- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
شاقىرىلماعان قوناققا بەرىلگەن تولەم
دۋمان قابيدوللا ۇلى
2013.06.07 15:50 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جاز ايىنىڭ ءبىر كۇنى قىستاقتا دۇبىرلەگەن توي باستالپ كەتتى. تويعا كەلۋشىلەر ارت-ارتىنان توي يەسى اڭعالبەككە قۇتتى بولسىن ايتىپ، تويدىڭ ءسانىن كەلتىرە باستادى. اڭعالبەك بولسا داڭعىل اۋىلىنىڭ تۇرعىنى ەدى. وسى قىستاققا ورنالاسقالى ۇيلەنۋ تويىنان باسقا توي جاساپ كورمەگەن. سونىمەن ۇلكەن ۇلىنىڭ ۇيلەنۋ تويىنا، ءوزىنىڭ الىس-جاقىنداعى تۋىس-تۋعان، دوس -جاراندارىن تويدىڭ دامىنە شاقىردى. تويعا كەلۋشىلەر دە اڭعالبەكتىڭ العاشقى تىلەۋى دەپ، ساي-سالادان جينالىپ قۋانىشىنا ورتاقتاستى. توي وتە دابىرالى ءوتىپ، قوناقتار ءوزارا ازىلدەرى جاراسىپ، ءبىر جاساپ قالدى.
وسى قىستاققا ۇنەمى كەلىپ-كەتىپ، اعاششىلىق ىستەيتىن لاۋجاڭ اتتى كاريا بار ەدى. اۋىلداعىلار ونى «لاۋشاڭ» اتاپ كەتكەن. توي كۇنى سايمانىن سۇيرەتە لاۋجاڭ دا اڭعالبەكتىڭ ۇيىنە كەلەدى. توي اسابالارى «قىرىقتىڭ ءبىر قىدىر» دەپ ونى كۇتىپ الا جونەلەدى. لاۋجاڭ دا تاماقتان الا وتىرىپ، ءوزىنىڭ وسى ۇيگە قونباقشى بولعان جاعدايىن ايتا باستايدى. اڭعالبەك وعان «بۇگىن ۇيدە ادام كوپ، ساعان جاتار ورىن تابىلمايدى، كەيىن كەلەرسىڭ» دەگەن پىكىرىن بىلدىرەدى. لاۋجاڭ ۇناماعان بەينەمەن «توي ۇستىنە كەلدىم عوي، بولماعاندا كىلەت ۇيدە ورىن بەرەرسىڭ؟» دەيدى. اۋىلداستارى دا ونىڭ قونۋىنا قوسىلماعان ەدى. الايدا لاۋجاڭ پىكىرىن بارلىعى تەرىس كورمەي، اقىرى كىلەت ۇيگە جاتۋىنا قوسىلدى.
داڭعىل اۋىلى قالادان ءبىرتالاي الىستا بولعاندىقتان، توك جەتكىزىلمەگەن ەدى. اڭعالبەك كورشىلەرىنىڭ توك تاراتۋ جابدىعىن توي بىتكەنشە ىستەتە تۇرۋىنا سۇراپ اكەلىپ، ونى كىلەت ۇيگە ورنالاستىرعان ەدى. ەسكىرىپ توزىعى جەتكەن بۇل جابدىق توك تاراتقانىمەن، گاز قاشاتىن، ماي اعاتىن ءتۇرلى كىناراتتارى بارلىعىن اڭعالبەك تە بىلگەن بولاتىن. وسى كىلەت ۇيگە لاۋجاڭ مەن اڭعالبەكتىڭ بالاسى جاتۋعا بەت الادى. ەسكىرگەن جابدىقتان بۇگىن تاعى دا گاز قاشا باستايدى. الايدا كلەت ۇيدەگى ەكەۋى بۇل ءيستى بىلە بەرمەي ءتاتتى ۇيقىعا باتادى. ءتۇن ورتاسىنان اۋعان ۋاقىتتا، ۇيقىدان ەسەڭكىرەگەن امانبول باسى اينالعانىن ءبىلىپ سۇيرەتىلە دالاعا شىعادى. ءارى اكەسىنە بولعان ءىستى ءمالىم ەتەدى. امانبەك باسقالار جاعىنان قۇتقارىلادى. لاۋجاڭ بولسا، جاسنىڭ ۇلكەندىگى مەن دەنە قۋاتىنىڭ السىزدىگىنەن كىلەت ۇيدە ۇيقتاعان قالپى ويانبايدى. اڭعالبەك كورشىلەرى ارقىلى لاۋجاڭدى جاقىن ماڭداعى ەمحاناعا جەتكىزسە دە، قۇتقارۋ ءونىم بەرمەي قايتىس بولادى.
وقيعادان كەيىن لاۋجاڭنىڭ تۋىستارى لاۋجاڭنىڭ ولىمىنە اڭعالبەك سەمياسىنىڭ جاۋاپكەرلىگى بار دەپ ونىڭ ۇستىنەن سوتقا ارىزدانادى. اڭعالبەك سوت بارىسىندا: «مەن لاۋجاڭدى ۇيىمە شاقىرىپ اكەلىپ قوندىرعان ەمەسپىن، ءوزى وسى ۇيگە قونا سالۋعا ماقۇلدىق بەرگەن. مەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالامايمىن»،-دەيدى.
دەلوعا جاۋاپتى سۋديالار بۇل دەلوعا ۇكىم جاساۋدا، ۇقىققا سۇعاناقتىق جاساۋ جاۋاپكەرشىلىك زاڭىنىڭ 6-تارماق 1-ابزاتس بەلگىلەمەسى بويىنشا تالاپكەر بۇل دەلوداعى %60تىك جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاۋى ءتيىس، جاۋاپكەر اڭعالبەك بولسا %40 تولەم جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋى ءتيىس. بۇل دەلوداعى تالاپكەر ارىز ەتكەن تولەم 95448 يۋاننان جاۋاپكەر اڭعالبەك %40 بويىنشا 38179 يۋاندى تولەپ قايتارسىن دەگەن ۇكىمدى شىعاردى.
ەندەشە شاقىرىلماعان قوناققا اڭعالبەك نە ءۇشىن تولەم بەردى؟ ۇقىققا سۇعاناقتىق جاساۋ جاۋاپكەرشىلىك زاڭىنىڭ 6-تارماق 1-ابزاتس بەلگىلەمەسى بوينشا «ازاماتتار قاتەلىك سەبەبىمەن باسقالاردىڭ دەنساۋلىعىنا زيان جەتكىزسە، جاۋاپكەرلىك ارقالاۋى ءتيىس. زاڭداعى بەلگىلەمەگە ساي ارەكەت الىپ بارۋشىدا قاتەلىك بايقالسا، ارەكەت الىپ بارۋشى قاتەلىك وتكىزبەگەندىگىن سپاتتاي الماسا، ارەكەت الىپ بارۋشى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋى ءتيىس» دەلىنگەن. بۇل دەلودا اڭعالبەك توك شىعارۋ اسپابىن ىستەتكەن كەزدە، توك شىعارۋ ماشيناسىن ىستەتۋدىڭ قاعيداسى بويىنشا حاۋىپسىز ورىنعا قويۋ كەرەك. اڭعالبەك حاۋىپسىزدىك شاراسىن قولدانباعاندىعى ءۇشىن وسى رەتكى تۋىلعان شىرعالاڭدا اعاتتىعى بار. سوندىقتان اعاتتىعىنا قاراي %40 تولەم بەرۋى ءتيىس. اڭعالبەك سوت بارسىندا «مەن ونى شاقىرىپ اكەلىپ قوندىرمادىم، وعان كەتىپ قالۋ جونىندە ءناسيحات ايتقانمىن» دەگەن پىكىرى تۋرالى سپات كورسەتە الماعاندىقتان، بۇل پىكىرىنە تويتارىس بەرىلۋ ءتيىس. ال لاۋجاڭ بولسا، حاۋىپسىزدىككە كوڭىل بولمەي، وزىنە ارتىق سەنىپ كەتۋدەن بەيعامدىققا سالىنىپ، ۋلانىپ ولۋدەي زارداپ تۋىلعان. سوندىقتان جالپى تولەمنىڭ %60تىن ءوزى ۇستىنە الۋى ءتيىس دەگەن ۇكىمدى شىعاردى.
وسى مسال ارقىلى ايتارىمىز: ساقتىق تاربيەنى كۇشەيتە تۇسەيىك! حالقىمىزداعى «ساقتانساڭ، ساقتايمىن» دەگەن ءتامسىلدى ۇمتپايىق!
اۆتوردىڭ قىزمەت ورنى: قابا اۋداندىق حالىق سوت مەكەمەسى
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
