«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى
2025.07.09 18:54 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
تاياۋدا جياڭشي ولكەسى ان - ي اۋدانى ۋانبۋ قالاشىعى داحۋا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى جاڭ جيانشان قالاشىققا جينالۋعا بارعاندا، ۋانبۋ قالاشىعىنىڭ ”اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋ جاعىنداعى جيناۋ كۇنىنە“ تۋرا كەلدى، قىزىل پەنجەك كيگەن بىرنەشە جاس بۇقاراعا ساياساتتى ءتۇسىندىردى. جاڭ جيانشان ءوزى مەن كورشىسىنىڭ جەر داۋ - شارىن ايتىپ بەردى، سول مايدانداعى قالاشىق پارتكومى شۋجيىنىڭ ورىنباسارى چىن گىن دەرەۋ قىستاق كادرلارىن سايكەستىردى ءارى قاتىستى ادامداردى بىرگە كەلۋگە ۇسىنىس ەتتى. قىزمەتكەرلەر فاكت كورسەتىپ، ءجون - جوسىقتى ءتۇسىندىرىپ، ساياسات ايتىپ، ەڭ سوڭىندا داۋ - شاردى شەشتى.
ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى ان - ي اۋدانى پارتيالى كادرلاردىڭ ستيلگە بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتىپ، قاتىستى تاراۋلاردى قىزمەت وتەۋ تەرەزەلەرىن بازارعا ”كوشىرۋگە“ ۇيىمداستىرىپ، ىرىقسىز كۇيدى ىرىقتىلىقپەن جەتكىزۋگە وزگەرتىپ، ساياساتتىق كەڭەس بەرۋ، جۇمىس ورنىن تانىستىرۋ، قايشىلىقتى جاراستىرۋ سياقتى قىزمەت وتەۋمەن شوعىرلى قامدادى.
بيىل 3 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ گۇيجوۋدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”پارتيا ورتالىق كوميتەتى بۇكىل پارتيادا ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋ ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋدى ۇيعاردى، بۇل − بيىلعى پارتيا قۇرىلىسى قىزمەتىنىڭ ءتۇيىندى مىندەتى“.
جەر - جەر بۇقارا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان ماسەلەلەردى ارقاۋ ەتىپ، وزدەرىنىڭ ستيل ماسەلەسىن ىشكەرىلەي تەكسەرىپ، ورتاعا قويىپ، دەرەۋ تەكسەرىپ، دەرەۋ تۇزەتىپ، دەرەۋ اتقارىپ، دەرەۋ تۇزەتىپ، ۇيرەنۋ تاربيەسى جەتىستىكتەرىن ءىس ءبىتىرۋ ءتارتىبىن ساپالىلاندىرۋدىڭ، حالىق تۇرمىسىنداعى قيىن ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ ءىس جۇزىندىك ارەكەتىنە اينالدىردى.
”ما اعايعا راقىمەت، مەكتەپكە باراتىن جول اقىرى سالىنىپ بولدى“. گۋاڭدۇڭ ولكەسى شىنجىن قالاسى لۇڭحۋا رايونى گۋانلان ءمالى باسقارماسىندا ناۋقاستانىپ ۇزاق جىلدار بويى دوڭگەلەكتى ورىندىقتا وتىرعان باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىسى دىڭ شياۋگۋاڭ (وزگەرتىلگەن ات) جۇپ قۇراپ سۇيەمەلدەگەن كادر ما دى ۋەيگە العىس حات جازدى. بۇرىن دىڭ شياۋگۋاڭ مەكتەپكە باراتىن جول ويلى - شۇڭقىر بولىپ، دوڭگەلەكتى ورىندىققا ۇنەمى كەدەرگى بولاتىن. ۇيىنە امانداسا بارعاننان كەيىن ما دى - ۋەي قاتىستى تاراۋلارمەن سايكەسىپ، جولدى جوندەدى، سونداي - اق مەكتەپپەن بىرلەسىپ بوگەتسىز قۇرىلعىلاردى جاقسارتتى.
لۇڭحۋا رايونى پارتيالى كادرلاردىڭ ”وتباسىلاردى ۇنەمى ارالاۋ، وتباسىلاردىڭ جاعدايىن قانىق ءبىلۋ، وتباسىلاردىڭ مۇڭ - مۇقتاجىن شەبەرلىكپەن شەشۋ، وتباسىلاردىڭ ءىسىن شوگەلدىكپەن ىستەۋ“ قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ورگانداعى پارتيالى كادرلاردى قيىنشىلىعى بار بۇقارانىڭ وتباسىمەن جۇپ قۇراپ كومەكتەسۋگە ۇيىمداستىرىپ، ۇيرەنۋ تاربيەسى جەتىستىكتەرىنىڭ حالىق ءۇشىن ءىس ىستەۋدىڭ ناقتى ونىمدىلىگىنە اينالۋىن جەبەدى.
شىلىڭگىر ىستىقتا ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، حۋنان ولكەسى چاڭشا قالاسى فۋرۇڭ رايونى ماۋاڭدۇي ءمالى باسقارماسى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگى جونىندە ۇگىت - تاربيە جۇرگىزۋ، ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ارناۋلى قيمىلىن ورىستەتىپ، ”توكشىلەردىڭ ۇيلەرگە بارىپ قىزمەت وتەۋى، حاۋىپسىزدىك ۇگىتىن وتباسىلارعا جەتكىزۋ“، ”قول ۇستاسىپ، حاۋىپسىزدىكتە ساپارلاس بولۋ“ سياقتى ەرەكشە قيمىلدار ارقىلى ءورت ءسوندىرۋ - ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگى بىلىمدەرىن بارلىق وتباسىعا جەتكىزدى. قاتىستى تاراۋلار تاعى ”تور جايۋ ۇلگىسىندەگى“ ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ، رەتتەۋ - وڭاۋ ارقىلى قاراستى اۋماقتاعى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگىنىڭ كومەسكى قاتەرىن يكەمدى جويدى.
جەر - جەر اشىق تاربيەنى تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، بۇقارانىڭ پىكىرىنە قۇلاق اسىپ، بۇقارانىڭ باقىلاۋىن قابىلداپ، بۇقارانىڭ اڭىسى كۇشتى بولعان كورنەكتى ماسەلەلەرگە نىسانالى شارا قولدانىپ، ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدىڭ تياناقتانۋىنا كەپىلدىك ەتتى.
جيلين ولكەسى يانبيان چاۋشيان اۆتونوميالى وبلىسى انتۋ اۋدانى شىمىن قالاشىعىندا جالعىز تۇراتىن لي يۇندۇڭ قاريا قول تەلەفونىندا جاسى ۇلعايعاندارعا بەرىلەتىن قوسىمشا قاراجاتتى كۋالاندىردى، توتە بايلانىس جاساۋ قولايلى بولدى. ءاسىلى، لي يۇندۇڭ قارتتىڭ ءجۇرىس - تۇرىسى قولايسىز، ءىس ءبىتىرۋ زالىنا بارىپ كۋالاندىرۋى قيىن، توراپتا بىتىرۋدى بىلمەيتىن. شىمىن قالاشىعى بيىل ”حالىق تۇرمىسىنا قىزمەت وتەۋ + وكىلەتتى جۇگىرۋ، وكىلەتتى ءبىتىرۋ“ ۇلگىسىن اتقاردى، الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرى ىرىقتىلىقپەن ۇيىنە بارىپ، ءجۇرىس - تۇرىسى قولايسىز قارتتارعا زەينەتكەرلىك كۋالاندىرۋ، جاسى ۇلعايعاندارعا بەرىلەتىن قوسىمشا قاراجاتتى كۋالاندىرۋ سياقتىلاردى ءبىتىرىپ بەردى.
انتۋ اۋدانى اۋدان دارەجەلى باسشى كادرلاردىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتاعى (قىستاق) بۇقارا ۋاكىلدەرىمەن، كاسىپورىن ۋاكىلدەرىمەن بەتپە - بەت شىن ىقىلاسپەن اڭگىمەلەسۋىن، پىكىر تىڭداۋىن، ماسەلەلەردى بايقاۋىن ءارى باعالاۋدى قابىلداۋىن ىلگەرىلەتىپ، ”ماسەلە تىزىمدىگىن“ ”قاناعاتتانارلىقتاي جاۋاپقا“ اينالدىرۋعا قۇلشىندى.
جياڭسۋ ولكەسى جاڭجياگاڭ قالاسى بۇقارانىڭ ارمان - تىلەگىن قىزمەت ستيلىن جاقسارتۋدىڭ تۇتقاسى ەتىپ، ارىز - ارمان، ”ورىن اۋىستىرىپ ءبىر رەت بارۋ“ ارەكەتى سياقتى ارنالار ارقىلى بۇقارادان كەڭ كولەمدە پىكىر الىپ، ماسەلە تىزىمدىگىنەن جالپىلىق ماسەلەلەردى قورىتىندىلاپ، قاتىستى تاراۋلاردى ماسەلەگە قاراي قامال الۋعا، نىسانانى كوزدەپ ماسەلەنى شەشۋگە ۇيىمداستىردى. قازىر ”ينتەرنەتتە ۇيدە كۇتىمدەۋگە قىزمەت وتەۋ“، ”’ءۇي توبەسىندەگى حاۋىپسىزدىك‘ ارەكەتى“، "كونە تۇرعىن ۇيلەردىڭ ليفتىن جاڭالاۋ“ سياقتى 10 ارناۋلى رەتتەۋ - وڭاۋ ارەكەتى ورىستەتىلدى.
جەر - جەر ماسەلەنى نىشان ەتۋدەن جازباي، نەگىزگى ساتىعا ىشكەرىلەي بارىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، تىڭعىلىقتى ستيل ارقىلى ناقتى جاعدايدى تەكسەرىپ، ناقتى شارا قاراستىرىپ، بۇقارانىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ءزارۋ ماسەلەلەرىن شەشۋدى ىلگەرىلەتتى.
ورتا تازالىعى جۇمىسشىلارىنىڭ ەڭبەكاقىسىن كەشەۋىلدەتۋ ماسەلەسىن جونگە سالۋ ءۇشىن، چۇڭچيڭ قالاسى ديانجياڭ اۋداندىق پارتكومنىڭ قاتىستى جاۋاپتى جولداستارى باستاماشىلدىقپەن سەرىكتەستىككە كىرىپ، جۇمىسشىلاردان جاعداي ۇعىسىپ، ناقتى جاعدايدى تەكسەرىپ، جۇرەك ءسوزىن تىڭدادى. تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ سياقتى تاراۋلار كۇندەلىكتى باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، سەرىكتەستىكتى قارجى تاراتۋ ارناسىن ارناعا تۇسىرۋگە، ارناۋلى كەپىلدىك اقشا بەلگىلەۋگە قۋزاپ، ورتا تازالىعى جۇمىسشىلارىنىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن قامتاماسىز ەتتى. قاتىستى تاراۋلار مەرزىم بويىنشا قۋزاۋ، قايتالاي ۇعىسۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، ورتا تازالىعى جۇمىسشىلارىنىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋ تورابىن بەكەمدەدى.
”جۋىقتان بەرى كۇن ىستىق، شارشاسام، وسى اراعا كەلىپ دەمالامىن، سالقىندايمىن، وتە جاقسى بولدى“. سانشي ولكەسى جينجۇڭ قالاسى يۇيسى رايونى ۋىنيۋان مەيىر باعىشتاۋ دەڭىندە سۋ قايناتقىش، ءدارى ساندىعى، قول تەلەفون زاريادتاعىش سياقتى جابدىقتار تولىق، جەدەل جەتكىزۋشى جي چاۋ سۋسىن ءىشىپ وتىر.
ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى جينجۇڭ قالالىق پارتكومنىڭ ۇيرەنۋ تاربيەسى قىزمەتى ارناۋلى توبى كوپ رەت نەگىزگى ساتىداعى بۇقارانىڭ ۋاكىلدەرىن ۇيىمداستىرىپ، حالىق ءۇشىن ناقتى ىستەر ىستەپ، پىكىر الۋ اڭگىمە ءماجىلىسىن اشتى. مۇنىڭ ىشىندە جينجۇڭ قالاسىنىڭ قاتىستى تاراۋلارى جاڭا جۇمىستانعان قاۋىمعا نازار اۋدارىپ، الەۋمەتتىك ورىندار، كاسىپورىن تۇيىندەرى سياقتىلاردى بەلسەنە سايكەستىرىپ، 400 دەن استام دەڭ قۇرىپ، ءبىرقىدىرۋ مەيىر باعىشتاۋ قىزمەت وتەۋىن ورىستەتتى.
(«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى گىڭ لەي، ۋ چۋچي، جوۋ حۋان، چىڭ يۋانجوۋ، ليۋ ي - چيڭ، باي گۋاڭدي، جياڭ فىڭ، فۋ ميڭلي)
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى