بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

شي جينپيڭ رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتينمەن كەڭەس وتكىزدى

2025.05.09 16:06     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 8 - كۇنى تۇستەن بۇرىن رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتين جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭمەن ماسكەۋدەگى كرەمل سارايىندا كەڭەس وتكىزدى. سۋرەتتە: پۋتين جورج زالىندا شي جينپيڭگە ارناپ سالتاناتتى قارسى الۋ سالتىن وتكىزۋدە.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى حۋاڭ جيڭۋىن تۇسىرگەن

سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 8 - كۇنى تۇستەن بۇرىن رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتين جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭمەن ماسكەۋدەگى كرەمل سارايىندا كەڭەس وتكىزدى. كەڭەستەن كەيىن ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ جۇڭگو حالقىنىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىسىنىڭ، سوۆەت وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسىنىڭ جەڭىسكە جەتكەندىگىن جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعاندىعىنىڭ 80 جىلدىعىن ەسكە ءتۇسىرۋ قارساڭىندا جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ جاڭا داۋىردەگى جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن ونان ارى تەرەڭدەتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىنە» بىرگە قول قويدى.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ يە تۇسىرگەن

سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 8 - كۇنى تۇستەن بۇرىن رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتين جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭمەن ماسكەۋدەگى كرەمل سارايىندا كەڭەس وتكىزدى. سۋرەتتە: ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى شاعىن كولەمدى كەڭەس وتكىزۋدە.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ يە تۇسىرگەن

«حالىق گازەتى»، 5 - ايدىڭ 8 - كۇنى، ماسكەۋ (تىلشىلەر دۋ شاڭزى، چىن جىنكاي). سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 8 - كۇنى تۇستەن بۇرىن رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتين جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭمەن ماسكەۋدەگى كرەمل سارايىندا كەڭەس وتكىزدى. ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى جۇڭگو ـ رەسەي قارىم - قاتىناسى جانە كەلەلى حالىقارالىق، وڭىرلىك ماسەلەلەر جونىندە ىشكەرىلەي پىكىر اۋىستىرىپ، ستراتەگيالىق سەلبەستىكتى تاباندىلىقپەن تەرەڭدەتىپ، جۇڭگو ـ رەسەي قارىم - قاتىناسىنىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز، جوعارى دەڭگەيدە دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە؛ دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىس جونىندەگى دۇرىس تاريحي كوزقاراستى بىرگە ساۋلەلەندىرىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ بەدەلى مەن ورنىن، حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى قورعاۋعا ءبىر اۋىزدان ماقۇل بولدى.

5 - ايداعى ماسكەۋدە اسپان شايداي اشىق. شي جينپيڭ اۆتوكولىكپەن جەتكەن كەزدە كرەمل سارايىنىڭ قولباسشىسى اۆتوكولىكتەن تۇسكەن جەردە قارسى الدى.

پۋتين جورج زالىندا شي جينپيڭگە ارناپ سالتاناتتى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى. سالتاناتتى قارسى الۋ مۋزىكاسىندا شي جينپيڭ مەن پۋتين جەكە - جەكە جورج زالىنىڭ ەكى جاعىنان قىزىل كىلەمدى بويلاي جاياۋ ءجۇرىپ زالدىڭ ورتاسىنا كەلىپ، ىقىلاسپەن قول الىسىپ سۋرەتكە ءتۇستى. اسكەري وركەستر جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ مەملەكەت اندەرىن ورىندادى.

ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى ىلگەرىندى - كەيىندى شاعىن كولەمدە، كەڭ كولەمدە كەڭەس وتكىزدى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: تاياۋ جىلداردان بەرى ەكى جاقتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىندا، جۇڭگو ـ رەسەي قارىم - قاتىناسى ورنىقتى، اقاۋسىز، جوعارى دەڭگەيدە دامۋ جاعدايىن ساقتاپ، ۇزاق ۋاقىت تاتۋ كورشىلىك، دوستىق، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ ايقىن ەرەكشەلىگىنە اينالدى. ەكى ەلدىڭ ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىگىنىڭ نەگىزى بارعان سايىن تەرەڭدەپ، ناقتى سەلبەستىك دانەكەرى بارعان سايىن بەكەمدەلىپ، گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىس پەن جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ بارىس ـ كەلىسى بارعان سايىن جاندانىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو ـ رەسەي قارىم - قاتىناسى اناعۇرلىم بايسالدى، سەنىمدى، ورنىقتى، بەرىك بولدى. تاريح پەن رەالدىق جۇڭگو ـ رەسەي قارىم - قاتىناسىن ۇزدىكسىز دامىتۋ جانە تەرەڭدەتۋ ەكى ەل حالقىنىڭ ۇرپاقتان ـ ۇرپاققا جالعاسقان دوستىعىنا مۇراگەرلىك ەتۋدە بولۋعا ءتيىستى مازمۇن، ەكى جاقتىڭ ءوزارا تابىسقا جەتۋىنىڭ، وزدەرىنىڭ دامۋىن، گۇلدەنۋىن جەبەۋىنىڭ تابيعي تالعامى، سونداي ـ اق حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى قورعاۋدىڭ، دۇنيە جۇزىلىك جونگە سالۋ جۇيەسى رەفورماسىن ىلگەرىلەتۋدىڭ داۋىرلىك ءۇنى ەكەندىگىن تولىق دالەلدەدى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: بيىل − جۇڭگو حالقىنىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىسىنىڭ، سوۆەت وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسىنىڭ جانە دۇنيە ءجۇزىنىڭ فاشيزمگە قارسى سوعىسىنىڭ جەڭىسكە جەتكەندىگىنىڭ 80 جىلدىعى. 80 جىلدىڭ الدىندا جۇڭگو مەن رەسەي حالقى وراسان زور قۇرباندىقتار بەرىپ، ۇلى جەڭىسكە قول جەتكىزىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ادامزاتتىڭ العا باسۋ ىستەرىن قورعاۋعا تاريح بەتىنەن ماڭگى وشپەيتىن تاريحي ۇلەس قوستى. قازىر حالىقاراداعى سىڭار جاقتىلىقتىڭ تەرىس اعىمى مەن زورەكەرلىك ارەكەتى الدىندا، جۇڭگو جاق رەسەي جاقپەن بىرگە دۇنيە جۇزىندەگى ءىرى ەل جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىنىڭ تۇراقتى القا ەلى بولۋ سىندى ەرەكشە جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، جاۋاپكەرشىلىكتى كوكەيدە بەرىك ساقتاپ، دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىس جونىندەگى دۇرىس تاريحي كوزقاراستى بىرگە ساۋلەلەندىرىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ بەدەلى مەن ورنىن قورعاپ، دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىستىڭ جەڭىس جەتىستىكتەرىن باتىل قورعاپ، جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ جانە قالىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ۇقىق ـ مۇددەسىن باتىل قورعاپ، تەپە - تەڭ، ءتارتىپتى دۇنيە ءجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋىن، جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىن قول ۇستاسا ىلگەرىلەتەدى.

ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى ەكى ەلدىڭ قاتىستى تاراۋلارى جاۋاپتىلارىنىڭ ءار سالاداعى سەلبەستىك جاعدايى جونىندەگى مالىمەتىن تىڭدادى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن رەسەي ەكى جاق سەلبەستىكتىڭ جالپى بەتالىسىنا تاباندى بولىپ، سىرتقى كەدەرگىلەردى الاستاپ، سەلبەستىكتىڭ ورنىقتىلىق نەگىزىن اناعۇرلىم بەكەمدەپ، ىلگەرىلەۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىن اناعۇرلىم جەتكىلىكتى ەتۋى كەرەك. ەكى ەلدىڭ بايلىق قاسيەتى مەن كاسىپ سالاسى جۇيەسىنىڭ ءبىرىن ـ ءبىرى تولىقتاۋ ابزالدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ەكونوميكا ـ ساۋدا، ەنەرگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۆياتسيا، عارىش، جاساندى زەردە سياقتى سالالارداعى جوعارى ساپالى ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋ؛ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدى ەۆروپا ـ ازيا ەكونوميكالىق وداعىمەن ۇشتاستىرۋدى تۇعىر ەتىپ، جوعارى ولشەمدى ۇلاستىرۋ ـ تۇتاستىرۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋ؛ ”جۇڭگو - رەسەي مادەنيەت جىلى“ كومەسكى كۇشىن تولىق ىسكە قوسىپ، وقۋ - اعارتۋ، كينو، ساياحات، دەنە تاربيە، جەرگىلىكتى ورىندار سياقتى جاقتارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، حالىق تىلەگىنىڭ تەرەڭ قاتپارلى توعىسۋىن جەبەۋ؛ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى، بريكس ەلدەرى سياقتى كوپ جاقتى تۇعىرلاردا سايكەسۋ مەن سەلبەسۋدى جيىلەتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىن ىنتىماقتاستىرىپ، ناعىز كوپ جاقتىلىققا تاباندى بولىپ، دۇنيە ءجۇزىن جونگە سالۋ وزگەرىسىنىڭ دۇرىس بەتالىسىنا جەتەكشىلىك ەتۋ كەرەك.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ءىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدە. ءبىز ءتۇرلى حاۋىپ ـ قاتەر مەن سىن ـ سايىستى جەڭۋگە بەل بايلادىق جانە سەنىمىمىز كامىل. سىرتقى ورتا قالاي وزگەرسە دە، جۇڭگو ءوز ءىسىن تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەيدى. جۇڭگو جاق رەسەي جاقپەن بىرگە ءداۋىر جۇكتەگەن ەرەكشە جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، دۇنيە جۇزىلىك كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسى مەن كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ ورنىقتى، ىركىلىسسىز بولۋىن قورعاپ، ەكى ەلدىڭ دامۋىن، گۇلدەنۋىن جەبەۋگە، حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى قورعاۋعا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋدى قالايدى.

پۋتين مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ رەسەيدە مەملەكەتتىك ساپاردا بولعاندىعىن ءارى ۇلى وتان سوعىسى جەڭىسكە جەتكەندىگىنىڭ 80 جىلدىعىن ەسكە ءتۇسىرۋ قيمىلىنا قاتىناسقاندىعىن قىزۋ قارسى الامىز. بۇل رەتكى ساپاردىڭ ماڭىزى زور، رەسەي ـ جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا پارمەندى قوزعاۋشى كۇش قوسىپ قانا قويماي، دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىستىڭ جەڭىس جەتىستىكتەرىن دە بىرگە قورعايدى.

پۋتين مىنالاردى ءبىلدىردى: رەسەي ـ جۇڭگو قارىم - قاتىناسى ءوزارا تەڭدىك، ءوزارا قۇرمەت ەتۋ نەگىزىندە قۇرىلدى، ءۇشىنشى جاققا باعىتتالمايدى، ءبىر مەزەتتىك اۋقىمنىڭ، بىرەر ءىستىڭ ىقپالىنا ۇشىرامايدى. رەسەي ـ جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتۋ، ءوزارا ءتيىمدى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋ − رەسەي جاقتىڭ ستراتەگيالىق تالعامى. رەسەي جاق ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن باتىل اتقارادى، تايۋان ماسەلەسىندە جۇڭگو جاقتىڭ تۇرعىسىن باستان - اياق قولدايدى. رەسەي جاق جۇڭگو جاقپەن جوعارى جىكتەگىلەردىڭ ءجيى بارىس ـ كەلىسىن ساقتاپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ، ەنەرگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، عىلىم ـ تەحنيكا سياقتى سالالارداعى ناقتى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، مادەنيەت، جاستار، ساياحات سياقتى گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىستى تەرەڭدەتىپ، قيىر شىعىس ءوڭىرى سەلبەستىگىنىڭ مازمۇنىن كەڭەيتۋدى قالايدى. جوعارى كەدەن باجىسىن ۇستەمەلەپ الۋ قالىپتى جاعدايعا قايشى، زاڭعا دا ۇيلەسپەيدى، تەك ءوزىن قۇرتىپ تىنادى. ەكى جاق بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى، بريكس ەلدەرى سياقتى كوپ جاقتى جۇلگەدەگى سايكەسۋ مەن سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋ اياق الىسىن قولداپ، سىڭار جاقتىلىققا، بەتالدى جازالاۋعا، توپقا ءبولىنىپ قارسىلاسۋعا قارسى تۇرىپ، حالىقارالىق قوعامنىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋى كەرەك.

پۋتين مىنالاردى ءبىلدىردى: رەسەي مەن جۇڭگو دۇنيە جۇزىلىك فاشيزمگە قارسى سوعىستا وراسان زور قۇرباندىقتار بەردى. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، جۇڭگو حالقى ەرلىكپەن شايقاس جاساپ، جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىستىڭ ۇلى جەڭىسىنە قول جەتكىزىپ، دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىستىڭ جەڭىسىنە كەلەلى ۇلەس قوستى. رەسەي مەن جۇڭگو جاپالى سوعىس جىلدارىندا ءبىرىن ـ ءبىرى قولداپ، تەرەڭ دوستىق ورناتىپ، ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستىڭ دامۋىنا بەرىك نەگىز قالادى. ەكى جاق بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى مەن حالىقارالىق زاڭنىڭ بەدەلىن قورعاۋى، دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىستىڭ دۇرىس تاريحي بايانداۋىن قورعاۋى، حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى قورعاۋى، ەكى ەلدىڭ جانە دۇنيە ءجۇزىنىڭ اناعۇرلىم كوركەم بولاشاعىن بىرگە اشۋى كەرەك.

كەڭەستەن كەيىن ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ جۇڭگو حالقىنىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىسىنىڭ، سوۆەت وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسىنىڭ جەڭىسكە جەتكەندىگىن جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعاندىعىنىڭ 80 جىلدىعىن ەسكە ءتۇسىرۋ قارساڭىندا جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ جاڭا داۋىردەگى جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن ونان ارى تەرەڭدەتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىنە» بىرگە قول قويدى.

ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ 20 نەشە ەكى جاقتى سەلبەستىك ءماتىنىن اۋىستىرۋىنا بىرگە كۋا بولدى، بۇلار دۇنيە ءجۇزىنىڭ ستراتەگيالىق ورنىقتىلىعى، حالىقارالىق زاڭنىڭ بەدەلىن قورعاۋ، بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىك، قارجى قوسۋدى قورعاۋ، سيفرلى ەكونوميكا، كارەنتيندەۋ، كينو سەلبەستىگى سياقتى سالالاردى قامتيدى.

ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى ەكى ەلدىڭ قاتىستى تاراۋلارىنا ەكى جاق كەلىسكەن ورتاق تانىم بويىنشا، پىكىرلەسۋدى، ۇشتاسۋدى كۇشەيتىپ، ناقتى سەلبەستىكتى ىلگەرىلەتىپ، اناعۇرلىم كوپ ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋدى تاپسىردى.

ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى تاعى تىلشىلەرمەن بىرگە كەزدەستى.

سول كۇنى تۇستە پۋتين شي جينپيڭگە ارناپ قارسى الۋ قوناعاسىن وتكىزدى.

ساي چي، ۋاڭ ي قاتارلىلار جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى

جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى