بەتتى ساقتاۋ | باس بەت قىلۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>شينجياڭ حابارلارى

دۇنيە جۇزىلىك تابيعاتتى قورعاۋ بىرلەسكەن وداعى مامانداردىڭ باعالاۋ مالىمەتىن جاريالاپ شينجياڭداعى تيانشان تاۋىن دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرالار قاتارىنا ەنگىزۋدى ۇسىنىس ەتتى

2013.05.13 16:37     كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى


  3 - مامىردا دۇنيە جۇزىلىك تابيعاتتى قورعاۋ بىرلەسكەن وداعى (IUCN) مامانداردىڭ باعالاۋ مالىمەتىن جاريالاپ، دۇنيە جۇزىلىك مۇرالار كوميتەتىنە، تابيعات ولشەمى بويىنشا، شينجياڭداعى تيانشان تاۋىن (جۇڭگو) دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرالار قاتارىنا ەنگىزۋدى ۇسىنىس ەتتى.

  2009 - جىلى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن حالىق ۇكىمەتى «شينجياڭداعى تيانشان تاۋىن» دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرا قاتارىنا ەنگىزۋدى وتىنگەن بولاتىن، جەلىلەس مۇرا قاتارىنا تومۇر شىڭى، قاراجون، كولدەنەڭ جايلاۋى، بايىنبۇلاق، بوعدا ءوڭىرى سىندى 4 جەر كورسەتىلدى، مۇرالار قاتارىنا كورسەتىلگەن جەرلەردىڭ جەر اۋدانى 606 مىڭ 833 گەكتار، ارالىق ءوڭىردىڭ جەر اۋدانى 491 مىڭ 103 گەكتار. بۇل وڭىرلەر تيانشان تاۋىنداعى ەڭ ۋاكىلدىك سيپات الاتىن وڭىرلەر سانالادى، وندا تيانشاننىڭ وزگەشە گەولوگيالىق جاعدايى، جامىلعىلاردىڭ ءتۇرى، ەكولوگيالىق جۇيە، ءار الۋان وسىمدىكتەر مەن تابيعات كورىنىسى شوعىرلى ايگىلەنگەن. 2011 - جىلى حالىقاراداعى مامانداردىڭ دالەلدەۋى مەن جالپىلىق حۇجاتتى قۇراستىرۋ قىزمەتى ورىندالدى؛ 2012 - جىلى قاڭتاردا مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ تەكسەرىپ بەكىتۋىندە 2013 - جىلى جۇڭگودان دۇنيە جۇزىلىك مۇرالار قاتارىنا ەنگىزۋگە ءوتىنىش ەتىلگەن بىردەن - ءبىر تابيعي مۇرا تۇرعىسىنان يۋنەسكوعا ۇسىنىلدى؛ 2012 - جىلى ناۋرىزدا شينجياڭداعى تيانشان تاۋىن دۇنيە جۇزىلىك مۇرالار قاتارىنا ەنگىزۋدى ءوتىنىش ەتۋ حۇجاتى مەن جەلىلەس ءوتىنۋ ماتەريالدارى يۋنەسكو جاعىنان تەكسەرىلىپ وتكىزىپ الىندى؛ 2012 - جىلى شىلدەدە يۋنەسكونىڭ ماماندارى دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرالار قاتارىنا ەنگىزۋگە كورسەتىلگەن جەرلەرگە بارىپ تەكسەرۋ جۇرگىزدى؛ 2013 - جىلى 3 - مامىردا ماماندار تەحنيكالىق جاقتان باعالاۋ مالىمەتىن جازىپ، دۇنيە جۇزىلىك مۇرا كوميتەتىنە ۇسىنىس بەردى. 2013 - جىلى ماۋسىم ايىندا دۇنيە جۇزىلىك مۇرالار كوميتەتى كامبودجانىڭ پىنومپەن قالاسىندا ب م ۇ 37 - كەزەكتى الەمدىك مۇرالار جينالىسىن وتكىزىپ، داۋىسقا سالادى.

  باعالاۋ مالىمەتىندە بىلاي دەپ ەسەپتەلدى: شينجياڭنىڭ تيانشان تاۋىنداعى اتى كورسەتىلگەن مۇرالاردىڭ قاتارىندا ايباتتى قارلى تاۋ - شىڭدار، سىڭسىعان ورمان مەن كوكوراي شالعىن، ارىندى وزەندەر مەن ءموپ - ءمولدىر كولدەر، قىزىل شاتقال سياقتى كورىنىسى كوركەم ءبىر قىدىرۋ وڭىرلەر بار، سونىمەن قوسا اسقار تاۋ مەن قۇم كورىنىسى عاجايىپ توعىسىپ، ەرەكشە كوركەم تابيعاتتى كوز الدىڭا كەلتىرەدى. شينجياڭنىڭ تيانشان تاۋىندا شىلىڭگىر ىستىق پەن قاقاعان اياز، قۇرعاقتىق پەن ىلعالدىق، بەتباق دالا مەن كوركەم تابيعات، ايباتتىلىق پەن نازىكتىك ەرەكشە شەبەرلىلىكپەن قابىسىپ، وزگەشە تابيعات سۇلۋلىعىن ايگىلەگەن. دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرالارعا ءتان «جەتى ولشەمنىڭ» بارىنە تولعان وسى الاپ اسا تاماشا جاراتىلىستىق كورىنىس نەمەسە جۇرتتان بولەك سۇلۋ تابيعاتقا جانە اسەمدىككە يە ماڭىزدى ءوڭىر سانالادى.

  باعالاۋ مالىمەتىندە بىلاي دەپ ەسەپتەلدى: شينجياڭنىڭ تيانشان تاۋى − جەر شارىنداعى قوڭىرجاي بەلدەۋدەگى قۋاڭ وڭىرلەردە ءجۇرىپ جاتقان بيولوگيالىق - ەكولوگيالىق وزگەرىس بارىسىنىڭ ۇلگىسى. اتى كورسەتىلگەن مۇرالىق جەرلەر ورتا ازيا تاۋلارىنداعى تۇقىمى قۇرىپ - جوعالۋعا تاياعان ەرەكشە باعالى تۇرلەردىڭ، ەرەكشە تۇرلەردىڭ ەڭ ماڭىزدى مەكەنى سانالادى، ول وسى وڭىردەگى جىلى، ىلعالدى وسىمدىكتەر ايماعىنىڭ ورنىن بىرتىندەپ وسى زامانعى قۋاڭ وڭىردە وسەتىن جەر ورتا تەڭىزىندىك وسىمدىكتەر ايماعى باسىپ بارا جاتقان بيولوگيالىق وزگەرىس بارىسىنا ۋاكىلدىك ەتەدى، ول − قۇرلىق، تۇششى سۋ، تەڭىز جاعاسى، تەڭىز مۇحيت ەكولوگيالىق جۇيەسىندە جانە حايۋاناتتار مەن وسىمدىكتەر شوعىرىندا بولىپ جاتقان ماڭىزدى ەكولوگيالىق جانە بيولوگيالىق وزگەرىس بارىسىنىڭ كورنەكتى ۇلگىسى.

  باعالاۋ مالىمەتىندە: «شينجياڭنىڭ تيانشان تاۋىندا اتى كورسەتىلگەن مۇرالىق جەرلەردە كورىنىستىك جانە بيولوگيالىق ەكولوگيالىق وزگەرىس بارىسى كەمەلدى جۇرىلگەن، بۇل دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇرالاردى قورعاۋ جانە باسقارۋ تالابىنا ۇيلەسەدى» دەپ باعا بەرىلىپ، بىلاي دەپ ەسەپتەلدى: وسى جاراتىلىستىق مۇرالار شوعىرىنىڭ تاڭدالۋى شينجياڭداعى تيانشان تاۋىنىڭ كوپ ءتۇرلى جاراتىلىستىق جاعراپيالىق ەرەكشەلىگىنە جانە بيولوگيالىق قۇنىنا ۋاكىلدىك ەتەدى، شينجياڭداعى تيانشان تاۋىنىڭ دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق مۇراعا ءتان «جەتى ولشەمگە» جانە «توعىز ولشەمگە» تولۋدا ازىرلەۋگە ءتيىستى كورنەكتى، جالپى بەتتىك قۇنىن قامتاماسىز ەتەدى. «شينجياڭ گازەتى»
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.