بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

باس شۋجيدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل – قىستاق، شارۋالار ىنتا – ىقىلاسى (باس شۋجيدىڭ حالىققا ىنتا – ىقىلاسى)

«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى جۋ جۇن، چاڭ چين

2023.03.29 16:56     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  ”جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ ەڭ جاپالى، ەڭ اۋىر مىندەتى ءالى دە اۋىل - قىستاقتا“. باس شۋجي شي جينپيڭ پارتيانىڭ 20 - قۇرىلتايىنا جاساعان بايانداماسىندا وسىلاي دەپ دارىپتەدى.

  2022 - جىلى 10 - ايدىڭ 26 - كۇنى پارتيانىڭ 20 - قۇرىلتايى جابىلعاننان كەيىن تۇڭعىش رەت سىرتقا شىعىپ قىزمەت تەكسەرگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭ شانشيدەگى يان - انعا كەلىپ، اۋىلداستاردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىنگى تۇرمىسى قانداي ەكەنىن، تاعى قانداي قيىنشىلىق بار ەكەنىن، اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋدە قالاي ىستەۋ كەرەكتىگىن كورىپ - ءبىلدى. باس شۋجي بىلاي دەپ دارىپتەدى: اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ ساياساتىن ءبىر - بىرلەپ ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، اۋىلداستاردىڭ تۇرمىسىن بارعان سايىن جاقسارتۋ كەرەك.

  حالىقتى بارىنەن جوعارى قويدى. حالىق كوسەمىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار ىنتا – ىقىلاسى جاڭا ءداۋىر، جاڭا جورىققا تاعى دا جازىلدى.

  ”باس شۋجي اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىنا ەرەكشە كوڭىل ءبولدى. ءبىز قازىر ’عىلىم - تەحنيكا ۇلگىسى‘ ارقىلى استىق ەگەمىز، كوكتە ’جەتىقاراقشى‘ كومەك كورسەتۋدە، جەردە ’تەمىر وگىز‘ جۇمىس جۇرگىزۋدە“. حيلۇڭجياڭ ولكەسى فۋيۋان قالاسى جيۋچىڭ كۇرىش ەكپەشىلىك كووپەراتيۆىنىڭ باس القاسى سول كەزدى ءالى دە ۇمىتا المايدى، ول بىلاي دەدى: ”2016 - جىلى باس شۋجي كووپەراتيۆىمىزگە كەلىپ، مايسانى ماشينامەن وتىرعىزۋدى كوزدەن كەشىردى، سونداي - اق مايسا وتىرعىزۋ ماشيناسىنا شىعىپ جۇمىس جۇرگىزۋ بارىسىمىزدى سەزىندى. ماشينانىڭ قىزمەت قاعيداسى، ساتىپ الۋ باعاسى، مايسا وتىرعىزۋ ونىمدىلىگى سياقتىلاردى باس شۋجي ىشكەرىلەي سۇراستىرىپ، انىق – قانىعىن ءبىلدى، ءبىر قاراعاندا وسى سالانىڭ شەبەرى ەكەنى اڭعارىلادى، شارۋالارعا ىنتا – ىقىلاسى ءبىلىنىپ تۇردى“.

  ”ءبىزدىڭ زامانداستاردىڭ وزىندىك ىنتا – ىقىلاسى بار، بۇقارانى، اسىرەسە، شارۋالاردى دەمەپ جىبەرگىمىز كەلەدى“. نەگىزگى ساتىدان شىققان باس شۋجي بىلايعى قىزمەت جولىندا اۋىل - قىستاقتاعى شارۋالاردى، اۋىل - قىستاق ىستەرىن كوكەيىنەن ءبىر ءسات تە شىعارعان جوق.

  جىلىجايدا، اتىز قىرىندا، جەمىس اعاشتارى اراسىندا، شارۋالاردىڭ ۇيلەرىنىڭ الدىندا ەسەپ داپتەرلەرىن كورىپ، اڭگىمە دۇكەنىن قۇرىپ، سابىرلىلىقپەن تىڭداپ، ەگجەي - تەگجەيلى سۇراپ وتىردى. ”استىق ەگەتىن شارۋالاردىڭ ەكونوميكالىق جاقتان زيان تارتۋىنا جول بەرمەۋ كەرەك“، ”اۋىلداستاردىڭ تۇرمىسىن بارعان سايىن جاقسارتۋ كەرەك“، ”قالا - قالاشىق جاقسى بولىپ قانا قويماي، اۋىل - قىستاق تا جاقسى بولۋى، اۋىل - قىستاق، قالا - قالاشىق بىردەي جاقسى بولۋى كەرەك“... اۋىل شارۋاشىلىعىن ءسۇيىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ءمان بەرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعىن قۇدىرەتتەندىرۋدى كوكەيىنە تەرەڭ ۇيالاتتى.

  ءبىر ” جالاماداعى قىستاقتى“ باس شۋجي شي جينپيڭ ءارقاشان ەسىنەن شىعارمادى.

  2017 - جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە سىچۋان ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسقاندا، باس شۋجي وسى قىستاققا قاتىستى اقپاراتتىق حابارلاردى تىلگە تيەك ەتتى: ”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءجۇرىس - تۇرىس جاعدايىن كورىپ، ىشتەي ەرەكشە قىنجىلدىم“. كەزىندەگى ”جالاماداعى قىستاققا“ قىستاق تۇرعىندارى كىرىپ - شىققاندا جالاما جارتاستاعى شىرماۋىق ساباعىنان جانە اعاش تاياقتان قۇرالعان 17 بولىك ”ورمە باسپالداققا“ سۇيەنەتىن.

  2022 - جىلى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى، قوعامدىق يگىلىك جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سالاسىنداعى مۇشەلەردىڭ بىرىككەن گرۋپپا جيىنىندا باس شۋجي سۋرەتكە زەر سالا قاراپ، بۇرىنعى قۇلاپ تۇسكەلى تۇرعان اعاش باسپالداقتىڭ ورنىنا ورنىقتى بولات باسپالداق ورناتىلعانىن كوردى، باس شۋجي ىقىلاسپەن: ”اۋىلداستاردىڭ ءبارى جازىققا ءتۇستى مە؟ بالالار وقۋى، قارتتار اۋرۋىن كورسەتۋى كەرەك، تۇگەلدەي تاۋدان ءتۇسىپ، جاڭا قونىسقا ورنالاستى ما؟“ دەپ سۇرادى.

  اۋىلداستاردىڭ تۇرمىسىن بارعان سايىن جاقسارتۋ ءۇشىن، قاقاعان ايازدان، شىلىڭگىر ىستىقتان تايسالماي، تاۋ بيىك، جول الىس بولسا دا، قانشا قاربالاس بولسا دا، ۋاقىت شىعارىپ تەكسەرۋ – زەرتتەۋ جۇرگىزىپ تۇردى.

  ”8 جىلدان بەرى مەن ىلگەرىندى - كەيىندى 7 رەت ورتالىقتىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قىزمەتى اڭگىمە ءماجىلىسىن باسقارىپ اشىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قىزمەتىنە 50 رەتتەن استام تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، شوعىرلى تۇتاسقان 14 ەرەكشە كەدەي ءوڭىردى تۇگەل ارالاپ، ناعىز كەدەيلىكتى كورۋدەن جازباي، كەدەيلەردى شىنايى سۇيەمەلدەۋدىڭ، ناعىز كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ، كەدەيلىكتەن شىنايى ارىلتۋدىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىن ۇعىسۋدا تاباندى بولدىم... “

  كوكەيىنە تەرەڭ ۇيالاتىپ، ەڭ بەرىك بەكىمنەن جازبادى. 2021 - جىلى 2 - ايدىڭ 25 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ: ”مۇلدەم كەدەيلىكتى جويۋدىڭ جاپالى مىندەتىن ورىنداپ، تاريح بەتىندە ايشىقتالعان تاعى ءبىر دۇنيە كەرەمەتىن جاراتتىق!“ دەپ سالتاناتپەن جاريالادى.

  كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ سىندى ءتىپتى دە زور اۋقىممەن بايلانىسىپ جاتىر.

  ”ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ءۇشىن، اۋىل - قىستاقتى، ءسوز جوق، گۇلدەندىرۋ كەرەك“. ”قازىر تۇتاس مەملەكەت جونىنەن العاندا، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتىلىك جۇزەگە اسىرىلدى، ەندىگى جەردە بىرگە بايۋدى ىلگەرىلەتىپ، وسىزامانداندىرۋ جولىمەن جۇرەمىز. وسى جولدا اۋىل - قىستاق اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋى، بارلىق جاقتا ورگە باسىپ، تۇرمىس جاعدايىن جاقسارتا ءتۇسۋى كەرەك“.

  اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى قالاي جۇزەگە اسىرۋ كەرەك؟

  2020 - جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە ساياسي كەڭەس ماجىلىسىنە قاتىناسقان ەكونوميكا سالاسىنداعى مۇشەلەرگە امانداسا بارعاندا، باس شۋجي شي جينپيڭ وسى ەرەكشە ءسوزدى ورتاعا قويدى − سول جىلدارى شانشيدىڭ سولتۇستىگىندەگى سارى توپىراقتى وڭىردە اۋىلداستار وعان: ”بولاشاقتا جۇمىس ىستەپ التىن اپكىش ارقالاعىمىز كەلەدى“ دەدى.

  ”مەن ’التىن اپكىش‘ دەگەندى اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋ دەپ تۇسىنەمىن“. مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، الدىمەن اۋىل شارۋاشىلىعىن قۇدىرەتتەندىرۋ كەرەك، باس شۋجي ءتىپتى دە ۇزاق بولاشاققا كوز جىبەردى.

  كوكتەم شۇعىلاسى شۇلەن شۇعىلاسىن شاشتى، يان - ان قالاسى انساي رايونى گاۋچياۋ قالاشىعى نانگۋ قىستاعىنىڭ جەمىس باعىندا باعباندار جەمىس اعاشتارىن بۇتاپ، باقشانى تازالاۋمەن قاربالاس بولىپ جاتتى.

  نانگوۋ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جاڭ رۇنشىڭنىڭ ەسىندە سول كەزدەگى كورىنىس ابدەن ورنىعىپ قالىپتى، ول بىلاي دەدى: ”بىلتىر 10 - ايدا باس شۋجي جەمىس باعىمىزعا كەلىپ، بىزبەن سىرلاسىپ، ەگىمشىلىك تەحنيكاسى، جيناۋ ءادىسى، سورتتىڭ ساپاسى، ساتىلۋ باعاسى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى، سونداي - اق الما ەگىمشىلىگى مەن باسقا دا كاسىپ سالالارىن قالاي دامىتۋ سياقتى جاعدايلاردى سۇراستىردى ءارى سۋارۋ جانە سۋ ىستەتۋ ماسەلەسىنە كوڭىل ءبولىپ، ’مىنە، بۇل − اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋ، سىزدەر كاسىپ سالاسىن دامىتۋدىڭ ۇيلەسىمدى بەتالىسىن تاۋىپسىزدار‘ دەپ القاۋ ءبىلدىردى“.

  اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا العاباسارلىعىنىڭ قوسقان ۇلەسى %62.4 كە جەتتى، تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ ءونىم قۇنى 10 ميلليارد يۋاننان اسقان كاسىپ سالاسى شوعىرى 118 گە جەتتى، ۇلان - بايتاق اۋىل - قىستاققا كوز جىبەرسەك، وسى 10 جىلدا باس شۋجي قىزمەت تەكسەرگەن جەرلەردەگى كىشكەنە الما، كىشكەنە شاي، كىشكەنە اعاش ساڭىراۋقۇلاعى، كىشكەنە سارانا سياقتى سان ءتۇرلى ”جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەر“ اۋىلداستاردىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، بايۋ جولىنا تۇسۋىندەگى ءىرى كاسىپ سالاسىنا اينالىپ، اۋىلداستاردىڭ ”التىن اپكىشى“ بارعان سايىن ورنىقتى بولا تۇسكەن.

  اۋىل - قىستاقتىڭ بولاشاعى قانداي بولادى؟

  قونىستانۋعا، كاسىپكە قولايلى جانە كورىكتى اۋىل - قىستاق قۇرۋ باس شۋجيدىڭ كوكەيىنە تەرەڭ ۇيالادى.

  تاۋى جاسىل، سۋى تۇنىق، كوگىندە اقشا بۇلت كوتەرىلگەن سىچۋان ولكەسى ميانياڭ قالاسى بەيچۋان چياڭزۋ اۆتونوميالى اۋدانى شى - ي قىستاعىنىڭ كورىنىسى كوز تارتادى.

  ”جاڭا داۋىردەگى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدە وزگەشە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى مەن اۋىل - قىستاق ساياحاتىن جاقسى ىستەۋ كەرەك، سىزدەر وتە جاقسى ۇلگىسىزدەر“. بيىل كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ بەينە ەكران بايلانىسى ارقىلى اۋىلداستارعا، ساياحاتشىلارعا مەرەكە قۇتتى بولسىن ايتقاندا قۋانىشپەن وسىلاي دەدى.

  شى - ي قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى چىن ايجۇننىڭ جۇزىنەن باقىت كۇلكىسى ەستى، ول: ”ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارى ساپالىلاندىرىلىپ، رەتتەلگەننەن كەيىن، شارۋالار شاتتىعى ساياجايى قايتا جاندانىپ، ساياحاتشىلار بارعان سايىن كوبەيىپ، تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقساردى“ دەدى.

  سۋ تۇنىپ، جولى ىركىلىسسىزدەنىپ، تور قارقىنى تەزدەپ، الەۋمەتتىك قۇرىلعىلاردىڭ دەڭگەيى كوتەرىلىپ، دارەجەسى جوعارىلادى، قورشاعان ورتانىڭ كورىكتەنۋى تۇرمىستىڭ جاقسارۋىمەن توعىستى. اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدىڭ جاۋابىن جازىپ جاتقان قىستاق - قورجالاردا گۇلدەنىپ - كوركەيگەن جاعداي جارىققا شىقتى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى