بەيجيڭدە «قازاق بالا» كلۋبىنىڭ ءبىر جىلدىعى مەن ناۋرىزدى قۇتتىقتاۋ قيمىلى وتكىزىلدى

2015.03.30 14:10  

　　حالىق تورابى، 30 - ناۋرىز، بەيجيڭ. (نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى) قازاق حالقى «تاربيە تال بەسىكتەن»، «قىران قۇس ۇيادا نەنى كورسە، ۇشقاندا سونى الادى» دەپ، بالا تاربيەسىنە اسا ءمان بەرگەن. «بالا ــ بولاشاق» دەپ، ەس بىلە باستاعان بالانىڭ ساناسىنا ۇلتتىق ءداستۇردى ءسىڭىرۋدى اتا – انانىڭ بورىشى دەپ ساناعان. قازاقتىڭ «اتا كورگەن وق جونار، شەشە كورگەن تون پىشەر» دەگەن ماقالى دا ءسابي شاقتاعى اتا – انا تاربيەسىنىڭ قانشالىق ماڭىزدى ەكەنىن كورسەتىپ تۇرعانداي.

　　قارا ورمان قازاقتىڭ ورتاسىنان شالعايدا جۇرسە دە ۇرپاق الدىنداعى بورىشىن ۇمىتپاعان بەيجيڭدەگى قازاق وتباسىلار ساياحاتتىڭ مايتالمانى ــ جانار ىسلامبەك قىزىنىڭ باستاماشى بولۋىندا 2014 – جىلى ناۋرىز ايىندا بەيجيڭدە «قازاق بالا» كلۋبىن قۇرعان.

　　كلۋبتىڭ ماقساتى بەيجيڭدەگى قازاق بالالارىنا قازاق ءتىلىن، قازاق جازۋىن ۇيرەتىپ، قازاقتىڭ عۇرىپ – ادەتتەرى مەن تانىم – سەنىمدەرىن ولاردىڭ ساناسىنا ءسىڭىرۋ بولاتىن. قازىرگە دەيىن اتا – انالاردىڭ سەلبەسۋىندە ءبىر جىل ىشىندە ءبىرتالاي شارالاردى ۇيىمداستىرىپ ۇلگىردى.

　　كلۋبتا اپتا سايىن انا ءتىلى ساباعى ءوتىلىپ، بالالار قازاق ءتىلى مەن قازاق جازۋىن ۇيرەنەدى، قازاقشا ولەڭ، تاقپاقتاردى جاتتايدى، قازاقتىڭ ۇلى ادامدارى تۋرالى حيكايالاردى تىڭدايدى. قازىر انا ءتىلى كلاسىندا 40قا تارتا بالا وقيدى، مۇنان سىرت وقۋ جاسىنا تولماعان سابيلەردى قوسقاندا كلۋبقا 50 نەشە بالا قاتىناسادى.

　　29 – ناۋرىز كۇنى اتالعان كلۋبتىڭ ءبىر جىلدىعى مەن ناۋرىز مەرەكەسىن تويلاۋ قيمىلى بەيجيڭدە وتكىزىلدى. كلۋبقا قاتىناساتىن 60قا تارتا بالا مەن ولاردىڭ اتا – انالارى، قاريالار قاتىناستى، اۋىلدىڭ اقساقالى ناۋرىز تويىنا، بالالار كلۋبىنىڭ ءبىر جىلدىعىنا ارناپ اق باتاسىن بەرىپ، اق سامايلى انالار اق شاشۋ شاشتى. «بالا ءتىلى ــ بال» دەگەندەي، بالالار ءبىر جىلدان بەرى كلۋبتا ۇيرەنگەن اندەرى مەن ولەڭ – تاقپاقتارىن ايتىپ، بارلىق كورەرمەندەردى ءسۇيىندىردى.

　　بۇل جولعى قيمىلدا بالالارعا تەك قانا قازاق تىلىندە ونەر كورسەتۋ تالابى قويىلعان ەكەن، بىرنەشە ساعاتقا سوزىلعان ونەر كورسەتۋ باسقىشىندا سابيلەردىڭ بارلىعى تەك قانا قازاق تىلىندە ءان مەن ولەڭ – تاقپاق ايتتى، ءتىپتى، بال تىلدەرىمەن ناۋرىز مەرەكەسىنە قۇتتىقتاۋ لەبىزىن ءبىلدىرىپ، ابايدىڭ ولەڭدەرىن، قادىر مىرزاليەۆتىڭ ءتىل تۋرالى تولعاۋلارىن ناشىنا كەلتىرە وقىدى، قارا جورعا ءبيىن بيلەپ، ناۋرىز كوجە ءىشۋ جارىسىنا قاتىناستى.

　　بۇل رەتكى قيمىلعا ورتالىق تەلەۆيزيانىڭ ءان بايقاۋىندا بۇكىل جۇڭگوعا تانىمالى بولعان تاسقىن تابىس ۇلى ۇلىن ەرتىپ اكەلىپ قاتىناستىردى ءارى ءوزى قازاقتىڭ «دۋدار – اي» ءانىن شىرقادى. ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءبي كاسىبىندە وقىپ جاتقان ستۋدەنتتەر كورەرمەنگە «قارا جورعا» ءبيىن ۇسىندى.

　　بۇل يگىلىكتى شارانىڭ باستى ماقساتى بالالاردىڭ ساناسىنا انا ءتىلى مەن اتا ءداستۇردى بەرىك ورناتۋ بولسا، ءبىر جاعىنان بالالاردىڭ كوپ الدىنا شىعىپ ونەر كورسەتۋ بارىسىندا جۇرەكتىلىكتەرىن شىڭاۋىنا دا كوپ كومەگىن تيگىزەرى ءشۇباسىز.

　　انا ءتىلىڭ ــ ارىڭ، ءبىل،

　　ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.

　　وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،

　　ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە، - دەپ قادىر مىرزاليەۆ ايتقانداي، سابيلەردىڭ انا ءتىلىن، اتا ءداستۇرىن ۇمىتىپ قالۋىنان الاڭداپ، وسىنداي يگى شارالاردى ۇيىمداستىرعان بەيجيڭدەگى اتا – انالاردىڭ ەڭبەگىنە قۋانا قول سوعۋعا تاتيدى. ءيلايىم، انا ءتىلى مەن اتا ءداستۇرى وسىلاي ۇرپاقتان – ۇرپاققا جالعاسا بەرسىن!

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى