بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>سالت-سانا

جەتىگەن تۋرالى نە بىلەسىز؟

2014.07.18 13:16    

  جەتىگەن-قازاقتىڭ مۋزيكا اسپاپتارىنىڭ ىشىندەگى ءبىر ىشەكتەن ءبىر عانا دىبىس الىپ، ىشەكتەرىن ساۋساقپەن ءىلىپ شەرتەتىن كوپ ىشەكتى بايىرعى اسپاپ.

  جەتىگەن جايلى بەرىلگەن انىقتامادا:«جەتىگەن قازاقتىڭ بايىرعى شەرتپەلى اسپابى، ەرتەدەگى نۇسقاسى اعاشتان استاۋ ءتارىزدى ويىلىپ جاسالعان. ويىلعان جاعى اشىق، تەگىس بەتىندە جەتى قىل ىشەگى بار، تيەك ورنىنا اسىق قويىلعان، ورىنداۋشى تيەكتەرىن (اسىقتارىن) ارلى-بەرلى جىلجىتىپ كۇيگە كەلتىرەتىن بولعان» دەلىنگەن.

  قازاقستان ەلىندە ونەر تانۋ عىلمىنىڭ كانديداتى، قازاقتىڭ مۋزيكا اسپاپتارىنىڭ زەردەلى زەرتتەۋشىسى بولات سارىبايوۆ جەتىگەن جايلى اسا ماڭىزدى مالىمەتتەردى 18-عاسىرداعى ەۆروپا ساياحاتشىلارى ي. لەفەنين، ن. فاللاس، ي. گەروگين قاتارلىلاردىڭ سىبەردىڭ باتىس بولەگىن مەكەندەگەن تۇركى تىلدەس تۇرعىندار اراسىنان جەتى ىشەكتى كونە اسپاپتى كەزدەستىرگەندىگىن بايانداپ، ولاردىڭ وسى اسپاپتىڭ قۇرىلىسىن سۋرەتتەپ، جازعاندىعى، ءارى وسى ورىستىڭ مۋزيكا اسپابى «گۇلبيكە»، «لىيتەنياعا» ۇقساتقاندىعى، ونى ارفابتىڭ جاتقىزىلعان ءتۇرى دەپ توپشىلاعانى ايتىلادى. سونداي-اق، ءاربىر ەتنوگراف وزىنشە اسپاپتى «ەتيگە»،«ياتاگا»، «جاتىعان» دەپ اتاعاندىعىن ايتادى. جانە ا.ماسلوۆتىڭ «سيبەرسكي بەيتەك جۋرنالىندا 1818-جىلى جاريالانعان ماقالاسىندا:«جەتىگەن- <ياتاگا> دەپ اتالىپ، اناعۇرلىم تولىق سۋرەتتەلگەن ورىنبور كىرگىزدارى (قازاقتار ب. س) قولدانىلاتىن مۋزيكالىق اسپاپ، شاناعى ۇزىن، ورتاسى ءتورت بۇرشتى، ءبىر جاعىنا قاراي دوعال بۇرشتانىپ، ءسال يىلگەن بۇيىرىندەگى ەكى قاقپاعى تۇتاس، قالعان ەكى قاقپاقتىڭ ءارقايسسى ەكى بولەكتەن بىرىكتىرىلگەن.

  ءبىزدىڭ ەلىمىزدە العاش 1993-جىلى بۇرىنعى ىلە ايماقتىق ءان-ءبي ۇيىرمەسى اسپاپتى قازاقستاننان ەنگىزىپ، سىناق رەتىندە پايدالانا باستادى.

  جەتىگەندى بايىرعى ءداستۇر بويىنشا الدىعا قويىپ نەمەسە، ارناۋلى جاسالعان قوندىرعى بەتىنە قويىپ، ەكى قولدىڭ ساۋساقتارىمەن ىشەكتەرىن تەرىپ، ءىلىپ شەرتەدى. كوپ جاعدايدا وڭ قولمەن نەگىزگى مەلوديانى ، سول قولدا نەگىزدىك دىبىس (تاعان دىبىس) جانە اككورد بەرىپ وتىرادى.

  كەلۋ قاينارى: التاي اقپارات تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.