قازاق شيپاگەرلىگىن حالىقارالاندىرۋ دامىتۋ مىنبەرى اشىلدى

2014.09.04 15:18   كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى

　　ءتىلشىمىز الىمبەك نۇرالين مەن ەرسىن ماقسات ۇلى حابارلايدى: «ۇلتتىق شيپاگەرلىكتى وركەندەتىپ، حالىقارالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتەيىك» تاقىرىبىنداعى جۇڭگو شينجياڭ قازاق شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك قوعامى، سونداي-اق، جۇڭگو شينجياڭ قازاق دارىگەرلىگىن زەرتتەۋ ورنى بىرلەسىپ ۇيىمداستىرعان «جۇڭگو - قازاقستان قازاق شيپاگەرلىگىن حالىقارالاندىرۋ دامىتۋ مىنبەرى» 3 -قىركۇيەك تۇستەن كەيىن شينجياڭ حالىقارالىق كورمە ورتالىعىنىڭ جۇڭعار زالىندا اشىلدى.

　　سالتقا اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى تىلەبالدى ابدىرەشيت ۇلى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ل. ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى مۇرات جۇسىپبەك ۇلى باستاعان قازاقستان دەنساۋلىق مينيسترلىگى جانە قازاقستان قازاق ۇلتتىق دارىگەرلىگىن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ باسشىلارى، ماماندارى، اۆتونوميالى رايوننىڭ دەنساۋلىق سالاسىنا قاتىستى باسشىلارى، قازاق شيپاگەرلىك سالاسىنداعى بەدەلدى ورگاندار، شەتەل ماماندارى مەن وقىمىستىلارى، وسى سالاداعى ۇزدىك كاسىپكەرلەر (شينجياڭ شيپاگەر بيو - ينجەنەريا شەكتى شەرىكتەستىگى ـــ نيجات ابدىرەھيم، سونداي - اق قاتىستى اقپارات دانەكەرلەرى، قازاق شيپاگەرلىگى ماماندىعىنداعى ستۋدەنتتەر قاتىناستى.

　　وسى قوعامنىڭ قۇرمەتتى ءتوراعاسى، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى تىلەبالدى ابدىرەشيت ۇلى ءسوز الىپ بىلاي دەدى: «قوعام الداعى جەردە شينجياڭ قازاق شيپاگەرلىگىنىڭ، دارىگەرلىگىنىڭ عىلمي ورەسى مەن قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، رايونىمىزدىڭ ۇلتتىق شيپاگەرلىك تەحنيكاسىنىڭ دامۋىن جەبەپ، رايونىمىزدىڭ ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ ىستەرىن اناعۇرلىم ىلگەرىلەتۋ مەن گۇلدەندىرۋگە بەلسەندى اسەر جاسايتىندىعىندا داۋ جوق. سوندىقتان، قوعام عىلمي دامۋ كوزقاراسىن باستى باعدار، وسى زامان مادەنيەتىن جەتەكشى ەتىپ، دامۋ تانىمىن، جالپى جاعداي تانىمىن، جاۋاپكەرلىك تانىمىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، ءتۇرلى قىزمەتتى جاقسى ىستەپ، قازاق شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك ىستەرىنىڭ ارىنداپ العا باسۋىنا تۇرتكىلىك رول اتقارۋى ءتيىس. مەن وسىنداعى بارلىق زەرتتەۋشى ماماندار مەن ستۋدەنتتەردىڭ وزىنە بەرىك سەنىم ورناتىپ، تىنباي ىزدەنىس جاساپ، ۇلتتىق ءداستۇرلى شيپاگەرلىكتى حالىقارالىق دەڭگەيدە دامىتۋعا ءبىر كىسىلىك ۇلەستەرىن قوسۋىن ءۇمىت ەتەمىن».

　　قازاقستان رەسپۋبليكاسى ل. ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى مۇرات جۇسىپبەك ۇلى ءوز سالاسىنداعى زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى مەن زەرتتەۋگە تاتيتىن ماڭىزدى تاقىرىپتاردى ورتاعا قويىپ، بۇدان بىلاي جۇڭگوداعى قازاق ەمشىلىگىمەن ۇشتاستىرىپ، قازاقتىڭ ءداستۇرلى شيپاگەرلىگىن ورتاق دامىتۋعا ءوز سەنىمىن ءبىلدىردى. سونداي - اق، وسىنداعى قازاق زەرتتەرمەندەرىنىڭ تالعار تابىسى مەن تاۋداي جەتىستىكتەرىنە جوعارى باعاسىن بەردى ءارى شينجياڭ شيپاگەر بيو - ينجەنەريا شەكتى سەرىكتەستىگى وندىرگەن ءداستۇرلى ءدارى - دارمەكتەردىڭ ارعى بەتتەگى اعايىن ءۇشىن تابىلماس ەم ەكەنىن ايتىپ، بۇدان بىلايعى سەلبەستىك قاتىناستى قارقىندى دامىتۋعا قازاقستان تاراپىنان تولىق سەنىم ءبىلدىردى.

　　قازاقتىڭ ءداستۇرلى شيپاگەرلىگى ۇيعۇر شيپاگەرلىگى، موڭعۇل شيپاگەرلىگى، زاڭزۋ شيپاگەرلىگىمەن بىردەي نەشە مىڭ جىلدان بەرى، قازاق حالقىنىڭ تابيعات جانە اۋرۋ - سىرقاۋمەن ارپالىسۋ بارىسىندا ۇزدىكسىز تۋىنداعان اقىل - پاراساتىنىڭ قاينارى، ەلىمىز ۇلتتىق ءدارى - دارمەك ءىلىمىنىڭ ماڭىزدى تارماعى. قازاق شيپاگەرلىگى وزگەشە جۇيەلى، كەمەلدى نازاريالى سيستەما جانە ەمدەۋ ءتاسىلى، ول بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ زور دەنساۋلىعىنا بەلسەندى ۇلەس قوستى. سونداي-اق، كورشى ەلدەردەگى مامان - وقىمىستىلار مەن ناۋقاستاردىڭ كەڭىنەن ماقتاۋىنا يە بولىپ، كەزەكتە كوپتەگەن ەلدەر قازاق شيپاگەرلىگىن دامىتۋ جاعىندا سەنىمدى سەلبەستىك ورناتتى. وسىنىڭ ءبىر ايعاعى، ارعى بەتتەگى اعايىننىڭ وسى رەتكى تالقى مىنبەنىڭ اشىلۋىنا الىستان ات ارىتىپ كەلىپ، قازاق شيپاگەرلىگىن دامىتۋعا ورتاق ات سالىسۋعا تولىق سەنىم بەرگەندىگى ەدى. قازاقتىڭ ءداستۇرلى شيپاگەرلىگى ءسوز بولسا، وتەيبويداق تىلەۋقابىل ۇلىنىڭ التى تۇعىر ءىلىمى ەڭ الدىمەن اۋىزعا الىنارى حاق. شيپاگەرلىك جايىندا كوپتەگەن زەرتتەۋ ماقالالارى مەن كىتاپتار جازىلسا دا، بارلىعى وسى وتەيبويداقتان ارى بارا الماي، نەشە مىڭ جىلدىق شيپاگەرلىك تاريحىمىز بار دەپ سيپاي قامشىلاپ وتە شىققان.

　　ورحون - ەنيسەي، حۇيگۋ جازبالارىنداعى تىلگە قاتىستى جازبالار كوپتەپ زەرتتەلىپ، سىرى اشىلسا دا، وسى شيپاگەرلىك سالاعا قاتىستى ەشقانداي جازبا بۇل كۇندە تولىق قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ، زەرتتەلمەي كەلەدى. قازاقتىڭ ءداستۇرلى شيپاگەرلىگى ماماندىعىنداعى دارىندىلار وسى سالانىڭ سىرىن اشسا، قازاق شيپاگەرلىگىن حالىقاراعا بەت الدىرۋ ۇلى ينجەنەرياسىندا نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.