- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
مەملەكەت كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋ مەن بەكىتۋدى بىرتىندەپ ازايتادى
كۋالىك ەمتيحانى بۇرىنعىداي الىنا ما، جوق پا
«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى لي شينپيڭ
2015.01.08 14:40
كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى ەمتيحانى بۇدان كەيىن بۇرىنعىداي الىنا ما ؟
بىلتىر 27-تامىزدا مەملەكەتتىك كەڭەس كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋ مەن بەكىتۋدى بىرتىندەپ ازايتۋدى ورتاعا قويۋمەن بىرگە، 11 ءتۇرلى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە كىرۋگە رۇقسات ەتۋدى كۇشىنەن قالدىردى. ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگىنەن ۇعىسۋىمىزشا، بىلتىر قاراشا ايىندا تاعى ءبىر توپ كاسىپتىك سالاۋات كۋالىگى كۇشىنەن قالدىرىلعان.
اۋقىمىنا ىلەسىپ كۋالىك ەمتيحانىنا قاتىناسۋ، اقشا تاپسىرسا بولعانى كۋالىككە يە بولۋ، كۋالىك ەمتيحانىندا قارالىق ىستەۋ، قارشا بوراعان كۋالىك... كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋ مەن بەكىتۋدى بىرتىندەپ ازايتۋ قوعامداعى وسىنداي بىلىقپالىقتى تۇبىرىنەن وڭايدى. الايدا كوپتەگەن ادام كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى ءبىرجولاتا جوعالا ما ؟ بۇرىن الىنعان كۋالىكتىڭ پايداسى بار ما ؟ بۇدان كەيىن كۋالىك ەمتيحانى ارقىلى ءوزىنىڭ ءمالىم جاقتاعى قابىلەتىن دالەلدەۋىنە بولا ما ؟ كۋالىك تاراتقان تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارى جالعاستى ساقتالا ما، جوق پا ؟ دەگەنگە باس قاتىرۋدا.
ازايتۋعا تيىستىلەرى ازايتىلادى، رۇقسات ەتۋگە تيىستىلەرىنىڭ رۇقسات ەتۋ وتكەلى قاتاڭداستىرىلادى
2014- جىلى قازان ايىنىڭ سوڭىندا 2015-جىلى جوعارى مەكتەپ بىتىرەتىندەردىڭ كاسىپ ىزدەۋ، كاسىپتەنۋ ناۋقانى باستالدى. وتكەن جىلداردىڭ وسى مەزگىلىندە مەكتەپ بىتىرەتىن وقۋشىلار جاپا-تارماعاي كۋالىك ەمتيحانىن بەرىپ، جىل سوڭىندا الىناتىن قىزمەتكەر قابىلداۋ ەمتيحانىندا ءتۇرلى كۋالىگىمەن قىزمەت ىزدەۋگە جىنىگىپ جۇرەتىن-دى. بيىل كوپتەگەن ادام ەكى ۇداي بولىپ قالدى.
ــ قۇندى قاعاز كاسىبىمەن شۇعىلدانۋشىلاردان تولىمدىلىق كۋالىگى ەمتيحانى، ءسىرا، الىنا ما، جوق پا ؟ باسىم ابدەن قاتتى. قىزمەت ىزدەگەندە ونىڭ پايداسى بار ما، جوق پا ؟ كەيبىر ساباقتاستار بۇدان كەيىن ەشقانداي كۋالىك بولمايدى دەيدى، زاۋدەعالام، وسىلاي بولسا، وندا مەنىڭ اقشا جانە زەيىن-زەردەمدى جۇمساپ ەمتيحان بەرۋىمنىڭ قاجەتى قانشالىق ؟!-دەدى ءبىر ءبولىم كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى كۇشىنەن قالدىرىلاتىنىن ەستىگەن ورتالىق قازىنا-ەكونوميكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقۋشىسى جوۋ حاۋ ءوزىنىڭ اڭكى-تاڭكى بولعانىن جاسىرماي.
ــ تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىعى ەمتيحانىنىڭ 3 ساباعىنان ءوتتىم، ەندى 2 ساباعى قالدى. تىركەلگەن باجىگەرلىك تۇزىمىنە رەفورما جاسالادى ەكەن دەپ ەستىدىم، بۇدان بۇرىنعى ەمتيحان ناتيجەم ءالى دە كۇشكە يە مە، كۋالىك الا الامىن با، جوق پا ؟ ەگەر بۇل ءتۇزىم كۇشىنەن قالسا، كۋالىك العانىممەن ونىڭ نە پايداسى بار،-دەدى مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىعى كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋى كۇشىنەن قالىپ، قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە وزگەرەتىنىن بىلگەننەن كەيىن بەيجيڭدەگى ءبىر باجى ىستەرى بولىمشەسىندە قىزمەت ىستەيتىن چىن چياۋ ۋايىمىن بۇكپەسىز اقتارىپ.
ــ مەملەكەتتىڭ كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىن رەتكە سالۋىنىڭ تاربيەلەۋ كاسىبىنە اكەلەتىن سوققىسى وراسان زور، قازىر ءبىز قالاي رەتكە سالاتىنىنا كوز تىگۋدەمىز،-دەدى بەيجيڭدەگى ءبىر تاربيەلەۋ قۇرىلىمىندا تاربيەلەۋ مىندەتىن ۇستىنە العان لەكتور لي حاڭ.
كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى تۇگەلدەي كۇشىنەن قالا ما ؟
ۇعىسۋعا قاراعاندا، قازىر ەلىمىزدە كاسىپتىك تولىمدىلىق 2 تۇرگە بولىنەدى، ياعني ءبىرىنشى ءتۇرى، رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق، ول اكىمشىلىك رۇقسات ەتۋ سيپاتىن الادى، قاتىستى زاڭ، اكىمشىلىك زاڭ-ەرەجە جانە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بەكىتۋىنە ساي قۇرىلعان. ماسەلەن، ادۆوكاتتىق تولىمدىلىق كۋالىگى، وقىتۋشىلىق تولىمدىلىق كۋالىگى. ەندى ءبىرى، قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق ، ول اكىمشىلىك رۇقسات ەتۋ سيپاتىن المايدى، قوعامعا باعىتتاپ دارىندىلارعا باعا بەرىپ قىزمەت وتەيدى. ماسەلەن، مەملەكەت بويىنشا الىناتىن كومپيۋتەر دارەجە ەمتيحانى.
ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگىنىڭ كاسىپتىك قابىلەت قۇرىلىسى مەكەمەسىنىڭ باستىعى جاڭ ليشين: كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋ مەن بەكىتۋدى ازايتۋ كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى تۇگەلدەي كۇشىنەن قالادى، كاسىپتىك تولىمدىلىق ءتۇزىمى جويلادى دەگەندىك ەمەس. رەفورمانىڭ پرينسيبى ازايتۋعا تيىستىلەرىن ازايتۋ، رۇقسات ەتۋگە تيىستىلەرىنە رۇقسات ەتۋ. حاۋىپسىزدىككە ساياتىن كەيبىر ايتالىق، پارقازان جۇمىسشىسى تولىمدىلىعى سياقتى رۇقسات ەتۋ تۇرلەرى تىڭنان قوسىلۋى مۇمكىن،- دەدى.
ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگىنىڭ «كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنە رۇقسات ەتۋ مەن بەكىتۋدى ازايتۋعا قاتىستى ماسەلەلەر جونىندەگى ۇقتىرۋىنا» نەگىزدەلگەندە، رۇقسات ەتۋ تۇرىندە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ تاراۋلارى قۇرعان زاڭ، زاڭ-ەرەجە جانە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بەكىتۋ نەگىزى جوق كاسىپتىك تولىمدىلىق كۇشىنەن قالىپ، ونىڭ ءبىر ءبولىمى قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىنە وزگەرتىلەدى. زاڭدىق نەگىزى بار، رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگىلەرى ەگەر حاۋىپسىزدىك سياقتىلارمەن تىعىز قاتىستى بولماسا، الداعى كۇندە كۇشىنەن قالادى. قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندە ۇكىمەت تاراۋلارى مەن مەملەكەتتىك سيپات العان قوعام، ءىلمي قوعام وزدەرى قۇرعان كاسىپتىك تولىمدىلىقتىڭ شىنايى قاجەتتىسى ساقتاپ قالىنىپ، بەكىتۋدەن وتكەننەن كەيىن مەملەكەتتىڭ ءبىرتۇتاس باسقارۋىنا وتەدى.
مىنە بۇل بۇدان كەيىن رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىك بارىنشا ازايادى، قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كۋالىك رەتكە سالىنىپ، ارناعا تۇسىرىلۋمەن بىرگە، جالعاستى ساقتالاتىنىن بىلدىرەدى.
رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىك ازايىپ، بازارعا ەرىك بەرىپ، كاسىپ ىزدەۋشىلەردىڭ بوگەتى الاستالادى
«ەمتيحان بەرمەسە بولمايتىن» رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىن زور مولشەردە ازايتۋ كوپتەگەن ادامنىڭ قارسى الۋىنا يە بولدى.
ـــ قازىنا بۇعالتىرلىعى سالاسىندا كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى ەڭ كوپ، مۇنىڭ كوبى رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىك بولىپ كاسىپ ىزدەۋدە، ءسوزسىز، بولۋى قاجەت ەدى. اسپيراتۋراعا تۇسىسىمەن كوپشىلىك كۋالىك ەمتيحانىنا شۇعىل دايىندالاتىن. قازىر كوبى رەتكە سالىنىپ، كۇشىنەن قالسا، زەيىن-زەردەمدى كۋالىكتى بۇعالتىرلىق تولىمدىلىق ەمتيحانىنا دايىندالۋعا جۇمسايمىن،-دەدى بەيجيڭدە قازىنا بۇعالتىرلىعىنان اسپيرانتتىق وقىپ جاتقان ۋ شياۋفەي.
ـــ كەيبىر سالانىڭ تولىمدىلىققا رۇقسات ەتۋىن تۇسىنۋگە بولادى. ايتالىق، زاڭ كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىن، شيپاگەرلىك تولىمدىلىق كۋالىگىن، ءىرى تۇرپاتتى اۆتوبۋز بەن ءىرى تۇرپاتتى جۇك تاسىمال اۆتوكولىگىنىڭ شوفەرلىك كۋالىگىن ءبىرتۇتاس قاتاڭ باسقارۋدى كوپشىلىك قولدايدى. قازىر رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىك وتە كوبەيىپ كەتتى، كوبىنىڭ مۇلدە قاجەتى جوق،-دەدى بەلگىلى جوعارى مەكتەپتىڭ كاسىپتەنۋگە جەتەكشىلىك ەتۋ ورتالىعىندا قىزمەت ىستەيتىن رۇڭ مىرزا. ونىڭ تۇسىنىگىنشە، كاسىپتىك تولىمدىلىعىن بەكىتۋدىڭ ماقساتى وسى ورايدا كاسىپتىك قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، كاسىپتەنۋگە جەبەۋ. الايدا رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىكتىڭ كوبەيۋى كاسىپتەنۋگە كەدەرگى بولاتىن بيىك تابالدىرىققا اينالعان.
وسى رەت كۇشىنەن قالعان زاڭدىق نەگىزى جوق رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى كۋالىك بەرگەن سول سالاعا كىرەتىن تابالدىرىقتى جويىپ، كوپ ادامدى كاسىپتەنۋ جانە دامۋ ورايىنا يە ەتتى دەپ قارالۋدا.
تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىعىنا رەفورما جاساۋدى مىسالعا الساق، مەملەكەتتىك كەڭەس بۇرىنعى رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق ــ تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىق كۋالىگىن كۇشىنەن قالدىردى، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگى ىلە-شالا حۇجات ءتۇسىرىپ، ونى قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك سالاۋاتقا وزگەرتتى. تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىق كۋالىگىن الۋعا تاربيەلەيتىن لەكتور چىن ليۋىن: رەفورما جاساۋدان ىلگەرى، ءار جىلى شامامەن 100 مىڭ دا 120 مىڭ ادام تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىق ەمتيحانىنا تىزىمدەلەتىن، بۇلار نەگىزىنەن باجى مەكەمەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى، كاسىپورىندا قازىنا-باجى قىزمەتىن ىستەيتىندەر، باجى ىستەرى بولىمشەسى مەن بۇعالتىرلىق ىستەرى بولىمشەسىندە قىزمەت ىستەيتىندەر ەدى. وسى رەتكى رەفورمانىڭ باجى ىستەرى بولىمشەسىندە كاسىپتەنبەك بولعان وقۋشىلارعا ىقپالى زور بولدى. تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىق كاسىپتىك كولەمى باستىسى، باجىعا بايلانىستى قىزمەت وتەۋ مەن باجىعا بايلانىستى كۋالاندىرۋ بولدى. قازىر كوپتەگەن باجى مەكەمەسى كاسىپورىننان باجى ىستەرى بولىمشەسى سياقتى باجىعا بايلانىستى كاسىپتىك قىزمەت وتەۋ قۇرىلىمدارى شىعارعان، تىركەلگەن باجىگەر قولىن قويعان باجىعا بايلانىستى كۋالاندىرۋ مالىمدەمەسىن اكەلۋدى تالاپ ەتەدى. تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىعىنىڭ رۇقسات ەتۋ تۇرىنەن قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىنە وزگەرۋى باجىعا بايلانىستى كۋالاندىرۋداعى تابالدىرىقتىڭ جويىلعانىن، باجىعا بايلانىستى كۋالاندىرۋ كاسىبىن تەك تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىعى بار ادامنىڭ قامداعانى ەسەپ بولۋ كۇشىنەن قالعانىن بىلدىرەدى،-دەدى. بۇدان كەيىن كاسىپورىن باجىگەر، تىركەلگەن بۇعالتىر، ادۆوكات سياقتىلاردى ءوز الدىنا دەربەس تاڭداپ، باجىعا بايلانىستى كۋالاندىرۋ قىزمەت وتەۋىمەن قامداۋىنا بولاتىن بولدى.
بەيجيڭ ۋنيۆەرسيتەتى جۇڭگو كاسىبىن زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى چىن يۇي: قاجەتسىز رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىقتى كۇشىنەن قالدىرۋ «بازاردى ەركىنە جىبەرۋدىڭ» ماڭىزدى جولى. ءتۇرلى قوعامدىق ۇيىمدى، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگى قۇرماعان زاڭدىق نەگىزى جوق رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى تولىمدىلىق ەمتيحانىن رەتكە ءتۇسىرۋ كاسىپتەنۋ مەن شارۋاشىلىق قۇرۋداعى كەدەرگىنى ازايتىپ، بازاردا شارۋاشىلىق قۇرۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىگىن قوزعايدى ءارى دارىندىلار داميتىن تاماشا ورتا قالىپتاستىرادى.
رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كۋالىكتىڭ كوپ مولشەردە كۇشىنەن قالۋى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنا قانشالىق سوققى بولادى ؟ چىن ليۋىن: «باستابىندا قاتىستى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنا سوققى بولاتىنى تابيعي، تاربيەلەۋ مولشەرى قاباعات قۇلدىراۋى مۇمكىن، الايدا تاربيەلەۋ قىزمەتىن اتى زاتىنا ساي جاقسى ىستەپ، ساپاسىنا كەپىلدىك ەتسە، كەمەلدەنگەن جانە بازاردا تانىلعان كاسىپتىك تاربيەلەۋ قاشان بولماسىن ەمتيحان بەرەتىن وقۋشىلار مەن كاسىپورىندى وزىنە باۋرايدى» دەپ قارادى. قازىر جۇڭحۋا بۇعالتىرلار توراپ مەكتەبىنىڭ تىركەلگەن باجىگەر تولىمدىلىق كاسىبىنەن تاربيەلەنىپ جاتقان تيان تيڭجيە: مەيلى قالاي وزگەرسىن، ءوزىم ايتەۋ ساباعىمدى وقىپ تۇگەتىپ، ەمتيحاندى تولىق بەرەمىن. ۇيرەنۋ، ەمتيحان ارقىلى قىرۋار ءبىلىم الدىم، بۇل قىزمەتىمە سەپتىگىن تيگىزەتىنى داۋسىز،-دەدى.
قابىلەت تۇرىندەگى كۋالىك جويىلمايدى، وزىعى جەڭىپ، توزىعى جەڭىلىپ، تاڭداۋلىسى سارالانادى
رۇقسات ەتۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىمەن ۇقسامايتىنى قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىندە اكىمشىلىك رۇقسات ەتۋ سيپاتى بولمايدى. قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى جونىندە اركىمدە ۇقساماعان كوزقاراس ءومىر سۇرۋدە.
كەيبىرەۋلەر «قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كۋالىكتىڭ ەشقانداي قاجەتى جوق، تۇبەگەيلى كۇشىنەن قالدىرۋ كەرەك» دەپ وتىر.
بەيجيڭ حيميا ونەركاسىپ ۋنيۆەرسيتەتىندەگى ۋ كاڭ: كلاسىمىزداعى ىزدەنگىشتەر كومپيۋتەردىڭ 2-دارەجە، جاپون ءتىلىنىڭ 3-دارە، كۋالىكتى بۇعالتىردىڭ ءار تۇرىنە كوپ ەمتيحان بەردى. مەنشە، تولىمدىلىق كۋالىگىنڭ وتە كوپ بولۋى كاسىپ ىزدەۋشىلەرگە بوگەت بولادى، ونىڭ ۇستىنە ۋاقىتتى، اقشانى ىسىراپ ەتەدى،-دەدى. جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن سوڭ، دەربەس شارۋاشىلىق قۇرعان حۇڭ بيڭحۋاڭ: حابارلاسۋ ينجەنەرياسى سالاسىندا ءبىز كۋالىكتى تىم دارىپتەپ كەتپەيمىز، باستىسى، نىسان ناتيجەسى مەن ءىس جۇزىندىك ماسەلەنى ءبىرجاقتى ەتۋ قابىلەتىنە قارايمىز،-دەدى.
بەيجيڭدىك زەينەتكەر تيان يۇي تاياۋدان بەرى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىنىڭ رەتكە تۇسىرىلەتىنى، كۇشىنەن قالاتىنى جونىندەگى حابارعا نازار اۋداردى. ونىڭ قاراۋىنشا، مۇنداي كۋالىكتەردىڭ پالەندەي پايداسى جوق، قايتا كاسىپ ىزدەۋشىلەردىڭ ەكونوميكالىق جۇگىن اۋىرلاتادى. ول: اسحاناعا ءبىر اسپاز ۇسىنىس ەتۋ ءۇشىن قولما-قول بىرنەشە ءتۇرلى قۋىرماش قۋىرتىپ-اق ونەرىن سىناۋعا بولادى ەمەس پە؟! ول پالەنىنشى دارەجەلى اسپازدىق كۋالىگىن كورسەتسىن دەلىك، كىم بىلەدى ونى اقشامەن ساتىپ الدى ما، الدە ەمتيحاننان ءوتىپ الدى ما ؟ قالايدا ناقتى قابىلەتى ەڭ باستى ورىندا تۇرادى عوي،-دەدى.
ايتسە دە، تاعى ءبىر ءبولىم ادامدار مۇنىمەن قارسى كوزقاراستا بولدى. قارجى قوسۋ بانكەسىنىڭ ادام كۇشى بايلىعى بولىمىندە قىزمەت ىستەيتىن لۇي لي: وقۋ بىتىرەتىن وقۋشىلار ەرەكشە رۇقسات ەتىلگەن فينانسقا تالداۋ جاساۋشىنىڭ 3-دارەجە نەمەسە 2-دارەجە ەمتيحانىنان وتسە، ءبىز ونى بەلگىلى ورەدە كاسىپتىك تاربيە العان دەپ قاراپ، قىسقاشا تاريحىنا قاراپ-اق ونى وتكەلدەن وتكىزەمىز. سوندىقتان كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى شەتىنەن كادەگە جارامايدى دەۋ قيىن. كوپتەگەن كۋالىكتى ۇكىمەت تاراۋى بەرمەگەنىمەن، ونىڭ بازارداعى تانىمالىلىعى ەداۋىر جوعارى، ادام ىستەتۋشى ورىندار جونىنەن العاندا، ەڭ قولايلى سارالاۋ ءتاسىلى،-دەدى.
قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى جوعارى ساپالى كۋالىك ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ كاسىپ ىزدەۋشىنى باعالاۋىندا كورىنەرلىك ولشەم بولا الادى، ماماندار جاپپاي: «مۇنداي كۋالىكتەردىڭ جالعاستى ءومىر ءسۇرۋ قۇنى جانە بازار قاجەتى بار، شەتىنەن كادەگە جاراتپاۋ نەمەسە كۇشىنەن قالدىرۋ مۇلدە مۇمكىن ەمەس» دەپ قاراۋدا.
چىن يۇي: وسى رەتكى رەفورما ۇكىمەت تاراۋلارى جانە قوعام، ءىلمي قوعامدار قۇرعان ەش نەگىزسىز قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى كاسىپتىك تولىمدىلىقتى سىپاتتاۋ بازارىنا تاماشا، ءادىل باسەكە ورتاسىن جاراتىپ بەردى، بۇل بازار باسەكەسى ارقىلى جوعارى ساپالى قابىلەت تۇرىندەگى كۋالىكتىلەردى تاربيەلەۋگە ءتيىمدى. بۇدان كەيىن كاسىپتىك سالا عانا كۋالىك تاراتىپ قالماستان، حالىقتىق تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ دا كۋالىك تاراتۋىنا بولادى، قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كۋالىك باسقا تاۋار مەن قىزمەت وتەۋ سەكىلدى ءوزىنىڭ ساپالىلىعىمەن، ايتۋلى ىقپالىمەن بازاردان مىقتاپ ورىن الادى. رەفورمانىڭ العاشقى كەزىندە تاربيەلەۋ، كۋالىك تاراتۋ بىلىعۋى مۇمكىن، الايدا ءبىر مەزگىلدەن كەيىن وزىعى جەڭىپ، توزىعى جەڭىلىپ، اتى زاتىنا ساي ناقتى قۋاتتى، ناعىز ساپالى، باسقارۋى قاتاڭ قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كۋالىك جارىققا شىعىپ، اقشا الۋدى عانا كوزدەيتىن، ەمىن-ەركىن كۋالىك تاراتاتىن قۇرىلىمدار ءوزى-اق قۇرىپ-جوعالادى. سول كەزدە ۇكىمەتتىڭ رولى تىكە كۋالىك تاراتۋ ەمەس، قايتا كۋالىكتى باقىلاۋعا وزگەرەدى،-دەدى.
چىن يۇي مىسال كەلتىرىپ بىلاي دەدى: عالامتور سالاسىندا «سيكو سەرىكتەستىگىنىڭ سىپاتتاۋىمەن بەرىلگەن عالامتور مامانى» كۋالىگىن كاسىپورىن كۋالىككە ەمتيحان بەرۋگە ۇيىمداستىرىپ، كۋالىكتى ءوزى تاراتقان، ونىڭ ۇكىمەتپەن ەش قاتىسى جوق. الايدا كاسىپ سالاسىندا وسىنداي كۋالىكتى الىپ كوپتەگەن كاسىپورىنعا بارىپ كاسىپ ىزدەسەڭ ءبارى دە مويىندايدى. مىنە بۇل قالىپتى باسەكەلى ورتادا بازار زاڭدىلىعى ارقىلى سارالانعان تاڭداۋلى، ساپاسى جوعارى، قابىلەتىنە قاراي باعا بەرۋ تۇرىندەگى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگى ەسەپتەلەدى.
«حالىق گازەتىنەن» اۋدارعان ساعىنبەك رابات ۇلى
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
