شي جينپيڭ 20 ەل توبى باسشىلارىنىڭ 19 - رەتكى باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناستى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى

سول جەر ۋاقىتى 11 - ايدىڭ 18 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ برازيليانىڭ ريو - دە - جانەيروسىندا 20 ەل توبى باسشىلارىنىڭ 19 - رەتكى باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناستى. باسشىلار ءماجىلىسى ”ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن جانە باياندى پلانەتانى قۇرۋدى“ نەگىزگى تاقىرىپ ەتتى ءارى ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ دۇنيە جۇزىلىك وداعىن“ قۇرۋدى ۇيعاردى. سۋرەتتە: شي جينپيڭ ماجىلىسكە قاتىناسقان باسشىلارمەن بىرگە برازيليا جاق باستاما كوتەرگەن ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ دۇنيە جۇزىلىك وداعىنا“ بىرگە قاتىناسۋ ساتىندە توپتىق سۋرەتكە تۇسۋدە.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى لي شۋەرىن تۇسىرگەن

«حالىق گازەتى»، 11 - ايدىڭ 18 - كۇنى، ريو - دە - جانەيرو (تىلشىلەر دۋ شاڭزى، چىن ي - ميڭ). سول جەر ۋاقىتى 11 - ايدىڭ 18 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ برازيليانىڭ ريو - دە - جانەيروسىندا 20 ەل توبى باسشىلارىنىڭ 19 - رەتكى باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناستى.

باسشىلار ءماجىلىسىنىڭ ءبىرىنشى ساتىسىندا ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ“ كەڭەستىك تاقىرىبى توڭىرەگىندە تالقى جۇرگىزىلگەندە، شي جينپيڭ «بىرگە داميتىن ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن قۇرايىق» دەگەن تاقىرىپتا ماڭىزدى ءسوز سويلەدى (تولىق مازمۇنىن «حالىق گازەتىنىڭ» 2 - بەتىنەن وقي الاسىزدار).

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: بۇگىنگى دۇنيە جۇزىندە 100 جىلدىق وزگەرىس جەدەل قۇبىلىپ، ادامزاتتىڭ دامۋى بۇرىن بولىپ كورمەگەن وراي مەن سىن - سايىسقا ءدوپ كەلىپ وتىر. دۇنيە جۇزىندەگى نەگىزگى ءىرى ەلدەردىڭ باسشىسى رەتىندە، ءبىز كوشپەلى بۇلتتىڭ كوزىن كولەگەيلەۋىنەن قورىقپاي، تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا تانىمىن ۇستانىپ، تاريحي جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، تاريحي ىرىقتىلىقتى ايگىلەپ، تاريحتىڭ العا باسۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. جۇڭگو 20 ەل توبىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارىنىڭ حاڭجوۋداعى باسشىلار ءماجىلىسىن وتكىزگەن كەزدە، دامۋ تاقىرىبىن تۇڭعىش رەت ماكرولىق ەكونوميكا ساياساتىن سايكەستىرۋدىڭ وزەكتى ورنىنا قويدى، وسى رەتكى ريو - دە - جانەيرو باسشىلار ءماجىلىسى ”ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن جانە باياندى پلانەتانى قۇرۋدى“ نەگىزگى تاقىرىپ ەتتى ءارى ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ دۇنيە جۇزىلىك وداعىن“ قۇرۋدى ۇيعاردى. حاڭجوۋدان ريو - دە - جانەيروعا دەيىن، ءبىز ءبىر نىساناعا، ياعني بىرگە داميتىن ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن قۇرۋعا كۇش سالۋدامىز.

وسىنداي دۇنيە ءجۇزىن قۇرۋ ءۇشىن، ءبىز ساۋدا، قارجى قوسۋ، دامۋ، سەلبەستىك سياقتى سالالاردا بايلىق ۇسىنىلىمىن ارتتىرىپ، دامۋ قۇرىلىمدارىن كۇشەيتىپ، سەلبەستىك كوپىرلەرىن كوبەيتىپ، ”شاعىن اۋلا قورعانىن“ ازايتىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ اناعۇرلىم كوپ جاقسى تۇرمىس كەشىرۋىنە، وسىزاماندانۋدى جۇزەگە اسىرۋىنا مۇمكىندىك جاساۋىمىز؛ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ باياندى ءوندىرىس جانە تۇرمىس ءتاسىلىن قولدانىپ، كليمات وزگەرىسى، ورگانيزمدەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىنىڭ ازايۋى، ورتانىڭ لاستانۋى سياقتى سىن - سايىسقا ۇيلەسىمدى توتەپ بەرىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىپ، ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدى قاتار ءومىر ءسۇرۋىن جۇزەگە اسىرۋىن قولداۋىمىز؛ اشىق، سيىسىمدى، كەمسىتپەيتىن حالىقارالىق ەكونوميكالىق سەلبەستىك ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، ەكونوميكانىڭ جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى جاھاندانۋىن ىلگەرىلەتىپ، جاڭا تەحنيكانىڭ، جاڭا كاسىپ سالاسىنىڭ، جاڭا كاسىپ كۇيىنىڭ باياندى دامۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ سيفرلانعان، زەردەلىلەنگەن، جاسىلدانعان دامۋ اعىمىمەن اناعۇرلىم ويداعىداي توعىسۋىن قولداپ، وڭتۇستىك پەن سولتۇستىكتىڭ پارقىن ازايتۋىمىز؛ كوپ جاقتىلىققا تاباندى بولىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىن ۇيىتقى ەتكەن حالىقارالىق جۇيەنى، حالىقارالىق زاڭدى نەگىز ەتكەن حالىقارالىق ءتارتىپتى، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ۋستاۆىنىڭ نەگىزگى ماقساتى مەن پرينسيبىن نەگىز ەتكەن حالىقارالىق قاتىناستىڭ نەگىزگى ولشەمىن قورعاۋىمىز كەرەك.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگونىڭ دامۋى − دۇنيە ءجۇزىنىڭ بىرگە دامۋىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى. جۇڭگو 800 ميلليون كەدەي حالىقتى تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلتىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ 2030 - جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋ كۇن تارتىبىندەگى كەدەيلىكتى ازايتۋ نىساناسىن كۇنى بۇرىن ورىندادى. بۇل تابىستاردى جۇڭگو ۇكىمەتى مەن جۇڭگو حالقى ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى جاراتتى. جۇڭگو حالىقتى وزەك ەتۋگە باستان - اياق تاباندى بولىپ، ”بىردە - ءبىر كەدەي ءوڭىر، بىردە - ءبىر كەدەي بۇقارا قالدىرۋعا، استە، بولمايدى“ دەپ ايبىندى ۋادە بەردى. كەدەيلەردى دالمە - ءدال سۇيەمەلدەۋگە، ەكونوميكالىق دامۋ بارىسىندا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە، جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەرەكشە كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن جەبەۋ بارىسىندا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە، بىرگە اۋقاتتانۋدى جەبەۋ بارىسىندا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە تاباندى بولدى. جۇڭگونىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋ بارىسى مىنانى ۇعىندىردى: تامشى سۋ تاس تەسەدى، جوبانى سوڭىنا دەيىن ىسكە اسىرۋ كەرەك دەيتىن توزىمدىلىك، تاباندىلىق جانە كۇرەس رۋحى بولادى ەكەن، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ كەدەيلىك ماسەلەسىن شەشۋگە بولادى، ءالسىز قۇستاردىڭ الدىمەن ۇشۋىنا، بيىككە سامعاۋىنا بولادى. جۇڭگو تابىسقا جەتە العان ەكەن، باسقا وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەر دە تابىسقا جەتە الادى. بۇل − جۇڭگونىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە ءساتتى قول جەتكىزۋىنىڭ دۇنيە جۇزىلىك ءمانى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو − باستان - اياق دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىنىڭ ءبىر مۇشەسى، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ سەنىمدى ۇزاق ۋاقىتتىق سەلبەستىك سەرىگى، سونداي - اق دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋ ىستەرىن قولداۋداعى ارەكەت جاساۋشى جانە ىسكەر، قالىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرمەن قول ۇستاسا وتىرىپ وسىزامانداندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋدى قالايدى.

شي جينپيڭ جۇڭگونىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىن قولداۋداعى 8 ءتۇرلى ارەكەتىن جاريالادى.

ءبىرىنشى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ قول ۇستاسا جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرىپ، ستەرەولدى ۇلاستىرۋ - تۇتاستىرۋ تورىن ىشكەرىلەي قۇرىپ، جاسىل جىبەك جولى ارقىلى جەتەكشىلىك ەتىپ، سيفرلى جىبەك جولىنا قۋات ۇستەۋ.

ەكىنشى، دۇنيە جۇزىلىك دامۋ باستاماسىن تياناقتاندىرىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگى زەرتتەۋ ورتالىعىن ويداعىداي قۇرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردى ۇزدىكسىز قولداپ، كەدەيلىكتى ازايتۋ، استىق حاۋىپسىزدىگى، سيفرلى ەكونوميكا سياقتى سالالارداعى ناقتى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ.

ءۇشىنشى، افريكانىڭ دامۋىن قولداۋ. جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ بەيجيڭدەگى باسشىلار ءماجىلىسى الداعى 3 جىلدا جۇڭگونىڭ افريكامەن قول ۇستاسا وتىرىپ وسىزاماندانۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى 10 ءىرى سەرىكتەستىك ارەكەتىن جاريالادى ءارى وسى ءۇشىن قارجىلاي قولداۋ كورسەتتى.

ءتورتىنشى، كەدەيلىكتى ازايتۋ جانە استىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى حالىقارالىق سەلبەستىكتى قولداۋ. جۇڭگو ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ دۇنيە جۇزىلىك وداعىنا“ قاتىناسۋدى ۇيعاردى، 20 ەل توبىنىڭ دامۋ مينيسترلەرى ءماجىلىسىن ۇزدىكسىز وتكىزۋدى قولدايدى ءارى حالىقارالىق استىق زيانىن ازايتۋ جينالىسىن ۇزدىكسىز وتكىزەدى.

بەسىنشى، جۇڭگو برازيليامەن، وڭتۇستىك افريكامەن، افريكا وداعىمەن بىرگە ”اشىق عىلىم حالىقارالىق سەلبەستىك باستاماسىن“ ورتاعا قويدى، وسىلايشا دۇنيە ءجۇزىنىڭ عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرىنىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىن اناعۇرلىم كوپ يگىلىككە كەنەلتۋىن ىلگەرىلەتەدى.

التىنشى، 20 ەل توبىنىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىنە باقىت جاراتاتىن ناقتى سەلبەستىكتى ورىستەتۋىن قولدايدى، بەيجيڭدە قۇرىلعان 20 ەل توبىنىڭ يگىلىك جاراتۋدى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ قىزمەتىن قولدايدى، ءار جاقتىڭ سيفرلى وقۋ - اعارتۋ، مۇراجاي، بايىرعى شىعارمالاردى سيفرلاندىرۋ سياقتى سالالاردا سەلبەستىك ورىستەتۋىن قولدايدى.

جەتىنشى، 20 ەل توبىنىڭ ”شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ ارەكەت جوسپارىن“ تياناقتاندىرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرمەن قاشقىنداردى قۋعىنداۋ، ارام ولجانى قايتارىپ الۋ، شىرىكتەسۋشىلەردى پانالاتۋدان باس تارتۋ، شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ قابىلەتى قۇرىلىسى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ.

سەگىزىنشى، جۇڭگو جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋ ءتۇزىلىس، مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، دامۋدا ەڭ ارتتا قالعان ەلدەرگە ءبىر باعىتتا ەسىك اشۋدى كەڭەيتىپ، جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان دامۋدا ەڭ ارتتا قالعان ەلدەرگە %100 سالىق تۇرىندەگى ونىمدەرىنەن كەدەن سالىعىن الماۋ مامىلەسىن جاسايتىندىعىن جاريالادى.

شي جينپيڭ سوڭىندا مىنانى ءبىلدىردى: الىس ساپار العاشقى قادامنان باستالادى. جۇڭگو جاق ءار جاقپەن بىرگە ارەكەتكە كەلىپ، بىرگە داميتىن ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن قۇرىپ، كەدەيلىكتى وتكەنگە، تاماشا بولاشاقتى رەالدىققا اينالدىرۋدى قالايدى.

برازيليانىڭ زۇڭتۇڭى لۋلا ءماجىلىستى باسقاردى.

باسشىلار ءماجىلىسى باستالاردان بۇرىن شي جينپيڭ ماجىلىسكە قاتىناسقان باسشىلارمەن بىرگە برازيليا جاق باستاما كوتەرگەن ”اشارشىلىق پەن كەدەيلىككە قارسى اتتانۋ دۇنيە جۇزىلىك وداعىنىڭ“ جۇمىسىن باستاۋ سالتىنا قاتىناستى.

ساي چي، ۋاڭ ي قاتارلىلار جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى