«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى لي شينپيڭ
2024.11.13 16:03 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
بەيجيڭ يانچيڭ، ۇلى قورعاننىڭ ەتەگى، چيڭلۇڭچياۋ بەكەتىنىڭ جانىندا جان تيانيوۋدىڭ ءمۇسىنى ەڭسە كوتەرىپ تۇر.
1909 – جىلى 9 - ايدىڭ 24 - كۇنى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ تەمىر جولى رەسمي سالىندى. بۇل جۇڭگولىقتار دەربەس جوبالاعان جانە سالعان تۇڭعىش نەگىزگى جەلى تەمىر جولى بولىپ، ”جۇڭگولىقتار تەمىر جولدى وزدەرى سالا المايدى“ دەگەن ايتىلىمدى تالقاندادى.
2019 – جىلى 12 - ايدىڭ 30 – كۇنى بەيجيڭ – جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ىسكە قوسىلدى. ول دۇنيە جۇزىندەگى ساعاتتىق جىلدامدىعى 350 كيلومەتر كەلەتىن تۇڭعىش زەردەلى جوعارى قارقىندىق تەمىر جول بولىپ، ادام باقىلاۋشىلىق ەتىپ وتىراتىن اۆتوماتتى جۇرگىزۋدى جۇزەگە اسىردى.
100 جىلدىق كۇرەس بارىسىندا بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ ارمانى رەالدىققا اينالدى. باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن بىلاي دەپ القادى: ”دەربەس جوبالاپ سالىپ، اقتاڭداقتان قامال الۋدان دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ وزىق دەڭگەيگە دەيىن، ساعاتتىق جىلدامدىعى 35 كيلومەتردەن 350 كيلومەترگە دەيىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جەلىسى جۇڭگو تەمىر جولىنىڭ دامۋىنا، سونداي - اق جۇڭگونىڭ جالپىلىق مەملەكەت قۋاتىنىڭ قارىشتاۋىنا كۋا بولدى“.
ەكى تارامنان ءۇش تارامعا دەيىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ناقتى قۋاتتىڭ جوعارىلاعانىنا كۋا بولدى
5 مينۋتقا جەتپەيتىن ۋاقىتتا، گۇلدەن اتتى زەردەلى پويەز 12 كيلومەتر ۇزىندىقتاعى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ باداليڭ تۋنەلىنەن زىمىراپ ءوتتى. ونىڭ ۇستىڭگى جاعىندا S2 لەنياسىنداعى پويەز ”ۇلى قورعان ءنومىرلى“ بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ تەمىر جولىنىڭ ەكى اشا ءپىشىندى بەتكەيىندە 78 مينۋت جۇرەدى.
يانشان تاۋ سىلەمىنىڭ تاۋ بەتكەيى تىگىل. ءجۇز نەشە جىلدىڭ الدىندا، پويەزدىڭ بەتكەيگە شىعۋى قيىن بولۋ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن، جان تيانيوۋ بولات رەليسپەن قوس تارام جول سالدى. بۇگىنگى كۇندە باداليڭ تۋنەلى جەر استىنان ەكى تارام جولدان ءوتىپ، ءۇش تارام جول جۇلگەسىن قالىپتاستىردى.
ەكى تارامنان ءۇش تارامعا دەيىن، جۇڭگو تەمىر جولى دەربەس جوبالاپ سالىپ اقتاڭداقتان قامال الۋدان دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ وزىق ورەگە قادام تاستادى.
تۇيىنگە جەتكەندە اۆتوماتتى اۆتوكولىك جونەلتۋ، ارالىقتا اۆتوماتتى جۇمىس جۇرگىزۋ، بەكەتكە جەتكەندە اۆتوماتتى تۇردە ولشەمگە تۋرالانىپ اۆتوكولىك توقتاتۋ، اۆتوكولىك ەسىگى، ايالدامانىڭ دالدالاۋ ەسىگى ىركەس - تىركەس اشىلدى... بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى دۇنيە ءجۇزى بويىنشا تۇڭعىش رەت ساعاتتىق جىلدامدىعى 350 كيلومەتر كەلەتىن اۆتوماتتى جۇرگىزۋدى جۇزەگە اسىردى.
”اۆتوماتتى جۇرگىزۋ جۇيەسىنە سۇيەنىپ، گۇلدەن ءنومىرلى زەردەلى پويەز قۇراماسىنداعى پويەزدەر تورموزداۋدان توقتاعانعا دەيىن، توقتاۋ پارقى 10 سانتيمەتر ىشىندە بولادى“ دەدى مەملەكەتتىك تەمىر جول بەيجيڭ مەكەمەسى حۋايروۋ سولتۇستىك پويەز ىستەرى ۋچاستيكاسى بەيجيڭ – جاڭجياكوۋ پويەز اترەتى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ۋاڭ حايتاۋ.
لەنياعا كوز جىبەرسەك، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنا ءبارىن قاداعالاپ وتىراتىن ”زەردەلى ۇلكەن مي“ ورناتىلىپ، جەتىقاراقشى جاساندى سەرىگىنىڭ جول نۇسقاۋ جانە جاعراپيالىق ينفورماتسيا جۇيەسىنە (GIS) سۇيەنىپ، جۇمىس جۇرگىزۋ، ورنالاستىرۋ، قورعاۋ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ سياقتى ءتۇرلى قىزمەتتەر ورىندالدى. ”زەردەلى ۇلكەن مي“ ارقىلى باسقارۋشىلار تۇتاس جەلىدەگى ءاربىر كوپىرگە، ءاربىر مەترلىك بولات رەليسكە، ءاربىر جول تاعانىنا كۇن سايىن باقىلاۋ جۇرگىزە الادى، بولشەكتەردىڭ توزعان - توزباعاندىعىن، جول تاعانىنىڭ شوككەن - شوكپەگەندىگىن، سيگنالدىڭ بۇلىنگەن - بۇلىنبەگەندىگىن تۇگەل يگەرەدى.
جابدىقتارعا كوز جىبەرسەك، گۇلدەن اتتى زەردەلى پاراۆوز گرۋپپاسىنىڭ تۇتاس پويەزىندە 2000 نان استام باقىلاۋ - تەكسەرۋ ءتۇيىنى بار، ءوز جاعدايىن جاپپاي باقىلاپ - مەڭگەرىپ، زەردەلى جۇمىس جۇرگىزۋدى جۇزەگە اسىرادى. ”جەتىقاراقش جۇيەسىنىڭ قولداۋىندا، پاراۆوز گرۋپپاسى جەر ءتۇزىلىسى، جول جاعدايى سياقتى جاعدايلارعا نەگىزدەلىپ، ەڭ جاقسى جۇرگىزۋ ءتاسىلىن اۆتوماتتى ەسەپتەپ، جىلدامدىقتى اۆتوماتتى جوعارىلاتىپ جانە تومەندەتىپ، ورنىقتى جۇمىس جۇرگىزىپ، تۇتاس بارىستا ورنىقتى زىرلايدى“ دەدى جۇڭچى چاڭكى جارنا سەرىكتەستىگىنىڭ اعا ينجەنەرى جاڭ گوچين.
حالىقارالىق تەمىر جول وداعى (UIC) بىلاي دەپ باعا بەردى: ”بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى − قازىرگە دەيىنگى تەمىر جول سالاسىندا ۇزدىك جاساندى زەردەنى ىسكە قوسۋدىڭ مىسالى“.
بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ىسكە قوسىلعان كۇنى جۇڭگونىڭ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ ۇزىندىعى 35 مىڭ كيلومەترگە جەتىپ، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى. قازىرگە دەيىن جۇڭگو تەمىر جولىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 160 مىڭ كيلومەتردەن اسىپ، جوعارى قارقىندىق تەمىر جولدىڭ ۇزىندىعى 46 مىڭ كيلومەتردەن استى. دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ وسىزاماندانعان تەمىر جول تورابى مەن ەڭ دامىعان جوعارى قارقىندىق تەمىر جول تورابى بۇرىن بولىپ كورىلمەگەن تەرەڭدىك جانە كەڭدىك ارقىلى جۇڭگونى وزگەرتۋدە.
ساپالى بولۋدان مىقتى بولۋعا دەيىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى جاڭالىق اشۋ بيىكتىگىن بەلگىلەدى
زەردەلى بولۋ − بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ ەڭ كورنەكتى بەلگىسى. زەردەلى بەيجيڭ – جاڭجياكوۋ تەمىر جولى زەردەلى قۇرۋدان ايرىلا المايدى، ونىڭ استارىندا جۇڭگونىڭ قۇدىرەتتى كۇشى جاتىر.
ءۇش ولشەمدى مودەل بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ تۇتاس لەنيادا زەردەلى جوبالانۋىنا دەم بەردى.
”قاراشى، بۇل ينتەرنەتتەگى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى“. جۇڭگو تەمىر جول جوبالاۋ توبىنىڭ تەتە اعا ينجەنەرى لۇي گاڭ سيفرلى ەگىز مودەلدى اشتى، مەيلى اسقار تاۋ، پويەز بەكەتىنىڭ تەجەۋ جۇيەسى نەمەسە رەليس، كوپىر تۇعىرى بولسىن، ءبارىن دە ءۇش ولشەمدى ستەرەولىق تۇرعىدان كورۋگە بولادى.
زەردەلى تەمىر جول قۇرىلىسى نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى 67 ءتۇرلى زەردەلىلەندىرۋ ارناۋلى تاقىرىپتىق عىلمي زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا تۇڭعىش رەت تۇتاس جەلى، تۇتاس كاسىپ، تۇتاس بارىس سىندى ءۇش ولشەمدى زەردەلى سەلبەسىپ جوبالاۋدى جۇزەگە اسىردى.
”ءبىز الدىمەن الدىڭعى مەزگىلدەگى بارلاۋ، ولشەۋ - سىزۋ ساندى مالىمەتتەرىنەن پايدالانىپ، جاعراپيالىق ەگىز مودەلدى قالىپتاستىردىق، ونان سوڭ دەربەس زەرتتەپ جاساعان زەردەلى الگوريتمگە جەتەكشىلىك ەتىپ، زەردەلى جەلى تاڭداۋ جانە ينجەنەريالىق جوبالاۋ جۇرگىزدىك“. لۇي گاڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: ءۇش ولشەمدى زەردەلى سەلبەسىپ جوبالاۋعا سۇيەنىپ، جەلى تاڭداۋ ونىمدىلىگى مەن ساپاسىن بارىنشا جوعارىلاتتىق، ودان قالىپتاسقان سيفرلى ەگىز مودەل ارقىلى قۇرىلىس جۇرگىزۋدى ەگجەي - تەگجەيلى باسقارىپ، سوڭعى مەزگىلدەگى زەردەلى جۇمىس جۇرگىزۋدى سيفرلى ارحيۆپەن قامدادىق.
زەردەلى قالقانمەن جۇمىس جۇرگىزىلىپ، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى زەردەلى جاساۋدىڭ الدىڭعى لەگىن اشتى.
”جاڭا عانا ءزاۋلىم عيماراتتار بوي كوتەرىپ تۇر ەدى، كوزدى اشىپ - جۇمعانشا جەر استىنا كىردى“، پويەز بەيجيڭ سولتۇستىك ۆوكزالىنان شىعىپ كوپ وتپەي، چيڭحۋايۋان تۋنەلىنە كىردى.
بۇل شىنىمەن دە وڭاي – وسپاق جۇمىس ەمەس. بەيجيڭ مەتروسىنىڭ 10 - جەلىسىمەن، 15 - جەلىسىمەن، 12 - جەلىسىمەن قيىلىسىپ وتەدى، الىس ارالىقتان مەترونىڭ 13 - جەلىسىمەن بىرگە 7 ماڭىزدى قالا جولىن، 100 دەن استام ماڭىزدى قالا اكىمشىلىك قۇبىر جەلىسىن كەسىپ وتەدى... نە ىستەۋ كەرەك؟ زەيىندىك قۇرىلىس جۇيەسى كومەككە كەلدى. قۇرىلىسشىلار قالقان ءپىشىندى وزىق ۇڭگۋ ماشيناسى ”تيانيوۋ نومىرلىمەن“ قازدى ءارى قالقاننىڭ زەردەلى قازۋداعى كورىنەرلىك بۇلت تۇعىرىن ورناتتى.
”بۇل قالقان ءپىشىندى ۇڭگۋ ماشيناسىنا ’اسپان كوزىن‘ ورناتقانمەن بارابار، تۋنەل مەن توڭىرەكتەگى قۇرىلمالاردىڭ ءپىشىن وزگەرتۋ جاعدايىن قاي - قاشان دا يگەرىپ وتىرادى“. جۇڭگو تەمىر جول 14 - مەكەمەسى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى چيڭحۋايۋان تۋنەلى ۇڭگۋ ماشيناسىنىڭ جاۋاپتىسى جاۋ بين بىلاي دەدى: بۇل شارا قۇرىلىس جۇرگىزۋ دالدىگىن ءونىمدى جوعارىلاتتى، شوگۋ پارقى 2 ميلليمەتردەن اسپايدى.
بۇل عانا ەمەس، چيڭحۋايۋان تۋنەلىندە قۇبىر بولەكتەرىن، رەليس استى قۇرىلىمىن تولىق الدىن الا جاساۋ، ماشينالاندىرىپ قۇراستىرۋ جۇزەگە اسىرىلدى. قالقان ءپىشىندى ۇڭگۋ ماشيناسىنىڭ باسىپ وتكەن جەرىندە تۋنەل ادەمى قازىلدى.
ەندى باداليڭ ۇلى قورعان بەكەتىنە قارايىق. دۇنيە جۇزىندەگى كومىلۋى ەڭ تەرەڭ، جەر استى كولەمى ەڭ ۇلكەن جوعارى قارقىندىق تەمىر جول بەكەتى 30 قابات عيماراتتى تاۋ قويناۋىنا كومگەنمەن بارابار.
تۋنەل قۇرىلىمىنىڭ سالاماتتىققا ءتيىمدى، زەردەلى باقىلاۋ - تەكسەرۋ جۇيەسىن زەرتتەپ اشۋ سياقتىلاردا ادام مەن اۆتوكولىكتىڭ ورنىن تۇراقتاندىرۋ جۇيەسى، زەردەلى قاتىناسقا قولباسشىلىق ەتۋ ورتالىعى، كەسكىندى باقىلاۋ - مەڭگەرۋ ينفورماتسيا جۇيەسى قولدانىلدى... ”ءبىز ەڭ زەردەلى، ەڭ وزىق تەحنيكامەن ۆوكزال قۇرىلىسىن ورىنداپ، قۇرىلىس جۇرگىزگەندە جەر بەتىنىڭ نولدىك شوگۋىن، ماڭىزدى مادەني ەسكەرتكىشتەرگە مۇلدەم ىقپال جەتكپىزبەۋدى جۇزەگە اسىردىق“ دەدى جۇڭگو تەمىر جول 5 - مەكەمەسىنىڭ اعا ينجەنەرى حۋ ۋەي.
”بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ەلىمىزدىڭ زەردەلى تەمىر جولىنىڭ ەڭ جاڭا جەتىستىگىنىڭ تۇڭعىش رەت شوعىرلى قولدانىلۋى بولىپ، جۇڭگونىڭ زەردەلى تەمىر جولىنىڭ جاڭا ءداۋىرىن اشتى“ دەدى جۇڭگو تەمىر جول عىلمي زەرتتەۋ ورنىنىڭ اعا زەرتتەۋشىسى لي پيڭ.
جەلىدەن توراپقا دەيىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى وڭىرلىك دامۋعا تىرەك بولدى
100 نەشە جىلدىڭ الدىندا بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ تەمىر جولى بەيجيڭ - باۋتوۋ تەمىر جولىنىڭ تۇڭعىش بولەگى بولاتىن. باۋتوۋدان پويەزبەن بەيجيڭگە بارۋدا، پويەز ىرعالىپ - جىرعالىپ ءبىر ءتۇن جۇرگەندە عانا چيڭلۇڭچياۋ بەكەتىنە بارادى، پويەز اۋىستىرعاننان كەيىن، تاعى دا جارىم كۇن ۋاقىت جۇمساپ بەيجيڭنىڭ نەگىزگى قالا رايونىنا بارادى.
100 جىلدان استام ۋاقىتتان كەيىن، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ ىسكە قوسىلۋى بەيجيڭنەن جاڭجياكوۋعا دەيىنگى تەمىر جولدىڭ قاتىناۋ ۋاقىتىن بۇرىنعى 3.5 ساعاتتان ءبىر ساعات اينالاسىنا قىسقارتتى. بۇدان سىرت، جاڭجياكوۋ - كوكحوت جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىندا، داتۇڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىندا ءبىر ۋاقىتتا پويەز قاتىناپ، بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي وڭىرىندەگى تۇرعىندار ىشكى موڭعۇل ساحاراسىنا ءبىر كۇندىك ساياحاتقا بارا الاتىن بولدى.
پويەز زىمىراپ، ۋاقىت پەن كەڭىستىكتى قايتا قالىپتاستىرىپ، وڭىرلىك دامۋدا جاڭا وزگەرىستەردى قارسى الدى.
− قاتىناس ءوزارا بايلانىسىپ، وڭىرلىك ەكونوميكاعا ومىرشەڭدىك كۇش قوستى.
مەملەكەت مەرەكەسى دەمالىسىندا بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ جولاۋشى مولشەرى وتە كوپ بولدى. ”كورىكتى شاعىن قالا چۇڭليدى كورگىم كەلدى، وسى رەتكى مەملەكەت مەرەكەسى دەمالىسىندا ءبىز تاۋلى وڭىردە جاياۋ جۇردىك!“ بەيجيڭنەن كەلگەن ليۋ مىرزا باس بارماعىن شىعارىپ، كۇزگى چۇڭليدىڭ كورىنىسى كوركەم، ورتاسى تىنىش بولاتىندىعىن، قىسقى وليمپيادا قالاسىنىڭ وزگەشە كوركەمدىگى بار ەكەندىگىن القادى.
قار ماۋسىمى تاياپ قالدى، قار - مۇز شارۋاشىلىعى ساقاداي ساي تۇر. ”قار شاڭعى الاڭىمىز جەر - جەردەگى دوستاردى قارسى الۋعا دايىندالىپ بولدى، جوعارى قارقىندىق تەمىر جولدان تۇسكەننەن كەيىن اۆتوبۋزبەن اقىسىز جەتكىزىپ الامىز“. فۋلۇڭ جارنا تىزگىندەۋ توبى ايگىلى ماركا ساتۋ ورتالىعىنىڭ ايگىلى ماركا مەڭگەرۋشىسى سۇن يان بىلاي دەدى: بىلتىر قار ماۋسىمىنىڭ سوڭىندا جولاۋشىلار سانى 5 - 6 مىڭ ادام بولدى، بيىل مەجەمەن ودان كوپ بولماق.
− ۋاقىت پەن كەڭىستىك قىسقارىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىندا جاڭا جاعداي اشىلدى.
بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ىسكە قوسىلعاننان كەيىن حىبەي ولكەسىنىڭ جاڭجياكوۋ قالاسى استانانىڭ ”ءبىر ساعاتتىق ەكونوميكالىق شەڭبەرىمەن“ توعىستى. جاسىل ەلەكتر بايلىعى ابزلدىعىنا سۇيەنىپ، ”زەرتتەۋ - اشۋ جانە ەسەپتەۋ بەيجيڭدە بولۋ، ساندى مالىمەت پەن ەسەپتەۋ قۋاتى جاڭجياكوۋدا بولۋ“ وي جەلىسىنە تاباندى بولىپ، جاڭجياكوۋ قالاسى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىن بويلاپ كاسىپ سالاسىن ورنالاستىردى. قازىر سالىنىپ بولعان جانە ءىشىنارا سالىنىپ بولعان ساندى مالىمەت ورتالىعى نىسانى 29، ىسكە قوسىلعان سەرۆەر ءبىر ميلليون 500 مىڭنان استى، ەسەپتەۋ قۋاتى كولەمى شامامەن 22 مىڭ 800 P (ءبىر P شامامەن سەكۋندىنا 1000 تريلليون رەتتىك ەسەپتەۋ قارقىنىنا تەڭ) بولدى.
بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى ”ءبىر ساعاتتىق تۇرمىس شەڭبەرىن“ قۇرىپ، چۇڭلي جۇڭگو مەن شەتەلگە ايگىلى شاڭعى تەبۋ ورنىنا اينالدى... جوعارى قارقىندىق تەمىر جول بەيجيڭ مەن جاڭجياكوۋدى بارعان سايىن جاقىنداتتى. بيىل 9 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى جيىنى 50 ميلليون 680 مىڭ ادام - رەت جولاۋشى تاسىمالداپ، ورتاشا وتىرۋ شاماسى %72.9 كە جەتتى.
100 جىلدىق بەيجيڭ – جاڭجياكوۋ تەمىر جولى گۇلدەنۋ ارمانىن ارقالاپ، جاڭا بولاشاقتى باستادى.
”سوڭعى جىلدارى بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىنىڭ تەحنيكالىق جەتىستىكتەرى ىركەس - تىركەس بەيجيڭ – شيۇڭ - ان قالا ارالىق تەمىر جولى، فۋجوۋ - شيامىن جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى، يندونەزيانىڭ جاكارتا - باندۇڭ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولى سياقتى كەلەلى نىساندارعا جالپىلاستىرىلدى. بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى قارقىندىق تەمىر جولىن نەگىز ەتىپ، ءبىز زەردەلى جوعارى قارقىندىق تەمىر جول تەحنيكاسى جۇيەسىن قۇردىق، حالىقارالىق تەمىر جول وداعى ونى قابىلداپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ زەردەلى تەمىر جول قۇرىلىسىن جۇڭگو جوباسىمەن قامدادى“ دەدى مەملەكەتتىك تەمىر جول توبى عىلىم - تەحنيكا جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مينيسترلىگى ولشەم باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى چىن يۋان.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى