2024.07.15 15:48 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
7 - ايدىڭ 12 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگوعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن ۆانۋاتۋدىڭ زۇڭليى سالۋايمەن كەڭەس وتكىزدى.
سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ياۋ داۋەي تۇسىرگەن
شينحۋا اگەنتتىگى، 7 - ايدىڭ 12 – كۇنى، بەيجيڭ (ءتىلشى ۋىن شين). مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ 7 - ايدىڭ 12 - كۇنى تۇستەن بۇرىن بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگوعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن ۆانۋاتۋدىڭ زۇڭليى سالۋايمەن كەڭەس وتكىزدى.
لي چياڭ مىنانى ءبىلدىردى: جۇڭگو مەن ۆانۋاتۋ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقان 42 جىلدان بەرى باستان - اياق ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، ىنتىماقتاسا سەلبەسىپ، ءداستۇرلى دوستىق ۋاقىت وتكەن سايىن بەكەمدەلىپ، ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىك كۇن سايىن تەرەڭدەپ، ناقتى سەلبەستىكتە سۇبەلى تابىستارعا قول جەتكىزدى. ءتوراعا شي جينپيڭ زۇڭلي مىرزامەن كەڭەس وتكىزىپ، ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ بولاشاق دامۋىنا ستراتەگيالىق جەتەكشىلىك ەتەدى. جۇڭگو جاق ۆانۋاتۋ جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستىڭ ساياسي نەگىزىن اناعۇرلىم بەكەمدەپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە ساياتىن ماسەلەلەردە ۇزدىكسىز ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، ءوزارا قولداۋ كورسەتىپ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن سەلبەستىك دانەكەرىن كۇشەيتىپ، جۇڭگو مەن ۆانۋاتۋدىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزدىكسىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەل حالىقتارىنا اناعۇرلىم كوپ ناقتى پايدا جەتكىزۋدى قالايدى.
لي چياڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو جاق ۆانۋاتۋ جاقپەن ەكونوميكانىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋ ابزالدىعىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، ەكونوميكا - ساۋدا، فينانس، بالىق شارۋاشىلىعى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىك دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلاردىڭ ءتۇيىندى نىساندارىن جوعارى ساپامەن ويداعىداي اتقارىپ، ەكى ەلدىڭ ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىگىنىڭ اناعۇرلىم كوپ جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى، جۇڭگو جاق ۆانۋاتۋ جاقتىڭ اناعۇرلىم كوپ ساپالى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدى قالايدى. ەكى جاق ادامداردىڭ بارىس - كەلىسىنە اناعۇرلىم قولايلىلىق تۋدىرىپ، جاستار، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، مادەنيەت، ساياحات، جەرگىلىكتى ورىندار سياقتى جاقتارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ەكى ەلدىڭ دوستىق ىستەرىنىڭ ۇزدىكسىز دامۋىن ىلگەرىلەتۋى كەرەك. جۇڭگو مەن ۆانۋاتۋ ەكەۋى دە ”دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىنىڭ“ مۇشەسى، كوپ جاقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ دۇنيە جۇزىلىك باسقارۋ جۇيەسىندەگى ۋاكىلدىك سيپاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، حالىقارالىق ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى جەبەپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى دۇنيە جۇزىلىك سىن - سايىسقا قول ۇستاسا توتەپ بەرۋ كەرەك. جۇڭگو جاق ۆانۋاتۋ سياقتى تىنىق مۇحيتتاعى ارال ەلدەرىمەن كليمات ساياساتى جاعىنداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى، «بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ كليمات وزگەرىسى جۇلگەلىك شارتىنىڭ» جانە ونىڭ «پاريج كەلىسىمىنىڭ» پرينسيبى مەن تۇزىمدىك ورنالاستىرۋىن بىرگە قورعاۋدى قالايدى.
سالۋاي مىنانى ءبىلدىردى: ۆانۋاتۋ مەن جۇڭگو − جاقسى دوس، جاقسى باۋىرلاس، ەكى ەلدىڭ قارىم - قاتىناسى تاريحتاعى ەڭ جاقسى مەزگىلدە تۇر. ۆانۋاتۋ جاق ۆانۋاتۋ - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنا ايرىقشا ءمان بەرەدى، جۇڭگونىڭ ۇزاق ۋاقىتتان بەرى كورسەتكەن شىنايى كومەگىنە العىس ايتادى، جۇڭگونىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىندا قول جەتكىزگەن وراسان زور تابىستارىن قۇتتىقتايدى. ۆانۋاتۋ ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن اتقارادى، جۇڭگو جاقتىڭ شينجياڭعا ساياتىن، شياڭگاڭعا ساياتىن، شيزاڭعا ساياتىن، نانحاي تەڭىزى سياقتى ماسەلەلەردەگى تۇرعىسىن قولدايدى، ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ ۇستانىمى مەن جەلىلەس دۇنيە جۇزىلىك باستاماسىن قولدايدى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋعا بەلسەنە ات سالىسىپ، ەكونوميكا - ساۋدا، فينانس، قاتىناس، گۋمانيتارلىق سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى كوپ سالاداعى سەلبەستىكتى جيىلەتىپ، ۆانۋاتۋ - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزدىكسىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
كەڭەستەن كەيىن ەكى ەل زۇڭليلەرى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ، دۇنيە جۇزىلىك دامۋ باستاماسىن تياناقتاندىرۋ، جاسىل دامۋ، قارجى قوسۋ، وقۋ - اعارتۋ سياقتى كوپتەگەن ەكى جاقتى سەلبەستىك قۇجاتتارىنا قول قويۋعا بىرگە كۋا بولدى.
كەڭەستەن بۇرىن لي چياڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا سالۋايدى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى.
ۋ جىڭلۇڭ جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى