ستيلى پاك، سالتى دۇرىس قىزمەت ىستەۋ جاعدايى ءتىپتى دە كۇشەيدى (ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن قاجىماي - تالماي تياناقتاندىرۋ)

قازىر ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋ تاربيەسى بۇكىل پارتيادا ورىستەتىلۋدە، ورتالىقتىڭ پارتيا قۇرىلىسى قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسى «پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرگى ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋدەگى تابىستار مەن تاجىريبەلەردى» قۇراستىرىپ جازۋعا ۇيىمداستىردى ءارى جەر - جەردەن، تاراۋلاردان ونى ۇيرەنۋ كولەمىنە ەنگىزۋدى تالاپ ەتتى.

جاڭا داۋىردەن بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيىتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىن جاساۋدان جانە تياناقتاندىرۋدان باستاما كوتەرىپ، شەگە قاعۋ رۋحىمەن ”4 ءتۇرلى بۇرىس ستيلدى“ تۇزەتتى، رەتتەۋ - جونگە سالۋ تەبىنىنىڭ پارمەندىلىگى، ءتۇزىمدى اتقارۋدىڭ قاتاڭدىعى، جالعاسقان ۋاقىتىنىڭ ۇزاقتىعى بۇرىن بولىپ كورمەگەن دارەجەدە بولدى، ۇزاق ۋاقىتتان بەرى تيىلماعان كەيبىر بۇرىس ستيلدەر تيىلدى، تالاي جىلدان بەرى جويىلماعان كەيبىر ايىقپاس دەرتتەر تۇزەتىلدى، پارتيا ستيلى، ۇكىمەت ستيلى، قوعام ستيلى شىت جاڭا بەينەگە ەندى، پارتيا، ارميا، حالىق تىلەگى بارىنشا ۇيىستى.

سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمە نەنى وزگەرتتى؟

گازەتىمىز بۇگىننەن باستاپ جەلىلەس حابار جاريالايدى، تىلشىلەر نەگىزگى ساتىنىڭ ءبىرىنشى شەبىنە ىشكەرىلەي ارالاسىپ، كادرلار مەن بۇقارانىڭ جۇرەك ءسوزىن تىڭداپ، ولاردىڭ نازارىنداعى وسى تەرەڭ داۋىرلىك وزگەرىستى ەستەلىككە الادى.

− رەداكتوردان

جازدىڭ تاڭعى ءساتى، جۇك اۆتوموبيلىنىڭ شوفەرى لي شياۋچياۋ ماي تەپكىسىن اقىرىن باسىپ، شىت جاڭا اسفاليت جولعا ءتۇسىپ زىمىرادى. بۇرىن سىچۋان ولكەسى لىشان قالاسى شىجۇڭ رايونى چيڭ - ي جولى، لۇيشين وڭتۇستىك جولى توڭىرەگى ويلى - شۇڭقىر بولىپ، جىل سايىن جوندەلىپ، جىل سايىن بۇزىلىپ، قالا تۇرعىندارى دۇركىن - دۇركىن نارازىلىق ءبىلدىرىپ كەلگەن ەدى.

وزگەرىس ”قابىلەتتىلەر باستاماشى بولىپ ىستەۋ“ مەحانيزمىنىڭ ورىستەتىلۋىنەن باستالدى. قالالىق تۇرعىن ءۇي جانە قالا، اۋىل قۇرىلىسى تاراۋى شىجۇڭ رايونىمەن قول ۇستاسىپ ءتىزىم تاقتاسىن جاريالادى، لۇيشين ءمالى باسقارماسى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى شۇي كىگان كەڭسەنى قۇرىلىس ورنىنا كوشىردى، قول تەلەفونىندا 37 قىزمەت ءنومىرى ساقتالعان، كەز كەلگەن ۋاقىتتا سايكەستىرىپ وتىرادى: تاڭعى ساعات 2 دە كابەلدى كوشىرۋ ورنىندا تۇراقتاپ تۇرادى، تۇستە شاڭ باسقان اربانىڭ جانىندا تاماعىن جەپ جولحات بىتىرەدى، ءتۇن ورتاسىندا قول پروجەكترىن الىپ جوبالاۋ توبىنىڭ چەرتوجىن تەكسەرەدى... ول: ”قازىر قابىلەتتىلەر باسەكەلەسىپ ىستەۋدە، ەشكىمنىڭ دە قاتاردان قالعىسى كەلمەيدى“ دەدى. 34 كۇن قول ۇستاسا قامال الۋ ارقىلى بۇل جول اقىرى جوندەلدى.

ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى لىشان قالاسى نازاردى ”جاۋاپكەرشىلىك ارقالاماۋ، ءىس تىندىرماۋ، ءبىر - بىرىنە يتەرمەلەۋ“ سياقتى ماسەلەلەرگە شوعىرلاندىرىپ، ورگانداردىڭ ونىمدىلىگىن تەزدەتۋ، كاسىپ سالاسى نىساندارىنا جاتتىعۋ، قابىلەتتىلەر باستاماشى بولىپ ىستەپ قامال الۋ، جۇگىرىپ ناقتى ءىس ىستەۋ، تىزىمدىكتى كورسەتىپ وتىرۋ سياقتى 8 شارانى شىعاردى. بۇل كۇندە جول تەگىستەلىپ، كادرلاردىڭ قادامى ءتىپتى دە بەكەمدەلىپ، بۇقارانىڭ جۇزىنەن قۋانىش لەبى ەستى.

پارتيانىڭ ستيلى دۇرىس بولسا، حالىقتىڭ كوڭىلى ورنىعادى، پارتيا مەن حالىق راقاتتا دا، جاپادا دا بىرگە بولادى، ءبىزدىڭ ىستەرىمىز قارىشتاپ داميدى.

بۇگىنگى تاڭدا بۇكىل پارتيادا ورتالىقتىڭ سەگىز ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ىشكەرىلەي ورىستەتىلۋدە، قالىڭ پارتيالى كادرلار ۇيرەنۋ - تەكسەرۋ، وزگەرتۋ، ستيلگە تىنباي بۇرىلىس جاساۋ، شىنايى يگەرىپ، ناقتى ىستەۋ، جاۋاپكەرشىلىكتى باتىل ارقالاۋ، ستيلى پاك، سالتى دۇرىس ءىس ىستەۋ اۋانىن ءبىر تۇلعالاندىرىپ ىلگەرىلەتتى.

ۇكىمەت اۆتوموبيلى مەن جەكە اۆتوموبيل ايقىن اجىراتىلدى

”تاقتا ءنومىرى ’حۋبەي ولكەسى FD022 ساقشىسى‘، ماي قۇيۋ كارتوچكاسىنىڭ ءنومىرى (8355ء1000).

اۆتوموبيل كارتوچكاسى تۇراقتاندىرىلعاننان كەيىن، حۋبەي ولكەسى زاۋياڭ قالاسى جۇڭگو مۇناي - حيميا توبى شياڭياڭ شىعىس جولى ماي قۇيۋ پۋنكتىندەگى ۋاڭ قىزمەتكەر زاۋياڭ قالالىق ءادىليا مەكەمەسىنىڭ ۇكىمەت اۆتوكولىگىنە ماي قۇيا باستادى.

كوپ وتپەي زاۋياڭ قالاسى ءادىليا مەكەمەسى كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ليۋ فىڭنىڭ قول تەلەفونىنا كەلتە حات كەلدى: ”وسى مەكەمەنىڭ ۇكىمەت اۆتوكولىگى 2025 - جىلى 4 - ايدىڭ 15 - كۇنى زاۋياڭ قالاسى جۇڭگو مۇناي حيميا سەرىكتەستىگىنىڭ شياڭياڭ شىعىس جولىنداعى ماي قۇيۋ پۋنكتىندە 307.31 يۋان ماي قۇيدى...،“ ينفورماتسيانىڭ قاتاڭ جۇيەگە ءتۇسىرىلىپ، ءىستىڭ ءمان - جايى ايقىندالدى.

بۇرىن ۇكىمەت اۆتوموبيلىن ىستەتۋ، باسقارۋ بارىسىنداعى ماسەلەلەر از ەمەس بولاتىن: ۇكىمەت اۆتوموبيلىن جەكە ىستەتۋ، جەكە اۆتوموبيلدى ۇكىمەت اقشاسىمەن باعۋ، ۇكىمەت اۆتوموبيلىن ولشەمنەن اسىرىپ ورنالاستىرۋ، بەلگىلەمەگە قايشىلىق جاساپ كاسىپورىن، ءىسورىندار مەن جەكەلەردىڭ تارتۋ ەتكەن اۆتوموبيلىن قابىلداۋ ىستەرى تۋىلىپ تۇراتىن. زاۋياڭ قالالىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتى، باقىلاۋ كوميتەتى تاعى ءبىر دەلونى تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتتى: بەلگىلى ورىنداعى ءبىر قىزمەتكەر كوپ رەت ۇكىمەت ىستەرى ماي قۇيۋ كارتوچكاسىن پايدالانىپ جەكە اۆتوكولىككە 800 يۋاننان استام ماي قۇيعان.

ۇكىمەت اقشاسىنىڭ جالپىلىق سيپاتى بار، ءبىر تيىنىن دا الباتى جۇمساۋعا بولمايدى. قازىر زاۋياڭ قالاسىنداعى 500 دەن استام ۇكىمەت كولىگى تۇگەلدەي ۇكىمەت كولىگىن جالپىلىق باسقارۋ جۇيەسىنە ەنگىزىلدى، ءوتىنىش بەرۋ، تەكسەرىپ بەكىتۋ، ورنالاستىرۋ تۇگەلدەي ءبىر توراپ ارقىلى ءبىر جاقتى ەتىلىپ، تۇتاس بارىسى جاريالى بولدى. ماي قۇيۋ كارتوچكاسىن پايدالانۋدا ”ءبىر اۆتوموبيلگە ءبىر كارتوچكا بەكىتۋ، اۆتوموبيل مەن كارتوچكانى ۇشتاستىرۋ“ شاراسى قولدانىلدى، ءبىر كارتوچكامەن ءبىر اۆتوموبيلگە عانا ماي قۇيۋعا بولادى. ”ۇكىمەت كولىگىنە تاعى ورىن تۇراقتاندىرۋ جۇيەسى ورناتىلعان، تەكسەرىپ بەكىتتىرمەي تۇرىپ اۆتوكولىك ىستەتۋ، اۆتوكولىك ىستەتۋ ينفورماتسياسى ۇيلەسپەۋ سياقتى جاعدايلار بولسا، تۇعىر اۆتوماتتى ساقتاندىرادى“ دەدى زاۋياڭ قالالىق ورگان ىستەرىنە قىزمەت وتەۋ ورتالىعى ۇكىمەت اۆتوكولىگى بولىمشەسىنىڭ جاۋاپتىسى گاۋ شىجۇن.

سول كۇنى ليۋ فىڭ ۇكىمەت كولىگىمەن ءىس ءبىتىردى. ۇكىمەت اۆتوكولىگىن جان - جاقتى باسقارۋ تۇعرى ارقىلى وسى اۆتوكولىكتىڭ پايدالانىلۋىن تەكسەرىپ بەكىتۋ، اينالىم جاعدايى سياقتىلاردى كورۋگە بولادى. ”ۇكىمەت اۆتوكولىگى ۇكىمەت جۇمىسىنا جۇمسالادى، ۇكىمەت اۆتوكولىگى مەن جەكەنىڭ اۆتوكولىگى ايىرىلادى، بۇلاي ىستەۋ وتە جاقسى، كوڭىلىڭىز توق بولادى“ دەدى ليۋ فىڭ.

ستيل ماسەلەسى، ءمانى جاعىنان العاندا، پارتيالىلىق ماسەلەسى. پارتيالىلىقتىڭ كۇشتى - السىزدىگىن ولشەيتىن ءتۇبىرلى ولشەم جالپىلىق، جەكەلىك دەگەن ەكى سوزدە. بۇرىن كەيبىر پارتيالى كادرلار قاتەلەسىپ: ”ازىراق ماي جۇمساساق، ازىراق پايدا تۇسىرسەك ەشتەڭە ەتپەيدى“ دەپ قارايتىن. قازىر ولشەمنەن اسىپ كەتكەن كەڭسە ۇيلەرى بوساتىلدى، ۇكىمەت جۇمىسىمەن تاماقتانۋ قاتايتىلىپ، ۇكىمەت اقشاسىمەن ساياحاتتاۋ تەجەلدى... مەملەكەت پەن جەكەنىڭ شەكاراسى قالىڭ پارتيالى كادرلاردىڭ جۇرەگىندە شىن مانىندە ورنادى.

ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى زاۋياڭ قالاسى ۇقىق جۇرگىزۋ، ءتۇزىمدى اتقارۋ سياقتى جاقتارداعى پاكتىك حاۋىپ ـ قاتەرى تۇيىندەرىن ىشكەرىلەي تەكسەرىپ، ماسەلەنى رەتتەۋ ـ تۇزەتۋدى جەتەكشى ەتىپ، ءتارتىپ تەجەمىن كۇشەيتىپ، قالىڭ پارتيالى كادرلاردى ۇكىمەت پەن جەكەنىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ءبىر جاقتى ەتۋگە قۋزاپ، ۇكىمەت پەن جەكەنىڭ قاتىناسىن ايقىنداۋ بارىسىندا قاسيەتىن ايگىلەدى.

ۇكىمەت پەن جەكە ءىسى تارازىمەن ولشەنەدى، پاكتىك پەن قياناتشىلدىقتى انىقتاپ بەرەدى. ”جالپى پەن جەكەنىڭ شەكاراسىن ايقىن ايىرعاندا عانا، اشىق - جارقىن، بۇكپەسىز بولۋعا بولادى. جايسىزدىق تۋدىرعانداي بولسا دا، بۇقارا بۇعان رازى بولادى، كادرلار مەن بۇقارانىڭ قاتىناسى ونان ارى جاقىنداي تۇسەدى“ دەدى زاۋياڭ قالاسىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باستىعى زىڭ گاڭ.

”ءبىر عيمارات“ جاقىندىق پەن پاكتىكتى سەزىندىردى

شاڭحاي گۇيلين باقشاسىنىڭ شىعىس وڭتۇستىك بۇرىشىندا، كوك قاڭىلتاق كەرپىشتى شاعىن عيمارات بار.

بۇل ارا ءبىر مەزەت تاماقتانۋ ورنى بولعان ەدى، قازىر عىلمي زەرتتەۋ اۋىس - كۇيىسى، عىلمي ىستەر سالونىنا اينالدى. تايتان عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ نەگىزىن سالۋشى شيە يىڭبو ۇنەمى تەكسەرۋ - زەرتتەۋگە كەلگەن كادرلارمەن وسى شاعىن عيماراتتىڭ ”وتكەن ءومىرى“ تۋرالى اڭگىمەلەسىپ، ۇكىمەت پەن ساۋداگەرلەر اراسىنداعى مەيىرلى ىستەردى اڭگىمەلەدى.

2019 - جىلى 9 - ايدىڭ 26 - كۇنى سەرىكتەستىكتىڭ ۇجىمى عىلىم - تەحنيكا جاسامپازدىعى تاقتاسىنا جاۋاپ بەرۋ ناق مايدانىنان شىعىپ، تۇڭعىش رەت قاتاردان قاعىس قالدى. لاجىسىز قالعان كەزدە، شۇيحۇي رايونى عىلىم - تەحنيكا كوميتەتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كاسىپ سالاسىنىڭ مالىمەتىن الا كەلىپ: ”ءبىز ماسەلە تابۋعا كەلمەدىك، قيىن ماسەلەنى شەشۋگە كەلدىك“ دەدى. شۇيحۇي عىلىم - تەحنيكاعا قارجى قوسۋ توبى 50 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، كاسىپورىننىڭ دامۋىنا كومەكتەسۋگە ۋادە بەردى، تاعى ەكى بانكە قارىز كولەمىن 100 ميلليون يۋاننان اسىرۋعا ۋادە بەردى.

وسى ناقتى قولداۋلار تايتان عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ كەلەسى جىلى عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ قاقپاسىن ءساتتى اشۋىنا مۇمكىندىك جاسادى ءارى شيە يىڭبوعا ”جاقسى ساياسات دايىن تۇرعان قازىنا ەمەس، ىرىقتىلىقپەن جەتكىزىلەتىن كومەك“ ەكەندىگىن سەزىندىردى.

سەرىكتەستىك ۇلعايىپ، جاڭا قيىن ماسەلەلەر جارىققا شىقتى. كەيبىر تەحنيكالىق تىرەكتى كۇشتەر ءنومىر جيناۋدىڭ جەتەرسىزدىگىنەن ”شاڭحايدا قالۋ قيىن بولۋ“ ماسەلەسىنە ءدوپ كەلدى: جياڭشيلىق قىزمەتكەر گى ۋىنحۇي مەن ايەلى بالالارىنىڭ اۋىلىنا قايتۋىن ويلايدى، يىن ي - ۋەي نانجيڭدەگى بالا - شاعاسىمەن ءبىر ايدا ءبىر باس قوسادى... شيە يىڭبو ساسقالاقتاپ: ادامدى الىپ قالا الماساق، قايتىپ قانا جاڭالىق اشپاقپىز؟“ دەدى.

شۇيحۇي رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسى دارىندىلاردى ناپوسقا قوندىرۋ ساياساتىن ىرىقتىلىقپەن ۇيىنە بارىپ ءتۇسىندىردى، يىن ي ـ ۋي مەن گى ۋىنحۇي ”وڭىرلىك ارناۋلى سان“ ساياساتتىق شاراسىنا سۇيەنىپ ناپوستارىن ءساتتى قوندىردى. يىن ي - ۋي ناپوس داپتەرىن العان كۇنى قىزمەت ۇستەلىنە ارنايى ءبىر تەگەنە جاسىل اناناس قويىپ: ”مىنە، بۇل شىنايى تامىر تارتۋ“ دەدى.

ادامدى اسەرلەندىرەتىنى، سول كۇنى ءتۇن ورتاسىندا كەلگەن كومەك سۇراۋ تەلەفونى ەدى. 2019 ـ جىلى قىستىڭ ءبىر كەشىندە ءمالىم سەرىكتەستىك قىزمەتكەرىنىڭ جاڭا تۋعان نارەستەسىندە تۇتقيىل شۇعىل اۋرۋ پايدا بولادى. شيە يىڭبو قالالىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ دارىندىلار باسقارماسىنا تەلەفون جالعادى، تەلەفوننىڭ انا باسىنان: ”ساسقالاقتاما، مەن دەرەۋ سايكەستىرەمىن“ دەگەن جاۋاپ كەلدى.

كوپ وتپەي فۋدان بالالار اۋرۋحاناسى بالاعا جاسىل جول اشتى. سول ساتتە شيە يىڭبو ۇكىمەت پەن ساۋداگەرلەردىڭ ەتەنە، پاك قاتىناسى اراق ۇستەلىندە توستاعان سوعىستىرۋ ەمەس، قايتا شۇعىل، قيىن - قىستاۋ كەزدە جالعاۋعا بولاتىن ءنومىر ەكەنىن بىلەدى.

وسى جىلداردا شيە يىڭبو قوناق قابىلداۋعا شەبەر ەمەس ەدى، ال قول تەلەفونىنا كوپتەگەن ”تىكە جالعاۋ ارناۋلى لەنياسى“ ساقتالعان. ءمالى باسقارماسىنىڭ كادرلارى زاۆود، رايون باسشىلارىنىڭ قامبادا ساقتاۋ قيىن بولۋ ماسەلەسىن سايكەستىرىپ شەشۋىنە كومەكتەستى، قوناق شاقىرۋدىڭ قاجەتى جوق، جۇمىس بولسا كەز كەلگەن ۋاقىتتا تەلەفون سوعىپ، ماسەلەنى اۋەلگىسىندەي شەشىپ وتىردى.

كوزدى اشىپ - جۇمعانشا ۇستەلدەگى كاسىپ سالاسىنىڭ اق تىستى كىتابى باياۋ اشىلدى. بۇگىنگى تاڭدا شاعىن عيماراتتا ساپىرىلىسقان ادامنىڭ ورنىن عىلمي زەرتتەۋ اۋىس - كۇيىسى مەن زەرتتەۋ - تالقىلاۋ باستى. ۇكىمەتتىڭ اكەلگەنى قوناعاسى بەرۋ ەمەس، قايتا كاسىپ سالاسىنىڭ الدىڭعى لەكتىك ينفورماتسيا مالىمەتى بولدى. مۇنداعى ديالوگ پەن قول الىسۋ ۇقساس ءبىر قاعيدانى تۇسىندىرەدى: پاك بولساڭ، زەيىن - زەردەڭ شاشىرامايدى، وزگەلەرمەن جاقىن وتسەڭ، كۇش - قۋاتىڭ مىعىم بولماق.

ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ قارساڭىندا شاڭحاي قالاسى ۇيرەنۋ - تەكسەرۋ، وزگەرتۋ قىزمەتىن ءبىر تۇلعالاندىرىپ ىلگەرىلەتىپ، شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىردى، قالالىق پارتكوم مەن قالالىق ۇكىمەت «جاڭا ءداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋ جونىندەگى ءبىرقانشا شارانى» باسىپ تاراتىپ، كاسىپورىندارعا تيىمدىلىك جاسايتىن 26 ءتۇرلى شارانى العا قويدى.

”ءبىز حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ ’سىرلاس ادامى‘، كاسىپورىندارعا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ ’ۇگىتشىسى‘ جانە جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ’قىزمەت وتەۋشىسى‘ بولۋىمىز كەرەك“ دەدى شاڭحاي قالالىق ۇكىمەت باس حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى، قالالىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى گۋ جۇن.

حۋاڭپۋ وزەنىنىڭ بويىندا سالقىن سامال ەسىپ، تايتان عىلىم - تەحنيكاسى سياقتى كوپتەگەن كاسىپورىن جاڭالىق اشۋ ارمانىن ارقالاپ، ورنىقتى تامىر تارتىپ، بىرتىندەپ ءوسىپ - جەتىلدى.

”ءبىر كەستەدەن“ جالعاندىق پەن شىنايىلىقتى انىق اڭعارۋ

تاڭعى ساعات 7 دە گانسۋ ولكەسى گاۋلان اۋدانى شۇيفۋ قالاشىعى شاگاڭ قىستاعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جي يامەي ەرتەمەن ەلەكترلى ۆەلوسيپەدكە ءمىنىپ، جالعىز تۇراتىن قارت گۇڭ داراڭعا ءدارى جەتكىزىپ بەردى. وسىدان كەيىن ول اسىعىس - ۇسىگىس قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ ارت جاعىنداعى ەندى عانا رەتتەلگەن جەرگە بارىپ، قىستاق كادرلارىمەن بىرگە تامشىلاتىپ سۋارۋ تاسپاسىن توسەدى، وسىلاي بولعاندا قىستاقتاعى ”باقىت اسحاناسىن“ جاڭا كوكونىستەرمەن قامداۋعا كەپىلدىك ەتىلەدى.

”قىستاق تۇرعىندارى ناقتى پايداعا كەنەلسە بولعانى، قانشا قاربالاس بولساق تا، قۋانامىز. قازىر ورىستەتىلىپ جاتقان ۇيرەنۋ تاربيەسى ءبىزدىڭ ستيلدى دۇرىستاپ، ناقتى ىستەتۋگە ءمان بەرىپ، بۇقارا ءۇشىن كوبىرەك ناقتى ءىس ىستەپ بەرۋىمىزگە تۇرتكى بولدى“ دەدى جي يامەي.

نەگىزگى ساتى − بۇقاراعا قىزمەت وتەۋدىڭ ءبىرىنشى شەبى، ونىڭ قۇنى ناقتى ىستەۋدە. الايدا، بۇرىن قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ 2 ـ قاباتىنداعى جيىن زالىندا ۇنەمى كىسى بويىنداي ارحيۆ قورابى ءۇيىلىپ تۇراتىن، باسپا ماشيناسى مالىمەت كەستەسىن توقتاۋسىز باسىپ، باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ، باعالاۋ ماتەريالدارىن رەتتەۋگە ادامنىڭ مۇرساسى تيمەيتىن. ”ءبىر كۇن كەشكە دەيىن قاربالاستىققا ءتۇسىپ، شارشاپ ـ شالدىقساق تا، بۇقارا ناقتى ناتيجەنى كورە المايتىن“ دەدى جي يامەي.

فورماشىلدىقتى جونگە سالۋ نەگىزگى ساتىنىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتتى، گاۋلان اۋدانى ”ءبىر تىزىمدىك ارقىلى ۇقىق پەن جاۋاپكەرشىلىكتى باسقارۋدى“ اتقاردى. بۇگىنگى تاڭدا، شاگاڭ قىستاعى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ قىزمەت ۇستەلىندە بۋدا - بۋدا قاعازدىڭ ورنىن «گاۋلان اۋدانى نەگىزگى ساتى بۇقارالىق ءوزىن باسقارۋشى ۇيىمداردىڭ زاڭ بويىنشا مىندەت وتەۋ ىستەرى تىزىمدىگى» باستى.

حالىق اراسىنداعى داۋ - شاردى جاراستىرۋ، مادەنيەت، دەنە تاربيە، دەنە شىنىقتىرۋ قيمىلدارىن ۇيىمداستىرۋ، ورىستەتۋ، قاراستى كولەمدەگى مۇگەدەكتەر قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ... جي يامەي تىزىمدىكتى پاراقتاي وتىرىپ: ”مۇنىڭ بارلىعى ناقتى ىستەر، بارلىعى بۇقاراعا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن ناقتى ىستەر“ دەدى.

ول تاعى ىشكەرىلەي ءتۇسىندىرىپ: ”تىزىمدىكتە اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ، ساۋداگەر شاقىرىپ، قارجى ەنگىزۋ سياقتى 7 ءتۇرلى قىستاق دارەجەلى ورىن ارقالاۋعا ءتيىستى ەمەس ىستەر ايقىن بەلگىلەندى. وسى تىزىمدىك بولعاننان بەرى دالەلدەنگەن ىستەردىڭ %70 تەن استامى قىسقارتىلدى، بەلگى سالىنعان ىستەردەن 10 نان استامى ازايتىلدى، كوپشىلىك جەڭىلدەپ، ءتىپتى دە سەرپىندى بولدى!“

كۇن ساۋلەسى شاگاڭ قىستاعىنىڭ تەپ - تەگىس كاسىپ سالاسى جولىنا توگىلىپ تۇر، قىستاق تۇرعىنى نيۋ يوۋدۇڭ جول بويىنداعى توعاندا اعىپ جاتقان ءمولدىر سۋدان ءبىر ءىلىپ: ”سۋ شىركىن دەر كەزىندە كەلدى!“ دەدى. ونىڭ ارت جاعىندا جاپ - جاسىل ءبيداي اتىزدارى جالعاسىپ جاتىر.

2 جىلدىڭ الدىنداعى ساتكە قايىرىلا قارايىق، قىستاق پارتيا مۇشەلەرى جينالىسىندا 200 مۋ ”جاڭبىر سۋىنا سۇيەنەتىن اتىز“ قىزۋ تالقى تۇيىنىنە اينالدى. جەر ءتۇزىلىسى تەگىس، دىمقىلدىعى جاقسى، ءبىراق سۋارا الماساق، سۋدى تاسىپ جەتكىزە الماساق، ءونىم مولشەرى جوعارىلاماسا، قايتەمىز؟

”جەر بەدەرىنىڭ بيىك، الاسالىعىنان پايدالانىپ ناسوس پۋنكتىن سالىپ سۋارعانىمىز ارتىق!“ ساقا پارتيا مۇشەسى ياڭ حىڭيۇيدىڭ ۇسىنىسىن كوپشىلىك مويىندادى. اۋداننىڭ سۋ يگىلىگى ماماندارىمەن بايلانىس جاساپ، جۇمىس باسىندا بارلاۋ - ولشەۋ جۇرگىزدى، قۇرىلىس اترەتتەرىمەن ءبىر - بىرلەپ ۇشتاستى… جي يامەي باستاماشىلدىقپەن ىسكە كىرىسىپ، نىق قاداممەن العا ىلگەرىلەدى. بىرنەشە ايدان كەيىن 3 كيلومەتر سۋارۋ توعانى، 2.7 كيلومەتر كاسىپ سالاسى جولى نيۋ يوۋاننىڭ اتىزىنا تۇتاستى. وسى ”جاڭبىر سۋىنا سۇيەنەتىن اتىزدىڭ“ مۋ باسىندىق ءونىمى %30 كە تاياۋ جوعارىلاپ، شارۋالاردىڭ جىلدىق ورتاشا كىرىسىن 780 يۋان ارتتىردى.

قازىر گاۋلان اۋدانى ۇيرەنۋ تاربيەسىن تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، فورماشىلدىقتى جونگە سالىپ، نەگىزگى ساتىنىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋدە ورىن تەۋىپ وتىرعان پارىقتاردى شوعىرلى جونگە سالۋداعى كورنەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى ەتتى. شاگاڭ قىستاعىندا ءماجىلىس ازايدى، مالىمەت كەستەسى ازايدى، تەكسەرۋدى قارسى الۋ ازايدى، جي يامەي قىستاق كادرلارىن باستاپ ازاماتتىق ىستەر بويىنشا كومەكتەسۋ، ۋاكىلدىك رەتىندە ءبىتىرۋ، ءار ايدا بورىشتى مىندەت وتەۋ سياقتى قىزمەت وتەۋدى ورىستەتتى. ”مىندەتكە ىلەسۋدەن“ ”بۇقاراعا ىلەسۋگە“ دەيىن، ءىس تىندىرۋ جىگەرى اناعۇرلىم تاسقىنداپ، بۇقارانىڭ تۇرمىسى بارعان سايىن جايلى بولا ءتۇستى.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى