بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>شينجياڭ حابارلارى

شين نەرىلتۋ: زەڭگىر كوكتە سامعاعان ساحارا قىرانى

2016.08.26 15:39     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  20 - تامىز بەيجيڭ، جايشىلىقتاعى سەنبىلەردىڭ ءبىرى. شين نەرىلتۋ قىزمەت جوسپارىنا ساي تۇستەن كەيىن ساعات 16دان ساعات 20عا دەيىن بولاتىن سيمۋلياتور وقىتۋ مىندەتىن ورىنداۋعا دايىندالدى. 2 كۇننىڭ الدىندا ول ماسكەۋدەن بەيجيڭگە ورالعان بولاتىن، ارلى - بەرلى ۇشىپ ءجۇرۋ − ونىڭ كۇندەلىكتى ءومىرى. شينجياڭنىڭ بۇراتالا موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىندا دۇنيە ەسىگىن اشقان وسى موڭعۇل ازاماتى ۇشقىش بولىپ مىندەت اتقارعان 20 جىلدان بەرى، 5 قۇرلىققا اياعى جەتىپ، ساحارادان تۇلەپ ۇشقان قىران زەڭگىر كوكتە سامعادى.

  شين نەرىلتۋ ۇشقىش بولام دەپ ويلاپ تا كورمەگەن ەدى. 1973 - جىلى تۋعان شين نەرىلتۋ بالا كەزىندە ساقشى بولۋدى ارماندايتىن. 1991 - جىلى ول ۇزدىك ناتيجەمەن ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتىنە قابىلداندى. ءبىراق وقۋ بىتىرەرگە تاياعاندا ونىڭ ايى وڭىنان تۋدى. وقۋ تاۋىساتىن وقۋشىلاردىڭ اراسىنان ۇشقىشتىققا قابىلداۋ وعان ءوز بولاشاعىن قايتا جوسپارلاۋ ورايىن بەردى ءارى ونىڭ تاعدىرىن تۇبەگەيلى وزگەرتتى.

  «كلاس جەتەكشىمىز ۇشقىش قابىلداۋ جونىندەگى حاباردى جەتكىزگەندە، بۇعان ەرەكشە قىزىقتىم. ۇشقىش بولۋ مەنىڭ قول جەتپەس ارمانىم سەكىلدەندى. ەندى مىنە وعان جەتۋگە وراي تۋدى»، - دەيدى ول سول كەزدى ەسكە الىپ. سونىمەن شين نەرىلتۋ باعىن سىناپ كورۋدى ويلايدى. دەنساۋلىق تەكسەرۋ، پسيحيكالىق سىناق، سونداي - اق ساياسي تەكسەرۋ سياقتى ءبىر قىدىرۋ قاتاڭ تەكسەرۋلەردەن ءساتتى ءوتىپ، جۇڭگو حالىقارالىق اۆياتسيا شەكتى جارنا سەرىكتەستىگىنە رەسمي قىزمەتكەر بولىپ قابىلدانادى.

  1995 - جىلى تامىزدا سەرىكتەستىككە قابىلدانعان سوڭ، شين نەرىلتۋ جۇڭگو ازاماتتىق اۆياتسيا ۇشۋ ينستيتۋتىنا وقۋعا كىردى. ارمانىنا جەتكەن قۋانىشتىڭ اسەرىنەن ءالى شىعا الماعان شين نەرىلتۋ ءۇشىن، قات - قابات ۇيرەنۋ مىندەتى ءبىرىنشى قيىن تاقىرىپ بولدى. «ورتا مەكتەپتە، ۋنيۆەرسيتەتتە بولسىن، قوعامدىق عىلىمداردى وقىدىم، ال ازاماتتىق اۆياتسيانىڭ ۇشۋ ينستيتۋتىندا ۇشۋ قاعيداسى، ەلەكترون، جول باستاۋ سياقتى نازاريالاردى وقىعان كەزىمدە، كوپتەگەن ماتەماتيكالىق، فيزيكالىق بىلىمدەرگە ساياتىنى ءۇشىن قاتتى قينالدىم. سول شاقتا: «بىلاي قينالىپ قايتەم، ەگەر بۇرىنعى جوسپارىم بويىنشا شينجياڭعا قايتسام، ساقشى نەمەسە سۋديا بولىپ جۇمىس ىستەر ەدىم، تۇرمىستا دا مۇنداي قينالماس ەدىم عوي»، - دەپ ويلادىم.

  جاراتىلىستىق پاندەردەن وقۋ تاۋىسقان ساباقتاستارىنىڭ الدىندا، قوعامدىق ءپان وقىعان شين نەرىلتۋعا ۇلكەن قىسىم ءتۇستى. الايدا شىت جاڭا جولدى تاڭداعان شينجياڭدىق ازامات بۇل جولدان تايعان جوق. «شىدا، بەيجيڭ ۋنيۆەرسيتەتىنەن، چيڭحۋا ۋنيۆەرسيتەتىنەن كەلگەن ساباقتاستار ۇيرەنگەندى مەن دە ۇيرەنە الامىن، شينجياڭدىقتار ەشكىمنەن كەم ەمەس». بارىن سالا قۇلشىنعان شين نەرىلتۋ بىلمەگەندەرىن سۇراپ ۇيرەنىپ، بارلىق نازاريالىق بىلىمدەردى بىرتە - بىرتە ساناسىنا ۇيالاتتى.

  ۇشقىش بولۋ ءۇشىن، نازاريانى عانا ۇيرەنۋ جەتكىلىكتى بولمايدى. شين نەرىلتۋ كەيىن ۇيىرمە قۇرامىندا ا ق ش - قا بارىپ ءبىلىم اسىرىپ، ناقتى جۇرگىزۋ جۇمىستارىن يگەردى. ۇيرەنۋ بارىسىندا ءتىل جاعىنداعى تالانتى شين نەرىلتۋعا ۇلكەن باسىمدىلىق بەردى، شينجياڭدىقتارعا ءتان اشىق - جارقىن مىنەزىمەن ساباقتاستارىنىڭ قۇرمەتىنە بولەنگەن ول كوپ وتپەي كلاسكوم بولىپ سايلاندى.

  1997 - جىلى شياڭگاڭ وتان قۇشاعىنان ورالاتىن ءساتتىڭ شين نەرىلتۋ ءۇشىن 2 ءتۇرلى ماڭىزى بار ەدى، وسى جىلى ول وقۋىن اياقتاتىپ ەلگە ورالىپ، سول كەزدە دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ازاماتتىق اۆياتسيا سالاسىنداعى ەڭ ۇلكەن جولاۋشى ۇشاعى −− «بويىن 747» ۇشاعىنىڭ ۇشقىشى بولدى. امەريكاندىق ۇستازى وعان: وقۋ بىتىرە سالىپ دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن جولاۋشى ۇشاعىن جۇرگىزگەن سەندەردىڭ باقتارىڭ زور ەكەن، - دەدى.

  العاش رەت ۇشاقتىڭ ۇشقىش بولمەسىنە وتىرعان كەزدەگى اسەرى، تەبىرەنىسى قازىرگە دەيىن شين نەرىلتۋدىڭ ويىنان كەتپەيدى. «رولدى ۇستاپ، ۇشاقتى كەڭىستىككە الىپ شىعاسىڭ. بويىڭ ۇيرەنگەن سوڭ ەركىن قالىقتاپ ۇشىپ جۇرگەن كىشكەنە قۇسقا ۇقسايسىڭ، ۇشاقتى يگەرىپ زەڭگىر كوكتە ەركىن سامعاۋدىڭ اسەرى ەرەكشە»، - دەيدى ول.

  شينجياڭنان بەيجيڭگە، بەيجيڭنەن دۇنيە جۇزىندەگى ءاربىر ەلگە دەيىن، 30 مىڭ اعىلشىن چىسى بيىكتىكتەگى زەڭگىر كوكتە سامعاۋ ونىڭ بالا كەزىندەگى الىستاعى قول جەتپەس ارمانىنا جەتكىزدى.جولاۋشىلاردى امان - ەسەن جەتكىزدى

  ۇشۋ − ۇشقىشتاردىڭ دارەجەسىن ءوسىرۋدىڭ بىردەن - ءبىر جولى. 2005 - جىلى شين نەرىلتۋ ايىرباس A330دىڭ كاپيتانى بولدى، سول جىلى قىزمەتتەگى ۇزدىك ناتيجەسىمەن «ۇشۋ ۇلكەن اترەتى ارناۋلى ۇشاق گرۋپپاسىنىڭ» مۇشەسى بولىپ ەرەكشە ۇشۋ مىندەتىن اتقاردى، وسىدان باستاپ ونىڭ قىزمەتى ءتىپتى قاربالاس كۇيگە كوشتى.

  2016 - جىلى 20 - ماۋسىمدا شين نەرىلتۋ بەيجيڭنەن شۆەتسارياعا ۇشاتىن كەزەكشى ۇشاقتى باسقاردى. ول ۇستىنە قارا كوك ءتۇستى فورما، ونىڭ ىشىنە اق ءتۇستى جەيدە كيىپ، قانىق ءتۇستى گالستىۋك تاقتى، اياعىنا قارا باتىنكە كيدى. ۇشاقتاعى باسقا قىزمەتكەرلەردىڭ كيىمىنىڭ جەڭىندەگى ءبىر تالدان 3 تالعا دەيىن سارى ءتۇستى جولاق جەكە - جەكە كاسىپكە، بىلىمگە، ۇشۋ تەحنيكاسىنا ۋاكىلدىك ەتسە، تەك شين نەرىلتۋدىكى 4 جولاق ەدى، بۇل ءتورتىنشى جولاق − جاۋاپكەرشىلىككە ۋاكىلدىك ەتەدى.

  «ۇشاقتىڭ ۇشۋعا دايىندالۋى، ۇشۋ، امان - ەسەن قونۋ، ورنىنا سىرعىپ بارۋ، جولاۋشىلاردىڭ امان - ەسەن ۇشاقتان تۇسۋىنە دەيىنگى بۇكىل بارىسقا كاپيتان جاۋاپتى بولادى، ۇشاقتان ەشقانداي اعاتتىق كورىلۋىنە بولمايدى، كىشكەنتاي اعاتتىقتىڭ ءوزى ۇلكەن زارداپ تۋدىرادى، ۇشۋ جۇمىسىندا تيتتەي دە ۇستىرتتىك ىستەۋگە بولمايدى. ۇشاقتاعى بارلىق ادامدى كوزەۋلى جەرىنە امان - ەسەن جەتكىزۋ جاۋاپكەرشىلىگىم بار»، - دەيدى ول.

  شين نەرىلتۋ ۇيىندە كەرەك - جاراقتارىن رەتتەپ، اۋەجايعا اتتانۋعا دايىندالدى. ايەلى سارگىليڭ وعان ءبىر قوراپ شاي بەردى. حالىقارالىق جەلىدە ۇشقان 20 جىلدا شين نەرىلتۋ كوفە ىشۋگە ادەتتەنە الماپتى. ۇشۋ ۋاقىتى تۇراقسىز بولعاندىقتان، شين نەرىلتۋ كەيدە تاڭەرتەڭ ساعات 5 - 6دا اتتانادى، كەيدە تاڭعا جۋىق ساعات ءبىر، ەكىلەردە جولعا شىعادى، ءتىپتى، شۇعىل مىندەت تاپسىرىپ العاندا، كەز كەلگەن ۋاقىتتا جولعا شىعاتىن كەزدەرى دە بولادى، بۇعان سارگىليڭ دە ۇيرەنىپ كەتكەن.

  2011 - جىلى 13 - قاڭتار جۇڭگولىقتاردىڭ ءداستۇرلى مەرەكەسى − كوكتەم مەرەكەسى تاياپ قالعان كەز. شين نەرىلتۋ جۇمىس اتقاراتىن ارناۋلى ۇشاق گرۋپپاسى شۇعىل ەرەكشە مىندەت تاپسىرىپ الدى. ەگيپەتتە ساياسي وزگەرىس تۋىلعاندىعى سەبەپتى، ەگيپەتتىڭ كايىر قالاسىنا بارىپ، ول جەردەگى جۇڭگولىق مۇھاجىرلاردى الىپ كەتۋ كەرەك، بۇل مىندەتتى ورىنداۋعا شين نەرىلتۋ دا قاتىناسادى ەكەن. «حاباردى ەستىپ جۇرەگىم ءدىر ەتە ءتۇستى، الاڭداپ قالماسىن دەپ ماعان ايتپادى، ءبىراق سول كەزدە قاتتى قورىقتىم»، - دەيدى سارگىليڭ سول كەزدەگى جاعدايدى ەسكە الىپ.

  شين نەرىلتۋ مىندەتتى تاپسىرىپ العاننان كەيىن ۇشۋ جوسپارى، اۋە جولى، اۋا رايى سياقتى دايىندىق قىزمەتتەردى دەن قويا زەرتتەدى. «ەگيپەتتىڭ ورتاسى كۇردەلى، دايىندىقتارىمىز قانشالىقتى جەتكىلىكتى بولعان سايىن، بارلىق قىزمەتكەردىڭ حاۋىپسىزدىگى سونشالىقتى قامتاماسىز بولادى»، - دەيدى ول. سول كەزدە ەگيپەتتىڭ قوعامدىق جاعدايى قاتەرلى دە كۇردەلى ەدى، ۇشاق كەز كەلگەن ۋاقىتتا ءتۇرلى حاۋىپكە ءدوپ كەلۋى مۇمكىن، شين نەرىلتۋدىڭ جانە ۇشاق قىزمەتكەرلەرىنىڭ ويلايتىنى مۇھاجىر باۋىرلاستاردى الىپ ەگيپەتتەن تەز ۇشىپ كەتۋ، قاتەرلى جەردەن تەز كەتۋ بولدى.

  10 نەشە ساعات ۇشۋدان كەيىن تاعى 10 نەشە ساعات سارىلا كۇتتى، شين نەرىلتۋ جانە ۇشاق قىزمەتكەرلەرى جولاۋشىلاردى كۇتىپ الدى. شين نەرىلتۋ سول كەزدەگى جاعدايدى ەسكە الا تەبىرەنە بىلاي دەدى: ول كەزدەگى جاعداي كوكەيىمدە سايراپ تۇر، قارتتار، سابيلەر، ايەلدەر ۇشاققا شىعا سالىسىمەن اسەرلەنگەندىكتەرىنەن قۋانا - قۋانا قاۋقىلداستى، ولاردىڭ ارەكەتتەرىنەن وزدەرىن حاۋىپسىز سەزىنگەنى مەن مۇندالايدى. ولار ۇشاققا شىققاندا بەينە ءوز وتانىنىڭ تەرريتورياسىنا قادام تاستاعانداي سەزىندى، سول كەزدە وتانىمىزدىڭ قۇدىرەتتىلىگىن، باقۋاتتىلىعىن، سۇيەنەر يەمىزدىڭ بارىن شىنايى سەزىندىك. 7 - 8 جاسار ءبىر ۇل بالا ءوزىنىڭ قارنى اشىپ، شولدەپ كەتكەنىن ايتتى، ءبىز دەرەۋ ول بالانى قۇشاعىمىزعا الىپ، كوڭىلىن جۇباتىپ، قورقىنىشىن ازايتتىق، ول كەزدەگى ساپار مەيلى 10 ساعات، الدە 20 نەشە ساعات بولسىن، ايتەۋىر، قانشا شارشاساق تا، ولاردىڭ امان - ەسەن ۇشاققا شىققانىنا كوڭىلىمىز جاي تاپتى، سوعان قۋاندىق.

  شين نەرىلتۋدىڭ 10 نەشە جىلدىق ەرەكشە مىندەت كەشىرمەلەرى وعان كوپ اسەر ەتتى جانە ونى وزگەرتتى. «ۇشۋ ۇلكەن اترەتى ارناۋلى ۇشاق گرۋپپاسىنا» قاتىناسقالى، ول مەملەكەت بۇيرىعىنىڭ، مەملەكەت اتاق - ابىرويىنىڭ قاندايلىعىن اناعۇرلىم ناقتى سەزىندى. ەگيپەتتەگى مۇھاجىرلاردى اكەتۋ، سيرياداعى مۇھاجىرلاردى الىپ قايتۋ، الدە بەيبىتشىلىكتى قورعاۋ قوسىنىنىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرىن جەتكىزۋ، اكەلۋ بولسىن، ايتەۋىر، مەملەكەت قاشان قاجەت ەتكەن كەزدە، شين نەرىلتۋ جانە ول تۇرعان ۇشاق گرۋپپاسىنداعىلار ءاربىر مىندەتتى تابىسپەن ورىندادى، ويتكەنى ولار ءوزى ارقالاعان جاۋاپكەرلىكتىڭ اسا ماڭىزدى ەكەنىن جاقسى بىلەتىن. زەڭگىر كوكتە جۇرسەدە اۋىلدى ساعىندى

  بيىل شىلدەدە شين نەرىلتۋ دەمالىس كەزىنەن پايدالانىپ 8 جاستاعى ۇلىن اۋىلى بۇراتالا موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنا ەرتىپ اپاردى. موڭعۇل بالاسىنىڭ قام - قايعىسىز بالالىعى جانە جاستىعى كورىكتى ساحارادا ات جالىندا ويناۋمەن وتەدى. شين نەرىلتۋ ات جالىن تارتىپ مىنگەننەن كامەلەتكە جەتكەنشە كەڭ ساحارادان كەتۋدى ەشقاشان ويلاپ كورمەگەن - دى.

  شينجياڭدا تۋىپ - وسكەن شين نەرىلتۋ 18 جاسىندا بەيجيڭگە اتتانىپ، سونان بەرى 25 جىل تۇردى. ونىڭ اۋىلعا دەگەن ساعىنىشى بولەك ەدى، اۋىلداعى كۇندەرىن ساعىنا ەسكە الاتىنى مەن مۇندالاپ تۇراتىن. «وتباسىمىزدا دايىندالعان اس - سۋدىڭ ءدامى بولەك بولاتىن، شينجياڭنىڭ تاعامدارى ەرەكشە ءدامدى، لاڭمان، كوجە، ءسۇتتى شاي سياقتى شينجياڭنىڭ ءدامدى اس - سۋى اتا مەكەنىمنىڭ ايدىك بەلگىسىنە اينالعان»، - دەيدى شين نەرىلتۋ.

  شين نەرىلتۋ قاراپايىم موڭعۇل وتباسىندا دۇنيە ەسىگىن اشقان، اكەسى مال شارۋاشىلىعى رايونىنىڭ قاراپايىم قىزمەتكەرى، شەشەسى باستاۋىش مەكتەپتىڭ مۇعالىمى بولعان. شەشەسىنىڭ ىقپالىندا شين نەرىلتۋ حانزۋ مەكتەبىنە وقۋعا تۇسكەن. شينجياڭدا كوپ ۇلت قونىستانعان، شين نەرىلتۋ كىشكەنتايىنان ءار ۇلت تىلىندە سويلەي ءبىلدى، ول حانزۋ ءتىلى، موڭعۇل ءتىلى عانا ەمەس، اعايىن - دوستارىمەن ۇيعۇر تىلىندە، قازاق تىلىندە دە سويلەسە الدى. تۋمىسىندا اشىق جارقىن، اق كوڭىل مىنەزى ونىڭ جەرى، ۇلتى باسقا دوستارىن دا كوبەيتتى.

  شين نەرىلتۋ كەلىسىمدى ۇشۋ مىندەتىنەن تىس، باسقا دا جاس ۇشقىشتارمەن بىرگە ەلىكتەمەلى ۇشۋعا دا مەزگىل سايىن قاتىسىپ تۇردى. 20 جىلدىق ۇشۋعا جاتتىعۋ ارقىلى شين نەرىلتۋ ۇشۋ تەحنيكاسىن، ورنىقتى قونۋعا سايكەسۋ قابىلەتىن جەتىك يگەردى. قازىر ول ۇشقىشتارعا ۇشۋ ونەرىن «جەتكىزۋ، ۇيرەتۋ، جەتەكتەۋ» قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى. ول جەتەكشىلىك مىندەتتى ۇستىنە العاننان باستاپ كوپتەگەن جاس ۇشقىشتاردى تاربيەلەدى. گىڭ شىنيڭ ۇشۋ مىندەتىن 5 جىل وتەگەن كومەكشى ۇشقىش، قازىر ول شين نەرىلتۋعا ەرىپ، «ايىرباس A330» ۇشاعىنىڭ ەلىكتەمەلى ۇشۋىنا جاتتىعىپ ءجۇر. شين نەرىلتۋ جاس ۇشقىشتاردىڭ توپ - توبىمەن ونەرگە جەتىلىپ جاتقانىنا قۋانۋلى.

  قانشاما ەلدەرگە بارىپ ۇشىپ جۇرسە دە، شين نەرىلتۋدىڭ اتا مەكەنى ەستەن كەتپەدى. تاياۋ جىلداردان بەرى، شينجياڭعا ۇشاتىن كەزەكشى ۇشاقتاردىڭ سانى مولايدى، شين نەرىلتۋ حالىقارالىق كەزەكشى ۇشاقتا ۇشۋ مىندەتىن وتەيتىندىكتەن، اتا مەكەنىنە ۇشاتىن ۇشاقتى ۇشىرۋدىڭ ورايى كەلمەدى. بەيبىتشىلىكتى قورعاۋ قوسىنىنداعى كوماندير - جاۋىنگەرلەردى قابىلداۋ، جەتكىزۋدەي ەرەكشە مىندەتتى تاپسىرىپ العانعا دەيىن شين نەرىلتۋ باسقاشا ءتاسىل ارقىلى جۇرەگىندە قالعان وكىنىشتەرىنىڭ ورنىن تولىقتىردى. «مەن يۇنناننىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرىن ۇشاقپەن جەتكىزىپ، شينجياڭنىڭ كوماندير - جاۋىنگەرىن ۇشاقپەن اكەلدىم، شينجياڭنىڭ قارۋلى ساقشىلارىنىڭ ب م ۇ - عا بارىپ مىندەت وتەيتىنىن ىشتەي ماقتانىش سەزىندىم، قايتىپ كەلگەندە شينجياڭدىق ۇشاق قىزمەتكەرى قاتارىندا ولاردى الىپ قايتتىق»، - دەيدى شين نەرىلتۋ.

  اتا مەكەن قاشاندا شين نەرىلتۋدى ويعا سالادى. شين نەرىلتۋ اتا مەكەنى جونىندەگى وكنىشتەرىن ايتادى. «قازىرگە دەيىن شينجياڭنىڭ قاشقار، التاي سياقتى جەرلەرىندەگى جاڭا وزگەرىستى ءوز كوزىممەن كورۋگە ۋاقىت تابا الماعانىما وكىنەمىن، ويتكەنى اتا مەكەنىم الىس بولعاندىقتان، شينجياڭنىڭ بارلىق جەرىنە بارىپ، كوركەم شينجياڭنىڭ وزگەرىستەرىن كوزىممەن كورۋگە مۇمكىندىك از، اتا مەكەنىم شينجياڭ، مەن قايدا ۇشىپ بارسام دا ونىڭ ءبارى مەنىڭ شينجياڭداعى، اتا مەكەنىمدەگى تاماشا كۇندەرىمنىڭ ورنىن تولىقتىرا المايدى، دەمالىستا اتا مەكەنىمىزدى كورسەتۋ، ۇعىندىرۋ ءۇشىن بالامدى ەرتىپ اۋىلعا بارىپ قايتتىم»، - دەيدى شين ليتۋ.
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.