شي جينپيڭ وڭتۇستىك افريكانىڭ اقپارات قۇرالدارىندا اۆتورلى ماقالا جاريالادى
جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا دوستىق سەلبەستىگىنىڭ الىپ كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاراتايىق
2023.08.22 16:57 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
شينحۋا اگەنتتىگى، 8 - ايدىڭ 21 - كۇنى، بەيجيڭ. 8 - ايدىڭ 21 – كۇنى، يوحاننەسبۋرگكە بارىپ بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ 15 - رەتكى كەزدەسۋىنە قاتىناسۋ ءارى وڭتۇستىك افريكادا مەملەكەتتىك ساپاردا بولۋ قارساڭىندا، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ وڭتۇستىك افريكانىڭ «جۇلدىز گازەتى»، «كەيپ ۋاقىت گازەتى»، «مەركۋري گازەتى» جانە وڭتۇستىك افريكا تاۋەلسىز اقپارات قۇرالدارى سايتىندا «جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا دوستىق سەلبەستىگىنىڭ الىپ كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاراتايىق» دەگەن تاقىرىپتا اۆتورلى ماقالا جاريالادى. ماقالانىڭ تولىق مازمۇنى تومەندەگىدەي:
جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا دوستىق سەلبەستىگىنىڭ الىپ كەمەسىنىڭ جەلكەن جايىپ، الىسقا ساپار شەگۋىنە مۇمكىندىك جاراتايىق
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭ
زۇڭتۇڭ راماپوسانىڭ ۇسىنىسىمەن الدا وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىندا مەملەكەتتىك ساپاردا بولامىن ءارى بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ 15 - رەتكى كەڭەسىنە قاتىناسامىن. بۇل − ”كەمپىرقوساق ەلىنە“ التىنشى رەت قادام تاستاۋىم. بۇل ارادا ۇلى ساياسي قايراتكەر ماندرا دۇنيەگە كەلگەن، افريكاداعى ەڭ مول ساياحات بايلىعى، ەڭ ۇزىن تاس جول تورابى، ەڭ ۇلكەن اكتسيا بيرجاسى، ەڭ قاربالاس اۋەجاي جانە پورتتار بار. بايىرعى زامان مەن قازىرگى زامان، تابيعات پەن گۋمانيتارلىق كەمەلدى بىرىگىپ، وڭتۇستىك افىريكاعا وزگەشە باۋراۋ كۇشىن باعىشتايدى.
ءار جولى وڭتۇستىك افريكاعا كەلگەندە، ءار ءتۇرلى اسەردە بولامىن، ءبىراق ەڭ تەرەڭ اسەر العانىم − ەكى ەلدىڭ تۋىسقاندىق دوستىق سۇيىسپەنشىلىگى. ءبىزدىڭ دوستىعىمىز ۋاقىت ارناسىنان اسىپ ءتۇستى. وتكەن عاسىردىڭ ورتا شەنىندە جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى وڭتۇستىك افريكا حالقىنىڭ ناسىلدىك وقشاۋلاۋعا قارسى تۇرۋ كۇرەسىن باتىل قولداپ، افريكالىقتار حالىقتىق كەڭەسىمەن جولداستىق دوستىق سۇيىسپەنشىلىك ورناتتى. ءبىزدىڭ دوستىعىمىز تاۋ – تەڭىزدىڭ شەكتەمەسىنەن اسىپ ءتۇستى. توسىن تۋىلعان جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى الدىندا جۇڭگو جاق وڭتۇستىك افريكاعا ىندەتكە قارسى اتتانۋ زاتتىق بۇيىمدارىن الدىمەن بەرىپ، تۋىسقاندىق ەرەكشە دوستىقتى ايگىلەدى. تاياۋدا جۇڭگو وڭتۇستىك افريكاعا شۇعىل جاعدايدا پايدالانىلاتىن ەلەكتر جابدىقتارىن بەرىپ قولداۋ كورسەتتى. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان 25 جىلدان بەرى جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا قارىم - قاتىناسى سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستان، ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستان جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسقا دەيىنگى قارىشتاپ دامۋدى جۇزەگە اسىرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەر اراسىنداعى ەڭ ومىرشەڭدىككە يە ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستىڭ بىرىنە اينالدى. جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا قارىم - قاتىناسى ”التىن داۋىرگە“ قادام تاستادى، كەلەشەگى نۇرلى، بولاشاعىنان ءۇمىت كۇتۋگە بولادى.
تاياۋ جىلداردان بەرى راماپوسا زۇڭتۇڭ ەكەۋىمىز ءوزارا ساپاردا بولۋ، ديدارلاسۋ، تەلەفون سوعۋ، حات - قاتىناس جىبەرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى تىعىز قارىم - قاتىناستى ساقتاپ، سەلبەستىك جاساۋدى، دامۋدى بىرگە جوسپارلاپ، سىن - سايىستى بىرگە قارسى الىپ، ستراتەگيالىق ءوزارا سەنىمدىلىكتى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتتىك. ءبىز ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ وزەكتى مۇددەمىزگە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرگە ساياتىن ماسەلەلەردە ءوزارا تاباندىلىقپەن قولداۋ كورسەتىپ، كەلەلى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ماسەلەلەردە سەلبەستىكتى ساقتاپ، ناعىز كوپ جاقتىلىقتى امالياتتا ايگىلەپ، حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ اناعۇرلىم ءادىل، ۇيلەسىمدى بەتالىسقا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتتىك.
وڭتۇستىك افريكا − جۇڭگومەن ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ سەلبەستىك قۇجاتىنا تۇڭعىش رەت قول قويعان افريكا مەملەكەتى، ءۇرتىس 13 جىل جۇڭگونىڭ افريكاداعى ءبىرىنشى ۇلكەن ساۋدا سەرىگى بولدى، جۇڭگونىڭ افريكاداعى قارجى قوسۋ مولشەرى ەڭ كوپ ەلدەردىڭ ءبىرى. ەكى ەل سەلبەستىگىنىڭ بالكۇلشەسى بارعان سايىن ۇلكەيىپ، وڭتۇستىك افريكانىڭ ءجۇزىم اراعى، رۋيبوس شايى، الوي جەلىمى جۇڭگونىڭ توراپتاعى تانىمال تاۋارىنا اينالدى. قىرۋار جۇڭگو كاسىپورنى وڭتۇستىك افريكادا كاسىپ ءورىسىن كەڭەيتىپ، قوعامعا قارىمجى قايتاردى، ”وڭتۇستىك افريكا جاساعان“ جۇڭگونىڭ ايگىلى ماركالى اۆتوكولىكتەرى مەن ءۇي ەلەكتر جابدىقتارىن جەرگىلىكتى تۇتىنۋشىلار ەرەكشە ۇناتىپ، وڭتۇستىك افريكاداعى وتباسىلارىنا جەتتى. وڭتۇستىك افريكا كاسىپورىندارى دا ساۋدا ورايىنا تولى جۇڭگو بازارىنا ارت - ارتىنان قارجى قوسىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا بەلسەندى ۇلەس قوستى.
وڭتۇستىك افريكانىڭ ۋبانتۋ يدەياسىندا ”مەيىرىمدىلىك، بىرگە يگىلىكتەنۋ“ دارىپتەلەدى، بۇل جۇڭگوداعى تاعىلىمشىلداردىڭ ”جۇرتقا قايىرىمدى بولۋ، تابيعاتتى ءسۇيۋ، الەمنىڭ ۇلى بىرلىگى“ ۇستانىمىمەن ءبىر جەردەن شىعادى. مەن 2015 - جىلى وڭتۇستىك افريكانىڭ ”جۇڭگو جىلى“ قيمىلىنا قاتىناسىپ، جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكانىڭ ءوزارا مەملەكەت جىلىن وتكىزۋدەگى قۋانارلىق جەتىستىكتەرىنە كۋا بولدىم. بيىل 4 - ايدا دۋربان جاراتىلىستىق عىلىمدار داشۋەسى كۇڭزى شۋەيۋانىنىڭ وقىتۋشى - وقۋشىلارى ماعان حانزۋ تىلىندە حات جازىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنە دەگەن قۇشتارلىعىن ءبىلدىردى، جۇڭگونىڭ افريكا جاستارىنىڭ ارمانعا تالپىنۋىنا قاستەرلى وراي ازىرلەگەنىنە العىس ايتتى، بۇل ماعان توتەنشە زور جاقىندىق سەزىم سيلادى. باي مازمۇندى گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىس حالىقتار تىلەگىنىڭ توعىسۋىن پارمەندى جەبەپ، ەكى ەل دوستىعىن ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرادى.
جاڭا تاريحي باستامادا جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا قارىم - قاتىناسى ەكى جاقتى كاتەگوريادان اسىپ، بارعان سايىن ماڭىزدى دۇنيە جۇزىلىك ىقپالعا يە بولدى. مەن وسى رەتكى ساپار ارقىلى راماپوسا زۇڭتۇڭمەن بىرگە جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكانىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ جاڭا تاراۋىن جازۋدى كۇتۋدەمىن.
جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكا مۇراتتاس بولۋى كەرەك. ”دوستاسساڭ جول تابىلادى، ماقسات – مۇرات ساي كەلسە، الىس ارالىق بوگەت بولا المايدى؛ توننىڭ ىشكى باۋىنداي ەتەنە وتكەنگە نە جەتسىن“. ءبىز ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرى جاعىنان اۋىس – كۇيىستى كۇشەيتىپ، قارسى جاقتىڭ ءوز ەلىنىڭ جاعدايىنا ۇيلەسەتىن وسىزامانداندىرۋ جولىن دەربەس ىزدەپ تابۋىن باتىلدىقپەن قولداپ، زورەكەر بيلىك وكتەمدىگىنە سالىنباي، ءوزارا قارايلاسىپ، جۇڭگو – وڭتۇستىك افريكا قارىم – قاتىناسىنىڭ حالىقارالىق اۋمالى – توكپەلى جاعدايدا باتىلدىقپەن العا تارتۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك.
جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكا ىنتىماقتاسۋدىڭ، سەلبەسۋدىڭ جەتەكشىسى بولۋى كەرەك. ەكونوميكانىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋ سيپاتى كۇشتى، سەلبەستىك نەگىزى بەرىك بولۋ − ءبىزدىڭ قول ۇستاسا العا باسۋىمىزداعى ەڭ ۇلكەن ابزالدىق. ءبىز دامۋ ستراتەگياسىن ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى، سيفرلى ەكونوميكا، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ، ەنەرگيانىڭ تيبىندە بۇرىلىس جاساۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى ۇلعايتىپ، كۇشەيتىپ، دامۋ جەتىستىكتەرىنىڭ ەكى ەل حالىقتارىن اناعۇرلىم كوپ يگىلىككە كەنەلتۋىنە مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك. جۇڭگو جاق اناعۇرلىم كوپ وڭتۇستىك افريكا تاۋارلارىنىڭ جۇڭگو بازارىنا كىرۋىن قارسى الادى، اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو كاسىپورىندارىن وڭتۇستىك افريكاعا بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىعىن شالقىتۋعا ىنتالاندىرادى، وڭتۇستىك افريكانىڭ الداعى 5 جىلدا شەتەل قارجىسىن تاعى دا ەسەلەپ ەنگىزۋ جوسپارىن قولدايدى.
جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكا جۇڭگو - افريكا دوستىعىنىڭ جالعاستىرۋشىسى بولۋى كەرەك. ءبىز ەكى ەلدىڭ گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىسىنىڭ جان - جاقتى، كوپ ساتىلى، مەحانيزمدەنگەن دامۋ ابزالدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، مادەنيەت، ساياحات، وقۋ - اعارتۋ، دەنەتاربيە، اقپارات قۇرالدارى، جوعارى مەكتەپتەر، جەرگىلىكتى ورىندار، جاستار سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو - افريكا دوستىق سەلبەستىك رۋحىنىڭ جۇڭگو مەن افريكانىڭ ۇلان - بايتاق دالاسىندا ونان ارى جالعاسۋىنا جانە ساۋلەلەنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك.
جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكا ورتاق مۇددەنىڭ قورعاۋشىسى بولۋى كەرەك. بۇگىنگى دۇنيەگە كەرەگى قاقتىعىسۋ ەمەس، بەيبىتشىلىك؛ كوكسەيتىنىمىز قارسىلاسۋ ەمەس، ىستەستىك. جۇڭگو مەن وڭتۇستىك افريكا ”جەر شارىنداعى وڭتۇستىكتىڭ“ تابيعي مۇشەسى رەتىندە، ونان دا ماڭىزدىسى، بەرەكە - بىرلىكتە بولىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ حالىقارالىق ىستەردەگى سويلەۋ ۇقىعى مەن ىقپال كۇشىن كەڭەيتىپ، حالىقارالىق فينانس قۇرىلىمى رەفورماسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، سىڭار جاقتى جازالاۋعا جانە ”شاعىن اۋلاداعى بيىك قورعانعا“ بىرگە قارسى تۇرىپ، ورتاق مۇددەمىزدى قول ۇستاسا قورعاۋعا ۇندەۋ تاستاۋى كەرەك.
مەنىڭ وسى جولى وڭتۇستىك افريكاعا كەلۋىمدەگى تاعى ءبىر ماڭىزدى كۇن ءتارتىبى − بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋىنە قاتىناسۋ، بۇل − بريكس ەلدەرى باسشىلار باس قوسۋىنىڭ افريكا سىندى ومىرشەڭدىك كۇشكە جانە ۇمىتكە تولى ۇلى قۇرلىققا ءۇشىنشى رەت قادام تاستاۋى. وڭتۇستىك افريكانىڭ كوركى كوز سۇرىندىرەتىن حاينان ولكەسىنىڭ سانيا قالاسىندا تۇڭعىش رەت رەسمي مۇشە سالاۋاتىمەن بريكس ەلدەرى ۇلكەن شاڭىراعىنىڭ باس قوسۋىنا قاتىناسقانى ءالى ەسىمدە. 12 جىلدان بەرى وڭتۇستىك افريكا بريكس ەلدەرى سەلبەستىك مەحانيزمىنىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوسىپ، بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ اناعۇرلىم جەتكىلىكتى بولۋىن، ىقپالىنىڭ اناعۇرلىم زور بولۋىن ىلگەرىلەتتى. قازىر كوپتەگەن ەل ”بريكس ەسىگىن“ اشىپ، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگىنە ات سالىسىپ، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىك مەحانيزمىنىڭ قۇدىرەتتى ومىرشەڭدىك كۇشى مەن ىقپالىن تولىق ايگىلەۋدى ءۇمىت ەتەدى. جۇڭگو بريكس ەلدەرىمەن بىرگە اشىق، سيىسىمدى بولۋ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ سىندى بريكس رۋحىن ۇستانىپ، كەلەلى ماسەلەلەردە ورتاق تانىم ۇيىستىرىپ، دەربەس، ءوز - وزىنە قوجايىن بولاتىن ديپلوماتيالىق ءداستۇردى ساۋلەلەندىرىپ، حالىقارالىق ادىلدىك پەن تۋراشىلدىقتى باتىل قورعاپ، نازاردى حالىقارالىق قوعامنىڭ دامۋ ماسەلەسىندەگى ورتاق تانىمعا شوعىرلاندىرىپ، بريكس سەلبەستىك مەحانيزمىنىڭ دۇنيە جۇزىلىك جونگە سالۋ جۇيەسىندە اناعۇرلىم ماڭىزدى رول اتقارۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، بريكس ءۇنىن ءتىپتى دە اسقاقتاتا ءتۇسۋدى قالايدى.
بيىل − مەنىڭ افريكاعا شىنايى، تۋىسقاندىق نيەتپەن مامىلە جاساۋ ساياساتتىق ۇستانىمىن ورتاعا قويعانىمنىڭ 10 جىلدىعى. 10 جىلدان بەرى جۇڭگو - افريكا ەكى جاق جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ جولىندا قول ۇستاسا بىرگە ىلگەرىلەدى، افريكا اۋرۋدان ساقتانۋ ورتالىعى، سەنەگال فاڭجيۋني كوپىرى، كەنيا اۋەجايىنىڭ تەز قارقىندىق جولى، مومباسا - نايروبي تەمىر جولى سياقتى ءبىر توپ نىسان سالىنىپ بولىپ، جۇڭگو - افريكا دوستىعىنىڭ ءۇنى جۇڭگو - افريكانىڭ بايتاق دالاسى مەن تاۋ - سۋى اراسىندا جاڭعىردى.
عاسىرلىق وزگەرىس الدىندا جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسى ورنىقتى قاداممەن العا باسىپ، جۇڭگو - افريكا سەلبەستىگى جاقسى ىستەلسە، دۇنيە جۇزىلىك دامۋدا اناعۇرلىم كوپ جاڭا قوزعاۋشى كۇش بولادى، دۇنيە ءجۇزى اناعۇرلىم كوپ ورنىقتىلىققا يە بولادى. بۇل − 2 ميلليارد 800 ميلليون جۇڭگو - افريكا حالقى ارقالاعان حالىقارالىق جاۋاپكەرلىك جانە تاريحي بورىش. ءبىز جۇڭگو - افريكا ەلدەرى باسشىلارىنىڭ كەڭەسىن وتكىزەمىز. مەن افريكا باسشىلارىمەن بىرگە اناعۇرلىم كوپ بەلسەندى، ءونىمدى، باياندى دامۋ شارالارىنىڭ افريكادا تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، جاساۋ كاسىبى، جاڭا ەنەرگيا، سيفرلى ەكونوميكا سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، افريكانىڭ ەكونوميكانى ءبىر تۇلعالاندىرۋدى، ونەركاسىپتەندىرۋدى جانە اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋىنا دەم بەرۋدى قالايمىن. جۇڭگو افريكا وداعىنىڭ 20 ەل توبىنا كىرۋ اياق الىسىندا بيىل ماندىك ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىلۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتەدى، افريكا ەلدەرى مەن افريكا وداعىنىڭ حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ىستەردە اناعۇرلىم زور رول اتقارۋىن ءۇمىت ەتەدى.
”تولقىن كوتەرىلىپ، جاعا كەڭەيدى، جەل وڭىنان تۇرسا جەلكەن كوتەرىلەدى“. جۇڭگو - وڭتۇستىك افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ 25 جىلدىعىنا كوز جىبەرسەك، ەكى جاقتىڭ دوستىق سەلبەستىگىنىڭ الىپ كەمەسى الىسقا ساپار شەگىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن جانە ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ ىستەرىندە، ءسوز جوق، اناعۇرلىم زور تابىستارعا قول جەتكىزەدى.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
