بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋعا مۇمكىندىك بولعانىمەن كۇنى بۇرىن بولجام جاساۋ قيىن

2019.06.18 16:05     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  حالىق تورابى، 6 – ايدىڭ 18 – كۇنى، بەيجيڭ (ءتىلشى: ۋەي يان) 6 – ايدىڭ 17 – كۇنى ساعات 22دەن 55 مينۋت وتكەندە، سىچۋان ولكەسى يبين قالاسى چاڭنيڭ اۋدانىندا 6.0 بال جەر سىلكىندى. سىچۋاندىق توراپتاستاردىڭ ايتۋىنشا، قاتىستى تاراۋلار وسى رەتكى جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ءساتتى تۇردە ساقتىق دابىلىن قاققان ءارى راديودا حابارلاۋ قاتارلى تاسىلدەرمەن جۇرتشىلىققا ساقتانۋدى ەسكەرتكەن.

  جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ دەگەنىمىز نە؟ ساقتىق دابىلىنىڭ رولى قانشالىق؟ تۇڭجي ۋنيۆەرسيتەتى قۇرىلىم نازارياسىن زەرتتەۋ مەكەمەسىنىڭ پروفەسسورى لو چيفىڭ پروفەسسور مەن جەر سىلكىنىسى جونىندەگى قاتىستى ماماندار بۇل جونىندە تۇسىنىك جاسادى.

  سۇراۋ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ دەگەنىمىز نە؟

  جاۋاپ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ دەگەنىمىز جەر سىلكىنىسىن مەجەلەۋ نەمەسە ول جايلى بولجام جاساۋ ەمەس. جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ دەگەنىمىز جەر سىلكىنىسى تۋىلعاننان كەيىن، بويلىق تولقىن مەن كولدەنەڭ تولقىن ارالىعىنداعى ۋاقىتتى ەسەپتەۋ ارقىلى جەر سىلكىنىسى تولقىنىمەن «جارىسىپ»، الدىن الا ساقتىق دابىلىن قاعۋ ۋاقىتىنا يە بولۋدى كورسەتەدى.

  جەر سىلكىنىسى جاڭا تۋىلعان كەزدە قۋاتى ءبىرشاما ءالسىز بويلىق تولقىنداردىڭ قارقىنى تەز بولىپ، سەكۋندىنا 7 كيلومەتر شاماسىندا بولادى، ال، ويرانداعىش قۋاتى ءبىرشاما زور كولدەنەڭ تولقىنداردىڭ تارالۋ قارقىنى ءبىرشاما باياۋ بولاتىندىقتان (سەكۋندىنا 4 كيلومەتر)، نەشە ون سەكۋندتان كەيىن عانا جەر بەتىنە جەتەدى. جەر استىنداعى بارلاۋ اسپاپتارى بويلىق تولقىندى بايقاعان سوڭ دەرەۋ كومپيۋتەرگە جولداپ، جەر سىلكىنىسى دارەجەسى، قۋاتى، سىلكىنىس قاينارىنىڭ قانشالىق تەرەڭدىكتە ەكەنى قاتارلى ينفورماتسيالاردى جالپى جاقتان ەسەپتەپ شىعا الادى، قاتىستى تاراۋلار كولدەنەڭ تولقىن جەر بەتىنە جەتۋدەن 10 نەشە سەكۋند بۇرىن تەلەۆيزور نەمەسە راديو ارقىلى ساقتىق دابىلىن قاعا الادى. تەلەۆيزور مەن راديو ەلەكتر – ماگنيت تولقىنىنا سۇيەنەتىندىكتەن، ونىڭ قارقىنى كولدەنەڭ تولقىننان الدە قايدا تەز بولادى. ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىنىڭ ءونىمدى قىزمەت ىستەۋى مىعىم جەر سىلكىنىسىن باقىلاۋ تورابىنا سۇيەنەدى.

  سۇراۋ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ مەن جەر سىلكىنىسىنەن كۇنى بۇرىن بولجام جاساۋدىڭ پارقى قايسى؟

  جاۋاپ: جەر سىلكىنىسىنەن بولجام جاساۋ دەگەنىمىز ءالى تۋىلماعان، الايدا، تۋىلۋى مۇمكىن بولعان جەر سىلكىنىسى جاعدايى جونىندە ۇقتىرۋ تاراتۋدى كورسەتەدى، ال، جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ دەگەنىمىز ويرانداعىش قۋاتى بار جەر سىلكىنىسى تۋىلعان سوڭ، اۋىر اپات جاعدايى قالىپتاسىپ بولعانعا دەيىنگى ارالىقتا ەسكەرتۋ بەرۋدى كورسەتەدى. جەر سىلكىنىسىنەن بولجام جاساۋ دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ءالى دە قيىن تاقىرىپ ەسەپتەلەدى، الايدا، جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋعا تولىق مۇمكىندىك بار.

  سۇراۋ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىنىڭ ونىمدىلىگى قالاي؟

  جاۋاپ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىنىڭ قاعيداسىنا بايلانىستى وسى ءتاسىل ارقىلى يە بولاتىن شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ ۋاقىتى شەكتى بولادى. ءبىز وسى ۋاقىت ىشىندە جوعارى قارقىنمەن كەتىپ بارا جاتقان پويەزدى توقتاتۋعا، ليفتتەن قاشىپ شىعۋعا، ءتۇيىندى اسپاپتار مەن جابدىقتاردى توقتاتۋعا جانە قورعاۋعا، ادامداردى حاۋىپسىز جەرگە كوشىرۋگە مۇمكىندىك الامىز. الايدا، ساقتىق دابىلىن قاعۋدىڭ رولىن وتە اسىرەلەپ جىبەرۋگە دە بولمايدى.

  ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىنىڭ قاعيداسىنان مىنانى كورىپ الامىز: سىلكىنىس قاينارىنا جاقىن بولعان سايىن، ساقتىق دابىلىن قاعۋعا بولاتىن ۋاقىت قىسقارا بەرەدى؛ سىلكىنىس قاينارىنان الىستاعان سايىن، ساقتىق دابىلىن قاعۋعا بولاتىن ۋاقىت ۇزاق بولادى، الايدا، ماڭىزدىلىعى دا بارعان سايىن تومەندەي بەرەدى. مۇنان سىرت، جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ «تەزدىكتى» قاجەت ەتەتىندىكتەن، جەر سىلكىنىسىنىڭ بالى، سىلكىنىس قاينارى قاتارلى ينفورماتسيالار جونىندەگى تۇسپالداۋ بۇكىلدەي دۇرىس شىعۋى ەكىتالاي. سوندىقتان، عىلىم سالاسىنداعىلار جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ جونىندە تۇرلىشە پىكىر ۇستانىپ وتىر، مۇنى قولداۋشىلار ونىڭ زياننىڭ الدىن الۋ رولىن العا تارتسا، قارسى تۇرۋشىلار ۇزاق ۋاقىت بويى ادام كۇشى مەن زاتتىق كۇش جۇمساۋ قاجەت، الايدا، ونىمدىلىگى شەكتى دەپ قارايدى. ۇزاق ۋاقىتتان الىپ قاراعاندا، ۇيلەردى جەر سىلكىنىسىنە ءتوزىمدى ەتىپ جوبالاۋ ەڭ ءونىمدى جول ەسەپتەلەدى.

  سۇراۋ: قايتكەندە جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىن ورنالاستىرۋ قىزمەتىن عىلىمي جۇرگىزۋگە بولادى؟

  جاۋاپ: جەر سىلكىنىسى تۋىلعاندا ساقتىق دابىلىن قاعۋ جۇيەسىن ورنالاستىرۋ — جالپى تۇلعالىق قوعامدىق ينجەنەريا، قاراپايىم تەحنيكالىق ماسەلە عانا ەمەس، عىلىم – تەحنيكا فاكتورىن، ەكونوميكا فاكتورىن جانە قوعامدىق فاكتوردى جان – جاقتى ويلاستىرۋ قاجەت. مىسالى، ساقتىق سەگنالىن كىم جاريالاۋى كەرەك؟ ينفورماتسيانى تاپسىرىپ العان سوڭ، جوعارى قارقىندى تەمىر جولدا كەلە جاتقان پويەزدىڭ شوفەرىندە پويەزدى دەرەۋ توقتاتاتىن ۇقىق بار ما، الدە، الدىمەن جوعارىعا مالىمەت بەرۋى كەرەك پە؟ ساقتىق دابىلى قاعىلعاندا، جۇرتشىلىق قالاي ىستەسە ءونىمدى بولادى؟ ەگەر ساقتىق دابىلى دۇرىس بولماي شىقسا، «قاسقىر كەلدى» حيكاياسىنداعىداي پسيحيكالىق اسەردەن قالاي ساقتانۋعا بولادى؟

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار