بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن توعىسا دامۋدىڭ جاڭا تاراۋىن جازدى، ءبىر نيەت، ءبىر باعىتپەن دامۋعا ۇمتىلدى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ شياڭ
2022.06.10 16:55 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ءبىر تۇتاس جۇيە، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ءبىر شاڭىراقتىڭ ادامدارىنداي ەتەنە. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋ اياق الىسى ۇزدىكسىز تەزدەپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن اراسىنداعى ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ كۇن سايىن جيىلەدى.
كورشىلەس قونىستانىپ، ”شاعىن كولەمدە شەكتەلۋ، بەلگى سىزىق ارقىلى ءبولىپ باسقارۋ“ سىندى ويلاۋ ءتاسىلىن تالقانداپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ەكى جاق ەكونوميكانى دامىتۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى، ەكولوگيانى قورعاۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ سياقتى سالالاردا كەڭ كولەمدى اۋىس - كۇيىس، سەلبەستىك ورىستەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسى توعىسا دامۋدىڭ پايداسىنان بىرگە يگىلىكتەنىپ، تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى ۇزدىكسىز كۇشەيدى.
جويقىن بىرىككەن كۇش ۇيىستىردى
جازدىڭ شۇلەن شۇعىلاسى سىمداي تارتىلعان داڭعىل جولدارعا توگىلىپ تۇر، جولدىڭ ەكى جاعىندا زاۆود ۇيلەرى تىزىلە بوي سوزىپ، جۇمىسشىلار قاربالاس، ءتارتىپتى جۇمىس ىستەۋدە.
بۇل ارا بيڭتۋان 12 - شىسى مەن ءۇرىمجى ەكونوميكالىق، تەحنيكالىق اشۋ رايونى (توۋتۇنحى رايونى) بىرگە قۇرعان كاسىپ سالاسىن دامىتۋ سەلبەستىك رايونى. سوناۋ 2007 - جىلى ەكەۋى اكىمشىلىك شەكارانى بۇزىپ، باقشا رايونىن بىرگە قۇرۋ، پايدانى ۇلەستىرۋ ۇلگىسى بويىنشا، توعىسا دامۋ جولىندا بارعان سايىن جاقىنداسىپ، بارعان سايىن كۇشەيىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋىنا ءتيىمدى ىزدەنىس جاسادى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ەكى جاق باسىمدىقتار ارقىلى ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋ، ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزۋ پرينسيبىن نەگىز ەتىپ، جان - جاقتى، كەڭ سالالى، كوپ ساتىلى ەكونوميكالىق سەلبەستىك ورىستەتىپ، باسىمدىققا يە بايلىق پەن ءوندىرىس فاكتورىنىڭ ءوڭىر ىشىندە ساپالىلانۋىن، بىرىگۋىن ىلگەرىلەتتى.
6 - ايدا قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنىڭ بيڭتۋان بولىمشە رايونىنداعى ءتۇيىندى نىساندار قاۋىرت ىلگەرىلەتىلدى.
شينجياڭ يليحۇڭ بيولوگيالىق جاڭا ماتەريالدار عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋ جانە كەشەندى پايدالانۋ نىسانى مەجەمەن 9 - ايدا تۇگەلدەي سالىنىپ بولادى ءارى پايدالانۋعا بەرىلەدى. ”بۇل جەردىڭ بايلىق باسىمدىعى، قاتىناس ورىن ابزالدىلىعى جانە تاماشا قىزمەت وتەۋ كاسىپورىنداردىڭ وسىندا ىرگە تەبۋىنىڭ تەتىگى“. وسى سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى گاۋ حۇڭلەي بىلاي دەدى: نىساننىڭ جىلدىق ءونىم قۇنى 9 ميلليارد 800 ميلليون يۋان بولىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننان 2500دەن استام ادامدى جۇمىستانۋعا جەتەكتەيتىندىگى مەجەلەنىپ وتىر.
كاسىپ سالاسىنىڭ توعىسۋى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن اراسىنداعى بايلانىستى كۇشەيتۋ، وڭىرلەر ارا قامالدى تالقانداۋ بارىسىندا ەرەكشە رول اتقاردى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ءبىر تۇتاس باسشىلىعىندا، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ەكى جاق قول ۇستاسا العا ىلگەرىلەپ، سەلبەستىك جەتىستىكتەرى تولاستامادى.
قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنىڭ بيڭتۋان بولىمشە رايونى، تارباعاتاي ءتۇيىندى وركەندەتۋ - ەسىك اشۋ سىناق رايونى 9 - شى اۋماعى، شىحىزى − ماناس بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋ سىناق رايونى... تيانشان الابىندا ءبىر - بىرلەگەن جاڭا باقشا رايوندارى، ءبىر - بىرلەگەن جاڭا زاۆود ۇيلەرى وزىق جابدىق جاساۋ كاسىبى نىساندارىن، جۇمساق بولشەك ينفورماتسيا كاسىپ سالاسى نىساندارىن، سىرتقا باعىتتالعان ەكونوميكالىق نىسانداردى تىرەك ەتىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن پارمەندى ىلگەرىلەتتى.
ەگە بەرسەڭ اعاش تا ورمان بولار، ۇيە بەرسەڭ قۇمنان دا جوتا جاسالار، كۇش بىرىككەندە عانا ۇلكەن اۋقىمعا اينالار. ”2> 1+ 1“ سىندى جويقىن كۇشكە تالپىنىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ەكى جاق وندىرگىش كۇشتەردىڭ ورنالاسۋى، بازار جۇيەسى قۇرىلىسى سياقتى جاقتاردا توعىسۋدىڭ كىرىسۋ ءتۇيىنىن، ارنالاس تەڭ قادامدى توعىسۋ ءتۇيىنىن ءداپ باسىپ تاۋىپ، ەكونوميكانى سەلبەسە دامىتۋدىڭ تاماشا جاعدايىن ۇزدىكسىز اشتى.
دامۋ جىرىن بىرگە شىعانداتتى
قامال الۋ ءتۇيىنىن ىزدەۋ، فاكتورلاردىڭ اۋىسۋىن جەبەۋ − بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ىشكى تالابى.
5 - ايدىڭ 28 - كۇنى تاڭەرتەڭ بيڭتۋان قاتىناس قۇرىلىسى شەكتى سەرىكتەستىگى ۇستىنە الىپ سالعان 3 - شى 46 - تۋانى − ەلىشحۋ قالاشىعى تاس جولى سالىنىپ بولىپ، اۆتوكولىك قاتىنادى. بۇل بيڭتۋان 3 - شىسى 46 - تۋانىنىڭ يۇڭشيڭ قالاشىعىن، ياركەن اۋدانىنىڭ ەلىشحۋ قالاشىعىن، بيڭتۋان 3 - شىسى 54 - تۋانىنىڭ شيڭان قالاشىعىن تۇتاستىراتىن ماڭىزدى ارنا، جول جەلىسىندەگى ياركەن وزەنى ەرەكشە ۇلكەن كوپىرى وسى وڭىردەگى بىردەن - ءبىر قاتىناس كوپىرى.
”ۇلكەن كوپىر سالىنۋدان بۇرىن ءبىز وزەننىڭ قارسى جاعالاۋىنا بارۋ ءۇشىن جولدى اينالىپ ءوتۋشى ەدىك، ول ءۇشىن 30 نەشە كيلومەتر ارتىق جول باسۋعا تۋرا كەلەتىن“. ياركەن اۋدانى ەلىشحۋ قالاشىعىنىڭ تۇرعىنى اراي سەرىك: قازىر اۆتوكولىكپەن بىرنەشە مينۋتتا - اق ۇلكەن وزەننەن وتە الامىز، - دەدى. ءبىر كوپىر ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءجۇرىس - تۇرىسىنا اناعۇرلىم قولايلىلىق تۋدىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرى اناعۇرلىم جاقسى ساتىلىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ بايلانىسى اناعۇرلىم قويۋلادى.
ءبىر نيەتپەن ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، دامۋ سەنىمى اناعۇرلىم نىعايا ءتۇستى؛ ەتەنە جاقىن بولىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ دوستىعى اناعۇرلىم قويۋلادى.
بيڭتۋان 4 - شىسى 70 - تۋانىنداعى كاسىپورىن تايكۇن جەم - ءشوبى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ％40ى توڭىرەكتەگى اۋىل - قالاشىقتاردان كەلگەن، بۇقارانىڭ جۇمىستانۋىن جەبەۋ مەن سەرىكتەستىكتىڭ دامۋىن جەبەۋدە ”تەڭ پايداعا كەنەلۋدى“ جۇزەگە اسىردى.
”ءبىز توڭىرەكتەگى اۋىل - قالاشىق قىزمەتكەرلەرىن بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا، بەلگىلەنگەن ورىندا زاۆود اۆتوكولىگىمەن اپارىپ - اكەلەمىز، ءۇيى الىستاعىلارىن تاماقپەن، جاتاقپەن تەگىن قامدايمىز“. وسى سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى جاۋ چياڭ بىلاي دەدى: ”ءار جىلى سەرىكتەستىك تاعى مەرزىم سايىن قىزمەتكەرلەردى شەبەرلىككە باۋلۋعا ۇيىمداستىرىپ، دارىندى نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، كاسىپورىننىڭ دامۋىنا ’نەگىز‘ ۇستەيدى“.
ءۇمىت اتىزىندا جەرگىلىكتى ورىنمەن بىتە قايناسىپ دامىعان بيڭتۋاننىڭ تىڭ يگەرۋ رايوندارى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جەرگىلىكتى شارۋالاردى كىرىسىن ارتتىرىپ، بايۋعا باستادى.
كورلا قالاسى تۋورورشى اۋىلى اللىككاتمان قىستاعى المۇرت ەگىمشىلىگى قىستاعى. المۇرت بازارى ولشەمىنىڭ جوعارىلاۋىنا بايلانىستى، جەمىس شارۋالارىنىڭ باسقارۋ تەحنيكاسىنا دا اناعۇرلىم جوعارى تالاپ قويىلدى. وسى سەبەپتى بيڭتۋان 2 - شىسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق عىلمي زەرتتەۋ ورنى وسى قىستاقتا بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن توعىسقان جاستار عىلىم - تەحنيكا ەرىكتى قىزمەت وتەۋ ورنىن قۇرىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى جەمىس شارۋالارىنا المۇرت باپتاۋ تەحنيكاسىن مەرزىم بويىنشا تەگىن ۇيرەتتى.
قازىر قىستاق تۇرعىنى مامەت مامۇت ءار كۇنى ءوز ءۇيىنىڭ جەمىس باعىنان شىقپاي، المۇرت اعاشتارىن شىرپىپ بۇتايدى.
”ويداعىداي بۇتالماسا، اعاش تۇلعاسىنىڭ اۋا الماسۋ، جارىق ءتۇسۋ شارت - جاعدايىنا ىقپال جاسايدى، سونىمەن جەمىستىڭ ساپاسىنا ىقپال ەتەدى“. جەتەكشىلىك ەتۋ ارقىلى مامەت تەز جەتىلدى، ”مامان باردا ءبىز، ءسوز جوق، المۇرتتان مول ءونىم الامىز“.
توعىسۋدىڭ جەتىستىگىنەن بىرگە يگىلىكتەندى
كەشقۇرىم، سالقىن سامال ەسىپ تۇر. ادامدار توۋتۇنحى وزەنى اڭعارىنداعى ورمان باقشاسىندا سەيىلدەۋدە، بۇلاق سۋى كوركەم كورىنىستى ارلەپ تۇر، دەنە شىنىقتىرۋ جاياۋلار جولى شىعىس پەن باتىسقا تۇتاسقان. ”توۋتۇنحى وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋى بارعان سايىن كورىكتەنىپ بارادى، كوپشىلىك وسىندا كەلىپ سەيىلدەۋدى، دەنە شىنىقتىرۋدى ۇناتادى“، - دەدى سانجى قالاسىنىڭ تۇرعىنى چىڭ شۋەتيڭ.
بۇرىن بۇل جەر ءونىمدى جونگە سالىنباعاندىقتان، قوقىر - قوقسىق شاشىلىپ، بۇقارا ”باس اۋىرتاتىن وزەن“ دەپ اتاعان. 2019 - جىلى بيڭتۋان 12 - شىسى مەن سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسى ”ءبىر جوبا، ءبىر كارتا، ءبىر تۇلعالاندىرىپ اتقارۋ“ تالابى بويىنشا، وزەن اڭعارىنىڭ ەكى جاعاسىن جالپىلىق جونگە سالۋ نىسانىن رەسمي ىسكە قوسىپ، وزەندى تابيعاتقا قايتارىپ، توۋتۇنحى وزەنىن جاعالاۋداعى بۇقارانىڭ ”باقىت وزەنىنە“، شار تاراپتاعى ساياحاتشىلار تالاسا - تارماسا باراتىن ”ينتەرنەتتەگى تانىمال، ءسوزسىز، باراتىن جەرگە“ اينالدىردى.
توعىسقان سايىن جاراسىمدى بولدى، دامىدى. سوڭعى جىلدارى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋى ”ءبىر تۇتاس جۇيە“ بولۋ، جوبا ”ءبىر كارتا“ بولۋ، قاتىناس ”ءبىر جەلى“ بولۋ جان - جاقتى تياناقتاندىرىلىپ، ەكونوميكالىق دامۋدى بىرگە جەبەيتىن، مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىن بىرگە توعىستىراتىن، ۇلتتار ىنتىماعىن بىرگە قۇراتىن، ەمدەۋ قىزمەت وتەۋىندە ءوزارا تيىمدىلىك جاسايتىن، كادرلار مەن دارىندىلاردان تەڭ يگىلىكتەنەتىن تاماشا جاعداي جەدەل قالىپتاسىپ، ءتۇرلى ىستەردىڭ دامۋىن جانە حالىق تۇرمىسىنىڭ جاقسارۋىن پارمەندى تۇردە ىلگەرىلەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋىنىڭ پايداسىنان تەڭ يگىلىكتەندىردى.
بيڭتۋان 5 - شىسى شۋاڭحى قالاسى بۇراتالا موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىمەن ەمدەۋ بايلىقتارىنان تەڭ يگىلىكتەنۋ مەحانيزمىن بەلسەنە قۇرىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەمدەۋ قۇرىلىمدارى ءبىر - ءبىرىن مويىنداپ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى ءوزارا بايلانىسىپ، تۇتاسىپ، بۇقارانىڭ شيپاحاناعا جاتۋى قيىن بولۋ، اۋرۋ كورسەتۋى قىمبات بولۋ ماسەلەلەرىن شەشىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن بۇقاراسىنىڭ ءومىرىنىڭ سالاماتتىعىن قورعادى.
بيڭتۋان 3 - شىسى تۇمشۇق قالاسى ءارقايسى مەكتەپتەردى قاشقار ايماعىنداعى، قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسىنداعى ءارقايسى مەكتەپتەرمەن مەكتەپتەر ارا جۇپ قۇراپ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ قيمىلىن ورىستەتۋگە ۇيىمداستىردى؛ بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن مەكتەپتەرىنىڭ ”وقۋ - اعارتۋ، وقىتۋ، مادەنيەت قۇرىلىسى، وقىتۋدى زەرتتەۋ ىقپالداستىعى“ اۋىس - كۇيىس قيمىلدارىن ورىستەتىپ، ساپالى وقۋ - اعارتۋدىڭ بىركەلكى دامۋىن كۇش سالا جەبەدى.
بيڭتۋان 1 - شىسى ارال قالاسى، اقسۋ ايماعى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر شىعارماشىلىق اۋىس - كۇيىسى قيمىلىن بىرلەسىپ وتكىزىپ، ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتىن، ادەبيەت - كوركەمونەردى نەگىزگى ساتىعا جەتكىزۋ سياقتىلاردى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن بۇقاراسىنىڭ رۋحاني مادەنيەت قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ، جۇرت جۇرەگىن مادەنيەتپەن نارلەندىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن ۇزدىكسىز بەكەمدەدى.
...
ءبىر اسپان استىندا، ءبىر توپىراقتا جاسادى. بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن بايلىقتان تەڭ يگىلىكتەنىپ، باسىمدىقتار ارقىلى ءوزارا تولىقتاپ، كەڭ كولەمدە قۇرىلىس جۇرگىزۋدى، جاپپاي اشۋدى، قاۋىرت دامۋدى كوپ جاق بىرگە اقىلداسۋ سەرپىنى كۇشەيدى.
ىشكەرىلەي رەفورما جاساۋ، دامۋ امالياتىندا بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ەكى جاق ۇزدىكسىز ىزدەنىس جاساپ جاڭالىق اشىپ، اۆتونوميالى رايوندىق 10 - كەزەكتى پارتكوم ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ ورنالاستىرۋلارىن تياناقتاندىرىپ، ”ءبىر تۇتاس جۇيەنى“ ويداعىداي باسقارىپ، ”ءبىر كارتانى“ بىرگە سىزىپ، توعىسا دامۋدىڭ ۇزدىكسىز جاڭا ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭ قىزمەتى باس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا جاڭا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوستى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
