شيزاڭ ۇستىرتتەگى ەرەكشەلىككە يە ەگىن، مال شارۋاشىلىق كاسىپ سالاسىن زور كۇشپەن دامىتتى (ەرلىكپەن العا ۇمتىلىپ، 14 - بەسجىلدىقتىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ)

شيزاڭنىڭ رىكازى قالاسى جياڭزى اۋدانىنداعى ءبىر شاعىن دۇكەندە زاڭزۋ جىگىت سولاڭ چۇنپەي جالاڭاش ارپا بولكاسىن جاساپ جاتىر. ”جالاڭاش ارپادان كوپتەگەن ءونىم شىعارامىز، دۇكەندەگى ەڭ ءوتىمدىسى جالاڭاش ارپا بادىراعى“. سولاڭ چۇنپەيدىڭ ارت جاعىندا كوزدىڭ جاۋىن الاتىن جالاڭاش ارپادان مانەرلەنگەن ازىق - تۇلىك قويىلعان.

تاياۋداعى 2 جىلدا جياڭزى اۋدانى جالاڭاش ارپانى جىنتىكتەي مانەرلەۋدى كۇش سالا دامىتتى، ءداستۇرلى پراندىك، كەسپە، قالبىرلى اراقتان باباۋ بوتقاسى، بولكا، بادىراق سياقتى جاڭا ونىمدەرگە دەيىن، جالاڭاش ارپا كاسىپ سالاسى بىرتىندەپ دامىپ، سول جەردىڭ اۋداندى نىعايتىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋداعى تىرەكتى كاسىپ سالاسىنا اينالدى. 2024 - جىلى جياڭزى اۋدانىنىڭ جالاڭاش ارپا كاسىبىنىڭ ءونىم قۇنى 148 ميلليون يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %66 ارتتى.

2021 ـ جىلى 7 ـ ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە: ”پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شيزاڭنىڭ دامۋىن قولداۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ كەرەك“ دەپ اتاپ كورسەتتى.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرعان شيزاڭ حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا تاباندى بولىپ، بايلىق قاينارىن تياناق ەتىپ، ۇستىرتتەگى ەرەكشەلىككە يە ەگىن، مال شارۋاشىلىق كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋگە، بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋىنا پارمەندى قوزعاۋشى كۇش قوستى. 2024 - جىلى شيزاڭداعى اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىسى باسىنا تۋرا كەلەتىن يگەرىلمەلى كىرىسى 21 مىڭ 578 يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %8.3 ارتىپ، بۇكىل ەلدىڭ ورتاشا دەڭگەيىنەن 1.7 پايىز جوعارى بولدى.

كاسىپ سالاسى جۇيەسى كۇن سايىن كەمەلدەندى

− لينجى قالاسى بومي اۋدانىندا قىزىل كەندىردى جىنتىكتەي مانەرلەپ جاسالعان ونىمدەردىڭ ءوتىمدى بولدى؛ چاڭدۋ قالاسى زوگۇڭ اۋدانىندا جاڭعاق مايى سياقتى ونىمدەر قارسى الۋعا بولەندى... شيزاڭنىڭ جەر - جەرىندەگى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى جاڭا فورمامەن ۇستىرتتەن شىعىپ، اناعۇرلىم كەڭ بازارمەن توعىسۋدا.

موتو اۋدانى − بۇكىل ەل بويىنشا تاس جول ەڭ سوڭىندا تۇتاسقان اۋدان، قازىر شاي كاسىپ سالاسى شار تاراپپەن جالعاستى. ەگىمشىلىك بۋىنىندا 103 شاي باقشاسى قۇرىلىپ، 6 اۋىل ـ قالاشىقتاعى 39 قۇرىلىمدىق قىستاقتى قامتىدى، جالپى جەر اۋدانى 19 مىڭ مۋ كەلەدى؛ مانەرلەۋ بۋىنىندا 11 شاي مانەرلەۋ زاۆودى، 22 ءوندىرۋ، قوراپتاۋ جەلىسى سالىندى، قازىرگى جابدىقتاردىڭ تولىق كوتەرىمدىلىك شارت ـ جاعدايىندا كۇنىنە 40 مىڭ جىڭ شاماسىندا شاي ءبىر جاقتى ەتىلەدى؛ اينالىم بۋىنىندا لحاسا، چىڭدۋ سياقتى جەرلەردە موتو شايىن ساتاتىن ساتۋ توراپتارى بىرتىندەپ اشىلدى...

”ءبىر اۋماقتاعى شايدى جاقسى ەگۋدەن شاي كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا قادام تاستادىق، موتو اۋدانىنىڭ شاي كاسىپ سالاسىنىڭ بولاشاعى زور!“ دەدى لينجى قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، موتو اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى فۋ يۇڭبو.

عىلىم - تەحنيكالىق قۇرامى ۇزدىكسىز جوعارىلادى −

لحاسا قالاسىنىڭ باتىس ىرگەسىندەگى شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق ەگىن، مال شارۋاشىلىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ تاجىريبەحاناسىندا عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرى قوداستىڭ باعىلۋى مەن ءوسۋ جاعدايىنا تالداۋ جاساۋدا. ”ۇزاق ۋاقىت ءۇستىرتتى سۋىق ورتادا قوداستىڭ ءوسۋى باياۋ، ساتىلۋ پەريودى ۇزاق بولدى“. شيزاڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىق عىلىم اكادەمياسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى، اعا زەرتتەۋشى باساڭ ۋاڭدۇي بىلاي دەپ تانىستىردى: اكادەميامىز تاياۋ جىلداردان بەرى قوداس تۇقىمىن جانە باعۋ ءتاسىلىن جاقسارتۋ جونىندەگى زەرتتەۋدى ۇزدىكسىز ورىستەتتى، ”قازىر لحاسا قالاسى لينجوۋ اۋدانىنداعى گىساڭتاڭ قوداس باعىمشىلىعىنان ۇلگى كورسەتۋ تۇيىنىندە قوداستىڭ ساتىلۋ جاس شاماسى 2 - 3 جىل ىلگەرىلەپ، باعىمشىلىق ونىمدىلىگى ۇزدىكسىز جوعارىلادى“.

ۇستىرتتەگى ەرەكشەلىككە يە ەگىن، مال شارۋاشىلىق كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن، شيزاڭ جالاڭاش ارپا، قوداس، ءشوپ سىندى 3 كاسىپ سالاسىنىڭ تەحنيكالىق جۇيەسىن قۇرىپ، عىلمي زەرتتەۋدە قامال الۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتتى. 2024 - جىلى شيزاڭ 10 مىڭ 656 عىلىم - تەحنيكا ارناۋلى قىزمەتكەرىن تاڭداپ جىبەرىپ، ەگىن، مال شارۋاشىلىعىنداعى وزىق، قولدانىلمالى تەحنيكالار جاعىنان تاربيەلەۋ جانە عىلىم جالپىلاستىرۋ ۇگىتىن جۇرگىزىپ، 40 مىڭنان استام قيمىل ورىستەتىپ، بۇقاراعا 330 مىڭ ادام - رەت قىزمەت وتەپ، عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىنىڭ ءونىمدى وندىرگىش كۇشكە اينالۋىن كۇش سالا جەبەدى.

حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ تەبىنى ۇزدىكسىز ارتتى −

شاننان قالاسى سومي اۋدانىنداعى شيزاڭ يەبان فىڭچىڭ مادەنيەت - ساياحاتتى دامىتۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باعىمشىلىق باس جاۋاپتىسى پۋبۋ دانزىڭ بىرنەشە ومارتاشىنى باستاپ، ءبىر قاتار ارا ساندىعىنا قاراي ءجۇرىپ، ولاردىڭ بال الۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى. ”ءبىز 6200 دەن استام ەگىنشى ـ مالشى وتباسىن كىرىستى ارتتىرۋعا باستادىق، ءار وتباسىنىڭ جىلدىق كىرىسى ورتا ەسەپپەن 1400 يۋان ارتتى“. پۋبۋ دانزىڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: سەرىكتەستىكتىڭ ارا ساندىعى قازىر لحاسا، شاننان، رىكازى سياقتى جەرلەردەگى 10 اۋدان، رايونعا تارالعان.

بۇل كۇندە حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، كىرىستى ارتتىراتىن مۇنداي جاقسى نىساندار ۇستىرتتە بارعان سايىن كوبەيىپ كەلەدى. رىكازى قالاسى جوعارى ولشەمدى ەگىس اتىزى قۇرىلىسى ارقىلى جىلۋ ورنىنا جۇمىس بەرۋ نىسانىن اتقارىپ، ەگىنشى ـ مالشى بۇقاراسىنىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋىن جەبەۋ جانە استىق حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ نىساناسىن قۇلشىنا جۇزەگە اسىردى. 2024 ـ جىلدان بەرى بۇل نىسان جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ كىرىسىن 57 ميلليون 260 مىڭ يۋان ارتتىردى.

نىسان ارقىلى جەبەۋ، جۇمىستاندىرۋ ارقىلى جەتەكتەۋ سياقتىلاردىڭ جەبەۋىمەن كىرىستى ارتتىرۋدىڭ كومەسكى كۇشى اشىلدى، شيزاڭ ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ ارناسىن ۇزدىكسىز كەڭەيتتى. 2024 - جىلى شيزاڭدا كەدەيلىكتەن ارىلعانداردىڭ جان باسىندىق ساپ كىرىسى %12.5 تەن استام ارتتى.

”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شيزاڭنىڭ دامۋىن قولداۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرامىز، ءبىز ۇزدىكسىز كۇش سالىپ، ۇستىرتتەگى ەرەكشەلىككە يە ەگىن، مال شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ابزالدىعىن اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدىڭ تاسقىنداعان قوزعاۋشى قۋاتىنا اينالدىرامىز“. شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ۋاڭ جۇنجىڭ مىنانى ءبىلدىردى: كاسىپ سالاسى تىزبەگىندە تىزبەكتى ۇزارتۋ ارقىلى كىرىستى ارتتىرۋدى جەبەپ، جۇمىستاندىرۋ جاعىندا ونەردى كورنەكتى جەتىلدىرىپ، جولدى كەڭەيتىپ، كاسىپورىن جاعىندا اۋىل شارۋاشىلىعىن نىعايتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىمەن بىرلەسۋدى كۇشەيتىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ كىرىسىن باياندى، ورنىقتى ارتتىرۋعا كەپىلدىك ەتەمىز“.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى