ەكولوگيا الدىمەن ەسكەرىلىپ، ءۇستىرتتى القاپ كورىكتەندى
«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى شىن لين، يۋان چۋان، شۇي شى - ياۋ، چيۇڭدا جوگا
2022.07.21 16:52 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جازدىڭ شىلىڭگىر ىستىعىندا شيزاڭنىڭ لينجى قالاسى ياني سازدىعى جاسىل جەلەك جامىلىپ، بولەكشە تۇسكە ەندى.
«چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىنىڭ تاۋى وسىنشاما جاسىل، سۋى وسىنشاما تۇنىق ەكەن عوي!» شانشيدەن كەلگەن ءبىر ساياحاتشى قول تەلەفونىن الىپ، كوركەم كورىنىستى سۋرەتكە تۇسىرە باستادى.
«شيزاڭنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن ويداعىداي قورعاۋ − بولاشاققا پايدالى، دۇنيە جۇزىنە پايدالى». 2021 - جىلى 7 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − باعالى بايلىق، مۇزدى القاپ، قارلى دالا دا − باعالى بايلىق دەگەن ۇستانىمدى بەرىك ورناتىپ، ستراتەگيالىق تۇراقتىلىقتى ساقتاپ، ەكولوگيالىق ورتانى جونگە سالۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، چيڭحاي - شيزاڭ ۇستىرتىندەگى ورگانيزمدەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن قورعاۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەكولوگيانى الدىمەن ەسكەرۋ، جاسىل دامۋ جولىمەن بۇلجىماي ءجۇرىپ، ادام مەن تابيعات جاراسىمدى قاتار ءومىر سۇرەتىن وسىزامانداندىرۋدى قۇلشىنا قۇرىپ، جەر شارىنىڭ 3 - ۇيەگىنىڭ ەكولوگياسىن شىن مانىندە ويداعىداي قورعاۋ كەرەك.
ءبىر جىلدان بەرى شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - جۇرتشىلىعى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرىعىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويىپ، قورعاۋعا ءمان بەرۋدەن ىرىقتىلىققا قاراي بۇرىلىس جاساپ، چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىن بۇكىل ەلدىڭ، ءتىپتى، حالىقارانىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت بيىگىنە اينالدىرۋعا قۇلشىندى.
ياني سازدىعىندا جەرگىلىكتى قىستاق تۇرعىندارى قىزمەت كيىمىن كيىپ، قورعاۋشى بولىپ، ءار كۇنى شارلاۋ، قوقىر - قوقسىقتى تازالاۋ، جابايى حايۋاناتتاردى قۇتقارۋ قىزمەتىن ورىستەتەدى.
«ءتىپتى دە كوپ ادامعا ياني سازدىعىن قورعاۋدىڭ ماڭىزدى ءمانىن ۇعىندىرۋ كەرەك» دەدى لينجى قالاسى با - ي رايونى ليديڭ قىستاعىنىڭ سازدىقتى قورعاۋ ۇگىتشىسى نيما پيڭسو. ياني سازدىعىنا قاراتا كۇندەلىكتى قۋزاۋ - جەتەكشىلىك ەتۋ مەن بۇقارانىڭ شارلاۋىن، قورعاۋىن ۇشتاستىرۋ ءتاسىلى قولدانىلىپ، سازدىقتى قورعاۋ نىسانالىق جاۋاپكەرلىك حاتىنا ساتىلار بويىنشا قول قويىلىپ، شارلاۋدا، قورعاۋدا ات ءۇستى ىستەمەۋ جۇزەگە اسىرىلىپ، سازدىقتى باسقارۋ، قورعاۋ جاۋاپكەرلىگى ناقتىلاندىرىلدى.
عىلىم - تەحنيكا كۇشى سازدىقتى قورعاۋعا دەم بەردى. لينجى قالاسىنىڭ ەكولوگيالىق ورتا تاراۋى «سازدىق ەكولوگياسىن تەكسەرۋ - باقىلاۋدى كۇشەيتىپ، بايلىقتىڭ جاي - جاپسارىن جاپپاي انىقتاپ، عىلمي جوبالاۋ مەن قورعاۋعا نەگىز ازىرلەۋدى» كۇش سالۋ ءتۇيىنى ەتىپ، ۋحان داشۋەسى، شيزاڭ داشۋەسى سياقتى عىلمي زەرتتەۋ ورىندارىمەن سەلبەسىپ، ياني سازدىعى كولەمىندەگى ءتۇرلى شەشۋشى ەكولوگيالىق ورتا كورسەتكىشتەرىن تەكسەرىپ، باقىلاپ، سازدىقتى قورعاۋدىڭ عىلميلانۋىن ىلگەرىلەتتى.
ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدى قاتار ءومىر ءسۇرۋ، باياندى دامۋ ۇستانىمى شيزاڭدا كۇن سايىن جۇرت جۇرەگىنە تەرەڭ ۇيالادى. ءار ۇلت كادر - جۇرتشىلىعى بۇل جەردىڭ اعاش، ءشوپ، سۋ، اسقار تاۋىن بار كۇشپەن ويداعىداي قورعاپ، تاماشا ەكولوگيالىق ورتا بايلىعى ابزالدىعىنا سۇيەنىپ، باقىتتى، تاماشا جاڭا تۇرمىس جاراتتى.
لينجى قالاسى با - ي رايونى گارا قىستاعىنىڭ تۇرعىندار الاڭىنا ساياحات اۆتوبۋزدارى ارت - ارتىنان باياۋ كىرىپ جاتتى، مۇندا كەلەتىن ساياحاتشىلاردىڭ اياعى ۇزىلمەيدى ەكەن.
گارا قىستاعى 318 - مەملەكەت تاس جولىنا جاقىن، كوركى كوز سۇرىندىرەتىن نيياڭحى − الىس - جاقىنعا ايگىلى «شاپتول گۇلى قىستاعى». كەڭ كوسىلگەن شاپتول گۇلىنە سۇيەنىپ، قىستاق ءۇرتىس كوپ جىل شاپتول مەرەكەسىن وتكىزىپ، اۋىل - قىستاق ساياحاتىن دامىتتى، شاپتول گۇلى جەرگىلىكتى ورىننىڭ مادەنيەت - ساياحات كاسىبىن دامىتۋداعى تانىسقىسىنا اينالدى.
«كوكتەمدە شاپتول گۇلىن تاماشالاپ، جازدا شاپتول ءۇزىپ، كۇز، قىس ماۋسىمدارىندا سالت – سانا ساياحاتىمەن شۇعىلدانامىز، گارا قىستاعى قازىر ءبىر جىلدىڭ ءتورت ماۋسىمىندا ساياحاتشىلاردى باۋراي الادى» دەدى قىستاق تۇرعىنى داۋاجيان.
ەكولوگيالىق قۇندى كادەگە جاراتۋ جولىن قاراستىرۋ ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىق ۋنيۆەرسال تۇلعاسىن قۇرىپ، ساياحات كاسىپ تىزبەگىن ۇزارتۋدىڭ ناتيجەسىندە گارا قىستاعىنىڭ كوللەكتيۆ شارۋاشىلىعى ۇزدىكسىز زورايدى. قازىرگى گارا قىستاعى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ جولىندا ارشىندى قادام تاستادى.
گارا قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بيانبا بىلاي دەدى: «2021 - جىلى بۇكىل قىستاقتىڭ كىسى باسىنا تۋرا كەلەتىن يگەرىلمەلى كىرىسى 20 مىڭ 800 يۋانعا جەتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعىدان %3.5 ارتتى».
قىستاقتا تۇراتىن كادر چۋان مەيرۇڭنىڭ دوستىق شەڭبەرى «جەلىدەگى ساتۋ الاڭىنا» اينالىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءتۇرلى جەمىس - جيدەكتەرى كەڭ كولەمدە قارسى الىندى. «اۋىلداستاردىڭ ۇستىرتتەگى ەرەكشەلىككە يە جەمىس - جيدەكتى جاقسى باعادا ساتۋىنا كومەكتەسىپ، ءوزىم دە تابىس سەزىمىنە يە بولدىم» دەدى چۋان مەيرۇڭ.
2021 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن شيزاڭدا ءار تۇردەگى 47 جاراتىلىستىق قورىق قۇرىلدى؛ بۇكىل رايون بويىنشا قازىر 14 ميلليون 910 مىڭ گەكتار ورمان بار، ورمانمەن كومكەرىلۋ شاماسى %12.31 كە جەتتى؛ شيزاڭدا ەستەلىككە الىنعان جابايى وسىمدىكتەر 9 مىڭ 600 تۇردەن استى، مۇنىڭ ىشىندە مەملەكەت دارەجەلى ءتۇيىندى قورعالاتىن جابايى وسىمدىكتەر 152 ءتۇرلى؛ بۇكىل رايونداعى نەگىزگى وزەن، كولدەردىڭ سۋ ساپاسى جالپى تۇلعالىق جاقتان جاقسى، ورتا ساپاسى جالپى تۇلعالىق جاقتان جاقسى، مەملەكەتتىك توپىراق ورتاسىن باقىلاۋ - ولشەۋ تورابىنىڭ ءتۇيىندى حاۋىپ - قاتەردى باقىلاۋ - مەڭگەرۋ تۇيىندەرىندەگى لاس زاتتاردىڭ قويۋلىعى «توپىراق ورتاسى ساپاسىن، اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن جەردىڭ توپىراق ساپاسى مەن توپىراقتىڭ بىلعانۋ حاۋىپ - قاتەرىن باسقارۋ - مەڭگەرۋ ولشەمىندەگى» حاۋىپ – قاتەردى مەڭگەرۋ مانىنەن تومەن بولدى.
«ءبىز جاسىل دامۋدا تاباندى بولىپ، مول بايلىق پەن سالىستىرمالى ابزالدىقتى تياناق ەتىپ، ەكونوميكالىق قۇرىلىمدى بەلسەنە رەتتەپ، دامۋ تاسىلىنە بۇرىلىس جاساپ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردى جەتىلدىرىپ، ساياحات كاسىبىن، تازا ەنەرگيا كاسىبىن، ەرەكشە ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق كاسىبىن كۇش سالا دامىتىپ، ەكولوگياسى جاراسىمدى، جاسىل، تومەن كومىرتەكتى، ءۇستىرت ەرەكشەلىگىنە يە ساپالى دامۋ جولىمەن جۇرەمىز» دەدى شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومداعى نەگىزگى جاۋاپتى جولداس.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved