بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>ءتىل-ادەبيەت

سەمىز بەن ارىق

انتون پاۆلوۆيچ چەحوۆ (روسسيا)

2014.06.04 14:48     كەلۋ قاينارى : ورتالىق حالىق راديو ستانسياسى تورابى

نيكولاي تەمىر جولىنداعى ءبىر پويەز ستانسياسىندا ءبىرى سەمىز، ءبىرى ارىق ەكى دوس كەزدەسىپ قالدى. سەمىز الگىندە عانا پويەز ستانسياسىنىڭ اسحاناسىنان تۇستەنىپ شىققان-دى، ونىڭ اۋىزدارى مايلاسىپ، بەينە اپدەن پىسقان شاپتولداي جارقىراپ تۇر. ءون-بويىنان حەلەس اراعى مەن اپەلسىن گۇلىنىڭ ءيسى بۇرقىرايدى. ارىق ەندى عانا ۆاگوننان ءتۇسىپ، چەمودانىن، كوتەرىنشەگىن جانە قاعاز قوراپتى زورعا كوتەرىپ كەلەدى. ونىڭ ءون-بويىنان كولباسا مەن كوفە قوراباسىنىڭ ءيسى مۇڭكىپ تۇر. ونىڭ ارت جاعىندا، استىڭعى يەگى ۇپ-ۇزىن تالدىرماش ايەل اۋىق-اۋىق جان-جاققا جالتاق-جالتاق قاراۋمەن كەلەدى--- بۇل ونىڭ كەلىنشەگى، كوزىن سىعاريتا قارايتىن تاعى ءبىر ورتا مەكتەپ وقۋشىسى ونىڭ بالاسى بولاتىن.
بورفيلي! سەمىز ارىقتى كورىپ بارقىراپ ايعاي سالدى،

سەنبىسىڭ؟سۇيىكتىم! ءبىز كەزدەسپەگەلى قانشا قىس، قانشا جاز ءوتتى دەشى!

تاڭىرىم-اۋ!
ارىق تاڭىرقاي سويلەپ، مىناۋ ميشا-عوي، بالا كەزدەگى دوسىم!سەن قايدان كەپ قالدىڭ؟


ەكى دوس ءوزارا قۇشاقتاسىپ، ارت-ارتىنان ءۇش رەت ءسۇيىستى، ونان سوڭ ءبىر-ءبىرىنىڭ سورا-سورا بوپ جاس اققان كوزدەرىنە قاراستى. ەكەۋى دە ءارى تاڭعالىپ، ءارى قۋانىپ تۇر.


سۇيىكتىم-اۋ! امانداسىپ بولعان سوڭ، ارىق ءسوز باستادى، شىنىندا ويلاماعان ەكەنمىن!ءتىپتى قۋانىشىم قوينىما سىيماي تۇر! اي، ماعان بايىپتاپ قاراشى! سەنشى، ءالى باياعىداي سۇلۋ ازامات ەكەنسىڭ، بۇرىنعى قالپىڭشا ەكەنسىڭ! بۇرىنعىداي سالاۋاتتى، ساندەنۋدى ۇناتادى ەكەنسىڭ!اي، سەن، تاڭىرىم-اۋ! ە، سەن قالايسىڭ؟بايىدىڭ با؟ۇيلەندىڭ بە؟مەن ۇيلەنگەمىن، قاراشى...... مىناۋ مەنىڭ كەلىنشەگىم لۋيسا، توركىنىنىڭ فاميلاسى ۋانجىنباح..... حرىستان ءدىنىنىڭ ءمۇريتى... مىناۋ مەنىڭ بالام، نافانار ورتا مەكتەپ ءۇشىنشى جىلدىعىنىڭ وقۋشىسى. نافانيا، مىنا كىسى مەنىڭ بالا كەزىمدەگى دوسىم! ورتا مەكتەپتەگى ءبىر كلاستاعى ساباقتاسىم!


نافانار ءارى-ءسارى بولىپ بارىپ، باس كىيمىن الدى.


ورتا مەكتەپتەگى ساباقتاسىم!-دەدى ارىق ءسوزىن جالعاپ، ەسىڭدەمە، ساباقتاستار سول كەزدە سەنى قالاي قالجىڭعا اينالدىرۋشى ەدى؟ ساعان حىلوسترات دەگەن لاقام قويماپ پا ەدى، ويتكەنى سەن سيگاراتپەن ۇكىمەتتىڭ كىتابىن كۇيدىرىپ تەسىك اشقان بولاتىنىسىڭ. مەنىڭ لاقامىم ەفيارت بولاتىن، ويتكەنى مەن سىر شاشقىش ەدىم. حا، حا.... سول كەزدە ءبارىمىز بالا ەدىك قوي! قورىقپا سەن نافانيا!بەرى كەلسەڭشى..... و، مىناۋ مەنىڭ كەلىنشەگىم، توركىنىنىڭ فاميلاسى ۋانجىنباح.... حريستان ءدىنىنىڭ ءمۇريتى.


نافانار ءارى-ءسارى بولىپ، اكەسىنىڭ ارتىنا تىعىلدى.


ەي، دوسىم، تۇرمىسىڭ قالاي بوپ جاتىر؟


سەمىز دوسىنا پەيىلدەنە قاراپ سۇراپ جاتىر، -قايدا قىزمەتتەسىڭ؟ قانداي ءمانساپ ۇستادىڭ؟


قىزمەتتەمىن، سۇيىكتىم!سەگىزىنشى دارەجەلى اكىمشىلىك قىزمەتكەرگە ءوستىم، ەكى جىلدان استى، سانستانيلاۆ وردەنىنە دە يە بولدىم. جالاقىم ونشا جوعارى ەمەس.... ءاي، قويشى سونى! كەلىنشەگىم وزگەلەرگە مۋزيكا ساباعىن وتەدى، مەن، قىزمەتتەن تىس ۋاقىتتاردا اعاشتان تەمەكى قورابىن جاسايمىن. تەمەكى قورابى وتە ادەمى! بىرەۋىن ءبىر رۋبليدان ساتامىن. بىرەۋلەر وندى نەمەسە وننان دا كوپ الىپ جاتسا، سەن بىلەسىڭ، وعان ارزانىراق بەرە سالامىن. قايتكەندە دە جان باعۋ كەرەك-عوي. بۇرىن ءبىر مەڭگەرمەدە ءبولىم قىزمەتكەرى ەكەنىمدى بىلەسىڭ، قازىر مەنى وسىندا ءبولىم باستىعى ەتىپ جوتكەپ اكەلدى، تاعى سول باياعى تاراۋلار.... سودان كەيىن وسىندا قىزمەتتەمىن.
و، ءوزىڭ قاندايسىڭ؟ بەسىنشى دارەجەلى اكىمشىلىك قىزمەتكەر بولعان شىعارسىڭ؟ە؟


جوق، سۇيىكتىم، تاعى دا جوعارلاتا ءتۇس، -دەدى سەمىز، الدە قاشان ءۇشىنشى دارەجەلى اكىمشىلىك قىزمەتكەر بولعامىن، ەكى جۇلدىزشا وردەنىم بار.


سول-اق ەكەن، ارىقتىڭ ءوڭ-ءتۇسى قۋارىپ، تاڭ-تاماشا بولدى، الايدا ول دەرەۋ ءوڭ-ءتۇسىن تۇزەپ، قۋانىپ تۇرعان بەينە كورسەتتى. بەينە ونىڭ ءوڭ-الپەتىنەن، كوزىنەن نۇر شۇعىلا توگىلگەندەي بولدى. ول بۇرىسە ءتۇسىپ، بۇگەجەك قاعىپ، الاسارىپ ءشوجىپ كەتكەندەي بولدى.... ونىڭ الگى چەمودانى، كوتەرىنشەگى، قاعاز قورابى دا كىشىرەيىپ كەتكەندەي، بىرىسىپ –تىرىسىپ قالدى.... كەلىنشەگىنىڭ ۇزىن يەگى دە ءتىپتى ۇزارىپ كەتكەندەي، نافانار قاققان قازىقتاي بوپ، پالتوسىنىڭ تۇيمەلەرىن ءبىراق تۇيمەلەپ الدى.....


و، تورەم.... قاتتى قۋانىپ تۇرمىن! ءسىزدى، بۇرىن مەنىڭ بالا كەزىمدەگى دوسىم، اياق استىنان ءتۇتىنى ءتۇزۋ ۇشىپ، مىنە وسىنداي ۇلكەن ءمانساپتى، تورە بولدىڭىز دەۋگە بولادى!حى، حى، تورەم!


اي، قويشى!


سەمىز قاباعىن ءتۇيىپ، بۇلاي ستەۋدىڭ قاجەتى جوق! سەن بالا كەزىمدەگى دوسىمسىڭ-ءمانساپتىلاردىڭ مۇنداي جاعىمپازدىعىنىڭ كەرەگى جوق!


قالايشا ولاي بولماسىن..... نەگە بۇلاي دەيسىز، تورەم... ارىق ودان ارى الاسارىپ كەتكەندەي، مىرس، مىرس ەتىپ كۇلىپ، تورەم قول استىداعىلارىڭىزعا كوز قىيىعىن سالا جۇرىڭىز.... كوكتەن تىلەگەنىمدى جەردەن بەرگەنى-اي..... بۇل، تورەم، بالام نافانار..... مىناۋ مەنىڭ كەلىنشەگىم لۋيسا، حريستان ءدىنىنىڭ ءمۇريتى، بەلگىلى ماعنادان العاندا.... -، دەدى.
سەمىز ءاسىلى ونى بىرنەشە اۋىز سوزبەن تويتارىپ تاستاماق ەدى، الايدا، ارىقتىڭ سۋحانى ۇشىپ، جارامساقتانا جالبىراقتاپ، بۇگەجەكتەپ تۇرعان سۇرەڭسىز كەسپرىن كورىپ، ءۇشىنشى دارەجەلى اكىمىشىلىك قىزمەتكەردىڭ قۇسقىسى كەلدى. ول بۇرىلىپ، ارىققا ءبىر قولىن بەرىپ قوشتاستى.


ارىق ونىڭ قولىنىڭ ءۇش ساۋساعىن ۇستاپ، جەرگە باسى تيگەنشە ەڭكەيىپ تاعزىم ەتىپ، جۇڭگولىقتارشا شيىق، شيىق كۇلدى. كەلىنشەگى دە جايراڭ قاعا كۇلمىڭدەدى. نافانار دا تارس ەتكىزىپ اياعىن جىيىپ قۇرمەت ءبىلدىرىپ، باس كيمىن الىپ جەرگە تاستادى. وتباسىنداعى ءۇش جان دا بىرەسە تاڭىرقاپ، بىرەسە قۋاندى.

1883-جىلى 1-قازان


اۋدارعان: اكىمجان سابىربەك ۇلى (موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى)
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.