ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ قۇدىرەتتى قوزعاۋشى كۇشىن قالىپتاستىرايىق (قازىرگى ەكونوميكالىق جاعدايعا جان - جاقتى، ديالەكتيكالىق، ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىدان كوز جىبەرگەندە)
«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى ۋاڭ حاۋ
2023.11.15 16:38 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
ەكونوميكالىق جاعدايعا اقىلعا سيىمدى، بايسالدى مامىلە جاساۋدا ”ابسوليۋتتى ناتيجەگە“ قاراۋمەن بىرگە، ”سالىستىرمالى ناتيجەگە“ دە قاراۋ كەرەك.
كەيبىر شەشۋشى ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەردىڭ ارتۋ مولشەرى كورنەكتى، شىنايى اڭعارۋعا بولادى، بۇل − جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ ”ابسوليۋتتى ناتيجەسى“. ەكونوميكانىڭ ارتۋ قارقىنىن الىپ ايتساق، الدىڭعى 3 توقساندا ىشكى ءوندىرىستىڭ جالپى ءونىم قۇنى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %5.2 ارتتى، مۇنىڭ ىشىندە 3 - توقساندا %4.9 ارتتى، ەكى كورسەتكىش نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇلعالاردىڭ ىشىندە الدىڭعى قاتاردا تۇردى. ارتۋ قارقىنى اسا قوماقتى ارتۋ مولشەرىن الا كەلدى، ەكونوميكانىڭ جالپى تۇلعالىق جاقتان قايتا ورلەۋ جاعدايى ءتىپتى دە كورنەكتىلەنە ءتۇستى.
”سالىستىرمالى ناتيجەگە“ دە نەمقۇرايدى قاراۋعا بولمايدى. كەيبىرەۋىن ەرتە باستان، كىشكەنەدەن يگەرىپ، حاۋىپ - قاتەر مەن كومەسكى قاتەرلەردى ۇزدىكسىز شەشۋ كەرەك. كەيبىرەۋىندە دالمە - ءدال كۇش سالىپ، دامۋدىڭ بىركەلكى، تولىق بولماۋى ماسەلەسىن ۇزدىكسىز شەشۋ كەرەك. بۇل تابىستاردىڭ ساندى مالىمەتتە بەينەلەنۋى ەكىتالاي، ءبىراق ەكونوميكالىق، قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىندا ماڭىزدى رول اتقارادى.
ەكونوميكانىڭ جالپى تۇلعالىق جاقتان قايتا ورلەۋى جاقسارىپ، ساپالى دامۋ تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەپ، حالىق تۇرمىسى ۇزدىكسىز جاقساردى، بۇل − ”ابسوليۋتتى ناتيجە“ مەن ”سالىستىرمالى ناتيجەنىڭ“ جالپىلىق رولىنىڭ ناتيجەسى. جان - جاقتى، ديالەكتيكالىق، ۇزاق بولاشاقتىق مامىلە جاساعاندا عانا، ەكونوميكانىڭ دامۋىنداعى بەلسەندى فاكتورلاردى دۇرىس يگەرىپ، ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ قۇدىرەتتى قوزعاۋشى كۇشىن قالىپتاستىرۋعا بولادى.
ساپاعا كوز جىبەرسەك، ارتۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشى جەدەل اۋىستى. ماڭايىمىزدا جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل جۇرگىزەتىن ادامدار بارعان سايىن كوبەيدى، الدىڭعى 10 ايدا ەلىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدەرىنىڭ ءوندىرىلۋ، ساتىلۋ مولشەرى سايكەس مەزگىلدەگىدەن جەكە - جەكە %33.9 جانە %37.8 ارتتى. 2012 - جىلى «مەملەكەتتىڭ ”12 - بەسجىلدىق“ ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردى دامىتۋ جوباسى» جاريالانعاندا، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل كاسىبى جاي باستالعان بولاتىن. ساياساتتىق شابىتتاندىرۋ كۇشەيتىلىپ، شەشۋشى تەحنيكالاردان قامال الىنىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار كەمەلدەندىرىلىپ، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ تۇرلەنۋى جۇزەگە اسىرىلىپ، ناقتى ”ابسوليۋتتى ناتيجەگە“ قول جەتكىزىلدى. قاتىستى زەرتتەۋلەردە كورسەتىلۋىنشە، اۆتوموبيل جاساۋ كاسىبىنىڭ ءار ءبىر يۋان ارتقان قۇنى جوعارى، تومەنگى اعارداعى قاتىستى كاسىپتەردىڭ ارتقان قۇنىنىڭ 2.64 يۋان بولۋىنا باستاماشىلىق ەتكەن، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل جەتەكتەگەن كاسىپ بۋىندارى ءتىپتى دە كوپ بولعان. ءتىپتى دە ۇزاق ۋاقىتتان الىپ قاراعاندا، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدەردىڭ بۇگىنگى الدا ءجۇرۋى ءبىر تاڭدا - اق ورىنداعان جۇمىس ەمەس، قايتا ءۇرتىس 20 نەشە جىل بويى جيناقتالعان ەڭبەكتىڭ جەمىسى. ستراتەگيالىق تۇراقتىلىقتى ساقتاپ، ءتوزىمدى بولىپ، تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ارتىقشىلىقتاردى شىڭداپ وتىرعاندىقتان، ”سالىستىرمالى ناتيجە“ اقىرى ”ابسوليۋتتى ناتيجەگە“ اينالدى. مۇنداي كورىنەۋ تۇيىندەر ءالى دە از ەمەس، ۇقساس دامۋ جولىن باستان كەشىرگەن جاڭا بۋىن ينفورماتسيا تەحنيكاسى، جوعارى دەڭگەيلى جابدىق جاساۋ سياقتى جاڭا كاسىپتەر، جاڭا ونىمدەر قازىر پارمەندى دامىپ، ەكونوميكانىڭ دامۋىنا ۇزدىكسىز تىڭ ءورىس اشتى.
ومىرشەڭدىك كۇشكە نازار سالساق، قۇرىلىمدى رەتتەۋدە ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتتى. بيىل جىل باسىنان بەرى جاناسقىشتىعى كۇشتى، شوعىرلى قىزمەت وتەۋ كاسىبى ءبىرشاما تەز ارتتى. حاڭجوۋ ازيا سپورت جارىسىندا دەنە تاربيە مەن مادەنيەت توعىسىپ، جارىس ورلەۋى ساياحات ورلەۋىن الا كەلدى. جۇڭچيۋ مەرەكەسى مەن مەملەكەت مەرەكەسى دەمالىسىندا ساياحاتشىلار قايشالىسىپ، دۋمانعا بولەندى. الدىڭعى 3 توقساندا قىزمەت وتەۋدىڭ بولشەك ساتىلۋ سوماسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %18.9 ارتىپ، تۇرعىنداردىڭ كىسى باسىنا تۋرا كەلەتىن قىزمەت وتەۋ سيپاتىندىق تۇتىنۋ شىعىسىنىڭ تۇرعىنداردىڭ كىسى باسىنا تۋرا كەلەتىن تۇتىنۋ شىعىسىنداعى سالىستىرماسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن 2 پايىز جوعارىلادى. قىزمەت وتەۋ كاسىبىنىڭ دامۋى بيىلعى ەكونوميكانىڭ ارتۋىنداعى ماڭىزدى كورىنەۋ تۇيىنگە اينالدى. قىزمەت وتەۋ كاسىبى − جۇمىستاندىرۋدىڭ نەگىزگى ارناسى، قارجى قوسۋدىڭ نەگىزگى تۇعىرىن كەڭەيتەدى، ءتيىمدى فاكتورلاردىڭ ۇزدىكسىز توپتالۋىنا بايلانىستى، قىزمەت وتەۋ كاسىبىنىڭ ”جاڭا قوزعالتقىشى“، ءسوز جوق، ەكونوميكانىڭ باياندى، اقاۋسىز دامۋىنا سارقىلماس قوزعاۋشى كۇش ازىرلەيدى. كاسىپ قۇرىلىمىنان قارجى قوسۋ قۇرىلىمىنا، ونان وڭىرلىك كەلەلى ستراتەگياعا دەيىن، مەيلى سان - سيفرداعى ”ابسوليۋتتىق“ ارتۋ بولسىن، الدە بىرتىندەپ تولىقتانعان ”سالىستىرمالى“ ولقىلىق بولسىن، ءبارى دە ەكونوميكالىق دامۋدىڭ كۇن سايىن سايكەسۋىنە، ساپالىلانۋىنا كۋا بولدى.
سەرپىنگە نازار سالساق، ەكونوميكانىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىلدى. دامۋ ءۇشىن ۇزاق بولاشاقتىق ەسەپ، جالپى تۇلعالىق ەسەپ، جالپىلىق ەسەپ جاساۋ كەرەك. ”ناتيجە تىزىمدىگىندەگى“ ”ساپا“ جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساۋ مەن ەكونوميكالىق ارتۋدىڭ سايكەسۋ ونىمدىلىگىنەن بەينەلەنەدى.
مىسالى، الدىڭعى 3 توقساندا سۋ ساپاسىنىڭ جاقسى بولۋ قيما بەت سالىستىرماسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن 0.8 پايىز جوعارىلادى، ەلەكترلى ادام الىپ جۇرەتىن اۆتوموبيل، ليتي يونى اككۋمۋلياتورى، كۇن ەنەرگياسى باتەرياسى سياقتى جاڭا ءۇش ءتۇرلى ونىمدەر ءبىرشاما تەز ارتۋ جاعدايىن ۇزدىكسىز ساقتادى. كومىرتەگىن تومەندەتۋ، لاستانۋدى ازايتۋ، جاسىلدىقتى كەڭەيتۋ، ارتۋدى سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، جاسىل ءتۇس ساپالى دامۋدىڭ ايقىن نەگىزىنە اينالدى.
”ابسوليۋتتى ناتيجە“ مەن ”سالىستىرمالى ناتيجەگە“ جان - جاقتى مامىلە جاساعاندا، قىسقا مەرزىمدىك تولقۋ فورماسىنان ءوتىپ، ۇزاق ۋاقىتتىق ارتۋ جاعدايىن اڭعارۋعا بولادى. ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ ۇزاق ۋاقىت جاقسارۋ نەگىزگى جاعدايى وزگەرگەن جوق، دامۋ بولاشاعى نۇرلى. سەنىمدى بەكەمدەپ، قيىندىقتان تايسالماي العا ۇمتىلعاندا، ءسوز جوق، حاۋىپ - قاتەر مەن سىن - سايىستى جەڭۋ بارىسىندا ساپالى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋعا بولادى.
”ابسوليۋتتى ناتيجە“ مەن ”سالىستىرمالى ناتيجەگە“ جان - جاقتى مامىلە جاساۋ، سايىپ كەلگەندە، ديالەكتيكالىق ماتەرياليزم مەن تاريحي ماتەرياليزمنىڭ دۇنيەگە كوزقاراسىنىڭ، مەتودولوگياسىنىڭ ناقتى بەينەلەنۋى، اسىرەسە، ماركسيزمدىك مايدان، كوزقاراس، ادىستە تاباندى بولۋ جانە ونى قولدانۋ بولىپ تابىلادى.
تومەنگى شەكتە ويلاۋدا تاباندى بولىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ كەرەك. ”ابسوليۋتتى ناتيجەنىڭ“ العا ىلگەرىلەۋى ”سالىستىرمالى ناتيجەنىڭ“ قورعاۋىنان ايرىلا المايدى. مەملەكەتتىڭ ”5 ۇلكەن حاۋىپسىزدىگىن“ قورعاۋدا، ءسوز جوق، قيىنشىلىقتى اناعۇرلىم تولىق مەجەلەپ، حاۋىپ - قاتەرگە اناعۇرلىم تەرەڭ وي جۇگىرتىپ، جالپى جاعدايدى ورنىقتىرىپ، ءبىر تۇتاس سايكەستىرىپ، تۇرلەر بويىنشا شارا قولدانىپ، دالمە - ءدال شەشىپ، ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋعا جانە ونى جويۋعا كۇش سالعاندا عانا، سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ ىستەرىنىڭ ءساتتى ىلگەرىلەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋگە بولادى. استىق حاۋىپسىزدىگىن الىپ ايتساق، ءوزىمىزدى ءوزىمىز اسىراپ وتىرمىز، بۇل ناتيجە وڭاي - وسپاق قولعا كەلگەن جوق. بيىل جازعى جيىن - تەرىن كەزىندە نەگىزگى ءوندىرىس رايوندارى ۋاقسىز جاۋعان جاڭبىرعا ۇشىراپ، كۇندى تۇنگە جالعاپ قاۋىرت جيناپ، كەپتىرىپ، جازعى استىقتان تاعى دا مول ءونىم الدى. كۇزگى جيىن - تەرىن كەزىندە دالمە - ءدال ساقتاندىرىپ، اتىز باسقارۋدى كۇشەيتىپ، كۇزگى استىقتان مول ءونىم الۋعا بار كۇشپەن كەپىلدىك ەتتى. قاي - قاشان دا قام جەپ، استىق حاۋىپسىزدىگى سىندى ارقاۋدى باستان - اياق مىقتاپ شيراتقاندا عانا، ءبىز اس كەسەمىزدى ءوز قولىمىزدا بەرىك ۇستاي الامىز.
ستراتەگيالىق ويلاۋدا تاباندى بولىپ، قازىرگى مەن ۇزاق بولاشاقتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ كەرەك. ”ابسوليۋتتى ناتيجە“ مەن ”سالىستىرمالى ناتيجە“ دامۋ كوزقاراسىن سىننان وتكىزەدى ءارى ساياسي ناتيجە كوزقاراسىن سىننان وتكىزەدى. بوران – شاشىن الدىندا قالىپتى كوڭىل كۇيدى ساقتاپ، كوز الداعى جاعدايدى مىقتى يگەرۋمەن بىرگە، ۇزاق بولاشاقتى دا كوزدە ۇستاۋ كەرەك. نەگىز قالايتىن، ۇزاق بولاشاققا پايدالى ىستەردى كوبىرەك ىستەسەك، ”الدىڭعىلار اعاش ەكسە، كەيىنگىلەرگە سايا بولادى“ دەگەندەي ءىس بولادى. مىسالى، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قيىنشىلىعى بار قاۋىمدى ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي سۇيەمەلدەۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەپ جانە كەڭەيتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ شۇعىل، ۋايىمداعان، ءزارۋ ماسەلەسىن ويداعىداي شەشۋ كەرەك. جوبا تىڭعىلىتقى جاسالدى، ءبىر بۋىننىڭ جۇمىسىن تاعى ءبىر بۋىن جالعاپ ىستەسەك، كومەسكى كۇشتى اشىپ، ەكونوميكانى اناعۇرلىم سەرپىلتىپ، ساپالى دامۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتە الامىز.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
