- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
اۋقاتتانۋ جولىندا بىردە ـ بىرەۋىنىڭ كەندە قالۋىنا بولمايدى
__ بۋرىلتوعاي شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆى ەگىنشى ـ مالشىلاردى اۋقاتتانۋ جولىنا باستادى
2014.07.28 13:23
التاي اقپارات تورابى، 28-شىلدە.
«التاي گازەتىنىڭ» ءتىلىشسى فىڭ چياۋجىن، ۇسىنىس ەتىلگەن ءتىلشىسى جۋاڭ شياۋپو حابارلايدى.
باستاپتا بىرنەشە شارۋا وتباسى قۇرعان شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆى قىسقا عانا بىرنەشە جىلدىق دامۋ ارقىلى كولەمى بارعان سايىن ۇلعايىپ، اۋىلداعى جانە ماڭىنداعى اۋىل (قالاشىقتارداعى) 100 دەن استام وتباسىنداعى 1000 عا جۋىق ەگىنشى ـ مالشىلاردى كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرىپ، اۋقاتتانۋعا جەتەلەدى. سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە حانزۋ، حۇيزۋ، قازاق، ۇيعۇر، موڭعۇل قاتارلى ۇلتتار بار، كوپشىلىك ءوزارا كومەكتەسىپ، ءبىر نيەتتە سەلبەسىپ، اۋقاتتانۋ جولىندا جاڭا داۋىردەگى ۇلتتار ىنتىماعى العاباسارلىعىنىڭ جاراسىمدىلىق جىرىن بىرلىكتە جىرلادى. مىنە، بۇل سەلبەستىك كووپەراتيۆى ــ بۋرىلتوعاي اۋدانى جەتارال اۋىلى شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆى ەدى.
ىنتىماقتىلىق اۋقاتتانۋعا باستادى
شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مۇشەسى 6 وتباسىنان 96 وتباسىنا، قوسىلعان جارناسى باستاپقى 2 ميلليون يۋاننان استامنان قازىرگى 13 ميلليون يۋان استامعا، باعىمداعى مال سانى نەشە ون باستان 1000 نان استام باسقا، پايداسى جىلدان ـ جىلعا ارتتى. شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ بۇگىنگى ناتيجەگە جەتۋىنىڭ سەبەبى ءسىرا، نەدە؟ «كوپشىلىكتىڭ ءبىر نيەتتە ىنتىماقتاسىپ، ورتاق كۇش شىعارۋىنىڭ ناتيجەسىندە سەلبەستىك كووپەراتيۆى بۇگىنگى كۇنگە جەتتى» ـ دەدى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ باس القاسى تيان شى ـ رىن.
شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ باس القاسى تيان شى ـ رىن جەتارال اۋىلى سانسىزباي كوكتەرەك قىستاعىنداعى قاراپايىم شارۋا وتباسىندا تۋىلعان، ورتا مەكتەپتى بىتىرگەن سوڭ ەگىمشىلىكپەن شۇعىلدانعان. ول قىستاقتاعى باعىمشىلىق شەبەرى، 1994 ـ جىلدان باستاپ مال بورداقىلاۋمەن سىناق رەتىندە اينالىسىپ، مال بورداقىلاۋ تەحنيكاسىن بىرتىندەپ يگەردى. سودان كەيىن بىرنەشە جىلدا ول نەمەرە اعاسى تيان شى ـ جۇنمەن بىرگە مال بورداقىلاي ءجۇرىپ، سيمەنتال سيىرى، شارولوي سيىرى قاتارلى اسىل تۇقىمدى سيىردى ىشكى ولكەدەن اكەلىپ، باستاپقى قارجىنى توپتادى.
اۋقاتتانعان سوڭ تيان شى ـ رىن اۋىلداستارىن دا ەسىنەن شىعارماي كوپتەگەن ادامدى وزىمەن بىرگە اۋقاتتانۋعا باستاۋ ويىنا كەلدى. 2011 ـ جىلى مامىردا، تيان شى ـ جۇن قاتارلى 6 قىستاق تۇرعىنىمەن بىرگە 2 ميلليون 800 مىڭ يۋان قارجى توپتاپ، شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇردى. العاشقى كەزدە كوپشىلىك جۇمىستى اسا ەپتىلىكپەن ىستەدى، كوپشىلىكتى ۋايىمنان ارىلتۋ ءۇشىن، تيان شى ـ رىن باعىمشىلىق رايونىنداعى سۋ، ەلەكتر، تاسىمال قاتارلىلاردىڭ 3 جىلدىق قاراجاتىن تۇگەلدەي ءوز ۇستىنە الۋعا ۋادە بەردى.
بيىل 59 جاستاعى قارت پارتيا مۇشەسى جاۋ كىلان جاس كەزىندە ۇنەمى سىرتتا جالداما جۇمىس ىستەيتىن، ٴبىراز جەرگە ەگىن ەكسە دە كىرىسى ماردىمسىز ەدى. باستاپتا تيان شى ـ رىن جاۋ كىلاندى سەلبەستىك كووپەراتيۆكە كىرۋگە ىزدەپ بارعانىنداعى ويى ونىڭ پارتيا مۇشەسىندىك سالاۋاتىنان پايدالانىپ، اناعۇرلىم كوپ ادامدى سەلبەستىك كووپەراتيۆكە قاتىناستىرۋ ارقىلى كىرىستەرىن بىرلىكتە ارتتىرىپ، اۋقاتتاندىرۋ ەدى. مۇنى ەستىگەن جاۋ كىلان توتەنشە قۋانىپ، 50 مىڭ يۋان جارنا قوسۋعا دەرەۋ ماقۇل بولدى. 2011 ـ جىلى جاۋ كىلان ەككەن داقىلدارىنىڭ سابان ـ توپانىن سەلبەستىك كووپەراتيۆكە ساتىپ بەرىپ، ءوزى دە سەلبەستىك كووپەراتيۆكە بارىپ جۇمىس ىستەپ، سول جىلعى كىرىسىن 40 مىڭ يۋانعا جەتكىزدى. اشتى ەڭبەگىنىڭ ٴتاتتى جەمىسىن كورگەن جاۋ كىلان قىستاقتا بارىنشا ۇگىت جۇرگىزىپ، كوپشىلىكتى سەلبەستىك كووپەراتيۆكە كىرۋگە شابىتتاندىردى.
جۇيەلى باسقارۋدىڭ ارقاسىندا، سەلبەستىك كووپەراتيۆى باعۋ ولشەمىن، جەم ـ ٴشوپتى ساتۋ ارناسىن بىرلىككە كەلتىرىپ، ٴوندىرىستىڭ وزىندىك قۇنىن اي سايىن دەركەزىندە اشىق جاريالاپ، مال باسقارىلعان سوڭ دەركەزىندە پايداسىن ەسەپتەپ وتىردى. سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ كولەمى بارعان سايىن ۇلعايدى. 2012 ـ جىلى 16 ەگىنشى وتباسىن كووپەراتيۆكە كىرۋگە باۋراپ، جارناعا قوسىلعان قارجى 6 ميلليون 850 مىڭ يۋان، 2012 ـ جىلى 1100 باس (تۇياق) مال باسقارىلىپ، ءبىر ميلليون 500 مىڭ يۋان ناق كىرىس كىرگىزدى. 2013 ـ جىلى جارىم جىلدىڭ وزىندە 635 باس سيىر باسقارىلىپ، بارلىق قاراجاتتى شىعارىپ تاستاعاندا، تازا پايداسى 710 مىڭ يۋان بولدى، 2014 ـ جىلى 12 ـ ناۋرىزدا، شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆى 2013 ـ جىلعى پايدا ٴبولىسى جيىنىن ارناۋلى اشىپ، سەلبەستىك كووپەراتيۆى جىل سوڭىندا كووپەراتيۆ مۇشەلەرىنە 710 مىڭ يۋان پايدانى ٴبولىپ بەرىپ، كووپەراتيۆ مۇشەلەرىنىڭ ەڭ جوعارى پايداسى 448 مىڭ يۋانعا جەتىپ، كووپەراتيۆ مۇشەلەرىن تيىمدىلىكتەن شىنايى يگىلىكتەندىردى.
شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ پايدانى بولىسكە سالعان حابارى اۋىلعا تارالعان سوڭ اۋىلداعى باسقا قىستاق تۇرعىندارى سەلبەستىك كووپەراتيۆكە كىرۋدى تالاپ ەتتى. كەزەكتە، سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە 54 مۇشە وتباسى بار، وعان 42 باعىمشىلىق وتباسىن قوسقاندا مۇشەسى 96 عا جەتىپ، جارناعا قوسىلعان قارجىسى 10 ميلليون يۋاننان استى.
ءبىر وتباسىنىڭ ادامدارىنداي ىنتىماقتى دا جاراسىمدى بولدى
«جالعىز ادامنىڭ اۋقاتتانۋى اۋقاتتانۋ سانالمايدى، كوپشىلىك اۋقاتتانعاندا عانا اۋقاتتانعان سانالادى» دەگەن ءسوز شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆى كەڭسەسىنىڭ قابىرعاسىنا جازىلعان، شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ دامۋى اۋىلداعى باسقا قىستاقتاردى جانە ماڭىنداعى اۋىل ـ قالاشىقتارداعى ەگىنشى ـ مالشىلاردى بىرلىكتە اۋقاتتانۋعا شىنىمەن باستادى.
سانسىزباي كوكتەرەك قىستاعى ـ حانزۋ، حۇيزۋ، قازاق ۇلتى ارالاس قونىستانعان ەگىنشىلىك قىستاق. ال، كورشىلەس قارابيە قىستاعى مالشىلىق قىستاق تۇرعىندارىنىڭ دەنى قازاق بولىپ، قالي وسى قىستاقتىڭ تۇرعىنى ەدى. وسىناۋ جىلداردان بەرى، قالي ازعانتاي شاپپالىعىنا سۇيەنىىپ، از مالىن باعىپ، ءبىر وتباسىنىڭ تۇرمىسىن ٴۇپى ـ تاپى اسىراپ كەلدى. 2011 ـ جىلى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مالدارىن باعۋعا جەم-ءشوپ مولىنان قاجەت بولعاندىقتان، تيان شى ـ رىن قاليدى ىزدەپ تاۋىپ، وعان سۇرلەم بورمي ەگۋدى تاپسىرادى ءارى سەلبەستىك كووپەراتيۆى مۇنىڭ ءار مۋىن 900 يۋاندىق باعامەن ساتىپ الاتىن بولىپ كەلىسەدى. سونىمەن، قالي سول جىلدىڭ وزىندە 15 مۋ جەرگە سۇرلەم بورمي ەگىپ، وسىءبىر تۇردىڭ وزىنەن 10 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزەدى. قىستىڭ سايابىر كەزىندە ول تيان شى ـ رىندى ىزدەپ بارىپ، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مالىن باعىسىپ، ايىنا 3000 يۋان ەڭبەكاقى الىپ، قىستىڭ وزىندە تاعى 10 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزەدى. سەلبەستىك كووپەراتيۆىندەگىلەردىڭ جارناعا قوسىلىپ، اقشا تاۋىپ جاتقانىن كورگەن ول 30 مىڭ يۋان الىپ شىعىپ سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە قوسىلادى. قازىر قالي ءبىر جاعىنان سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ سيىرىن باقسا، ەندى ءبىر جاعىنان، سۇرلەم بورمي ەگىپ، وعان جىل سوڭىنداعى جارناعا قوسىلعان پايدا ٴبولىسىن قوسقاندا، جىلدىق كىرىسى 60 مىڭ يۋان اينالاسىندا بولدى.
قازىرگى تاماشا تۇرمىستى اۋىزعا العاندا، ىلەدەن كەلگەن ۇيعۇر جۇمىسشى ٴاليجان مەن جۇبايى توڭىرەگىندەگىلەرگە:« سەلبەستىك كووپەراتيۆىندەگى اعا ـ باۋىر، قارىنداستاردىڭ قامقورلىعى بولماسا، بۇگىنگى كۇنىمىز دە بولماس ەدى» ـ دەدى.ءاليجان 2011ـ جىلى ىلەدەن كەلگەندە، قىزمەتى جوق ەدى،شاڭ ـ رىن شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆى ءدال سول كەزدە قىزمەتكەر قابىلداپ جاتىپتى، سونىمەن،ٴ ءاليجان وسى كووپەراتيۆكە كەلىپ جۇمىس ىستەپ، ايىنا 3000 يۋان ەڭبەكاقى الىپ ءجۇردى. كوپ ۇزاماي ءاليجان جۇبايى مەن بالاسىن دا وسى اراعا اكەلىپ الدى. ەرلى ـ زايىپتىلار وسى سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە جالداما جۇمىس ىستەپ، بالاسىن اۋىلدىققا وقۋعا بەرىپ، وسىلايشا ، 4 جىلدى باستان وتكىزدى. تيان شى ـ رىن تاعى اليجانمەن ءوزارا كومەكتەستىك قاتىناس ورناتىپ، ونىڭ بالاسىنىڭ وقۋىنا قارجىلاي كومەك بەردى. جايشىلىقتا ۇنەمشىلدىكپەن تۇرمىس كەشىرەتىن ءاليجان وتباسى اكە ـ شەشەلەرىنە جىبەرەتىن اقشا جانە وتباسىنىڭ شىعىنىنان تىس،قالعان 30 مىڭ يۋاننان استام اقشاسىن تۇگەلىمەن سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە جارناعا قوستى.
بىرلىكتە ەگىن ەگىپ، اۋقاتتانۋعا جول الدى
باعىمشىلىقتان حابارى بارلار باعىمشىلىقپەن، ەگىنشىلىكتەن حابارى بارلار ەگىنشىلىكپەن شۇعىلدانىپ، اۋقاتتانۋ جولىنا ءتۇستى. گۋشىگاڭ سانسىزباي كوكتەرەك قىستاعىنىڭ پارتيا ياچەيكا شۋجيى، ول ەگىنشىلىك تەحنيكاسىمەن اتى ايگىلى ەدى، نەشە جىلدىڭ الدىندا كوپشىلىكتى باستاپ شەكىلدەۋىكتىك قاربىز، شەكىلدەۋىك قاتارلى ەكونوميكالىق داقىلدار ەگىپ، ءبىر توپ ادامدى اۋقاتتاندىرعان ـ دى. شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى بىرتىندەپ كەمەلدەنىپ، باعىمشىلىق كاسىبىنىڭ دامۋىندا ەگىنشىلىك كاسىبىنىڭ قولداۋىنا مۇقتاج بولدى، قىستاقتىڭ پارتيا ياچەيكا شۋجيى سالاۋاتىمەن گۋ شىگاڭ ەگىنشىلىك، كوكتەمگى ۇرىق ٴسىڭىرۋ، اتىز ارالىق باسقارۋ، سوڭعى مەزگىلدە ءونىم جىيۋ، جەم-ءشوپ تايلاۋدان باستاپ بارلىق جۇمىستاردا ءوزى ۇلگى بولىپ، كوپشىلىكتى جۇمىستى تىندىرىمدى ىستەۋگە جەتەلەدى. از ۇلت قىستاقتارىنداعى ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداناتىن وتباستارىنا ول سۋارۋ، تىڭايتقىش بەرۋدى ارناۋلى ۇيرەتىپ، اتىز باسىنا بارىپ جەتەكشىلىك ەتىپ ءجۇردى. وسى قىستاقتاعى ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداناتىن وتباستارىنان تىس، قارابيە قىستاعىنداعى جارقىن، الماباق قىستاعىنداعى چىن شۋشىڭ قاتارلى باسقا قىستاق تۇرعىندارى دا ارت ـ ارتىنان قوسىلىپ، 42 وتباسىنىڭ ەككەن بورميى مەن جوڭىشقاسى 926 مۋ بولىپ، جەم ـ شوپپەن قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋمەن قويماي، ەگىنشىلەردىڭ ساتۋ جولىن تابا الماۋداي قيىنشىلىعىن شەشتى.
سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ قۇرىلۋى اناعۇرلىم كوپ ەگىنشى ـ مالشىنى ءداستۇرلى ءوندىرىس فورماسىنا قوش ايتىپ، تيجارات تانىمىنا بۇرىلىس جاساپ، باعىمشىلىق اۋماعىن كولەمدەندىرۋگە باستادى؛ كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى ارقىلى ءوزار كومەكتەسۋ، ءوزارار سەنىمدىلىك ورناتۋ، حاۋىپ ـ قاتەردى بىرلىكتە ارقالاۋ، ورتاق اۋقاتتانۋداي سارا جول اشتى. شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى ەگىنشى ـ مالشى وتباستارىنىڭ تىندىرا الماعان، ويداعىداي تىندىرا الماعان ىستەرىن شەشىپ، ەگىن ـ مال شارۋاشىلىق رايونىنداعى قوعامدانعان قىزمەت وتەۋ جۇيەسىندەگى ماڭىزدى قۇرامداس بولەگىنە اينالىپ، ەگىنشى ـ مالشىلاردى كاسىبىن گۇلدەندىرۋگە جەتەلەپ، ءبىر وڭىرلەردىڭ جاراسىمدىلىعى مەن ورنىقتىلىعىن قورعاۋداي ماڭىزدى رول اتقاردى.
كەلەسى قادامداعى دامۋ جولىنا توقتالعاندا، تيان شى ـ رىن بىلاي دەدى: «باعىمشىلىق رايونىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، اناعۇرلىم كوپ بۇقارانى اۋقاتتاندىرۋعا باستايمىن. باعىمشىلىق كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ قۇرىلۋى مال شارۋاشىلىعىنىڭ ۇيىمدىق دارەجەسى مەن كاسىپ سالالانۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ قالماستان، مال شارۋاشىلىعى باعىمشىلىعىنىڭ وسىزامانعى مال شارۋاشىلىعىنا قاراي بۇرىلىس جاساۋ قادامىن جەدەل جەبەپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ اقاۋسىز دامۋىندا ۇلگىلىلىك رول اتقارادى».
شاڭ ـ رىن شارۋالار باعىمشىلىق كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى مەملەكەت پەن ۇكىمەتتىڭ بار كۇشپەن قولداۋىندا، ەكونوميكانى جانداندىرىپ، اۋقاتتانۋ جولىن اشىپ، قالتانى قامپيتىپ، ىنتىماقتىلىققا بەت الدى، سەلبەستىك كووپەراتيۆىندەگىلەردىڭ سوزىمەن ايتقاندا، تيىمدىلىكتى ويلاعاندا كىمنىڭ ات سالىسقىسى كەلمەيدى.
كەلۋ قاينارى: التاي اقپارات تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
