بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>ءتىل-ادەبيەت

تاماشا اڭگىمە

  لۋشۇن

2015.08.16 10:24     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  اۋدارعان: ابدىلدابەك اقىشتاي ۇلى

  كارەسىننىڭ از قالعاندىعىن حابارلاعانداي، شام بارعان سايىن وزەۋسىرەي باستادى. كارەسىننىڭ ءوزى دە جاقسى ەمەس - تى. شامنىڭ شيشاسى الدەقاشان ىس باسىپ، قاراقوشقىلدانىپ كەتكەن، جاقىن ماڭنان تارسىلداقتاردىڭ بىتىرلاعان دىبىسى كەلەدى، جانىمدا تەمەكىنىڭ قويۋ ءتۇتىنى بۋداقتايدى. كۇڭگىرت اۋىر ءتۇن.

  كوزىم جۇمۋلى، «العاشقى وقۋ تۋرالى جازبالاردى» ۇستاعان قولىمدى تىزەمە قويىپ، ورىندىقتىڭ ارقالىعىنا سۇيەنە شالقايدىم.

  ۇيقىلى - وياۋ كۇيدە تاماشا ءبىر اڭگىمە كورىپ وتىرمىن.

  بۇل − وتە سۇلۋ، كەربەز، قىزىقتى اڭگىمە. تولىپ جاتقان سۇلۋ جاندار مەن كورىكتى وقيعالار اسپانداعى ناقىشتى بۇلتتار سياقتى شىرماتىلادى ءارى سان مىڭداعان اقپا جۇلدىزدار سياقتى شارىقتاي ۇشادى. سونىمەن بىرگە ونان ارى قۇلاشىن كەڭ جايىپ، ءتىپتى، شەتسىز - شەكسىز بولىپ كەتەدى.

  قىساڭ تاۋ جولىنان قايىقپەن ءوتىپ بارا جاتقان سياقتىمىن. ەكى جاعالاۋداعى قارا اعاشتاردىڭ، جاڭا ەگىن كوكتەرىنىڭ، جابايى گۇلدەردىڭ، تاۋىقتاردىڭ، يتتەردىڭ، كۇلتەلەنگەن اعاشتار مەن قۋراعان اعاشتاردىڭ، لاشىقتاردىڭ، مۇنارالاردىڭ، بۇددا عيباداتحانالارىنىڭ، ديقاندار مەن ديقان ايەلدەردىڭ، ساحارا بويجەتكەندەرىنىڭ، كۇنگە جايىلعان كيىمدەردىڭ، شايحىلاردىڭ، سۋلىقتار مەن قامىس قالپاقتاردىڭ، اسپاننىڭ، بۇلتتاردىڭ، بامبۇكتەردىڭ... ءمولدىر كوك وزەنگە تۇسكەن ساعىمدارى ەسكەكتى ەسكەن سايىن وزەنگە شاعىلىسقان كۇننىڭ نۇرىمەن سۋداعى بالدىر، جۇزگەن بالىقتارمەن قوسىلا بىرگە ىرعاتىلادى. سانسىز ساعىمدار مەن زاتتار بىردە - ءبىرى قالماي ىدىرايدى، تەربەتىلەدى، ۇلعايادى، ءبىر - بىرىنە قوسىلىپ كەتەدى. قوسىلا بەرگەندە، تاعى دا شەگىنىپ، بۇرىنعى كۇيىنە جاقىنداپ قالادى. وزەن ەرنەۋى جازدىڭ بۇلتى سياقتى يرەكتەلىپ، كۇن نۇرىنان وقا تاعىپ، كۇمىس جالىن شاشادى، جالپى مەن وتكەن وزەندەردىڭ ءبارى دە مىنە وسىنداي.

  قازىر ماعان كورىنىپ وتىرعان اڭگىمە دە مىنە وسىنداي. كوك اسپاننىڭ نۇسقاسى سۋدىڭ ىشىندە تۇر. بارلىق زاتتار سونىڭ ۇستىندە ءبىر - بىرىمەن ايقاسا كەلىپ، ماڭگى جاندى، ماڭگى ورىستەي بەرەتىن ءبىر داستان قۇراپ جاتىر، بۇل داستاننىڭ اياقتايتىن جەرى ماعان كورىنبەيدى.

  زايىرى، قىستاق ايەلدەرى ەككەن - اۋ دەيمىن، وزەن جاعاسىنداعى كارى تالدىڭ تۇبىندە بىرنەشە ءتۇپ قۋارىڭقى، ەتسىز سىچۋان كۇنباعارى كورىنەدى. كۇرەڭ قىزىل گۇلدەر مەن تەڭبىل قىزىل گۇلدەردىڭ ءبارى دە سۋ ىشىندە تەربەتىلەدى، كەنەت بىت - شىت بولىپ ۇزارا جونەلگەندە، جىبەك تالشىقتى قىپ - قىزىل سۋ بىتتەي دە لايلانبايدى. لاشىقتار، يتتەر، مۇنارالار، قىستاق ايەلدەرى، بۇلتتار... ءبارى دە تەربەتىلۋدە. شوق - شوق قىزىل گۇلدەر تۇتاس ۇزارا كەلىپ، زىرلاي جۇيتكىپ بارا جاتقان قىزىل لەنتالارعا اينالادى. لەنتالار يتتەردىڭ اراسىنا، يتتەر اق بۇلتتاردىڭ اراسىنا، اق بۇلتتار قىستاق ايەلدەرىنىڭ اراسىنا ءسىڭىپ كەتەدى... ەندى ءبىر ساتتە ولاردىڭ ءبارى دە تاعى شەگىنىپ، كىشىرەيە قالادى. ءبىراق تەڭبىل قىزىل گۇلدەردىڭ ساعىمدارى دا بىت - شىت بولىپ سوزىلىپ، مۇنارالاردىڭ، قىستاق ايەلدەرىنىڭ، يتتەر مەن لاشىقتاردىڭ، بۇلتتاردىڭ اراسىنا ءسىڭىپ بارا جاتادى.

  مەن كورىپ وتىرعان اڭگىمە، مىنە، ەندى ايقىندالا ءتۇستى، بۇل − ادەمى، ىزگى، قىزىقتى ءارى انىق اڭگىمە. كوك اسپاننىڭ بەتىندەگى سان - ساناقسىز ادەمى ادامدار مەن ادەمى وقيعالاردى مەن ءبىر - بىردەن ءبىلىپ تۇرمىن.

  مەن ولارعا تەسىلە قاراماقپىن...

  ولارعا تەسىلە قاراي بەرگەنىم - اق مۇڭ ەكەن، وقىس شوشىنىپ، كوزىمدى اشىپ الدىم. ناقىشتى بۇلتتار دا تۇيدەكتەلىپ، بىتىسىپ كەتتى. بەينە الدەبىرەۋ وزەن سۋىنا تاس لاقتىرىپ، سودان تىك كوتەرىلگەن سۋ تولقىندارى تۇتاس ءبىر تۇلعا بولىپ تۇرعان ساعىمداردىڭ پارا - پاراسىن شىعارىپ جىبەرگەندەي بولدى. مەن قولىمنان ءتۇسىپ كەتۋگە اينالعان «العاشقى وقۋ تۋرالى جازبالاردى» ويسىز ءبىر كۇيدە قىسىپ ۇستاي بەردىم. بىرنەشە تۇيدەك كەمپىرقوساق رەڭدەس ۇساق ساعىمدار كوز الدىمنان ءالى كەتكەن جوق.

  مەن وسى ءبىر تاماشا اڭگىمەگە وتە قۇمارتىپ كەتتىم. ۇساق ساعىمدار ءالى تاراماي تۇرعان كەزدە ونى قايتارىپ اكەلگىم كەلدى، كەمەلدەندىرە تۇسكىم، جىبەرمەي الىپ قالعىم كەلدى، كىتاپتى تاستاي سالا، قولىما قالام الۋعا ۇمسىنىپ ەدىم، ۇساق ساعىمداردان تامتىق قالسا نە دەرسىڭ، كۇڭگىرت تارتقان شام ساۋلەسى عانا كورىنەدى، مەن ەندى قايىقتىڭ ىشىندە بولماي شىقتىم. ايتكەنمەن، سول ءبىر كۇڭگىرت، اۋىر ءتۇن ىشىندە وسىناۋ جاقسى اڭگىمەنى كورگەندىگىم قاشاندا ەسىمنەن كەتپەيدى...

  1925 - جىلى 28 - قاڭتار
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.