شەكارا وتكەلدەرىنىڭ كەدەننەن ءوتۋ قۋاتىن جوعارىلاتىپ، ساۋدانىڭ قولايلىلانۋىن جەبەدى (جۇمىستى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ەكونوميكانىڭ ءۇرتىس جاقسارۋىن ىلگەرىلەتۋ)

16 توننا يمپورت ەتىلگەن دۋرياننىڭ (ليۋليان) كەدەننەن وتۋىنە قانشا ۋاقىت كەتەدى؟ يۇننان ولكەسى شيشۋاڭباننا دايزۋ اۆتونوميالى وبلىسى مىڭلا اۋدانى موحان تەمىر جول وتكەلىندە بۇعان 5 مينۋت كەتەدى.

ساعات 11 دەن 30 مينۋت وتكەندە، وسى دۋريان جۇڭگو - لاوس تەمىر جولىنىڭ ”لانساڭ وزەنى - مەكونگ وزەنى تەز جەلىسى“ حالىقارالىق جۇك پويەزىنە تيەلىپ، موحان تەمىر جول وتكەلىنە كىردى، ساعات 11 دەن 35 مينۋت وتكەندە شىعارۋ بۇيرىعىن تاپسىرىپ الدى.

كەدەننەن جوعارى ونىمدىلىكپەن ءوتۋ − ساۋدانىڭ قولايلىلانۋ دەڭگەيىنىڭ ۇزدىكسىز جوعارىلاۋىنىڭ ارقاسى. ”كاسىپورىن جەلىدە كەدەننەن ءوتۋ رەسمياتىن وتەيدى، قاتىستى ينفورماتسيالار كەدەن، تەمىر جول سياقتى تاراۋلاردا اۆتوماتتى جەتكىزىلەدى، جۇيە اۆتوماتتى تەكسەرەدى“. مىڭلا كەدەنى تەمىر جول شەكارا وتكەلىن باقىلاۋ - باسقارۋ ءبولىمى باستىعىنىڭ ورىنباسارى حۋاڭ جۇڭلەي بىلاي دەدى: تۇتاس بارىستا ساندى مالىمەت جۇمىس ىستەپ، كاسىپورىندار ۋاقىتتى، زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى ۇنەمدەيتىن بولدى.

موحان وتكەلى − ەلىمىزدىڭ لاوسقا باراتىن مەملەكەت دارەجەلى قۇرلىق جولى وتكەلى، تاس جول وتكەلى مەن تەمىر جول وتكەلىن قامتيدى، يمپورت - ەكسپورت زات تاسىمال مولشەرىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنا بايلانىستى، قازىرگى كەدەننەن ءوتۋ قۋاتى شەكتەمەگە ۇشىراي باستادى. ساۋدا مەن قارجى قوسۋدىڭ ەركىن، قولايلى بولۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، موحان تاس جول وتكەلىن جان - جاقتى جوعارىلاتۋ، جاڭالاۋ نىسانى (1 – مەرزىم) تاياۋدا ەرەكشە ۇزاق ۋاقىتتىق ەرەكشە زايوم ارقىلى قولداۋ نىسانىنا تاڭدالدى، قازىر جەدەل قۇرىلىس جۇرگىزىلۋدە.

”بۇرىنعى 4 جولاقتى تاس جولدى 12 جولاقتى تاس جول ەتىپ كەڭەيتىپ سالۋ جوسپارلاندى، سالىنىپ بولعاننان كەيىن جىلدىق شەكارادان كىرگىزىلىپ - شىعارىلاتىن زاتتاردىڭ مولشەرى 10 ميلليون تونناعا جەتىپ، كەدەننەن ءوتۋ قۋاتى مەن كەدەننەن ءوتۋ قاجەتىنىڭ سايكەسپەۋ ماسەلەسى تۇبىرىنەن شەشىلەدى“. جۇڭگو - لاوس موحان - موديڭ ەكونوميكالىق سەلبەستىك رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتى شۋجيىنىڭ ورىنباسارى، باسقارۋ كوميتەتى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى گۇڭ يۇنزۇن ارلى - بەرلى قايشالىسقان قۇرىلىس اۆتوموبيلىن نۇسقاپ تۇرىپ بىلاي دەپ تانىستىردى: ”سايكەستى جۇرگىزىلگەن زەردەلى وتكەل قۇرىلىسىنىڭ جۇك اۆتوموبيلىن تەكسەرىپ وتكىزۋ ۋاقىتىن قازىرگى ورتا ەسەپپەن 4 مينۋتتان 2 مينۋتقا قىسقارتۋىنان ءۇمىت بار“.

ۇلاسپالى قاتتى قۇرىلعىلاردى جاقسارتىپ، دامۋدىڭ جۇمساق ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ كەرەك. قازىر ءبىر قىدىرۋ رەفورما جاساۋ، جاڭالىق اشۋ شارالارى ۇزدىكسىز كوبەيۋدە، ادام اينالىمى، زات اينالىمى، قارجى اينالىمى جەدەل شوعىرلانۋدا.

موحان قالاشىعىن جالپى بەتتىك باسقارۋعا جاۋاپتى كۇنميڭ قالاسى بيىل «كۇنميڭ قالاسىنىڭ ءتۇيىندى ”انكلاۆ باقشا رايونىن“ ءوڭىر اتتاپ سەلبەسىپ باسقارۋ ءادىسىن (سىناق رەتىندە اتقارىلادى)» شىعارىپ، جۇڭگو - لاوس موحان - موديڭ ەكونوميكالىق سەلبەستىك رايونىن كۇنميڭدەگى ”انكلاۆ باقشا رايوندارىنىڭ“ ءبىرى ەتىپ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن، مۇددەدەن ورتاق يگىلىكتەنەتىن ءوڭىر اتتاپ سايكەستىرۋ مەحانيزمىن ورناتتى. بيىل جىل باسىنان بەرى كۇنميڭدەگى كوپتەگەن اۋدان، رايون كاسىپورىنداردى موحان قالاسىنا بارىپ تەكسەرۋ جۇرگىزۋگە ۇيىمداستىردى. قازىرگە دەيىن 32 نىسان جۇڭگو - لاوس موحان - موديڭ ەكونوميكالىق سەلبەستىك رايونىنا ىرگە تەپتى.

موحان نانپو حالىقارالىق كاسىپ سالاسىنان ۇلگى كورسەتۋ باقشاسى نىسانىنىڭ قۇرىلىس ورنىندا 68 مىڭ شارشى مەترلىك ولشەمدەنگەن زاۆود ۇيلەرىنىڭ نەگىزگى تۇلعاسى سالىنۋ ۇستىندە، مەجەمەن بيىل جىل سوڭىندا كاسىپورىن توتە كوشىپ كىرەدى. يۇننان ۋ - حۋا كاسىپ باقشاسى رايونىن باسقارۋ كوميتەتى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى چىن شۋان بىلاي دەدى: ”ءبىز اكىمشىلىك رايون شەكاراسىن بۇزىپ، ساۋداگەر شاقىرىپ، قارجى ەنگىزىپ، جەڭىل توقىماشىلىق، مەتال مانەرلەۋ، تۇتىنۋ، ەلەكترون سياقتى كاسىپ سالالارىن ءتۇيىندى تۇردە دامىتتىق، قازىر 7 كاسىپورىندى باۋرادىق“.

بيىل الدىڭعى 3 توقساندا جۇڭگو - لاوس موحان - موديڭ ەكونوميكالىق سەلبەستىك رايونىنداعى ءتۇيىندى نىسانداردىڭ ىشىندە جيىنى 33 نىساندا جۇمىس باستالىپ، جالپى 6 ميلليارد 636 ميلليون يۋان قارجى قوسىلدى؛ تۇراقتى مۇلىككە قوسىلعان قارجى 4 ميلليارد 87 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %319 ارتتى.

”يۇنناننىڭ ەسىك اشۋىنىڭ، دامۋىنىڭ الدىڭعى شەبى رەتىندە، سەلبەستىك رايونى رەفورما مەن ەسىك اشۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولىپ، ءبىر قىدىرۋ ارتۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، دەربەس ەسىك اشۋدى ونان ارى كەڭەيتىپ، ساياساتتىق تىرەكتەردى كەمەلدەندىرىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار مەن الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ سايكەسىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، قارجى ەنگىزۋ، قارجىنى ورنىقتىرۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرادى“ دەدى گۇڭ يۇنزۇن.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى