”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ورتاق بايۋدى جۇزەگە اسىرۋدا بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى“ (باس شۋجيدىڭ حالىقشىلدىق سۇيىسپەنشىلىگى)

”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ورتاق بايۋدى جۇزەگە اسىرۋدا بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى“. 2024 - جىلى 9 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك ۇلتتار ىنتىماعى العاباسارلىعى ماداقتاۋ - سيلاۋ جينالىسىندا وسىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى. ”15 - بەسجىلدىق“ جوبا ۇسىنىسىندا جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك دەپ ورتاعا قويىلدى.

ءار ۇلت حالقىنىڭ ءبىر ءۇيلى جانداي ەتەنە بولۋ − جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن، ءسوز جوق، جۇزەگە اسىرۋدىڭ ءتۇبىرلى كەپىلى. جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدان جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە، بىرگە اۋقاتتانۋدى جۇزەگە اسىرۋعا دەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ ”ءبىر ۇلتتىڭ دا قاعىس قالۋىنا بولمايدى“ دەپ تالاي رەت باسا دارىپتەدى.

”بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى“، جۇڭحۋا ۇلتى − ورتاق تۇلعا.

ەلىمىز ءبىر تۇتاس، كوپ ۇلتتى مەملەكەت. جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ − جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ ۇلت قىزمەتى مەن ۇلتتىق رايونداردىڭ ءتۇرلى قىزمەتتەرىنىڭ نەگىزگى جەلىسى.

2014 - جىلى 5 - ايدا ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى 2 - رەتكى اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن“ ايقىن العا قويدى. وسىدان كەيىن، باس شۋجي كوپتەگەن ورىندا جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋدىڭ تەرەڭ ءمانىن ىشكەرىلەي ءتۇسىندىردى.

2024 - جىلى 6 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ چيڭحايدا قىزمەت تەكسەرىپ، گولوسينيڭ ۇلتتىق ورتا مەكتەبىنە كەلدى.

”يدەيا - ساياسي نازاريا ساباعى تاياۋ زامان تاريحىن سويلەي مە؟“دەپ سۇرادى باس شۋجي.

وقىتۋشى - وقۋشىلار جابال جاۋاپ قايتارىپ: ”سويلەنەدى! اپيىن سوعىسى، شينحاي توڭكەرىسى، نانحۋ كولىندەگى قىزىل قايىق ءبارى سويلەنەدى“.

باس شۋجي شي جينپيڭ باس يزەپ قۇپتاپ: ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى مەكتەپتىڭ يدەيا - ساياسي ساباعىنىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى ەتۋ كەرەك“ دەدى.

بيىل 3 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ يۇنناندا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ءار ۇلت بۇقاراسىن جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن سانالىلىقپەن بەكەمدەۋگە جەتەكتەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ كەرەك“. 8 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ قىزمەت مالىمەتىن تىڭداعاندا، ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن اناعۇرلىم بەكەمدەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋدى“ تالاپ ەتتى.

”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى“ پارتيا ۋستاۆىنا ەنگىزىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شيزاڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنا، شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنا ەنگىزدى.

شي جينپيڭ جولداستى ۇيىتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، جەبەۋىندە، ءار ۇلت حالقى ءبىر اراعا باس قوسىپ، رۋحاني جاقتان ءبىر - بىرىنە ارقا سۇيەپ، جۇڭحۋا ۇلتى مۇراتتاستىعى اناعۇرلىم جوعارى، ۇيىستىرۋ قۋاتى اناعۇرلىم كۇشتى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاعا اينالدى.

− ”ءبىر ۇلتتىڭ دا قاعىس قالۋىنا بولمايدى“، ءار ۇلت بۇقاراسى بىرگە اۋقاتتانۋى كەرەك.

”جۇڭحۋا ۇلتى ءبىر ۇلكەن شاڭىراق، ءبىر ءۇيلى جان جاقسى تۇرمىس كەشىرۋى كەرەك“. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ − جالپى حالىق بىرگە اۋقاتتاناتىن وسىزامانداندىرۋ. دامۋ − ۇلتتىق رايوندارداعى ءتۇرلى ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ باس كىلتى.

2013 - جىلى 11 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ حۋنان ولكەسى شياڭشي تۋجيا - مياۋزۋ اۆتونوميالى وبلىسى حۋايۋان اۋدانى شىبادۇڭ قىستاعىندا قىزمەت تەكسەرگەندە، ”كەدەيلەردى دالمە - ءدال سۇيەمەلدەۋ“ ۇستانىمىن تۇڭعىش رەت العا قويدى؛ 2019 - جىلى 7 - ايدا باس شۋجي ىشكى موڭعۇلدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدا بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى“. بيىل 9 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعى نەگىزگى تاقىرىپتىق جەتىستىكتەر كورمەسىن ەكسكۋرسيالاعاندا بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”بىرگە اۋقاتتانۋ جولىندا باقىتتى، تاماشا تۇرمىستى ۇزدىكسىز جاراتۋ كەرەك“.

بۇل قايراتتاندىرۋ، جىگەرلەندىرۋ، ونان دا ماڭىزدىسى، ايبىندى ۋادە.

2021 - جىلى 2 - ايدا مەملەكەتتىك كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى قورىتىندىلاۋ، ماداقتاۋ - سيلاۋ ءماجىلىسى اشىلدى. سيلىق ساحناسىنا شىققاندا، سول كەزدە سىچۋان ولكەسى لياڭشان يزۋ اۆتونوميالى وبلىسى جاۋجۋە اۋدانى سانحى قىستاعىنىڭ ءبىرىنشى شۋجيى لي كاي تەبىرەنە باس شۋجي شي جينپيڭگە بىلاي دەدى: ”اۋىلداستار ءسىزدى قاتتى ساعىنادى، ماعان سىزگە ’كاساشا‘ (راقىمەت) دەپ تاعى ءبىر رەت ايتۋىمدى تاپسىردى“.

سانحى قىستاعى بۇرىن اۋىر كەدەي قىستاق بولاتىن. 2018 - جىلى كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ وسى اراعا كەلىپ، كادرلارمەن، بۇقارامەن بىرگە الاۋلاپ جانعان وتتى قورالاي وتىرىپ، كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلتۋ شارالارىن بىرگە قاراستىرعان بولاتىن. ءبىر جىلدان كەيىن قىستاق تۇرعىندارى تاۋ قويناۋىنان جاڭا قىستاققا كوشىپ كىردى. قازىر اۋىل - قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋ تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىلىپ، بۇرىنعى ”كەدەيلەر لاشىعى“ ”بايلاردىڭ اۋلاسىنا“ اينالدى.

ءار ۇلت حالقى بىرگە اۋقاتتانۋ جولىندا اعا - باۋىرداي ەتەنە بولىپ، ءبىر - بىرىنە قارايلاسىپ، شىعىس، باتىس بولىكتەردىڭ كەدەيلەردى باعىتتامالى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا سەلبەسىپ سۇيەمەلدەۋىنىڭ ”فۋجيان - نيڭشيا ۇلگىسى“ سياقتىلاردى قالىپتاستىرىپ، جان تەبىرەنتەرلىك ”تاۋ - تەڭىز سۇيىسپەنشىلىگىن“ بەينەلەدى، شيزاڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ بارىسىندا ادامدى اسەرلەندىرەتىن سانسىز اڭگىمەلەر قالدىرىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى سوتسياليستىك ءتۇزىمنىڭ ابزالدىلىعىن تولىق ايگىلەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىنىڭ مەيىرىن تولىق ايگىلەدى.

− ”ءبىر ۇلتتىڭ دا قاعىس قالۋىنا بولمايدى“، ءار ۇلت حالقى بىرگە كۇرەس جۇرگىزۋى كەرەك.

ۇلتتاردىڭ ىنتىماقتاسا العا باسۋى، بىرگە گۇلدەنىپ - كوركەيۋى − جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ جانى، كۇش - قۋاتى، ءۇمىتى.

جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ءىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدىڭ جاڭا جورىعىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ ”بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدىنىڭ“ تياناقتانىپ، تامىر تارتۋىن ۇزدىكسىز ءوزى جوبالاپ، ءوزى ىلگەرىلەتتى.

گۋاڭشيدىڭ ناننيڭ قالاسى لياڭچيڭ رايونىنداعى پانلۇڭ الەۋمەتتىك اۋماعى كوپ ۇلت شوعىرلى قونىستانعان الەۋمەتتىك اۋماق.

2023 - جىلى 12 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ وسى اراعا كەلىپ، كوپشىلىككە ىقىلاستى تۇردە بىلاي دەدى: ”ءار ۇلت حالقى ءبىر اسپاندى بىرگە كوتەرىپ، ءبىر اتىزدا بىرگە ەگىن سالىپ، ءبىر وزەن سۋىن بىرگە ءىشىپ، ءبىر مەكەندى بىرگە قۇردىڭىزدار“. ”جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدا بىردە - ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى“.

ۇزاقتان بەرى، باس شۋجي ءار ۇلت بۇقاراسىن ءتىپتى دە جاقسى تۇرمىسقا كەنەلتۋدى ەسىنەن شىعارمادى.

بيىل 3 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ گۇيجوۋدىڭ ليپيڭ اۋدانى جاۋشيڭ - دۇڭزۋ قىستاعىنا كەلىپ، اۋىلداستارعا: ”اۋىلداستاردىڭ باقىتتى تۇرمىسىنىڭ اناعۇرلىم بيىككە كوتەرىلىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى اناعۇرلىم جاقسى ىستەپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى اناعۇرلىم جاقسى قۇرىپ شىعۋىن ءۇمىت ەتەمىن“ دەدى.

كاسىپ سالاسى ارقىلى حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ، مادەنيەت - ساياحات ارقىلى حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ، ەكولوگيا ارقىلى حالىقتى بايىتۋ... بايلىقتى مال - مۇلىككە اينالدىرۋ، ەرەكشەلىكتەن ونىمدىلىككە قول جەتكىزىپ، تۇنىق سۋ مەن جاسىل تاۋدى باعالى بايلىققا اينالدىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭ نۇسقاعان بەتالىستى بويلاپ، ۇلتتىق رايوندار جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ماڭداي الدى مىندەتىن مىقتى يگەرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى ىنتىماعى ارقىلى جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى جەبەپ كەلەدى.