لي چياڭ مالايزيانىڭ زۇڭليى انۋارمەن كەزدەستى

سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 26 - كۇنى كەشتە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ كۋالا - لۋمپۋرداعى ءماجىلىس - كورمە ورتالىعىندا مالايزيانىڭ زۇڭليى انۋارمەن كەزدەستى.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى لي شياڭ تۇسىرگەن

«حالىق گازەتى»، 5 - ايدىڭ 26 - كۇنى، كۋالا – لۋمپۋر (تىلشىلەر جاڭ نيانشىڭ، ۋاڭ دي). سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 26 - كۇنى كەشتە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ كۋالا – لۋمپۋر ءماجىلىس - كورمە ورتالىعىندا مالايزيانىڭ زۇڭليى انۋارمەن كەزدەستى.

لي چياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: وتكەن ايدا ءتوراعا شي جينپيڭ مالايزيادا مەملەكەتتىك ساپاردا بولدى، ەكى جاق جوعارى دەڭگەيدەگى ستراتەگيالىق جۇڭگو - مالايزيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋعا ءبىر اۋىزدان قوسىلىپ، ەكى ەل قارىم - قاتىناسى دامۋىنىڭ ستراتەگيالىق بەتالىسىن جوبالادى. جۇڭگو جاق مالايزيا جاقپەن بىرگە وسى تاريحي ساپاردىڭ ماڭىزدى جەتىستىكتەرىن ناقتى تياناقتاندىرىپ، ءوزارا قۇرمەت ەتۋگە، ءوزارا سەنىم ارتۋعا، تەڭ تۇرعىدا مامىلە جاساۋعا، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولىپ، ءار سالاداعى اۋىس - كۇيىس پەن سەلبەستىكتىڭ ۇزدىكسىز تەرەڭدەۋىن، ناقتىلانۋىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو - مالايزيا قارىم - قاتىناسىنىڭ جاڭا ”التىن 50 جىلدىعىن“ بىرگە اشۋدى قالايدى.

لي چياڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو جاق مالايزيا جاقپەن جوعارى جىكتەگىلەردىڭ ءجيى بارىس - كەلىسىن ساقتاپ، ستراتەگيالىق قارىم - قاتىناستى كۇشەيتىپ، جۇڭگو مەن مالايزيانىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىك نەگىزىن بەكەمدەۋدى قالايدى. ەكى جاق ساۋدا، قارجى قوسۋ سياقتى سەلبەستىك كولەمىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، نازاردى سيفرلى ەكونوميكا، جاسىل ەكونوميكا، جاساندى زەردە سياقتى الدىڭعى لەكتىك سالالارعا شوعىرلاندىرىپ، ءوندىرۋ، قامداۋ تىزبەگى، قۇن تىزبەگى سياقتىلاردىڭ توعىسپالى دامۋىن جەبەپ، ”ەكى ەل، ەكى باقشا“، شىعىس تەڭىز جاعالاۋى تەمىر جولى سياقتى ءتۇيىندى نىسان قۇرىلىستارىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو - مالايزيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ ەكونوميكالىق ارتۋ قوزعالتقىشىن كۇشەيتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق مالايزيا جاقپەن ءوزارا ۆيزاسىز ءوتۋ كەلىسىمىن ويداعىداي اتقارىپ، مادەنيەت، وقۋ - اعارتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، دەنە تاربيە سياقتى گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، جۇڭگو مەن مالايزيانىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ بۇقارالىق سۇيىسپەنشىلىك دانەكەرىن نىعايتۋدى قالايدى. ەكى جاق تاعى ”رۋجيا - ءىسلام وركەنيەتتەرى تىلدەسۋى“ سياقتى قيمىلداردى ويداعىداي وتكىزىپ، ەكى ەلدىڭ، ءتىپتى، ءوڭىردىڭ وركەنيەت اۋىس - كۇيىس تۇعىرىن بىرگە قالىپتاستىرۋى كەرەك.

لي چياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: قازىر سىڭار جاقتىلىق، قورعانىمپازدىق باس كوتەرىپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋى دارمەنسىز بولىپ وتىر، جۇڭگو، شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەرى وداعى، شىعاناقتاعى ءىسلام ەلدەرى سەلبەستىك ۇيىمىنداعى ەلدەر ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىنا ات سالىسۋشى جانە ودان يگىلىكتەنۋشى رەتىندە، سايكەسۋدى، سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، اشىق وڭىرشىلدىككە جانە ناعىز كوپ جاقتىلىققا بىرگە تاباندى بولۋى كەرەك. وسى رەتكى شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەرى وداعى - جۇڭگو - شىعاناقتاعى ءىسلام ەلدەرى سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلار ءماجىلىسىنىڭ وتكىزىلۋى ەرەكشە ماڭىزدى مانگە يە. مالايزيا جاق − شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەرى وداعىنىڭ كەزەكتى ءتوراعا ەلى جانە ءۇش جاق باسشىلار ءماجىلىسىن وتكىزۋشى ەل، جۇڭگو جاق مالايزيا جاقپەن تىعىز سەلبەسىپ، وسى رەتكى باسشىلار ءماجىلىسىن وراي ەتىپ، ءۇش جاقتىڭ اناعۇرلىم تىعىز ەكونوميكالىق سەلبەستىك ورىستەتۋىن ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە جۇزىلىك سەلبەسىپ دامۋدىڭ ۇلگىسىن قالىپتاستىرىپ، ەركىن ساۋدا مەن كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن بىرگە قورعاپ، دۇنيە جۇزىلىك سايىستارعا قول ۇستاسا توتەپ بەرىپ، اۋمالى - توكپەلى دۇنيە جۇزىنە اناعۇرلىم كوپ ورنىقتىلىق، تۇراقتىلىق جانە وڭ ەنەرگيا ۇستەۋدى قالايدى.

ءانۋار مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگو − مالايزيانىڭ جاقسى كورشىسى جانە جاقسى سەرىگى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ وتكەن ايدا مالايزياداعى تاريحي ساپارى توتەنشە تابىستى بولدى. مالايزيا جاق جۇڭگو جاقپەن قول ۇستاسا قۇلشىنىپ، ساپاردىڭ ماڭىزدى جەتىستىكتەرىن بار كۇشپەن تياناقتاندىرىپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، ”ەكى ەل، ەكى باقشا“، شىعىس تەڭىز جاعالاۋى تەمىر جولى سياقتى ءتۇيىندى نىسانداردى ۇلعايتىپ، كۇشەيتىپ، جاڭا ەنەرگيا، فينانس، بايلىق، جاساندى زەردە، حالىق تۇرمىسى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋدى قالايدى. مالايزياجاق كوپ جاقتىلىقتى باتىل قولدايدى، جۇڭگونىڭ تىنىق مۇحيت اتتاعان سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس كەلىسىمىنە قاتىناسۋىن قولدايدى، جۇڭگومەن بىرگە تۇڭعىش رەتكى شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەرى وداعى - جۇڭگو - شىعاناقتاعى ءىسلام ەلدەرى سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلار ءماجىلىسىنىڭ سۇبەلى تابىستارعا قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى