- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
ادامزات دۇنيەسىندە ماڭگى بەيبىتشىلىك ورناسىن
ــ دۇنيە جۇزىلىك ءبىرىنشى سوعىس تۋىلعاندىعىنىڭ 100 جىلعا تولۋى بايلانىسىمەن
رىن جۇڭپيڭ
2014.07.28 15:03 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
حالىق تورابى، 28 – شىلدە، بەيجيڭ. 1914-جىلى 28-شىلدەدە دۇنيە جۇزىلىك ءبىرىنشى سوعىس تۋىلدى. انگليا مەن گەرمانيا رەسمي سوعىس باستاعان سول كۇنى تۇندە، انگليانىڭ سىرتقى ىستەر ءۋازىرى گرەي لوندوننىڭ قاراڭعى اسپانىنا قاراپ ءتۇرىپ كۇرسىنىپ: «بۇكىل ەۆروپادا شام جارىعى ءسونىپ بارادى، كوزىمىزدىڭ ءتىرى كەزىندە ونىڭ قايتا جانعانىن كورە المايمىز.»،-دەدى. بۇل ءسوز سول ءبىر قارا تۇنەك زامانداعى ەڭ قۇلازىعان تۇسىنىككە اينالدى.
سارايەۆودا مىلتىق داۋىسى شىعىسىمەن، ەۆروپا، ازيا، افريكا سىندى 3 ۇلكەن قۇرلىقتى شارپىعان الاساپىران سوعىس باستالدى. جانتۇرشىگەرلىك قاندى سوعىس 4 جىل 3 ايعا جالعاسىپ، ىلگەرىندى-كەيىندە 30 نەشە مەملەكەت سوعىسقا قاتىسىپ، ءبىر ميلليارد 500 ميلليوننان استام ادام سوعىسقا ارالاستى، نەشە 10 ميلليون ادام ومىرىنەن ايرىلدى. دۇنيە جۇزىلىك ءبىرىنشى سوعىس ەۆروپانى، بۇكىل دۇنيەنى وزگەرتتى، ادامزاتتىڭ سوعىس جانە بەيبىتشىلىك جونىندەگى تانىمىن دا وزگەرتتى.
100 نەشە جىلدان بەرى، ادامزاتتىڭ دۇنيە جۇزىلىك ءبىرىنشى سوعىستىڭ تۋىلۋ سەبەبى جونىندەگى تولعانىسى توقتامادى، زاماننىڭ دامۋىنا بايلانىستى تاريحتاعى وسى الاساپىراندىقدىڭ سەبەبىنە ءار كىم ءوز الدىنا ۇقساماعان تاسىلمەن تۇرلىسە تالداۋ جاسادى. شىلدە ايى كەلگەننەن بەرى، دۇنيە جۇزىلىك ءبىرىنشى سوعىستى ەسكە الۋ قيمىلدارى دۇنيەنىڭ ءار جەرىندە وتكىزىلدى، ساياساتشىلار مەن تاريحشىلار 20-عاسىردىڭ باسىنداعى «تراگەديا» جونىندە تىڭ تولعانىستار جاسادى.
تاريحي ــ رەالدىقتىڭ قاينارى، ءارقانداي ءبىر مەملەكەتتىڭ بۇگىنگى كۇنى وتكەن كۇننەن كەلگەن. بەينە ءتوراعا شي جينپيڭ باسا دارىپتەگەندەي: ”سوعىستان ارىلىپ، بەيبىتشىلىكتى ىسكە اسىرۋ ــ تاياۋ زاماننان بەرگى جۇڭگو حالقىنىڭ ەڭ كوكەيتەستى، ەڭ كۇشتى ارمانى «جۇڭگو حالقى اۋدارىسپاق زاماننان الاڭدايدى، ورنىقتىلىقتى تىلەيدى، بۇكىل دۇنيە جۇزىندە تىنىشتىق بولۋىن اڭسايدى». بەيبىت دامۋ ــ ەجەلدەن جۇڭحۋا ەلىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىنىڭ ەڭ نەگىزگى ارقاۋى، ەڭ ايقىن ەرەكشەلىگى.
(جۇڭگو ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى اۋدارعان)
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
