇزىمى جۇيەسىنىڭ نەگىزىنەن قالىپتاسقانىن اڭعارتادى.


  «وسى رەتكى رەفورمادا مىناداي 4 باستى پرينسيپ باسشىلىققا الىندى: جۇڭگوشا وسىزاماندانعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار ءتۇزىمى رەفورماسىنان جازباۋ، ونىمدىلىكتى جەتەكشى ەتۋ مەن ادىلدىكتى قورعاۋدىڭ تۇتاستىعىنان جازباۋ، بازاردىڭ بەلگىلەۋى مەن ۇكىمەتتىڭ باقىلاپ – باسقارۋىن ۇشتاستىرۋدان جازباۋ، تۇرگە، دارەجەگە ءبولىپ باسقارۋدان جازباۋ». چيۋ شياۋپيڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: رەفورمادا مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى جالپى سوماسىن ءبولۋ ماڭىزدى ءتۇيىن ەتىلەدى، سونداي – اق مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ىشكى ءبولىسى ەلەنەدى، ماسەلەنى نىشان ەتۋ مەن نىسانانى نىشان ەتۋدە تاباندى بولىنىپ، ەڭبەكاقى بولىسىنە بازارلاندىرا رەفورما جۇرگىزۋ باعىتى بويىنشا، كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى جالپى سوماسىن تۇراقتاندىرۋ ءادىسى مەن باسقارۋ تاسىلىنە رەفورما جۇرگىزىلىپ، كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى بولىسىندەگى دەربەستىك ۇقىعى ىشكەرىلەي تياناقتاندىرىلادى. سونىمەن بىرگە، ۇكىمەتتىڭ كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەكاقى بولىسىندەگى باقىلاپ – باسقارۋى جاقسارتىلىپ جانە كۇشەيتىلىپ، ىستەن بۇرىنعى جەتەكشىلىك ەتۋ، ءىس بارىسىنداعى، ىستەن كەيىنگى باقىلاۋ كۇشەيتىلەدى. رەفورما ارقىلى ءارى شابىتتاندىرۋ، ءارى شەكتەۋ رولى بار، ونىمدىلىك پەن ادىلدىك قاتار دارىپتەلەتىن، ءارى كاسىپورىنداردىڭ جاي زاڭدىلىعىنا ۇيلەسەتىن، ءارى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ەرەكشەلىگىن ايگىلەيتىن ءبولىس مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلەدى.


  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار