رىن پيڭ
2024.11.26 15:35 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
پارتيا 20 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسى اشىلعاننان كەيىن جۇڭگونىڭ سىرتقا ەسىك اشۋداعى ەكى ءتۇرلى شاراسى دۇنيە ءجۇزىنىڭ نازارىن اۋداردى.
12 – ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان دامۋدا ەڭ ارتتا قالعان ەلدەرگە %100 سالىق تۇرىندەگى ونىمدەرىنەن كەدەن سالىعىن الماۋ مامىلەسىن جاسادى، جۇڭگو وسى شارانى اتقارعان تۇڭعىش دامۋ ۇستىندەگى ءىرى ەلگە جانە دۇنيە جۇزىندەگى نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇلعاعا اينالدى.
وسىدان بۇرىن 11 - ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ جاڭا نۇسقاداعى بۇكىل ەل بويىنشا شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىندەگى شەكتەلگەن سالالار ءتىزىمى رەسمي اتقارىلىپ، شەكتەۋ شارالارى 31 تارماقتان 29 تارماققا ازايتىلىپ، جاساۋ كاسىبى سالاسىندا ”اداقتالدى“.
كەيبىر تالداۋدا بىلاي دەپ قارالدى: جۇڭگونىڭ اشىق ەسىگى بارعان سايىن ايقارا اشىلىپ، نە ءۇشىن ”كەلەسى ’جۇڭگونىڭ‘ تاعى دا سول جۇڭگو بولاتىندىعىن“ ءتۇسىندىردى.
10 - ايدىڭ سوڭىنداعى ولكە، مينيسترلىك دارەجەلى ارناۋلى تاقىرىپتاعى زەرتتەۋ - تالقى كۋرسىنىڭ ساباق باستاۋ سالتىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ”رەفورما مەن ەسىك اشۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولىپ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ورنىقتى كەڭەيتۋ كەرەك“ دەپ اتاپ كورسەتتى.
بىرنەشە كۇننىڭ الدىندا لاتىن امەريكاسىنداعى ساپارىندا ءتوراعا شي جينپيڭ ”جۇڭگونىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىن قولداۋداعى 8 ءتۇرلى ارەكەتىن“، ”جۇڭگونىڭ اناعۇرلىم كوپ ءوز الدىنا ەسىك اشۋ جانە ءبىر جاقتى ەسىك اشۋ ساياساتىن شىعاراتىندىعىن“ جاريالاپ، ”بىرگە داميتىن ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن قۇرۋ“، ”دۇنيە جۇزىلىك باسقارۋدىڭ ءادىل، ۇيلەسىمدى جۇيەسىن قول ۇستاسا قۇرۋ“ باستاماسىن كوتەردى.
ەل ءىشى مەن حالىقارا سىندى ەكى جالپى جاعدايدى، ەسىك اشۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاعاندا، جۇڭگونىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتۋ بەكىمى مىزعىمايدى.
رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ − جۇڭگو مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ بىرگە دامۋىنىڭ، العا باسۋىنىڭ تاريحي بارىسى. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ جاڭا جەتىستىكتەرى ارقىلى دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىنا ۇزدىكسىز جاڭا وراي جاراتىپ بەرەدى، جۇڭگو باستان - اياق سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە كۇش سالىپ كەلەدى.
8 رەتكى ىقشامداۋدى باستان كەشىرگەن شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىندەگى شەكتەلگەن سالالار ءتىزىمى جۇڭگونىڭ ەسىك اشۋدى ورنىقتى كەڭەيتۋ بارىسىنا كۋا بولدى.
2013 - جىلى شاڭحاي ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىپ، ەلىمىزدىڭ شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىندەگى شەكتەلگەن سالالار ءتىزىمى جاريالاندى، 190 تارماقتان قۇرالدى.
كەلەسى جىلى ءبىرىنشى رەت قىسقارتىلدى. ”شاڭحاي ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ نۇسقاسى“ 139 عا ازايىپ، ەسىك اشۋ سالاسى كەڭەيىپ، بازارعا كىرۋ شارتى بوساڭسىدى.
2015 - جىلى گۋاڭدۇڭ، تيانجين، فۋجيان سىندى 3 ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىپ، ”4 ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ نۇسقاسى“ 122 گە ازايدى. بۇل ەكىنشى رەت ىقشامداۋ بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن مانەرلەۋ، اراق سياقتى ادەتتەگى جاساۋ كاسىبى سالاسى بۇكىلدەي ەركىنە قويا بەرىلدى.
2016 - جىلدان باستاپ شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگى ”4 ەركىن ساۋدا سىناق رايونى نۇسقاسىنان“ ”مەملەكەتتىك نۇسقاعا“ كوتەرىلدى. سونىمەن بىرگە، «بازارعا كىرۋدەگى شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگى جوباسى (سىناق نۇسقا)» جاسالىپ، ەل ىشىندەگى ەكونوميكانى جونگە سالۋدا شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگىن باسقارۋ ۇلگىسى ەنگىزىلە باستادى. تۇيىندە سىناق ەتۋ تاجىريبەلەرى جالپىلاستىرىلىپ، باسقارۋ ۇستانىمى جوعارىلادى، ەسىك اشۋدىڭ ءمانى تەرەڭدەدى.
3 - رەتكى ىقشامداۋ 2017 - جىلى بولدى، ”مەملەكەتتىك نۇسقا“ 63 تارماققا ازايدى، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگىن جاپپاي قامتۋدى جۇزەگە اسىرىپ، 95 تارماققا ازايتتى. رەليستى قاتىناس جابدىقتارىن جاساۋ، ءدارى - دارمەك جاساۋ سياقتى سالالاردا ەسىك اشۋ تەرەڭدەدى.
2018 - جىلى ”مەملەكەتتىك نۇسقادا“ نەبارى 48 تارماق ساقتالىپ قالدى، ”“ەركىن ساۋدا سىناق رايونى نۇسقاسى“ 45 تارماققا ازايتىلدى.
بۇل 4 - رەتكى ىقشامداۋ بولىپ، بەلەستىك مانگە يە ”مەملەكەتتىك نۇسقا“ تۇڭعىش رەت ”شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجى قوسقان كاسىپ سالالارىنىڭ جەتەكشى تىزىمدىگىنەن“ اجىراتىلىپ، دەربەس جاريالاندى، سونىمەن بىرگە، بازارعا كىرۋدەگى شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگى ءتۇزىمى جاپپاي اتقارىلدى.
بەسىنشى، التىنشى رەتكى ىقشامداۋ جەكە - جەكە 2019 - جىلى، 2020 - جىلى بولدى، ”مەملەكەتتىك نۇسقا“ جەكە - جەكە 40 تارماققا، 33 تارماققا ازايدى، ”ەركىن ساۋدا سىناق رايونى نۇسقاسى“ جەكە - جەكە 37 تارماققا، 30 تارماققا ازايدى، اناعۇرلىم اشىق، قولايلى، ءادىل قارجى قوسۋ ورتاسى جەدەل قالىپتاستى.
2021 – جىلى ”مەملەكەتتىك نۇسقا“ مەن ”ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ نۇسقاسى“ جەكە – جەكە 31 تارماققا جانە 27 تارماققا ازايتىلدى. بۇل 7 – رەتكى ىقشامداۋ بولىپ، ”ەركىن ساۋدا سىناق رايونى نۇسقاسىنداعى“ جاساۋ كاسىبى اداقتالدى.
سەگىزىنشى رەت ىقشامداۋ 2024 – جىلى بولىپ، ”مەملەكەتتىك نۇسقادا“ جاساۋ كاسىبى سالاسىنداعى اسىپ قالعان ەكى شەكتەۋ شاراسى كۇشىنەن قالدىرىلدى.
ءىس جۇزىندىكتى تياناق ەتۋمەن بىرگە، ۇزاق بولاشاقتى كوزدە ۇستاپ، 8 رەت ىقشامدالىپ، ەسىك اشۋ اياق الىسى بارعان سايىن زورايىپ، ەسىك اشۋ سەنىمى بارعان سايىن كۇشەيدى. بۇدان ءبىز ەسىك اشۋ جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ايقىن بەلگىسى ەكەنىن، دۇرىس جولدان تايماي جاڭالىق اشۋ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ سياقتى جاڭا داۋىردەگى ەل باسقارۋدىڭ ماڭىزدى پرينسيبى مەن يدەيالىق ءادىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي يگەرە الامىز.
ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋى − اعىم جانە جالپىلىق اۋقىم، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ەسىكتى جاۋىپ الىپ جۇزەگە اسپايدى. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ بارىسى حالىقارامەن جوعارى دەڭگەيدەگى ىقپالداستىق بارىسى بولىپ تابىلادى.
ەسىك اشۋ ورەسى قانشالىق جوعارى بولسا، رەفورمانى جەبەۋ رولى سونشالىق زور بولادى. جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋ ارقىلى تەرەڭ قاتپارلى رەفورمانى، جوعارى ساپالى دامۋدى جەبەۋ − جۇڭگونىڭ ستراتەگيالىق سىناعى.
جاساۋ كاسىبى سالاسىندا ەلىمىزدىڭ ەسىك اشۋى ەڭ ەرتە، بازار باسەكەسى ەڭ تولىق، دۇنيە جۇزىلىك كاسىپ سالاسى جۇمىس ءبولىسى سەلبەستىگى ەڭ تىعىز بولدى، شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگىن ”اداقتاۋ“ ەسىك اشۋ ارقىلى رەفورمانى، دامۋدى جەبەۋدەگى ەڭ تاماشا باقىلاۋ تەرەزەسىنە اينالدى.
بو - اۋ ازيا تالقى مىنبەرىنىڭ 2018 - جىلعى جىلدىق ءماجىلىسىنىڭ اشىلۋ سالتىندا ءتوراعا شي جينپيڭ ”شەتەل قارجىسىنىڭ جارنا سالىستىرماسى شەكتەمەسىن، اسىرەسە، اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ شەتەل قارجىسى شەكتەمەسىن تەز ارادا جەڭىلدەتۋدى“ جاريالادى.
وسىدان كەيىن شەتەل قارجىسىنىڭ جارنا سالىستىرماسى شەكتەمەسى بىرتىندەپ كۇشىنەن قالدىرىلدى، 2018 – جىلى ارناۋلى اۆتوموبيلدىكى، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدىكى، 2020 – جىلى ساۋدالىق اۆتوموبيلدىكى، 2022 – جىلى ءمىنىس اۆتوموبيلىنىكى. 4 جىلدىق وتپەلى كەزەڭ ارقىلى جۇڭگونىڭ اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ شەتەل قارجىسىنا جاپپاي ەسىك اشۋى دۇنيە جۇزىندە ماڭداي الدى ورىندا تۇردى.
2023 - جىلى جۇڭگونىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدەرىنىڭ ءوندىرۋ، ساتۋ مولشەرىنىڭ بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى سالىستىرماسى %60 تەن اسىپ، ءوندىرۋ، ساتۋ مولشەرى ءۇرتىس 9 جىل دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى. بيىل 11 - ايدىڭ 14 - كۇنى جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدىڭ جىلدىق ءونىمى تۇڭعىش رەت 10 ميلليوننان استى، تۇتاس جىلدا 12 ميلليوننان اساتىندىعى مەجەلەنۋدە.
ەلىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ تەز قارقىنمەن ەڭسە كوتەرۋىنىڭ استارىندا اشىق باسەكە شارت - جاعدايىندا، رەفورما جاساۋ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى ۇزدىكسىز وزگەرىسكە توتەپ بەرىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ مەن كاسىپ سالاسىندا جاڭالىق اشۋدىڭ ىشكەرىلەي توعىسۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، باتەريا، ەلەكترلى اۆتوموبيل، ەلەكترمەن مەڭگەرۋ سياقتى ءۇش ءىرى تەحنيكا سالاسىنىڭ وزىق ابزالدىعىن جۇزەگە اسىرىپ، كەمەلدى ءارى يكەمدى كاسىپ تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىن قۇرۋ جاتىر.
بۇگىنگى تاڭدا جۇڭگو دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ەڭ كەمەلدى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قالىپتاستىردى، جاساۋ كاسىبىنىڭ كولەمى ءۇرتىس 14 جىل دۇنيە ءجۇزى بويىنشا الدىڭعى ورىندى يەلەپ، 200 دەن استام كەمەلدى كاسىپ سالاسى شوعىرىن، دۇنيە جۇزىندەگى عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋداعى 100 مىقتى كاسىپورىن قاتارىنان ورىن العان 26 كاسىپورىن شوعىرىن قالىپتاستىردى...
جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ تەتىگى عىلىم - تەحنيكانى وسىزامانداندىرۋدا، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۋاتتى ەل قۇرۋدىڭ تەتىگى عىلىم - تەحنيكادا ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ ءوزىن الۋەتتەندىرۋدە.
جاساۋ كاسىبى سالاسىندا ”نولدىك اداقتاۋعا“ باتىل بولۋداعى سەبەپ، كوپتەگەن عىلىم - تەحنيكا سالاسىنىڭ ىلەسۋدەن، بىرگە جۇگىرۋدەن بىرگە جۇگىرۋگە، الدىعا تۇسۋگە جەدەل بۇرىلىس جاساپ، ەسىكتى ونان ارى ايقارا اشۋ سەنىمىن پارمەندى كۇشەيتكەندىگىندە، سونداي - اق ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىلگەن، زەردەلىلەنگەن، جاسىلدانعان دامۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، حالىقارالىق سەلبەستىكتى كەڭەيتۋ بارىسىندا ەسىك اشۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، جاساۋ كاسىبىندەگى ءىرى ەلدەن جاساۋ كاسىبىندەگى قۋاتتى ەلگە قادام تاستاۋىن ىلگەرىلەتكەندىگىندە.
تەسلا شاڭحاي ەرەن زاۆودىنىڭ 1 - مەرزىمدىك نىسانىندا 2018 - جىلى 7 - ايدا توقتامعا قول قويىلىپ، 2019 - جىلى 1 - ايدا جۇمىس باستالىپ، 12 - ايدا تۇتاس اۆتوموبيل جەلىدەن ءتۇسىرىلىپ، پايدالانۋعا بەرىلدى.
تەسلا شاڭحاي ەرەن زاۆودىن سالۋدا كەڭەستەن توقتامعا قول قويۋعا دەيىن ءبىر اي عانا ۋاقىت جۇمسالدى، بيىل 5 - ايدا جۇمىس باستادى، 9 - ايدىڭ سوڭىندا نەگىزگى زاۆود ۇيلەرى قۇرىلىسىنىڭ اياق الىسى %60 تەن استى.
تەكسەرىپ بەكىتۋ تۇعىرى ”ءبىر جەلىدە ءبىر تۇتاس ءبىتىردى“، ارناۋلى توپتىڭ قىزمەت وتەۋى سوڭىنا دەيىن جالعاستى، بىتكەن قۇرىلىستى تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋدا ”ءتورتتى بىرلىككە كەلتىرۋ“ ىسكە اسىرىلدى... ”تەسلا جىلدامدىعىنىڭ“ استارىندا بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان ماڭداي الدى ساۋدا ورتاسى ساپالىلانۋىنىڭ ناتيجەسى جاتىر.
فورماسى الۋان ءتۇرلى ەسىك اشۋ بيىگىن قالىپتاستىرىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، العاشقى جاسامپازدىققا، شوعىرلى ىزدەنىسكە دەم بەردى، بۇگىنگى رەفورمانىڭ ”سىناق اتىزى“ ەرتەڭگى دامۋدىڭ ”ارتۋ ۇيەگى“ بولماق.
ەسىك اشىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ، ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىك. بۇگىنگى دۇنيە جۇزىندە سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلگەندە عانا ءىس تىندىرۋعا، جاقسى ءىس ىستەۋگە، ءىرى ءىس ىستەۋگە بولادى.
”ءبىز جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە جۇزىلىك بازار مەن بايلىقتان ويداعىداي پايدالانىپ ءوزىمىزدى دامىتۋمەن بىرگە، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بىرگە دامۋىن دا ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك“، بۇل − جۇڭگونىڭ باستان - اياق ۇستانعان ەسىك اشۋ تالپىنىسى.
اشىق جۇڭگو − سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن قۇتتى مەكەن.
بەنين − بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى جاريالاعان دامۋدا ەڭ ارتتا قالعان ەلدەردىڭ ءبىرى. 2023 - جىلى 9 - ايدا بەنيننىڭ اناناسى جۇڭگونىڭ كارەنتيندەۋ رۇقساتىن رەسمي الدى، 11 - ايدا تۇڭعىش توپتاعى جاس جەمىس شەكارادان كىرىپ يمپورت كورمەسىنە قاتىناستى ءارى 60 ميلليون امەريكا دوللارىندىق ساتىپ تىلەك قاعازىنا قول قويىلدى، افريكانىڭ تاماشا جەمىسى 2 اي ىشىندە جۇڭگوعا جەتكىزىلدى.
جۇڭگو جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋ ءتۇزىلىس، مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، دامۋدا ەڭ ارتتا قالعان ەلدەرگە ءبىر جاقتى ەسىك اشۋدى كەڭەيتەدى، بۇل − جۇڭگونىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىن قولداۋداعى 8 ءتۇرلى ارەكەتىنىڭ ءبىرى. ”قازىردەن باستاپ 2030 - جىلعا دەيىن، جۇڭگونىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردەن يمپورت جالپى سوماسى 8 تريلليون دوللاردان اسۋى مۇمكىن“، جۇڭگو ءوزىنىڭ دامۋ ورايىنان دۇنيە جۇزىمەن تەڭ يگىلىكتەنۋگە تاباندى بولادى.
”نولدىك كەدەن سالىعى مامىلەسى“ اشىق جۇڭگونىڭ كەڭ قولتىق ىقىلاسىن، جالپىلىق اۋقىمىن، ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىگىن ايگىلەدى.
” جۇڭگو جاق ءار جاقتىڭ جۇڭگونىڭ دامۋ جۇردەك پويەزىنە ۇزدىكسىز وتىرىپ، بەيبىت دامۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ سەلبەستىك جاساۋ، بىرگە گۇلدەنىپ ـ كوركەيۋ سىندى دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلدىڭ وسىزاماندانۋىن جۇزەگە اسىرۋ جولىندا بىرگە قۇلشىنۋىن قارسى الادى“.
ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، ءوزارا تولىقتاپ، جاراسىمدىلىقپەن بىرگە وتەيىك.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى