”حالىقتىڭ رۋحاني كۇشىن ارتتىراتىن اناعۇرلىم كوپ تاڭداۋلى تۋىندىلاردى جارىققا شىعارۋ كەرەك“ (باس شۋجيدىڭ حالىققا ىنتا - ىقىلاسى)
«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى جىڭ حاي – وۋ
2024.02.18 16:28 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
”حالىقتى وزەك ەتكەن جاسامپازدىق بەتالىسىندا تاباندى بولىپ، حالىقتىڭ رۋحاني كۇشىن كۇشەيتەتىن اناعۇرلىم كوپ تاڭداۋلى تۋىندىلاردى شىعارۋ كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭ پارتيانىڭ 20 - قۇرىلتايىنا جاساعان بايانداماسىندا وسىلاي دەپ دارىپتەدى.
”ولەڭ - جىر بولادى ەكەن، كىتاپ بولادى ەكەن، چاڭ - ان دا بولادى“. «چاڭ - انداعى 30 مىڭ شاقىرىم» اتتى كينو جاقسى باعاعا يە بولىپ، ادامداردى كوركەم تاڭ ءداۋىرىنىڭ ولەڭ دۇنيەسىن سەيىلدەۋگە باستاپ، مىڭ جىلدىق مادەنيەت جۇلگەسىندە مادەنيەت سەنىمىن سەزىندىردى.
جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتى مول قورەكتىكپەن قامداپ، ءداۋىر بۇرىن بولىپ كورمەگەن كەڭ ساحنا ازىرلەدى، جاڭا داۋىردەگى 10 جىلدان بەرى داۋىرگە، حالىققا لايىق تاڭداۋلى تۋىندىلار ۇزدىكسىز جارىققا شىقتى.
”حالىق ادەبيەت-كوركەمونەرگە مۇقتاج“. ساحارادا اسپاندى بۇل، جەردى ساحنا ەتىپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاسقان ۇلانمۇچۇر اترەتىنىڭ مۇشەلەرى قارلى بوراندى، قاقاعان ايازدى ەلەمەي، قالىڭ ەگىنشى - مالشىلارعا شاتتىق جانە وركەنيەت جەتكىزدى. باس شۋجي شي جينپيڭ اترەت مۇشەلەرىن ماڭگى ساحاراداعى ”قىزىل ادەبيەت - كوركەمونەر جەڭىل اتتى اسكەرلەرى“ بولۋعا شابىتتاندىردى.
تەاترحانادا ءداۋىر ءۇشىن ءان شىرقاپ، حالىق ءۇشىن ءبي بيلەدى، ءبي تەاترى «وسى جاسىل جەلەك جامىلۋ − مىڭ شاقىرىمدىق تاۋ - وزەن سۋرەتىن سالۋ»، مۋزىكا تەاترى «شەشەك اتۋ» سياقتى تۋىندىلار ۇزدىكسىز كورەرمەندەردىڭ جاقسى باعاسىنا يە بولدى. باس شۋجي شي جينپيڭ كوركەمونەرشىلەردى ”جاڭا ءداۋىردىڭ نەگىزگى اۋەنىن اسقاقتاتىپ، جۇڭگولىقتاردىڭ جىگەرىن تاسقىنداتۋعا“ شابىتتاندىردى.
”حالىق ادەبيەت - كوركەمونەرگە مۇقتاج“، حالىقتىڭ رۋحاني مادەنيەت تۇرمىسىنا بولعان قاجەتى قاي - قاشان دا ءومىر سۇرەدى.
شي جينپيڭ جولداس ادەبيەت - كوركەمونەردى قىزۋ ءسۇيىپ، ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتىنە ايرىقشا ءمان بەرىپ كەلەدى.
فۋجياننىڭ نيڭدى قالاسىنا العاش كەلىپ قىزمەت ىستەگەن كەزدە، شي جينپيڭ جولداس «تاۋ - تەڭىز سيمفونياسى − شىعىس فۋجيانعا سۇيىسپەنشىلىك» اتتى تەلە مۋزىكالى فيلمدى تۇسىرۋگە تىكەلەي كوڭىل ءبولىپ جانە ونى ىلگەرىلەتىپ، ”شىعىس فۋجياننىڭ ابىرويىن اسقاقتاتتى“، ”بىزدە مادەنيەت قۇرىلىسى ارقىلى ۇلتتىق مادەنيەت ءداستۇرىن ساۋلەلەندىرىپ، ءوزىمىزدىڭ سەنىمىمىزدى ارتتىرىپ قانا قويماي، سىرتقى دۇنيەنىڭ شىعىس فۋجيانعا دەگەن سەنىمىن دە جوعارىلاتۋىمىز كەرەك“ دەگەن ايقىن نىسانا بولدى.
جازۋ ارقىلى تاريحتى ەستەلىككە الىپ، مادەنيەت ارقىلى ادام تاربيەلەۋ كەرەك. ءبىر ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى قۇدىرەتتى زاتتىق كۇشتى قاجەت ەتەدى، سونداي - اق قۇدىرەتتى رۋحاني كۇشتى دە قاجەت ەتەدى. تاڭداۋلى تۋىندىلار ارقىلى ادامدى شابىتتاندىرىپ، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىنىڭ ۇلى كۇشىن ۇيىستىرۋ − زامانىمىزداعى ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرىنىڭ داۋىرلىك بورىشى.
”ادەبيەت - كوركەمونەر حالىققا مۇقتاج“ دەگەندى ەستەن شىعارماۋ كەرەك، حالىق تۇرمىسى بارلىق ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ سارقىلماس جاسامپازدىق قاينارى.
”اۋىلداستاردىڭ قۋانىش - جۇبانىشىن ليۋ چيڭ ابدەن بىلەدى، ورتالىق اۋىل - قىستاق شارۋالارىنا ساياتىن ساياسات شىعاردى، ول شارۋالار بۇقاراسىنىڭ قۋانعان - قۋانباعانىن دەرەۋ ويلاي الاتىن بولدى“.
2014 - جىلى 10 - ايدا اشىلعان ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتى اڭگىمە ماجىلىسىندە، باس شۋجي شي جينپيڭ جازۋشى ۋاڭ يۋانجياننىڭ ليۋ چيڭنىڭ تۇيىندە تۇرىپ اۋىل - قىستاقتا 14 جىل ىستەگەنىن بەينەلەيتىن «يگىلىك جاراتۋ كەشىرمەسى» دەيتىن اڭگىمەسىن ەسكە الىپ، تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىنىڭ سان الۋان جولى، سان الۋان ءادىسى بار، ءبىراق ەڭ ءتۇبىرلى، ەڭ شەشۋشى، ەڭ سەنىمدى ءادىسى − حالىققا، ومىرگە تامىر تارتۋ“.
”ادەبيەت - كوركەمونەر حالىققا مۇقتاج“، ”حالىق − ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ اناسى“، حالىقتىڭ ايبىندى كۇرەسىنەن تاريحتى جاراتۋدىڭ ايبىندى داستانىن كەز كەلگەن جەردەن كەزدەستىرۋگە بولادى. حالىق اراسىنا بارعاندا، ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىنىڭ قاينار بۇلاعى جالعانادى.
حالىقتى وزەك ەتكەن جاسامپازدىق بەتالىسىمەن باستان - اياق ساباقتاستىرۋ نەگىزىندە «ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ سوتسياليستىك ادەبيەت - كوركەمونەردى گۇلدەندىرۋ، دامىتۋ جونىندەگى پىكىرى» سياقتى قۇجاتتار ىركەس - تىركەس شىعارىلىپ، قالىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرى ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاسىپ، حالىققا تامىر تارتىپ، ساپالى دا كوركەم حالىق ەپوستارىن بار ىنتا - پەيىلىمەن جاراتتى.
بەيجيڭ قىسقى وليمپياداسى، چىڭدۋ ستۋدەنتتەر سپورت جارىسى جانە حاڭجوۋ ازيا سپورت جارىسىنىڭ اشىلۋ - جابىلۋ سالتى دۇنيە ءجۇزىن ءدۇر سىلكىندىردى، ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتى «ۇلى جورىق» ءداۋىردىڭ كۇشتى ءۇنىن اسقاقتاتتى، «تاۋ - تەڭىز سۇيىسپەنشىلىگى» اتتى تەلە فيلم كورۋ ورلەۋىن كوتەردى، «چاڭجينحۋ» كينوسى جۇڭگو كينوسىنىڭ كينوحانالارداعى بەلەت رەكوردىن جاڭالادى... ادامدار ۇشقالاقتىقتان ارىلىپ، دەن قويا جاراتقان جاسامپازدىق سەنىمىنىڭ جۇرت جۇرەگىنە تەرەڭ ۇيالاپ، بۇقارامەن ەتەنە، بۇقارا ۇناتاتىن ادەبيەت - كوركەمونەر تاڭداۋلى تۋىندىلارىنىڭ ارت - ارتىنان جارىققا شىققانىن قۋانا كوردى.
”حالىقتىڭ رازى بولۋ - بولماۋىن كوركەمونەردى سىننان وتكىزۋدىڭ ەڭ جوعارى ولشەمى ەتۋدى“ شىن مانىندە اتقارىپ، قوعامدىق ونىمدىلىكتى ماڭداي الدى ورىنعا قويۋدا، قوعامدىق ونىمدىلىك پەن ەكونوميكالىق ونىمدىلىكتىڭ بىرلىگىندە تاباندى بولدى.
حىبەيدىڭ جىڭديڭى، رۇڭگوفۋ كورىنىس رايونىندا ساياحاتشىلار قايشالىسادى.
جىڭديڭداعى كادرلار مەن بۇقارا كەزىندە شي جينپيڭ جولداس باسقارىپ قۇرعان رۇڭگوفۋدا تەلە تەاترىنىڭ قىزۋ تاراتىلۋىنا بايلانىستى سول جىلى ءبىر ميلليون ادام - رەتتەن استام ساياحاتشى باۋراپ، قازىرگە دەيىن وسى بايىرعى قالاعا باقىت جاراتىپ كەلگەنىن ۇمىتپايدى.
”باي مازمۇندى جۇڭحۋا وركەنيەتى − جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ وزگەشە رۋحاني بەلگىسى، زامانىمىزداعى جۇڭگو ادەبيەت - كوركەمونەرىنىڭ نەگىزى ءارى ادەبيەت - كوركەمونەردە جاڭالىق اشۋدىڭ قازىناسى“.
تاياۋ جىلداردان بەرى مەيلى بەيجيڭ تەاترى «شي - ان وقيعاسى»، كۇنميڭ تەاترى «لينچۋانداعى ءتورت ارمان» بولسىن، الدە «باتىسقا ساياحات ەستەلىگىندەگى اۋليەنىڭ قايتا ورالۋى» بولسىن، ءبىر توپ ادەبيەت - كوركەمونەر سارا تۋىندىلارى وقىرماننىڭ رازىلىعى جانە بەلەت ساتىلىمى جاعىنان بىردەي مول تابىس جاراتتى.
ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرى بار ىنتاسىمەن تۋىندى جاراتىپ، ”يدەيادا، كوركەمونەردە تابىسقا جەتۋمەن بىرگە، بازاردا دا قارسى الىنۋعا“ قۇلشىندى.
«مەملەكەتتىك ادەبيەت - كوركەمونەر سيلىعىن باعالاۋ ءتۇزىمى رەفورماسى جونىندەگى پىكىر» سياقتى ساياساتتىق قۇجاتتار جاماندى داتتاپ، جاقسىنى ماقتاپ، باعداردى ايقىندادى؛ ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ اۋىل - قىستاققا، مەكتەپتەرگە، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا كىرۋى، سونداي - اق جەلىدە ويىن قويۋ سياقتىلار دابىرالى ورىستەتىلدى.
قازىرگى جۇڭگونىڭ تاۋ - وزەندەرى كوركەم، حالقى ايبىندى، بولاشاعى نۇرلى. ”جاڭا ءداۋىر ادەبيەت - كوركەمونەر شەبەرلەرىن قاجەت ەتەدى، سونداي - اق ادەبيەت - كوركەمونەر شەبەرلەرىن جارىققا شىعارۋعا ابدەن بولادى! جاڭا ءداۋىر ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ اسقار شىڭىنا مۇقتاج، سونداي - اق ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ اسقار شىڭىن بۇكىلدەي سومداي الادى! ءبىز وسى سەنىمدى بەكەمدەۋىمىز كەرەك!“
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
