2025.01.13 16:13 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
”قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ دەر كەزىندە كومەكتەسۋىنىڭ ارقاسىندا، وتباسى تۇرمىسىمىز قايتادان ورنىقتى“ دەدى گانسۋ ولكەسى لينتاۋ اۋدانى باليپۋ قالاشىعى يانچۋانزى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى موۋ يۇڭشىڭ اقتارىلا سويلەپ. لاۋموۋدىڭ وتباسىنىڭ كىرىسى نەگىزىنەن ەگىنشىلىكتەن كەلەدىن، الدىڭعى جىلى ءبىر ادامى اۋىرىپ قالىپ، جاڭا عانا كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىنىڭ تۇرمىسىندا تولقۋ بولدى.
”ۇيگە نەلەر قاجەت؟“ ””سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەسەڭىز، دەنساۋلىعىڭىز جار بەرە مە؟“ ... قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي بيان شىميڭ دەرەۋ وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسىپ، قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى دەرەۋ اتتانىسقا كەلىپ، سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋعا كومەكتەسىپ، سايكەستىرىپ، لاۋموۋدىڭ ۇلىن قۇرىلىس ورنىنا بارىپ جۇمىس ىستەۋگە تانىستىرادى. قىستاق تاعى اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن ءۇش دوڭگەلەكتى موتوتسيكل ساتىپ الۋعا كومەكتەسىپ، لاۋموۋدىڭ جۇڭگوشا ءدارى ماتەريالدارىن تاسۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. كوپ ءتۇرلى شارانى قاتار قولدانۋدىڭ ارقاسىندا لاۋموۋ وتباسىنىڭ كىرىسى كورنەكتى ارتتى.
قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي مەن قىزمەت اترەتىن تاڭداپ جىبەرۋ − كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەپ، كەڭەيتىپ، اۋىل - قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى ماڭىزدى تۇزىمدىك ورنالاستىرۋ. 2021 - جىلعى وتپەلى مەزگىلدەن بەرى 31 ولكە مەن شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى ءار كەزەكتە 500 مىڭنان استام قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي مەن قىزمەت اترەتىن تاڭداپ جىبەردى، ولار وزىق تانىم، قارجى نىسانى، تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋ ارقىلى قىستاقتا تۇرۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە كۇرەس جۇرگىزىپ، اۋىلداستارمەن بىرگە اۋقاتتانۋ جولىنا قادام تاستادى.
جۇمىس ىستەۋ − كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىلاردىڭ ماڭىزدى كىرىس قاينارى. گانسۋ ولكەسى كاڭشيان اۋدانى جاڭجياحى قىستاعىندا جۇڭگو قۇرىلىس توبى ىلگەرىندى - كەيىندى 3 كەزەك قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيدى تاڭداپ جىبەردى. ”بىلتىر تۇتاس قىستاقتا جيىنى 143 ادام سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەدى“. قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي جاڭ جيانفىڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: جۇمىستانىپ كىرىستى ارتتىرۋ سىندى نەگىزگى ارنانى كوزدەگەن قىستاق اۋداندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق سياقتى تاراۋلارمەن بايلانىس جاساپ، قىستاق تۇرعىندارىن جۇڭگو قۇرىلىس توبىنىڭ ينجەنەريا نىسانىندا جۇمىس ىستەۋگە تانىستىردى.
بۇرىنعىمەن سالىستىرعاندا، كەدەيلىكتەن ارىلعان كوپتەگەن قىستاقتىڭ دامۋ شارت - جاعدايى كورنەكتى جوعارىلادى، قىستاقتا تۇراتىن كادرلار قىستاقتىڭ دامۋىنا قايتكەندە تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش قوسا الادى؟
گۇيجوۋ ولكەسى رۇڭجياڭ اۋدانىندا، اۋداندىق مادەنيەت، دەنەتاربيە، راديو، تەلەۆيزيا، ساياحات مەكەمەسىنەن كەلگەن لو ليپيڭ شيڭحۋا اۋىلى بايبەي قىستاعىندا اۋىل - قىستاق فۋتبول ەرەكشە بىرلەسپە جارىسىن وتكىزۋدى ءساتتى سايكەستىرىپ، ساياحاتشىلاردىڭ مولشەرىن كوبەيتىپ، مياۋزۋ اۋىلداستاردىڭ ساياحاتتىڭ يگىلىگىن كورۋىنە مۇمكىندىك جاسادى، 2023 - جىلدان بەرى بۇكىل قىستاقتاعى 500 نەشە ادام (رەت) ىرگەدە جۇمىستانىپ، قىستاق كوللەكتيۆىنىڭ ەكونوميكالىق كىرىسى ەكى ەسەلەندى؛ ولكەلىك ايەلدەر بىرلەستىگىنەن كەلگەن جوۋ چيان زايما قالاشىعى فىڭدىڭ قىستاعىندا ”ايەلدەر مەن بالالار قيمىل پۋنكتىن“ قۇرۋعا كومەكتەسىپ، وتباسى ستيلىن جالعاستىرۋ، جۇلدىز دارەجەلى وركەنيەتتى وتباسىن باعالاۋ قيمىلىن ۇيىمداستىرىپ ورىستەتىپ، اۋىل - قىستاقتى جونگە سالۋدا كورنەكتى ناتيجە جاراتتى. ”قىستاقتا قانداي دامۋ قاجەتى بولسا، ءبىز باعىتتامالى ماماندانعان دارىندىلاردى جىبەرەمىز“ دەدى رۇڭجياڭ اۋداندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى كادرلار ينفورماتسيا ورتالىعى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى ليۋ ياڭ.
قىستاقتىڭ دامۋ قاجەتى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ سەنىمى − قىستاقتا تۇراتىن كوپتەگەن كادردىڭ جىل بويى ءبىرىنشى شەپتە تۇرۋعا پەيىل بولۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇش قاينارى.
گۇيجوۋ ولكەسى انشۇن جيڭكاي رايونىندا حى شياۋيوۋ لۇيچي قىستاعىنا، داجى قىستاعىنا، حىشيڭ قىستاعىنا ىلگەرىندى - كەيىندى تاڭداپ جىبەرىلىپ، قىستاقتا تۇرىپ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ورىستەتىلىپ، 10 جىلدى ءبىر كۇندەي وتكىزىپ، اۋىلداستاردىڭ اۋزىنان تۇسپەيتىن ”جاپاكەش كادر“ بولدى.
”جۇمىس بولسا مەنى ىزدە دەگەن ءسوز شياۋيوۋدىڭ اۋزىنان تۇسپەيدى“. بىلتىر حىشيڭ قىستاعىنداعى بەستە قامدالاتىن ۋاڭ يۇن ابايسىزدا بەلىنەن شويىرىلىپ قالادى، حى شياۋيوۋ دەرەۋ اۆتوموبيلىن جۇرگىزىپ ونى ەمدەتۋگە اپارادى. قىستاقتىڭ اتىز جولىن جاساۋ، توعان قازۋ، تاۋ كولشىكتەرىن جوندەۋ، نىسانعا ءوتىنىش بەرۋ ىستەرىنەن بۇرىن، حى شياۋيوۋ قىزمەت اترەتىمەن بىرگە جۇمىس باسى جيىنىن اشىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ پىكىرىن تىڭدايدى، سونىمەن كوپشىلىكتىڭ اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىنا قاتىناسۋ بەلسەندىلىگى بارىنشا جوعارىلادى.
”قازىر قىستاعىمىزدا ۇلكەن وزگەرىس تۋىلدى، تەك بار ىنتا - پەيىلىمىزبەن ىستەسەك بولعانى، تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقسارادى“. قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى مەن قىستاق ەكى كوميتەتىنىڭ جەبەۋىندە، حىشيڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ياڭ يۇڭشياڭ كوكونىس ەگۋ ءىسىن دامىتىپ، تەز ارادا 2 قابات شاعىن عيمارات سالدى.
قىستاقتا تۇراتىن كادرلاردىڭ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ونىمدىلىگىن قالاي تەكسەرۋ كەرەك؟ انحۇي ولكەسى چاڭفىڭ اۋدانى ماۋسىم بويىنشا اۋىس - كۇيىس قيمىلىن ورىستەتىپ، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەردى ساحناعا شىعىپ، ناقتى ناتيجەلەردى ايتۋعا، جەتەرسىزدىكتەردى تابۋعا، شارالاردى ايقىنداۋعا ۇيىمداستىرىپ، ناتيجەنى ولاردىڭ جىلدىق باعالاۋداعى، وزاتتىق باعالاۋىنداعى پايدالانۋ ماتەريالى ەتتى. ”بۇل كادرلار جىبەرىلگەن قىستاقتار اراسىنداعى بايلىقتان بىرگە يگىلىكتەنۋدى، ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋدى كۇشەيتتى ءارى قىستاقتا تۇراتىن كادرلاردىڭ ءوزارا ۇيرەنۋىنە، ءوزارا ۇلگى الۋىنا سەپتىگىن تيگىزدى“. ياڭمياۋ قالاشىعى مايىڭ قىستاعىنىڭ قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى جۇڭ يۇي بىلاي دەدى: ”قىستاعىمىزدا مەرزىم سايىن وتكىزىلگەن بازار، جاستاردىڭ اۋىل - قىستاق تەاترى سياقتى قيمىلداردىڭ بارلىعى كوپ جاقتىڭ اۋىس - كۇيىسى بارىسىندا ويلاپ شىعارىلعان ادىستەر“.
قىستاقتا تۇرىپ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ قىزمەتىنىڭ تاعى دا تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدە تومەنگە تۇسە الاتىن، تۇراقتاپ ىستەيتىن، باسقارۋعا شەبەر اۋىل - قىستاق دارىندىلار قوسىنىن ۇزدىكسىز قۇرۋ كەرەك.
ادام تاڭداۋدى قاتايتۋ كەرەك، جەر - جەر ىرىكتەۋ وتكەلىن قاتاڭ يگەرىپ، ادام تاڭداۋ ولشەمىن اشالاپ، ادام مەن جەرگىلىكتى ورىنعا سايكەستى تالداۋ جاساپ، ۇزدىكتەردى تاڭداۋعا، مىقتىلاردى تاربيەلەۋگە كەپىلدىك ەتۋ؛ ولكە دارەجەلى ورىن بويىنشا ۇلگى كورسەتۋدى، قالا، اۋدان دارەجەلى ورىن بويىنشا كەزەكپەن تاربيەلەۋدى كۇشەيتىپ، قىستاقتا تۇراتىن كادرلارعا دالمە - ءدال نىسانا بەلگىلەپ كۇش توپتاپ، نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمىنىڭ جاۋىنگەرلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋ؛ كوپ قامقورلىق جاساۋ، جەر - جەر قىستاقتا تۇراتىن كادرلاردىڭ قىزمەت قاراجاتى، تۇرمىستىق كومەك قاراجاتى، ۇزدىكتەردى باعالاۋ سياقتى سالىستىرما بويىنشا بەيىمدەلۋ شارالارىن بەلسەنە تياناقتاندىرىپ، قىستاقتا تۇراتىن ءتىپتى دە كوپ تاڭداۋلى كادرلاردى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك كورسەتۋگە شابىتتاندىرۋى كەرەك.
2024 - جىلى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مينيسترلىگىنىڭ باسقارۋشى كادرلار شۋەيۋانى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي مەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى جەلىدە ۇيرەنۋ تۇعىرىن قۇرىپ، قىستاقتا تۇراتىن تۇڭعىش توپتاعى 10 مىڭ كادرعا ۇيرەنۋ جاعىنان قىزمەت وتەدى. ”بيىل − كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ تابىستارىن بەكەمدەۋدىڭ، كەڭەيتۋدىڭ 5 جىلدىق وتپەلى كەزەڭمەن ءونىمدى ۇشتاسۋىنداعى ەڭ سوڭعى جىل، جەر - جەردى جەتەكشىلىك ەتۋدى، قۋزاۋدى كۇشەيتۋگە جانە تەكسەرۋ، باعالاۋ مەحانيزمىن جاقسارتۋعا ۇزدىكسىز جەتەكتەپ، قىستاقتا تۇراتىن كادرلاردىڭ دارىندىلار جاعىنان تىرەك بولۋ رولىن اناعۇرلىم ساۋلەلەندىرەمىز“ دەدى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مينيسترلىگى وڭىرلىك سەلبەستىكتى جەبەۋ تارماق مەكەمەسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى.
(جوۋ نان جازۋعا قاتىناستى)