شىڭگىلدىك مالشى 7.85 كيلوگرامدىق كەسەك التىن تاۋىپ الدى

2015.02.05 15:11   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　قازاق مالشى 7850 گرام كەسەك التىن تاۋىپ الدى، ۇزىندىعى 23 سانتيمەتر

　　التاي ايماعى شىڭگىل اۋدانىندا قازاق مالشى 2015 – جىلى 30 – قاڭتاردا 7850 گرامدىق كەسەك التىن تاۋىپ العان، جەر تاريحىن جازۋ كەڭسەسى قىزمەتكەرىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل شينجياڭدا قازىرگە دەيىن تابىلعان ەڭ ۇلكەن كەسەك التىن ەكەن.

　　اقپارات قۇرالدارىنىڭ حابارلاۋىنا سەنسەك، الدىڭعى جىلى وسى وتباسىنىڭ بىرنەشە سيىرى اۋرىپ ولگەن، بىلتىر ولاردىڭ 50 تۇياق قويى توساتتان كەلگەن اۋرۋدان قىرىلىپ قالعان، سونىمەن ول دوسىمەن بىرگە التىن ىزدەۋگە شىققان. ويلاماعان جەردەن راسىندا دا كەسەك التىنعا جولىققان ەكەن.

　　بۇل قۋانىشتى حاباردى ەستىگەن كورشى – قولاڭ ولاردىڭ ۇيىنە كەلىپ، ىلۋدە ءبىر كەزدەسەتىن كەسەك التىندى تاماشالادى، كەيبىرەۋلەرى التىندى سۋرەتكە ءتۇسىرىپ، الەۋمەتتىك جەلىلەرگە جولدادى.

　　ءتىلشى كەسەك التىندى قالاي تاۋىپ العانىن سۇراعاندا، ول بايىپپەن اڭگىمەسىن باستادى: 2015 – جىلى 30 – قاڭتار كۇنى ساعات 19 اينالاسىندا ول كەشكى تاماعىن ءىشىپ بولعان سوڭ، كۇندەگى ادەتى بويىنشا شىڭگىل اۋدانىنداعى كەن ورنىندا اينالسوقتاپ جۇرگەن، كەنەتتەن جارقىراپ جاتقان تاس كوزىنە شالىنعان. «جەتىپ بارىپ، اڭىرىپ تۇرىپ قالدىم، شىنىندا التىن ەكەن، قاتتى قۋاندىم»، - دەيدى ول.

　　شىڭگىل اۋداندىق جەر تاريحىن جازۋ كەڭسەسىنىڭ قىزمەتكەرى 3 – اقپان كۇنى تۇستەن كەيىن بۇل حاباردى ەستي سالا كەسەك التىن تاۋىپ العان مالشىنىڭ ۇيىنە بارعان. بۇل كەسەك التىننىڭ ۇزىندىعى 23 سانتيمەتر، كەڭدىگى 18 سانتيمەتر، ەڭ قالىڭ جەرى 8 سانتيمەتر.

　　كەسەك التىن تاپقان مالشىنىڭ ايتۋىنشا، ول بۇل كەسەك التىندى قاس تاسى ساپاسىن تەكسەرۋ ورنىنا اپارىپ، التىن قۇرامىنىڭ قانشالىق ەكەنىن تەكسەرتىپ كورمەكشى. ساقتاپ قويۋ نەمەسە ساتۋ تۋرالى ءالى ءبىر بايلامعا كەلمەگەن، قازىر حاۋىپسىزدىك ءۇشىن بانكەگە قويا تۇرماق ەكەن.

　　مۇنداي كەسەك التىن تابيعي قالىپتاسادى، ءبىتىمى كەسەك، ءپىشىنى ءارتۇرلى بولادى، قۇرامىندا قوسپاسى بولادى. ادەتتە تابيعي التىن، كۆارتس جانە باسقا مينەرال زاتتاردىڭ قوسپاسىنان قالىپتاسادى. ءيتتىڭ باسىنا ۇقسايتىندارىن حانزۋ تىلىندە «ءيت باس التىن» دەپ اتايدى، جىلقىنىڭ تۇياعىنا ۇقسايتىندارىن حانزۋ تىلىندە «تاي تۇياق التىن» دەپ اتايدى. مۇنداي كەسەك التىن وتە سيرەك كەزدەسەدى، ونىڭ قۇنى ۇقساس سالماقتاعى ساپ التىننان الدە قايدا جوعارى بولادى.

　　اۆستراليادان تابىلعان حولتمان اتتى الەمدەگى ەڭ ۇلكەن كەسەك التىننىڭ سالماعى 285.77 كيلوگرام، قۇرامىنداعى ساپ التىننىڭ سالماعى 92 كيلوگرام بولعان، ونىڭ التىن قۇرامى تەك %32.2 ەدى.

　　2010 – جىلى التايدان 1840 گرام كەسەك التىن تابىلعان، ونىڭ التىن قۇرامى %90.36 بولعان.

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى