جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ دوستىق كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاسايىق

«حالىق گازەتى»، 11 - ايدىڭ 14 - كۇنى، ليما. سول جەر ۋاقىتى 11 - ايدىڭ 14 – كۇنى، ليماعا بارىپ پەرۋدە مەملەكەتتىك ساپاردا بولۋ ءارى ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلارىنىڭ 31 - رەتكى بەيرەسمي ماجىلىسىنە قاتىناسۋ قارساڭىندا، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ «پەرۋلىكتەر گازەتىندە» «جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ دوستىق كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاسايىق» دەگەن تاقىرىپتا اۆتورلى ماقالا جاريالادى. ماقالانىڭ تولىق مازمۇنى تومەندەگىدەي:

جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ دوستىق كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاسايىق

جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭ

وڭتۇستىك جارتى شاردىڭ جاز باسى، تىرشىلىك تىنىسىنا جانە ۇمىتكە تولى. بورۋارت زۇڭتۇڭنىڭ ۇسىنىسى بويىنشا، مەن پەرۋ رەسپۋبليكاسىندا مەملەكەتتىك ساپاردا بولامىن ءارى ازيا ـ تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلارىنىڭ 31 ـ رەتكى بەيرەسمي ماجىلىسىنە قاتىناسامىن.

بۇل − مەنىڭ جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى بولعاننان كەيىن پەرۋ سىندى جۇڭگونىڭ تىنىق مۇحيتتىڭ قارسى جاعالاۋىنداعى ”كورشىسىنە“ ەكىنشى رەت ساپارلاۋىم. بۇل ارادا كارال، چاۆەن، چيمۋ، ينكا سياقتى بايىرعى وركەنيەت وركەن جايدى، بۇل اراداعى حالىق جۇڭگولىقتاردى ىقىلاسپەن ”اۋىلداستار“ دەپ اتايدى، بۇل اراداعى پارلامەنت قاۋلى ماقۇلداپ، ءار جىلى 2 - ايدىڭ 1 - كۇنىن ”پەرۋ - جۇڭگو دوستىق كۇنى“ ەتىپ بەلگىلەدى، بۇل اراداعى جۇڭگوشا اسحانالار قارسى الۋعا بولەندى. پەرۋگە كەلگەن سايىن، مەن پەرۋ حالقىنىڭ جۇڭگو حالقىنا دەگەن دوستىق سۇيىسپەنشىلىگىن تەرەڭ سەزىنەمىن.

بۇل سۇيىسپەنشىلىك بايىرعى وركەنيەتتىڭ اقىل - پاراساتىنا تامىر تارتقان. جۇڭحۋا وركەنيەتى − دۇنيە جۇزىندەگى ۇزىلمەگەن، 5000 جىلدان استام ۋاقىت جالعاسقان بىردەن - ءبىر وركەنيەت، كارال وركەنيەتىن ۋاكىل ەتكەن تەڭىز - مۇحيت وركەنيەتى مەن ينكا وركەنيەتىن ۋاكىل ەتكەن قۇرلىق وركەنيەتى پەرۋ وركەنيەتىنىڭ تاريحى ۇزاق ەكەنىن جانە باي، كوپ نەگىزدى ەكەنىن ايگىلەدى. جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ ارحەولوگيا سالاسىنداعىلار جۇڭحۋا وركەنيەتى مەن امەريكا وركەنيەتى ءىس جۇزىندە ۇقساس اتا – بابالاردىڭ كەيىنگى ۇرپاقتارىنىڭ تۇرلىشە داۋىردەگى، تۇرلىشە ورىنداعى تۋىندىسى دەپ قارايدى. وركەنيەتتىڭ اقىل - پاراساتى ءبىزدىڭ ۇستانىمىمىزدى جاقىنداتىپ، كوڭىلىمىزدى توعىستىردى. جۇڭگولىقتار ەجەلدەن ”ادالدىقتى جول، مەيىرىمدىلىكتى ءمورال ەتۋگە“ ءمان بەرىپ كەلەدى، ينكالىقتار ”ۇرلىق ىستەمەۋ، وتىرىك ايتپاۋ، جالقاۋلىققا سالىنباۋدى“ دارىپتەيدى. پەرۋدىڭ ويشىلى مارياتگي: ”رۋحاني جانە زاتتىق جاقتان جۇڭگو ەۆروپاعا قاراعاندا بىزگە اناعۇرلىم جاقىن. حالقىمىزدىڭ پسيحيكاسى باتىستىقتارعا ەمەس، ازيالىقتارعا ۇقسايدى“ دەگەن بولاتىن. مىنە، بۇل جۇڭگولىقتاردىڭ قونىس اۋدارعان 175 جىلدان بەرى پەرۋ حالقىمەن تامىرلاس، بولىنبەس بولۋىنىڭ ”وركەنيەت قۇپيا سيفرى“. تاياۋدا ەكى ەلدىڭ راديو ـ تەلەۆيزيا تاراۋلارى پەرۋدە «ۇلى قورعاننان ماچۋبيچۋعا دەيىن» ڧيلمىنىڭ تۇڭعىش قويىلۋ سالتىن وتكىزىپ، «ءۇش تۇلعا» سياقتى جۇڭگونىڭ تاڭداۋلى كينو ـ تەلەۆيزيا تۋىندىلارىن تاراتتى، مۇنىڭ پەرۋلىك دوستاردىڭ جۇڭگونى اناعۇرلىم ىشكەرىلەي تۇسىنۋىنە سەپتىگىن تيگىزەتىندىگىنە سەنەمىن.

بۇل سۇيىسپەنشىلىك الىستان شۇعىلا شاشقان تاريحقا مۇراگەرلىك ەتەدى. كوپتەگەن ادام ماعان جۇڭگو مەن پەرۋ ەكى ەل حالقى قارسى جاعىن كورگەندە ”جاقىن سياقتى“ سەزىنەتىندىگىن، قارسى جاقتىڭ مادەني ەسكەرتكىشتەرىن كورگەندە ”تانىس سياقتى“ سەزىنەتىندىگىن ايتتى. مىسالى، پەرۋدەن قازىپ الىنعان ينكالىقتاردىڭ التىن بۇركەنىشى جۇڭگونىڭ سانشيڭدۇيىندەگى التىن بۇركەنىشىمەن ۇقساس. ماچۋبيچۋ بايىرعى قالا تاساتتىق مىنبەسىندە ”كۇن تىعىن تاسى“ بار، ينكالىقتار كۇن كولەڭكەسىنىڭ وزگەرىسى ارقىلى ماۋسىمدى تۇراقتاندىرىپ، كالەندار جاسايدى، بۇل جۇڭگونىڭ ەرتە زامانعى كۇن ساعاتىنا ۇقساپ قالادى. جۇڭگونىڭ سىچۋانىنداعى ەرتە زامانعى اتا - بابالار قاناتىن جايىپ سامعاعان كۇن قۇسى ارقىلى كۇن مەن كۇن قۇدايىنا تابىنۋدى بەينەلەدى، بۇل ينكا وركەنيەتىمەن ۇندەس، بارلىعىندا نۇرلى بولاشاققا دەگەن تالپىنىس بەينەلەنگەن. بىلتىردان بەرگى ”وركەنيەت دەگەن نە“ اتتى دۇنيە ءجۇزىن ارالاپ كورمەگە قويۋ قيمىلى پەرۋگە كىردى، ”ينكا اسپان جولى“ اندەس مادەنيەت كورمەسى، ”ينكالىقتار مەن يمپەريانىڭ شاقپاق جەرى“ سياقتى كورمەلەر جۇڭگوعا جەتكىزىلىپ، ەكى ەل حالقىنىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا يە بولدى. تاياۋدا ەكى جاق پەرۋدە ”كۇن شۇعىلاسى: بايىرعى سىچۋان وركەنيەتى مەن ينكا وركەنيەتىنىڭ ءوزارا ۇلگى الۋى كورمەسىن“ وتكىزىپ، كوپشىلىكتىڭ كەلىپ ەكسكۋرسيالاۋىن قارسى الدى، اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو ـ پەرۋ وركەنيەتىنىڭ ءوزارا شۇعىلا شاشىپ توعىسقان جەرلەرىن، ءسوز جوق، تابا الاتىندىعىمىزعا سەنەمىن.

بۇل سۇيىسپەنشىلىك ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلگەن سەلبەستىكتە تەرەڭدەدى. پەرۋ − جاڭا جۇڭگومەن ەڭ ەرتە ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان لاتىن امەريكاسىنداعى ەلدەردىڭ ءبىرى. جارتى عاسىردان استام ۋاقىتتان بەرى جۇڭگو ـ پەرۋ قارىم ـ قاتىناسى باستان ـ اياق ورنىقتى قاداممەن العا باسىپ كەلەدى، اسىرەسە، 2013 ـ جىلى جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتقاننان بەرى ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناس ۇزدىكسىز تەرەڭدەپ، ناقتى سەلبەستىكتە سۇبەلى تابىستارعا قول جەتكىزىپ، ەكى ەل حالقىن يگىلىككە كەنەلتتى. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ىندەتى كەزىندە جۇڭگو پەرۋگە ەمدەۋ ماماندار گرۋپپاسىن جىبەرىپ، پەرۋگە ۆاكسينا جانە ىندەتپەن كۇرەسۋ زاتتارىن بەرىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتى ارقىلى جۇڭگونىڭ پەرۋدىڭ سەنىمدى دوسى ەكەندىگىن دالەلدەدى. پەرۋ − جۇڭگومەن تۇڭعىش رەت ءبىر قىدىرۋ ەركىن ساۋدا كەلىسىمىنە قول قويعان لاتىن امەريكاسىنداعى مەملەكەت، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىنا ەڭ ەرتە قاتىناسقان لاتىن امەريكاسىنداعى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. جۇڭگو ءۇرتىس 10 جىل پەرۋدىڭ ەڭ ۇلكەن ساۋدا سەرىگىنە جانە ەڭ ۇلكەن ەكسپورت بازارىنا اينالدى، بىلتىر پەرۋدىڭ جۇڭگوعا ەكسپورت سوماسى پەرۋدىڭ ەكسپورت جالپى سوماسىنىڭ %36 ىن ۇستادى. جۇڭگو قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ پەرۋگە قوسقان قارجىسى شامامەن 30 ميلليارد امەريكا دوللارى بولدى. جۇڭگو قارجىلاندىرعان كاسىپورىندار قارجى قوسقان لاسبونباس مىس كەنى نىسانىنىڭ ءونىم قۇنى پەرۋدىڭ ىشكى ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنىنىڭ شامامەن %1 ىن ۇستاپ، 10 مىڭنان استام جۇمىس ورنىن جاراتتى. جۇڭگو قارجىلاندىرعان كاسىپورىندار ۇستىنە الىپ سالعان تۇڭبەس ۇلكەن رايونى گاليدو شيپاحاناسى 100 مىڭنان استام تۇرعىنعا تيىمدىلىك جاسادى، ليماداعى 3 ۇلكەن رايوننىڭ سۋ ىستەرى نىسانى سالىنىپ بولعاننان كەيىن پەرۋدىڭ 400 مىڭنان استام حالىق بۇقاراسىنىڭ تازا سۋ تۇتىنۋ ماسەلەسىن شەشەدى.

جۇڭگودا بۇرىنعىلار: ”ەل باسقارۋدىڭ قاعيداسى بولادى، مۇندا حالىققا پايدا جەتكىزۋدى نەگىز ەتۋ كەرەك“ دەگەن ەكەن. پەرۋدە ”حالىقتىڭ ءۇنى – مۇراتقا جەتۋ ءۇنى“ دەگەن ءتامسىل بار. حالىقتى اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىسقا كەنەلتۋ − ەكى ەلدىڭ ورتاق تالپىنىسى. ءبىز جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ ءداستۇرلى دوستىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ءار سالاداعى ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ جانە تەرەڭدەتىپ، وعان جاڭا داۋىرلىك مازمۇن قوسۋىمىز كەرەك. بيىل 7 ـ ايدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسى ءساتتى اشىلىپ، رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىندە جۇيەلى ورنالاستىرۋ جاسالدى، بۇل پەرۋدى قامتىعان دۇنيە جۇزىندەگى ەلگە جاڭا وراي ازىرلەپ، جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىگىنە تىڭ دا كەڭ ءورىس اشتى.

وسى رەتكى ساپار كەزىندە مەن بولۋارت زۇڭتۇڭمەن بەينە ەكران تاسىلىمەن چانكاي پورتىنىڭ پورت اشۋ سالتىنا قاتىناسامىن. چانكاي پورتى − جۇڭگو مەن پەرۋدىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋداعى ماڭىزدى نىسانى، سونداي ـ اق وڭتۇستىك امەريكاداعى تۇڭعىش زەردەلى پورت. چانكاي پورتىنىڭ 1 ـ مەرزىمدىك ينجەنەرياسى پەرۋدىڭ جۇڭگوعا باراتىن تەڭىز تاسىمالى ۋاقىتىن 23 كۇنگە قىسقارتىپ، زات اينالىمىنىڭ %20 تەن استام وزىندىك قۇنىن ۇنەمدەپ، ءار جىلى پەرۋگە 4 ميلليارد 500 ميلليون دوللار كىرىس كىرگىزىپ، 8000 نان استام تىكەلەي جۇمىس ورنىن جاراتادى. چانكاي پورتىنىڭ قۇرىلۋى پەرۋدىڭ تەڭىز جاعالاۋىنان ىشكى قۇرلىققا دەيىنگى، پەرۋدەن لاتىن امەريكاسى مەن كارايب ەلدەرىنە دەيىنگى سترەولدى، كوپ نەگىزدى، جوعارى ءونىمدى ۇلاستىرۋ - تۇتاستىرۋ جاعدايىن قالىپتاستىرىپ، چيانكاي پورتىن باستاما ەتكەن جاڭا داۋىردەگى ينكا بايىرعى جولىن قالىپتاستىرىپ، لاتىن امەريكاسى مەن كارايب رايونىنىڭ جالپى تۇلعالىق دامۋى مەن ءبىر تۇلعالانۋ قۇرىلىسىن جەبەۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. پورتتىڭ نىسان ءبولىمى حايۋاناتتاردى قۇتقارۋ پۋنكتىن قۇرىپ، پينگۆيندەردى، تۇلەندەردى، قۇستاردى قۇتقارۋ سىندى قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ىرىقتىلىقپەن ارقالاپ، سازدىق، تەڭىز قايراڭى، بيولوگيالىق تىرشىلىك ورتاسى جاعدايىن جاقسارتتى. ءبىز چانكاي كەمەجايىن جاقسى قۇرىپ جانە جاقسى باسقارىپ، ”چانكايدان شاڭحايعا دەيىن“ باستاماسىن شىن مانىندە جۇڭگو مەن لاتىن امەريكاسىنىڭ ورتاق دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن گۇلدەنۋ جولىنا اينالدىرۋىمىز كەرەك. جۇڭگو دا پەرۋدە ”شاعىن ءارى كوركەم“ حالىق تۇرمىسى سەلبەستىك نىسانىن ۇزدىكسىز اتقارىپ، لۋبان شەبەرحاناسىن، جۇڭگو ءتىل - جازۋىنداعى شەبەرحانا اشۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەلدىڭ كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، جۇڭگو قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردى جەرگىلىكتى ورىنعا اناعۇرلىم كوپ جۇمىس ورنىن ازىرلەپ، قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ويداعىداي اتقارىپ، ”اۋىلداستاردىڭ“ سۇيىسپەنشىلىگىن اناعۇرلىم شىنايى سەزىندىرۋگە شابىتتاندىرۋدى قالايدى.

ءبىز وركەنيەتتە ءوزارا ۇلگى الۋدىڭ داۋىرلىك جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاپ، مادەنيەت ـ كوركەمونەر، وقۋ ـ اعارتۋ، عىلمي زەرتتەۋ، ساياحات، جاستار، مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ، ارحەولوگيا سياقتى سالالارداعى اۋىس ـ كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، اناعۇرلىم كوپ شارا قولدانىپ، ەكى ەل ادامدارىنىڭ بارىس ـ كەلىسىنە قولايلىلىق جاساپ، ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستى دامىتۋدىڭ قوعامدىق، حالىق رايى نەگىزىن اناعۇرلىم بەكەمدەۋىمىز كەرەك. ەكى ەلدىڭ وركەنيەتتى بايىرعى ەلدەر تالقى مىنبەرى مەحانيزمىندەگى سەلبەستىگىن جيىلەتىپ، دۇنيە جۇزىلىك وركەنيەتتىك پىكىرلەسۋ، سەلبەسۋ تورابىن قۇرۋ جونىندە ىزدەنىس جاساپ، ءار ەلدىڭ وركەنيەتتە اۋىس ـ كۇيىس جاساۋىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن قولداپ، دۇنيە جۇزىندەگى تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ جۇڭگونىڭ جيۋجايگوۋىنداعى ءتۇستى كولشىك پەن پەرۋدىڭ مالاسىنداعى ساتىلى اتىز سياقتى، بوياۋى، ءپىشىنى الۋان ءتۇرلى بولعانىمەن، ءبىرىن ـ ءبىرى نۇرلاندىرىپ، ءبىر ـ بىرىنە ساي كەلىپ، ادامزات وركەنيەتىنىڭ العا باسۋىنا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋىنا مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك.

2008 ـ جىلى، 2016 ـ جىلى ازيا ـ تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلارىنىڭ بەيرەسمي ءماجىلىسىن ەكى رەت ءساتتى وتكىزگەننەن كەيىن، پەرۋ وسى ماڭىزدى ءماجىلىستى 3 ـ رەت وتكىزبەك. 3 رەتكى ءماجىلىستىڭ نەگىزگى تاقىرىبى ”ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىن دامىتۋداعى جاڭا ۋادەدەن“ ”جوعارى ساپالى ارتۋ مەن ادامزاتتىڭ دامۋىنا“، ونان بيىلعى ”قۋات ۇستەۋ، سيىسىمدى بولۋ، ارتۋعا“ دەيىن، پەرۋدىڭ ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ اشىق ەكونوميكاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىن جەبەۋ بەرىك بەكىمىن تولىق ايگىلەپ، اشىق، سيىسىمدى بولاتىن، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن ”ليما ءۇنىن“ پارمەندى تاراتتى. جۇڭگو جاق پەرۋ جاقتىڭ ءماجىلىستى اشۋىن باتىل قولدايدى، پەرۋ جاقپەن تىعىز سايكەسىپ، ءماجىلىستىڭ بەلسەندى تابىستارعا قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتىپ، ازيا ـ تىنىق مۇحيت سەلبەستىگىندە جاڭا ”ليما تاڭباسىن“ قالدىرىپ، ازيا ـ تىنىق مۇحيت تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە تىڭ ۇلەس قوسۋدى قالايدى.

قازىر دۇنيە ءجۇزىنىڭ 100 جىلدىق وزگەرىسى جەدەل قۇبىلىپ، ادامزات قوعامى تاعى ءبىر رەت تاريحتىڭ جول ايرىعىندا تۇر. پەرۋدىڭ ناسكا وركەنيەتىنىڭ الىپ جەر سۋرەتى سونىڭ ىشىندە قىزىعۋشىلىق تۋدىرادى، تەك بيىكتە تۇرعاندا عانا ونىڭ جالپى بەت - بەينەسىن كورۋگە بولادى. جۇڭگودا دا ولەڭ پەرىسى بار، وندا ”بيىكتە تۇرىپ الىستى كوزدەيتىن كورەگەندىك بولۋ، ەڭ جوعارى ساتىدا تۇرۋ كەرەك“ دەلىنەدى. جۇڭگو جاق پەرۋ جاقپەن بىرگە بيىكتە تۇرىپ، الىسقا كوز جىبەرۋگە تاباندى بولىپ، تاريحتىڭ ۇزاق پەريودىنان دۇنيە ءجۇزىنىڭ جالپى اۋقىمىن يگەرىپ، ناعىز كوپ جاقتىلىقتى امالياتتا ايگىلەپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بارابار، ءتارتىپتى كوپ ۇيەكتەنۋىن، ەكونوميكانىڭ جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى جاھاندانۋىن ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە جۇزىلىك دامۋ باستاماسىن، دۇنيە جۇزىلىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن ، دۇنيە جۇزىلىك وركەنيەت باستاماسىن بىرگە ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋدى قالايدى.

لاتىن امەريكاسىنداعى دوستار ۇنەمى: ”جىگەرسىز ادام ماڭگى تاۋعا شىعىپ، تەڭىزدەن وتە المايدى“ دەيدى. جاڭا تاريحي باستامادا جۇڭگو جاق پەرۋلىك دوستارمەن بىرگە ءبىر نيەت، ءبىر تىلەكتە بولىپ، تاۋ ـ تەڭىزدەن ءوتىپ، جۇڭگو ـ پەرۋ دوستىق كەمەسىن جۇرگىزىپ، اناعۇرلىم كوركەم بولاشاققا بەت الۋدى قالايدى!

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى