بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

شي جينپيڭ ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ ونەركاسىپ ـ ساۋدا باسشىلارى ماجىلىسىندە جازباشا لەكسيا جاسادى

2025.11.03 16:14     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 ـ ايدىڭ 31 ـ كۇنى كورەيانىڭ چيڭجوۋىنان بەرگەن حابارى (تىلشىلەر ياڭ يجۇن، جاڭ سان). جەرگىلىكتى ۋاقىت 10 ـ ايدىڭ 31 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ كورەيانىڭ چيڭجوۋىندا وتكىزىلگەن ازيا _ تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ ونەركاسىپ ـ ساۋدا باسشىلارى ماجىلىسىندە «ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ جەتەكشىلىك رولىن ساۋلەلەندىرىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىن، گۇلدەنۋىن بىرگە جەبەيىك» دەگەن تاقىرىپتا جازباشا لەكسيا جاسادى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: قازىر حالىقارالىق جاعدايدا وزگەرىس پەن بىلىقپالىق قاباتتاسىپ، دۇنيە جاڭا جول ايىرىعىندا تۇر، قالاي ءجۇرىپ، قالاي بەت الۋ دۇنيە ءجۇزىنىڭ بولاشاعىنا تەرەڭ ىقپال جاسايدى. تاراپتار كورەگەندىك پەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋدى ايگىلەپ، ازيا - تىنىق مۇحيت وڭىرىندەگى حالىقتىڭ تىلەگىنە ۇيلەسەتىن، تاريحتىڭ سىنىنان سۇرىنبەي وتە الاتىن تالعام جاساۋى كەرەك. تاريح بىزگە مىنانى ۇعىندىردى: ادامزاتتىڭ تاعدىرى بەينەت پەن زەينەتتى بىرگە وتكەرۋدە، زورەكەرلىك تەك سوعىس الاساپىراندىعى مەن اپات اكەلەدى، ادىلدىك، تۋراشىلدىق قانا دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن جەبەيتىن ماڭىزدى قامتاماسىزدىق؛ قارسىلاسۋ مەن تىرەسۋ تەك كىربەڭدىك پەن الاساپىراندىق اكەلەدى، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ عانا جۇرگەن سايىن داڭعىلدانا تۇسەتىن تۋرا جول؛ سىڭار جاقتىلىق تەك ءبولىنۋ مەن كەرى شەگىنۋ اكەلەدى، كوپ جاقتىلىق عانا الەمدىك سىن ـ سايىستارعا توتەپ بەرۋدەگى تابيعي تاڭداۋ.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو باستان ـ اياق قازىرگى حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ قورعاۋشىسى، ناعىز كوپ جاقتىلىقتى امالياتتا ايگىلەۋشى بولىپ كەلەدى. جۇڭگو جاق ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىن جانە الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن، الەمدىك باسقارۋ باستاماسىن ىركەس ـ تىركەس العا قويىپ، قازىرگى دۇنيە جۇزىندەگى كورنەكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە جۇڭگو اقىل ـ پاراساتى مەن جۇڭگو جوباسىن قوستى. كەلەر جىلى جۇڭگو 3 ـ رەت ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ وتاعاسى ەلى بولادى، ءارقايسى جاقپەن قول ۇستاسا وتىرىپ ازيا - تىنىق مۇحيت ورتاق تۇلعاسىن قۇرىپ، ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ، ءتىپتى، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىنا تىڭ قوزعاۋشى كۇش قوسۋدى ءۇمىت ەتەدى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋ تولقىنىنا توتەپ بەرۋ ءۇشىن قۇرىلعان، ساۋدا مەن قارجى قوسۋدىڭ ەركىن، قولايلى بولۋىن جەبەۋدى، ەكونوميكانىڭ ارتۋى مەن گۇلدەنۋىن قولداۋدى نىسانا، باس ماقسات ەتەدى. تاراپتار اۋەلگى ماقساتتى قايتا ەسكە الىپ، اناعۇرلىم ومىرشەڭ كۇشكە جانە سەرپىمدىلىككە يە ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرى سەلبەستىگى ارقىلى دۇنيە جۇزىنە كورنەكتى ۇلەس قوسۋعا ءتيىس.

ءبىرىنشى، بەيبىتشىلىكتى، ورنىقتىلىقتى باستاماشىلدىقپەن قورعاۋ كەرەك. ءار ەلدىڭ مەيلى ۇلكەن ـ كىشى، كۇشتى ـ ءالسىز، كەدەي ـ باي بولۋىنا قاراماي تۇگەلدەي حالىقارالىق ىستەرگە تەڭ تۇرعىدا قاتىناسۋ ۇقىعى بولۋىنا تاباندى بولۋ كەرەك. ورتاق، جالپىلىق، سەلبەسەتىن، باياندى حاۋىپسىزدىك كوزقاراسىنا تاباندى بولىپ، الاۋىزدىقتار مەن تالاس ـ تارتىستاردى تىلدەسۋ، كەڭەسۋ ارقىلى شەشۋ كەرەك.

ەكىنشى، ەسىك اشۋدى، توعىسۋدى باستاماشىلدىقپەن اتقارۋ كەرەك. دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىن وزەك، ەرەجەنى نەگىز ەتكەن كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن تاباندىلىقپەن قورعاپ، ىنتىماقتى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، الەمدىك كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ ورنىقتى، ىركىلىسسىز بولۋىن قورعاپ، وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ ءبىر تۇلعالانۋىن جانە ازيا - تىنىق مۇحيت ەركىن ساۋدا رايونى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىنا ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرى كۇشىن قوسۋ كەرەك.

ءۇشىنشى، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە باستاماشىلدىقپەن تاباندى بولۋ كەرەك. جاراسىمدى بولۋمەن بىرگە، ءوز ەرەكشەلىگىن ساقتاۋ ۇستانىمىن ۇستانىپ، ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق تۇلعالارىنىڭ الۋان تۇرلىلىگى كورنەكتى بولۋ ەرەكشەلىگىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، باسىمدىقتار ارقىلى ءبىرىن ـ ءبىرى تولىقتاۋدى جەبەپ، ازيا - تىنىق مۇحيت سەلبەستىگى بالكۇلشەسىن بىرگە ۇلكەيتىپ، ءار ەلدىڭ ءبىرىن ـ ءبىرى تابىسقا جەتكىزەتىن، بىرگە داميتىن سەلبەستىك جاعدايىن قالىپتاستىرۋ كەرەك.

ءتورتىنشى، جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى بولۋدى باستاماشىلدىقپەن جەبەۋ كەرەك. ادامدى نەگىز ەتۋگە تاباندى بولىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ 2030 ـ جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋ كەڭەستىك ءتارتىبىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەكونوميكالىق تۇلعالاردى قولداۋدى كۇشەيتىپ، دامۋ جىلعاسىن اناعۇرلىم ويداعىداي تولتىرىپ، حالىقتىڭ قۇت ـ ىرىسىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، ازيا - تىنىق مۇحيت وڭىرىندەگى جالپى حالىقتىڭ بىرگە بايۋىن جەبەۋ كەرەك.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: تالاي جىلدان بەرى جۇڭگو ۇزدىكسىز دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىنا باستى ۇلەس قوسۋشى بولىپ كەلەدى. ”14 ـ بەسجىلدىق“ كەزىندە جۇڭگو ەكونوميكاسى %5.5 اينالاسىندا ورتاشا ارتۋ قارقىنىن جۇزەگە اسىردى، الەمدىك ەكونوميكانىڭ ارتۋىنا قوسقان ۇلەسى %30 اينالاسىندا ورنىقتى بولدى. جۇڭگو — مەملەكەت دارەجەلى حالىقارالىق يمپورت كورمەسىن وتكىزگەن، بۇكىل دۇنيە جۇزىنە بازاردى ۇزدىكسىز اشىق ۇستاعان بىردەن ـ ءبىر وركەندەپ كەلە جاتقان ەل، بازار ءورىسى كەڭ، جەتىلۋ مەجەسى جاقسى، دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسىنا اناعۇرلىم كوپ دامۋ ورايىن ازىرلەي الادى؛ جۇڭگو ءتۇرلى مەنشىكتەگى كاسىپورىنداردىڭ ءادىل باسەكەسىن، باسەكەلەسە دامۋىن جەبەيدى، شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋدىڭ تەرىس اداقتاماسىن 29 تۇرگە ازايتتى، جاساۋ كاسىبى سالاسىندا ”شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىنە شەكتەمە قويماۋدى“ جۇزەگە اسىردى، قىزمەت وتەۋ كاسىبىندە ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز كەڭەيتتى، دۇنيە ءجۇزى مويىنداعان ەڭ حاۋىپسىز ەلدەردىڭ ءبىرى، دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسىنا تاماشا ساۋدا ورتاسىن ازىرلەي الادى؛ جۇڭگو بولاشاق كاسىپ سالالارىن بەلسەنە دامىتىپ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىن زورايتىپ، ءداستۇرلى كاسىپ سالالارىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، جاسىلدانۋدى، سيفرلانۋدى، زەردەلىلەنۋدى جەدەل دامىتىپ، جاڭالىق اشۋ پوتەنسيال ەنەرگياسىن ەكونوميكانىڭ قوزعالىس قۋاتىنا ۇزدىكسىز اينالدىرۋدا، دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسىنا كەڭ جاڭالىق اشۋ ساحناسىن ازىرلەي الادى؛ جۇڭگو كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن تومەندەتۋدى، لاستانۋدى ازايتۋدى، جاسىلدانۋدى كەڭەيتۋدى، ەكونوميكانى ارتتىرۋدى سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ۇلكەن قايتا تۋىندايتىن ەنەرگيا جۇيەسىن، ەڭ ۇلكەن، ەڭ كەمەلدى جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قۇرىپ، دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسىنا جاسىل ارتۋ شارت ـ جاعدايىن ازىرلەي الادى. جۇڭگو دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسىنىڭ قارجى قوسۋداعى ويداعىداي، حاۋىپسىز، جارامدى نىسانالى جەرى، جۇڭگومەن ساپارلاس بولۋ ورايمەن ساپارلاس بولعاندىق، جۇڭگوعا سەنۋ بولاشاققا سەنگەندىك، جۇڭگوعا قارجى قوسۋ بولاشاققا قارجى قوسقاندىق.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرى ونەركاسىپ ـ ساۋدا سالاسى — ءداۋىردىڭ باستاماشىسى، وزگەرىستىڭ ءورىس اشۋشىسى، اعىمنىڭ جەتەكشىسى. كوپشىلىكتىڭ ءورىس اشا العا ىلگەرىلەيتىن، ەسىك اشىپ جاڭالىق اشاتىن، قاجىماي ـ تالمايتىن كاسىپورىنشىلار رۋحىن ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرىپ، ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ ارتۋى مەن گۇلدەنۋىن بىرگە جەبەپ، ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرى مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ اناعۇرلىم جارقىن بولاشاعىن اشۋعا قۋاتتى بىرىككەن كۇش توپتاۋىن ءۇمىت ەتەمىن.

جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى