جازعى جيىن - تەرىن مەن جازعى ەگۋ قاتار كەلىپ، جازعى ەگىس جۇمىسى قاۋىرت جۇرگىزىلۋدە (جازعى جيىن - تەرىننىڭ قاۋىرت كەزىندە)

حىبەي ولكەسى شىجياجۋاڭ قالاسى لۋانچىڭ رايونى نانگاۋ اۋىلى جاڭجيايىڭ قىستاعىندا ءبيدايى ورىلىپ بولعان اتىزعا ەگىلگەن جۇگەرىنىڭ مايسالارى جاپ - جاسىل بولىپ كوتەرىلىپ شىقتى.

”ەگىس جۇمىسى ادامدى توسىپ تۇرمايدى، ءبيدايدى ورىپ بولعاننان كەيىن، ورنىنا جۇگەرى ەگۋمەن قاربالاس بولدىق. جاڭا تەحنيكا بولعاندىقتان، مول ءونىم الۋ نەگىزىمىز نىعايدى“ دەدى استىق ەگەتىن ءىرى وتباسىنىڭ مۇشەسى سۇي ۋەيجان.

جۇگەرىنىڭ بىرلىك ءونىمىن جوعارىلاتۋ نىساناسىن كوزدە ۇستاۋ نەگىزىندە، بيىل سۇي ۋەيجان 100 مۋ جەرگە سولدى كەڭ الىپ ءجيى ەگۋ تەحنيكاسىن قولداندى. زەردەلى سەلكاعا بەيدوۋ جول نۇسقاۋ جۇيەسى ورناتىلىپ، ەگۋ كەزىندە ءتۇپ ارالىعى اۆتوماتتى تۇردە دالمە - ءدال رەتتەلدى، تۇقىم سەبۋ، نەگىزگى تىڭايتقىش بەرۋ، تامشىلاتىپ سۋارۋ بەلدەۋىن توسەۋ ءبىر جولدا ورىندالدى. تۇقىم سەبىلگەن سوڭ ۋاعىندا سۋارىلدى، ءبىر مۋ جەرگە 6000 تۇپتەن استام جۇگەرى ەگىلىپ، مايسا تەگىس كوكتەدى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ − اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى ءىرى ولكەلەردىڭ، استىق وندىرىسىندەگى ءىرى ولكەلەردىڭ ساياسي جاۋاپكەرشىلىگى“، ”اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسى مەن جابدىق تىرەگىن كۇشەيتىپ، استىق پەن ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ءوندىرىلۋىن ورنىقتىرۋعا، قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك“. جەر - جەر، تاراۋلار باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جازعى جيىن - تەرىن، جازعى ەگۋ، جازعى باپتاۋدى تيتتەي دە بوساڭسىماي ويداعىداي يگەرىپ، جازعى استىقتان مول ءونىم الۋعا كۇش سالىپ، كۇزگى استىق ءوندىرىسىنىڭ نەگىزىن جاپپاي بەكەمدەپ، تۇتاس جىلداعى استىق ءوندىرىسىنىڭ نىسانالارىن، مىندەتتەرىن ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.

ەڭ جاڭا ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، قازىر بۇكىل ەل بويىنشا جازعى استىقتىڭ 90 پايىزدان استامى جينالىپ، كۇزدىك ءبيدايدى كەڭ كولەمدە جيناۋ نەگىزىنەن اقىرلاسقان، ءبيداي جيناۋدىڭ نەگىزگى شايقاس مايدانى شينجياڭ، گانسۋعا ويىسقان، حۋاڭحى، حۋايحى، حايحى وڭىرلەرىندە جازعى وراق پەن جازعى ەگۋ جۇمىسى قاتار جۇرگىزىلگەن؛ بۇكىل ەل بويىنشا جازعى استىق ەگۋ قارقىنى 80 پايىزعا تاياعان، مۇنىڭ ىشىندە جازدىق جۇگەرىنىڭ، ورتا مەزگىلدە پىساتىن كۇرىشتىڭ 90 پايىزى ەگىلگەن، جازدىق سويا بۇرشاقتىڭ ەگىلۋى 70 پايىزدان اسقان، قوس ماۋسىمدى كەش پىساتىن كۇرىشتىڭ مايساسى مەجەمەن 7 - ايدىڭ ورتا شەنىندە كوشىرىلە باستايدى.

”ءبيداي ەكپەشىلىگىنىڭ قاربالاستىعى كوپ، ورعان سوڭ كەپتىرۋ، جيناۋ كەرەك“. بيىل جازعى جيىن - تەرىن كەزىندە بۇكىل ەل بويىنشا 800 مىڭنان استام كومباين ىسكە قوسىلدى، مۇنىڭ ىشىندە رايون اتتاپ جۇمىس ىستەگەندەرى 200 مىڭنان استى؛ ءبىر كومبايننىڭ كۇندىك ورتاشا ورۋ كولەمى 80 مۋ بولىپ، ونىمدىلىگى 5 جىلدىڭ الدىنداعىدان %30 جوعارىلاپ، ءبيداي ورۋدىڭ جالپى قارقىنى جىلداعىدان 2 - 3 كۇن تەزدەدى.

”4 مينۋتقا جەتپەيتىن ۋاقىتتا ءبىر مۋ جەردى ورۋعا بولادى“، ”ەڭ ءتيىمدى جولدى اۆتوماتتى جوبالايدى، قايتالاپ ورمايدى، قاعىس قالدىرمايدى“... جازعى جيىن - تەرىندى ماشينالاندىرۋدىڭ، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىن زەردەلىلەندىرۋدىڭ استارىندا ءار جاقتىڭ كۇش بىرىكتىرىپ دەمەۋى جاتىر.

قىزمەت وتەۋگە نازار سالساق، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە اۋىل - قىستاق مينيسترلىگى اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارىمەن جۇمىس جۇرگىزۋگە قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ ءۇشىن، كوپ تاراۋمەن الدىن الا بايلانىس جاساپ، ءتۇيىلىستىرىپ، رايون اتتاپ قاتىناۋ، مايمەن قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋدى الدىن الا ورىندادى؛ ءبيداي ورۋداعى ءتۇيىندى ولكەلەردە، 3900 دەن استام وڭىرلىك اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارى قوعامدانعان قىزمەت وتەۋ ورتالىعى، 2000 نان استام وڭىرلىك اۋىل شارۋاشىلىعى شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ جانە اپاتتان قۇتقارۋ ورتالىعى، 6900 دەن استام اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارى شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ اترەتى شۇعىل توتەپ بەرۋگە دەر كەزىندە ءۇن قوستى.

قارجىعا نازار سالساق، جازعى استىقتان مول ءونىم الۋعا دەم بەرۋ ءۇشىن، جۇڭگو اۋىل شارۋاشىلىق بانكەسى نازاردى استىق وندىرەتىن 13 نەگىزگى ولكەگە شوعىرلاندىرىپ، استىققا فينانستىق قىزمەت وتەۋ جوباسىن جاساپ، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىنا قىزمەت وتەۋ ۇيىمدارى مەن استىق ەگەتىن ءىرى وتباسىلاردىڭ جوعارى دەڭگەيلى اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىن ساتىپ الۋىنا قولداۋ كورسەتتى. جازعى جيىن - تەرىننەن بەرى اۋىل شارۋاشىلىق بانكەسى استىق جانە ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋ سالاسىنا جيىنى 70 ميلليارد يۋاننان استام قارىز اقشا بەردى.

ونىمدىلىككە نازار سالساق، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىنىڭ ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ، جاڭالاۋ، شوفەرلەردىڭ ساپاسىن جوعارىلاتۋ، ەگىمشىلىك تەحنيكاسىن ساپالىلاندىرۋ سياقتى شارالاردىڭ ارقاسىندا، نەگىزگى ءبيداي ءوندىرىس وڭىرلەرىنىڭ كومباينمەن ورۋداعى زياندالۋ شاماسى جىل سايىن تومەندەدى، مەجەمەن بيىل بۇكىل ەل بويىنشا ءبيدايدى كومباينمەن ورۋداعى زياندالۋ شاماسى %1 ىشىندە تىزگىندەلمەك. جيناۋ، ساقتاۋ بۋىندارىندا جەر - جەر جوعارى ولشەمدى استىق قامباسىن سالۋ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ارقىلى زياندى ونان ارى ازايتتى.

استىق ءوندىرىسى قاۋىرت ىلگەرىلەپ، جازعى سۋارۋ، جازعى باپتاۋ قاۋىرت جۇرگىزىلدى.

شانشي ولكەسى ۋەينان قالاسىنىڭ دۇڭلەي دەگەن جەرىندەگى حۋاڭحى وزەنىنەن سۋ تارتۋ سۋارمالى رايونىنىڭ توعان جۇيەسىن بويلاپ جۇردىك، حۋاڭحى وزەنىنىڭ كىلكىگەن سۋى اتىزعا كىرىپ جاتىر. دۇڭلەي حۋاڭحى وزەنىنەن سۋ تارتۋ سۋارمالى رايونى 6 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ ماشينامەن سۋ باستاپ، 280 مىڭ مۋ - رەت اتىزدى سۋاردى، جازدىق جۇگەرىنىڭ جارىمىنان استامى سۋارىلدى. ”ءدال جازعى جۇگەرىنىڭ كوكتەۋ مەزگىلى، شارۋالاردىڭ سۋدان پايدالانۋ قاجەتى ارتتى. ءبىز عىلمي تەڭگەرىپ، قاۋىرت كەزگە شوعىرلاندىرماي سۋارۋعا ۇيىمداستىرىپ، سۋدىڭ اتىزعا جەتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتىك“ دەدى دۇڭلەي حۋاڭحى وزەنىنەن سۋ تارتۋ ينجەنەرياسى باسقارۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى لي حۋانشين.

قازىر بۇكىل ەل بويىنشا جازعى سۋارۋ تارتىپپەن ورىستەتىلۋدە. سۋ يگىلىگى مينيسترلىگى قۋاڭشىلىق پەن سۋ باسۋدان بىرگە ساقتانۋعا، بىرگە جونگە سالۋعا تاباندى بولىپ، ەرتە ورنالاستىرىپ، سۋ قاينارىن ءبىر تۇتاس جايعاستىرۋدى جانە باسقارۋدى كۇشەيتىپ، سۋارۋ، سۋ ىعىستىرۋ قۇرىلعىلارىنداعى ولقىلىقتاردى جەدەل تولىقتاپ، داقىلداردىڭ ءوسۋ مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىگىنە ساي، عىلمي سۋارۋ جانە ەگىس اتىزدارىن باسقان سۋدى ىعىستىرۋ، سۋ باسۋدى ازايتۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، جازعى جيىن - تەرىنگە بەرىك قامتاماسىزدىق ازىرلەدى.

جازعى باپتاپ - باسقارۋعا جاپپاي قادام تاستاعاننان بەرى حۋنان ولكەسى يۋانجياڭ قالاسى ساۋۋەي قالاشىعى شاڭفاڭتوۋ قىستاعىنداعى استىق ەگەتىن ءىرى وتباسىنىڭ مۇشەسى جوۋ بو قالالىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مەكەمەسى جىبەرگەن قۇرت جاعدايىن ولشەۋ مالىمەتىن تاپسىرىپ الدى. وندا: ”كۇرىش جاسىل قۇرتى، كۇرىش ءبيتى، بەدەرلەنىپ قۋراۋ دەرتى سياقتىلاردان ساقتانۋعا نازار اۋدارىڭىزدار“ دەلىنىپتى. جوعارى ولشەمدى ەگىس اتىزىنىڭ جانىندا تۇرعان ول قول تەلەفونمەن زەردەلى سۋارۋدى باستادى، 400 مۋدان استام كۇرىش اتىزىنا الدىن الا سۋ جىبەرىلىپ، كۇرىش اتىزىن باسقارۋ، قورعاۋ ونىمدىلىگىن كۇشەيتتى.

وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە دەيىن، بولەك - بولەك استىق اتىزدارىندا قۇنارلى اتىز، ساپالى تۇقىم، جاقسى ماشينا - جابدىق، تاماشا ءادىس - امال سىندى ”تورتتە جاقسى بولۋ“ توعىسىپ، مول ءونىم كارتيناسى مۇقيات كەستەلەنۋدە.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى