ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ قىزمەتىنەن بايانداما(2)
ــــــ 13-كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2-ماجىلىسىندە 2019-جىلى 3-ايدىڭ 12-كۇنى جاسالدى
ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ باس پروكۋرورى جاڭ جۇن
2019.07.01 10:57 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
ازاماتتىق ىستەر ارىز-شاعىمى جونىندەگى باقىلاۋعا باسا ٴمان بەردى. ازاماتتىق ىستەر قارسى شاعىمىنىڭ دالمە-ٴدال بولۋىنا قۇلشىندى. ٴادىليالىق ۇستانىم، ساياساتتىق بەتالىس، زاڭ قولدانۋ جاعىندا جاڭالىق اشقان، قۇنعا جەتەكشىلىك ەتەتىن تيپتىك دەلولاردى نازارعا الىپ، قارسى شاعىم ارقىلى ۇقساس تۇردەگى دەلولارعا جەتەكشىلىك رولىن ساۋلەلەندىرىپ، شىنىندا قاتەلىگى بار باسقا دەلولار جونىندە پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەرۋ قاتارلى ادىستەر ارقىلى تۇزەتۋگە جەبەدى. ازاماتتىق ىستەر قارسى شاعىمىنان 3933 نۇسقاسىن بەردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %25.1 جوعارىلادى، سوت مەكەمەلەرى 1982 نۇسقاسىن قاراپ اياقتاتتى، مۇنىڭ ىشىندە قايتا ۇكىم شىعارىلعان، قايتا قاراۋعا قايتارىلعان، جاراستىرىلعان، جاراسىپ ارىز-شاعىمىن قايتارىپ العان دەلو 1499 نۇسقا بولدى؛ قايتا قاراۋ جونىندە 4087 نۇسقا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %32.1 جوعارىلادى، سوت مەكەمەلەرىنىڭ قايتا قاراۋ ٴتارتىبىن ىسكە قوسقانى 2132 نۇسقا بولدى. ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى 33 تيپتىك دەلو جونىنەن قارسى شاعىم ٴتۇسىردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %6.5 جوعارىلادى. باقىلاۋ دەلولارىندا اڭىس ەتىلگەن ازاماتتىق ىستەر حابارلاندىرۋىنىڭ جەتكىزىلۋى جۇيەلى بولماۋ ماسەلەسى جونىندە ەڭ جوعارى حالىق سوت مەكەمەسىنە پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەرىپ، بۇدان بەلسەندى جاۋاپ الدى. جالعان ارىز-شاعىمدى قاتاڭ جازالادى. ەڭ جوعارى حالىق سوت مەكەمەسىمەن بىرلىكتە قاتىستى ٴادىليالىق تۇسىندىرمەلەردى بەلگىلەپ، ”جالعان داۋ-داماي“ دەلوسىنان 1484 نۇسقاسىن باقىلاپ تۇزەتتى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %4. 48 جوعارىلادى؛ قىلمىس كۇمانى تاعىلعان 500 ادامنىڭ ۇستىنەن ايىپتاۋ ٴتۇسىردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %55.3 جوعارىلادى. سوت مەكەمەلەرىنىڭ زاڭ بويىنشا اتقارۋىن باقىلادى جانە وعان قولداۋ كورسەتتى. تاڭداپ اتقارۋ، كولەمىنەن تىس پەشەتتەۋ، ۇستاپ قالۋ سياقتى زاڭعا قايشى جايتتەر جونىنەن 23 مىڭ 814 نۇسقا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %7. 12 جوعارىلادى؛ ۇكىمدى، كەسىمدى اتقارۋدان باس تارتۋدا ٴىسى اۋىر بولعاندارىنان 2376 ادامدى تۇتقىنداۋدى بەكىتتى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %9. 36 جوعارىلادى.
اكىمشىلىك ارىز-شاعىمدار جونىندەگى باقىلاۋدى كۇشەيتتى. شىنىندا قاتەلىگى بار دەپ قارالعان اكىمشىلىك ۇكىم، كەسىمدەر جونىندە 117 نۇسقا قارسى شاعىم بەردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %15.8 تومەندەدى؛ قايتا قاراۋعا 90 نۇسقا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەردى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %50 جوعارىلادى. جەرى الىنعانداردى باسقا جەرگە كوشىرۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى سالالارداعى دەلولاردى ٴتۇيىندى باقىلادى. اكىمشىلىك ارىز-شاعىمدى قابىلداماي اتقارۋدى ارناۋلى باقىلاۋدى ورىستەتىپ، اكىمشىلىك ورگاندارىن زاڭ بويىنشا كۇشتەپ اتقارتۋ ٴوتىنىشىن بەرۋگە قۋزاپ، سوت مەكەمەلەرىنىڭ زاڭ بويىنشا قاراپ تەكسەرىپ ٴبىر جايلى ەتۋىن باقىلاپ، 6528 نۇسقا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەردى، مۇنىڭ 5117 نۇسقاسى قابىلداندى.
ٴادىليا قىزمەتكەرلەرىنىڭ مىندەتتىك قىلمىس وتكىزۋىن زاڭ بويىنشا تەكسەرىپ، ٴبىر جايلى ەتتى. بىلتىر 10-ايدا وزگەرىس ەنگىزىلگەن قىلمىستىق ىستەر ارىز-شاعىم زاڭى پروكۋراتۋرا ورگاندارىنا ٴادىليا قىزمەتكەرلەرىنىڭ مىندەت ۇقىعىنان پايدالانىپ ازاماتتاردىڭ ۇقىعىنا قول سۇعۋ، ٴادىليانىڭ ادىلدىگىنە زالال جەتكىزۋ قىلمىستارى جونىندە بارلاۋ-تەكسەرۋ ۇقىعىن بەردى، بۇل ٴادىليا ادىلدىگىن قورعاۋداعى ماڭىزدى تۇزىمدىك جوبا بولدى. ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى جەتەكشى پىكىر جاريالاپ، مىندەتتى جۇيەلى اتقارۋدى جەبەپ، 20 ولكە، اۆتونوميالى رايون، توتە قاراستى قالاداعى پروكۋراتۋرا ورگاندارى 71 ادامعا دەلو اشىپ بارلاۋ-تەكسەرۋ جۇرگىزدى.
ادۆوكاتتاردىڭ كاسىپتىك ۇقىعىنا قۇرمەت ەتتى جانە ونى قامتاماسىزداندىردى. ادۆوكاتتاردىڭ ارىز-شاعىم ۇقىعىن جۇرگىزۋىنە كەدەرگى بولعان شاعىمدار مەن ٴوتىنىش ارىزداردى دەركەزىندە تەكسەرىپ، قاتىستى زاڭ اتقارۋشى ٴادىليا ورگاندارىنىڭ 1011 ٴىستى تۇزەتۋىنە باقىلاۋ جۇرگىزدى، بۇل ۇقساس مەزگىلدەگىدەن %37.8 جوعارىلادى. ەلەكتروندى ارحيۆ ماتەريالدارىن جاپپاي جولعا قويىپ، دەلونىڭ ارحيۆ ماتەريالىن وزگە جەردە توراپتان كورۋدى، كەزدەسۋدى جالپىلاستىرىپ، ادۆوكاتتاردىڭ توراپتا الدىن-الا بەرگەن وتىنىشىنەن 109 مىڭ ادام رەت قابىلداپ، ادۆوكاتتاردىڭ دەلو بىتىرۋىنە مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا قولايلىلىق جاراتىلدى. 14 مىڭ 184 ادۆوكاتتى پروكۋراتۋرا ورگاندارىندا الما-كەزەك تۇراقتاپ قىزمەت ىستەۋگە ۇسىنىس ەتىپ، ارىز-شاعىمعا، ارىز-ارمانعا قاتىستى دەلولاردى ٴبىرجايلى ەتۋگە قاتىناستىرىپ، ارىز-ارمان ايتقان بۇقارانىڭ زاڭدى ۇقىق-مۇددەسى بىرگە ويداعىداي قورعالدى.
3. الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىمىن زاڭ بويىنشا ورىستەتىپ، الەۋمەتتىك يگىلىكتى قورعاۋداعى وسكەلەڭ بورىشىن وتەدى
ٴبىز پارتيا مەن حالىقتىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، حالىقتى وزەك ەتۋدى تياناقتاندىرىپ، جۇڭگوشا الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم پروكۋراتۋرا جولىن زەرتتەپ اشتىق، وسى باستامانىڭ ونىمدىلىگى ايتارلىقتاي بولدى. تۇتاس جىلدا ازاماتتىق ىستەر الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم دەلولارىنان جيىنى 4393 نۇسقاسىنا، اكىمشىلىك ىستەر الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم دەلولارىنان 108 مىڭ 767 نۇسقاسىنا دەلو اشىپ، ٴبىر جايلى ەتتىك. مۇنىڭ ىشىندە، 59 مىڭ 312 دەلو ەكولوگيالىق ورتاعا جانە بايلىقتى قورعاۋعا، 41 مىڭ 118 دەلو ازىق-تۇلىك، ٴدارى-دارمەك حاۋىپسىزدىگىنە، 10 مىڭ 25 دەلو مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال-مۇلىكتى قورعاۋعا، 2648 دەلو مەملەكەت مەنشىگىندەگى جەردى پايدالانۋ ۇقىعىن وتكەرمەلەۋگە، 57 دەلو قاھارماندار مەن قۇربانداردىڭ ۇقىق-مۇددەسىن قورعاۋعا سايادى. وسى دەلونى ٴبىرجاقتىلى ەتۋ ارقىلى لاستانعان جانە بۇلدىرىلگەن 2 ميلليون 110 مىڭ مۋ ەگىستىك جەر، سازدىق، ورمان، جايلىمدى جونگە سالۋعا، 20 ميلليون توننا جاراقسىز قاتتى زاتتاردى، تۇرمىستىق قوقسىقتاردى تازالاۋعا قۋزادىق؛ جالعان-جارامسىز ازىق-تۇلىكتەردەن 400 مىڭ كيلوگرامىن، 9606 كيلوگرام جالعان ٴدارى-دارمەك پەن اتكەزشىلىك ەتىلگەن ٴدارى-دارمەكتى قايتارىپ الىپ ٴبىرجاقتىلى ەتۋگە، مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال-مۇلىكتەن 25 ميلليارد 700 ميلليون يۋاندى قايتارىپ الۋعا قۋزادىق، ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋ، ورتانى وڭاۋ قاراجاتىنان 3 ميلليارد يۋاندى قايتارىپ الدىق، زاڭعا قايشىلىق جاساعاندار، ٴسوز جوق، زيانعا ۇشىراعان الەۋمەتتىك يگىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالايتىن بولدى.
ەكى جاقتى، كوپ جاقتى، تەڭ يگىلىكتەنۋ ۇستانىمىن ورناتتى. اكىمشىلىك ىستەر الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىمى ۇكىمەتتىك مىندەت وتەۋگە سايادى، ونىڭ ٴمانى ۇكىمەتتىڭ زاڭ بويىنشا اكىمشىلىك جۇرگىزۋىنە كومەكتەسۋ، حالىقتىڭ ٴتۇبىرلى مۇددەسىن بىرلىكتە قورعاپ، ٴارقايسى جاقتىڭ پارمەندى قولداۋىنا يە بولۋ بولىپ تابىلادى. حيلۇڭجياڭ ولكەلىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ تۇراقتى كوميتەتى پروكۋراتۋرالىق الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم قىزمەتى تۋرالى ارناۋلى ۇيعارىم جاسادى، وسى ولكەدەگى پروكۋراتۋرا ورگاندارى 387 شاعىن كومىركەندى جابۋ، رەتكە سالۋ بارىسىنداعى الەۋمەتتىك يگىلىكتى قورعاۋ ماسەلەسى جونىندە ارناۋلى تەكسەرۋ جۇرگىزىپ، زاڭعا، بەلگىلەمەگە قايشى جانە قىلمىس ماسەلەسى جونىندەگى دەرەكتەردەن 132 سىن بايقادى؛ الەۋمەتتىك يگىلىكتى زيانعا ۇشىراتقان دەلولارعا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەرۋ ارقىلى، نەگىزگى باسقارۋشى ورگانداردى زاڭ بويىنشا مىندەت وتەۋگە قۋزاپ، تاماشا ونىمدىلىككە قول جەتكىزدى. الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم دەلولارىنىڭ قاراستىلىعىن تۇراقتاندىرۋ، تەكسەرىپ دالەل-سىپات الۋ، ٴادىليالىق ساراپتاۋ قيىن بولۋ ماسەلەسىنە قاراتا، ەڭ جوعارى حالىق سوت مەكەمەسىمەن بىرلىكتە ٴادىليالىق تۇسىندىرمەلەردى جولعا قويىپ، ەكولوگيالىق ورتا مينيسترلىگى سياقتى 9 مينيسترلىك-كوميتەتپەن سەلبەسۋ پىكىرىنە قول قويدى؛ حىبەي، شاڭحاي، گۋاڭشي، شانشي قاتارلى جەرلەردەگى پروكۋراتۋرا ورگاندارى قاتىستى تاراۋلارمەن سەلبەسىپ اسەر ەتۋ مەحانيزمىن ورناتتى. بۇكىل ەلدەگى اۋدان دارەجەلى پروكۋراتۋرالار الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم دەلولارىن ٴبىرجاقتىلى ەتۋدە تولىق قامتۋدى جۇزەگە اسىردى.
ارىز-شاعىم بەرۋدەن بۇرىن الەۋمەتتىك يگىلىكتى قورعاۋ ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋدى ەڭ تاماشا جاعداي سانادى. پروكۋراتۋرا ورگاندارى ارىز-شاعىمنان بۇرىن حابارلاندىرۋ نەمەسە پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس جولداۋ ارقىلى قاتىستى سۋبيەكتيۆتىك تۇلعالاردىڭ ارىز-شاعىم بەرۋىنە، اكىمشىلىك ورگانداردىڭ زاڭ بويىنشا مىندەتىن وتەۋىنە قۋزاۋ سالىپ، الەۋمەتتىك يگىلىكتى دەركەزىندە قورعاپ عانا قالماستان، ونىڭ ۇستىنە ٴادىليالىق قوسىلىمنان ازىراق پايدالانىپ، ەڭ تاماشا قوعامدىق ونىمدىلىككە قول جەتكىزدى. ارىز-شاعىمنان بۇرىن ٴتارتىپ قولداناتىن دەلولاردان جيىنى 102 مىڭ 975 ىن ٴبىرجاقتىلى ەتتى. مۇنىڭ ىشىندە، حابارلاندىرۋ ارقىلى قاتىستى قوعامدىق ۇيىمداردى ازاماتتىق ىستەر الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىمىنان 1721 ىن بەرۋگە قۋزادى؛ اكىمشىلىك ورگاندارعا 101 مىڭ 254 نۇسقا پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس بەردى، مۇنىڭ %97.2 قابىلدانىپ، اناعۇرلىم كوپ ماسەلەنى ارىز-شاعىمنان بۇرىن شەشىم ەتتى. چاڭشا قالاسىنىڭ بايجياجوۋ ٴوڭىرى شياڭجياڭ وزەنىنىڭ اۋىز سۋ قاينارى 1-دارەجەلى قورىق وڭىرىنە ورنالاسقان، مۇندا لاس سۋ تىكەلەي شىعارىلاتىن. پروكۋراتۋرا ورگاندارى پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس جولداعاننان كەيىن، قاتىستى تاراۋلار تياناقتاندىرۋعا كۇش سالىپ، ارالداعى تۇرعىنداردى دەرەۋ كوشىرىپ، بەلگىلەمەگە قايشى سالىنعان قۇرىلىستاردى شاعىپ، اس-سۋ كەمەلەرىن جونگە سالىپ، ”تۇنىق سۋدى قورعاۋ شايقاسىن“ قول ۇستاسا وتىرىپ جۇرگىزدى.
ارىز-شاعىم بەرۋدى زاڭمەن باسقارۋدىڭ جاندى ساباعى ەتتى. ارىز-شاعىمنان بۇرىن پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس ۇتىمدى تياناقتانبان جاعدايدا، ارىز-شاعىم بەرۋ، سوت تەرگەۋىندە كۇش جالعاۋ ارقىلى ماسەلەنىڭ شەشىلۋىن جەبەپ، قوعامعا ەسكەرتۋ جاساپ، تاربيە بەردى. جيىنى 3228 نۇسقا الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىمىن ٴتۇسىرىپ، سوت مەكەمەلەرى مۇنىڭ 1526 نۇسقاسىنا ۇكىم شىعاردى، 1525 نۇسقا ايىپتاۋ پىكىرىنە قولداۋ كورسەتتى. چۇڭچيڭ قالاسى رۇڭچاڭ رايونى لايشي وزەنى جاعالاۋىنداعى باعىمشىلىققا تيىم سالىنعان وڭىردە 286 باعىمشى بەلگىلەمەگە قايشى تيجارات جۇرگىزىپ، مال جانە ٴۇي قۇستارىنىڭ دايراق-ساڭعىرىعىن سۋعا تىكە اعىزعان. پروكۋراتۋرا ورگاندارى 16 قالاشىق-كوشەگە پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس جولدادى، مۇنىڭ ىشىندە ورتانى قورعاۋدا باقىلاپ-باسقارۋ مىندەت-جاۋاپكەرشىلىگىن وتەمەگەن گۋچاڭ قالاشىق ۇكىمەتىنىڭ ۇستىنەن الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز-شاعىم ٴتۇسىردى، بۇل سوت تەرگەۋىندە قولداۋعا يە بولىپ، باعۋعا تيىم سالىنعان وڭىردەگى وزەن اعارلارىنىڭ لاستانۋىن جاپپاي جونگە سالۋدى جەبەدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
