بريكس ەلدەرىنىڭ سەرىكتەستىك قاتىناسىن تەرەڭدەتىپ، اناعۇرلىم جارقىن بولاشاق اشايىق
2017.09.07 15:58 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
− بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ شيامىنداعى كەڭەسىنىڭ كەڭ كولەمدى ماجىلىسىندە سويلەنگەن ءسوز
(2017 - جىلى 4 - قىركۇيەك، شيامىن)
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى
شي جينپيڭ
قۇرمەتتى زۋما زۇڭتۇڭ،
قۇرمەتتى تەمەر زۇڭتۇڭ،
قۇرمەتتى پۋتين زۇڭتۇڭ،
قۇرمەتتى مودي زۇڭلي،
حانىمدار، مىرزالار، دوستار:
سىزدەرمەن تاعى دا ءديدارلاسقانىما قاتتى قۋانىشتىمىن. ەڭ اۋەلى، مەن جۇڭگو ۇكىمەتى مەن جۇڭگو حالقى اتىنان، كوپشىلىكتىڭ بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ شيامىنداعى كەڭەسىنە قاتىناسقاندىعىن قىزۋ قارسى الامىن. مەن سىزدەرمەن بىرگە، «بريكس ەلدەرىنىڭ سەرىكتەستىك قاتىناسىن تەرەڭدەتىپ، اناعۇرلىم جارقىن بولاشاق اشۋ» سىندى كەڭەس باستى تاقىرىبىن ارقاۋ ەتىپ، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگىنە قايىرىلا قاراپ، ونى قورىتىندىلاپ، بولاشاقتىق دامۋ جوباسىن جاساپ، سەلبەستىكتىڭ تىڭ جورىعىنا اتتانۋدى ءۇمىت ەتەمىن.
بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى شۇعىلالى 10 جىلدى باسىپ ءوتتى. 5 ەل ءبىر - بىرىمەن بۇكىلدەي شەكارالاسىپ كەتپەسە دە سەلبەسە وتىرىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ سىندى ورتاق نىسانامەن ءبىر ارنادا توعىستى.
ەرتەدەگى جۇڭگولىقتاردا «جولىن تاۋىپ دوستاسساڭ، مىڭ شاقىرىم الىستىق ەتپەيدى، مۇنداي دوستىق مىزعىماس بەرىك، بۇلجىماس بەكەم بولادى» دەگەن اتالى ءسوز بار. بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ قارقىندى دامۋىنىڭ شەشۋشى ءتۇيىنى سەلبەستىك جولىن ءدال تابا بىلگەندىگىندە. بۇل − ءوزارا قۇرمەت ەتۋ، ءوزارا قارايلاسۋ، قول ۇستاسىپ، ءوز ەلىنىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىمەن ءجۇرۋ؛ اشىق، سيىسىمدى بولۋ، سەلبەسە وتىرىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ رۋحىن ۇستانۋ، ەكونوميكا، ساياسي، گۋمانيتارلىق سەلبەستىكتى بۇلجىتپاي، تاباندىلىقپەن العا ىلگەرىلەتۋ؛ حالىقارالىق ادىلدىكتى، ادىلەتتى دارىپتەۋ، بازارى جاڭادان گۇلدەنگەن ەلدەرمەن جانە دامۋ ۇستىندەگى ەلدەرمەن ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، تاماشا سىرتقى ورتانى بىرگە سومداۋ.
اماليات مىنانى سىپاتتادى: بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى 5 ەلدىڭ دامۋىنىڭ ورتاق قاجەتىنە ۇيلەسەدى، تاريحتىڭ ۇلكەن بەتالىسىنا ساي كەلەدى. 5 ەلدىڭ مەملەكەت جاعدايى ۇقساماسا دا، ءبىراق ءبىزدىڭ سەرىكتەستىك قاتىناسقا، گۇلدەنىپ - كوركەيۋگە، دامۋعا دەگەن تالپىنىسىمىز ورتاق، بۇل ءبىزدىڭ پارىقتار مەن الاۋىزدىقتاردان اتتاپ ءوتىپ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە قۇلشىنۋىمىزعا مۇمكىندىك جاسايدى.
دۇنيە ءجۇزى اۋقىمىندا تەرەڭ دە كۇردەلى وزگەرىستەر تۋىلدى. ءدال وسىنداي جاعدايدا بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى ءتىپتى دە ماڭىزدى بولا ءتۇستى. 5 ەل حالقى ءبىزدىڭ قول ۇستاسا دامۋدى جەبەپ، حالىقتىڭ باق - ىرىسىن تاسىتۋىمىزدى ءۇمىت ەتەدى. حالىقارالىق قوعام ءبىزدىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن قورعاۋىمىزدى، بىرگە دامۋدى العا ىلگەرىلەتۋىمىزدى اڭسايدى. ءبىز كۇش ۇستىنە كۇش قوسىپ، بريكس ەلدەرىنىڭ سەرىكتەستىك قاتىناسىن تەرەڭدەتىپ، بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ ەكىنشى «التىن 10 جىلدىعىن» اشۋىمىز كەرەك.
ءبىرىنشى، ەكونوميكالىق جاقتاعى ناقتى سەلبەستىكتى العا ىلگەرىلەتۋگە كۇش سالۋ. ناقتى سەلبەستىك بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ ىرگە تاسى، ءبىز بۇل جاعىندا كورنەكتى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدىك. سونىمەن بىرگە، بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ كومەسكى كۇشىنىڭ ءالى دە تولىق اشىلماعاندىعىن دا كورە ءبىلۋىمىز ءتيىس. ساناققا قاراعاندا، 2016 - جىلى بريكس ەلدەرىنىڭ سىرتقا قوسقان قارجىسى 197 ميلليارد دوللارعا جەتكەن، ال وسى قارجىنىڭ ىشىندە 5 ەلدىڭ ءبىر - بىرىنە قوسقان قارجىسى نەبارى %5.7 عانا بولعان. بۇل 5 ەلدىڭ اراسىندا ءالى دە اسا كەڭ سەلبەستىك اياسىنىڭ بار ەكەنىن تۇسىندىرەدى.
ءبىز ەكونوميكالىق جاقتاعى ناقتى سەلبەستىك سىندى نەگىزگى جەلىنى مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ، اقشا، فينانس، ىقپالداستىق، باياندى دامۋ، جاڭالىق اشۋ جانە كاسىپ سالاسى سەلبەستىگى سياقتى سالالارداعى مۇددەلىك توعىسۋ تۇيىندەرىن ۇلعايتۋىمىز كەرەك. بيىل ءبىز «بريكس ەلدەرىنىڭ قىزمەت كورسەتۋ ساۋداسى سەلبەستىك باعدار كارتاسىن»، «بريكس ەلدەرىنىڭ قارجى قوسۋدى قولايلىلاندىرۋ باعدارلاماسىن»، «بريكس ەلدەرىنىڭ ەلەكتروندىق ساۋدا سەلبەستىك دارىپتەمەسىن»، «بريكس ەلدەرىنىڭ جاڭالىق اشۋ بويىنشا سەلبەستىك ارەكەت جوسپارىن»، «بريكس ەلدەرىنىڭ ونەركاسىپ سالاسىنداعى سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋ ارەكەت جوسپارىن» بەلگىلەدىك، جاڭا وركەندەتۋ بانكەسىنىڭ افريكا وڭىرلىك ورتالىعىن قۇردىق، بريكس ەلدەرىنىڭ ەلەكتروندىق وتكەل بويىنشا ۇلگى كورسەتۋ تورىن قۇرۋدى ۇيعاردىق، باجى، ەلەكتروندىق ساۋدا، ءوز اقشاسىمەن تاراتىلاتىن زايوم، ۇكىمەت پەن قوعامدىق كاپيتالدىڭ سەلبەستىگى، فينانس قۇرىلىمى مەن قىزمەت كورسەتۋدى جەلىدە ورنالاستىرۋ سياقتى جاقتاردا بەلسەندى ورتاق تانىمدارعا كەلدىك، ءارقايسى سالاداعى ناقتى سەلبەستىك ۇزدىكسىز مەحانيزمدەنىپ، ناقتىلانىپ، ساپاسى تىنباي جوعارىلادى.
وسى ورايدا مىنانى جاريالاي كەتپەكشىمىن: جۇڭگو بريكس ەلدەرىنىڭ ەكونوميكالىق، تەحنيكالىق سەلبەستىك، اۋىس - كۇيىس جوسپارى بويىنشا العاشقى توپتا 500 ميلليون يۋان قارجى دايىنداپ، ونى ەكونوميكا - ساۋدا سياقتى سالالارداعى ساياساتتىق اۋىس - كۇيىس پەن ناقتى سەلبەستىككە جۇمسايدى. جاڭا وركەندەتۋ بانكەسىنىڭ نىسان دايىندىق قورىنا 4 ميلليون دوللار قارجى شىعارىپ، بانكە كاسىبىنىڭ ىسكە قوسىلۋى مەن ۇزاق بولاشاقتىق دامۋىن قولدايدى. ءبىز ءارقايسى جاقتارمەن بىرگە قۇلشىنىپ، بۇرىنعى قول جەتكىزگەن تابىستار مەن ءبىر اۋىزدىلىققا كەلىسكەن ورتاق تانىمداردى تىڭعىلىقتى تياناقتاندىرىپ، قازىرگى بار مەحانيزمدى ويداعىداي ىسكە قوسىپ، جاڭا ونەركاسىپ توڭكەرىسى الا كەلگەن تاريحي ورايدى بىرگە يگەرىپ، ناقتىلى ىستەرمەن شۇعىلدانۋدىڭ، سەلبەستىك جاساسۋدىڭ جاڭا سالاسى، جاڭا فورماسى جونىندە بەلسەنە ىزدەنىس جاساپ، قارىم - قاتىناس دانەكەرىن كۇشەيتىپ، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىك مەحانيزمىنىڭ ورنىقتى قاداممەن، ۇزاق ۋاقىت رول اتقارۋىنا مۇمكىندىك جاساۋدى قالايمىز.
ەكىنشى، دامۋ ستراتەگياسىن تۇيىلىستىرۋگە كۇش سالۋ. 5 ەلدىڭ مەملەكەت جاعدايى ۇقساماسا دا دامۋ ساتىسى شامالاس، ۇقساس دامۋ نىساناسى بار، ەكونوميكالىق دامۋدىڭ جوتاعا ورمەلەپ، كەدەرگىدەن وتەتىن كەزەڭىنە قادام تاستادى. دامۋ ستراتەگياسىن ءتۇيىلىستىرۋدى كۇشەيتىپ، ءوز - ءوزىمىزدىڭ بايلىق، بازار، ەڭبەككۇش سياقتى جاقتارداعى سالىستىرمالى باسىمدىقتارىمىزدى ساۋلەلەندىرىپ، 5 ەلدىڭ ارتۋ كومەسكى كۇشى مەن 3 ميلليارد حالىقتىڭ جاسامپازدىق كۇشىن ساۋلەلەندىرىپ، جويقىن دامۋ اياسىن اشۋىمىز كەرەك.
ءبىز جالپى جاقتان جوسپارلاپ، ءىستىڭ تەتىگىن تاۋىپ، بىرگە اقىلداسۋ، بىرگە قۇرۋ، بىرگە يگىلىكتەنۋ پرينسيبىنە ساي، دامۋ ساياساتىنىڭ جانە الدىمەن ەسكەرىلەتىن سالالاردىڭ توعىسۋ تۇيىندەرىن قاراستىرىپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ ۇلكەن بازارى، اقشا، فينانستىڭ كەڭ كولەمدى اينالىمى، نەگىزدىك قۇرىلعىلاردىڭ كەڭ كولەمدى بايلانىسى نىساناسىنا ۇزدىكسىز قادام تاستاۋىمىز كەرەك. قۇرىلىمدىق سيپاتتى رەفورما، باياندى دامۋ سياقتى تۇرعىدان ىسكە كىرىسىپ، جاڭالىق اشۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ، كاسىپ سالاسى، ءوندىرىس قۋاتى سياقتى سالالارداعى مۇددەلىك توعىسۋ تۇيىندەرىن كەڭەيتىپ، تاجىريبە اۋىس - كۇيىسىن جاساسىپ، يگىلىگىن تەڭ كورىپ، ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋىمىزعا دەم بەرۋىمىز كەرەك. ارتۋ قارقىنى مەن ساپاسىنىڭ، ونىمدىلىكتىڭ قارىم - قاتىناسىن تىڭعىلىقتى ءبىر جايلى ەتىپ، 2030 - جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋدىڭ كۇن تارتىپتەرىن تياناقتاندىرۋدى وراي ەتىپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ، قورشاعان ورتانىڭ ونىمدىلىگىنىڭ سايكەستى بىرلىگىنە ۇمتىلىپ، بىرلەسىپ ارەكەتتەنۋىمىز، سيىسىمدىلىقپەن دامۋىمىز كەرەك.
ءۇشىنشى، حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ اناعۇرلىم ءادىل، ۇيلەسىمدى باعىتقا قاراي دامۋىن العا ىلگەرىلەتۋگە كۇش سالۋ. ءبىز 5 ەلدىڭ دۇنيە جۇزىمەن بايلانىسىمىزدىڭ ونان سايىن جيىلەۋى الەمدىك جونگە سالۋعا بەلسەنە ات سالىسۋىمىزدى وبيەكتيۆ جاقتان تالاپ ەتتى. ءبىز 5 ەل ات سالىسپاساق، كوپتەگەن كەلەلى، تىعىز - تاياڭ الەمدىك ماسەلەلەردىڭ ءونىمدى ءبىر جايلى ەتىلۋى قيىنعا سوعاتىن بولدى. وسىعان سايكەس، ءبىزدىڭ حالىقارالىق بەيبىتشىلىك پەن دامۋعا بايلانىستى ماسەلەلەردە بىرگە ءۇن قاتۋىمىز، بىرگە جوبا - جوسپار العا قويۋىمىز حالىقارالىق قوعامنىڭ ۇمىتىنە ساي كەلۋمەن بىرگە، ءوزىمىزدىڭ ورتاق مۇددەمىزدى قورعاۋىمىزعا دا پايدالى.
ءبىز كوپ تاراپتىلىقتى جانە حالىقارالىق قارىم - قاتىناستىڭ نەگىزگى ەرەجەسىن بۇلجىتپاي ۇستانىپ، جاڭاشا حالىقارالىق قارىم - قاتىناستى ورناتۋدى العا ىلگەرىلەتىپ، ءار ەلدىڭ دامۋىنا بەيبىت، ورنىقتى ورتا ازىرلەپ بەرۋىمىز كەرەك. اشىق، سيىسىمدى، جاپپاي ءتيىمدى، تەپە - تەڭ، بىردەي يگىلىككە كەنەلەتىن ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىن جەبەپ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرىپ، كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن قولداپ، قورعانىمپازدىققا قارسى تۇرۋىمىز كەرەك. دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن جونگە سالۋ رەفورماسىن العا ىلگەرىلەتىپ، بازارى جاڭادان گۇلدەنگەن ەلدەر مەن دامۋ ۇستىندەگى ەلدەردىڭ ۋاكىلدىك سيپاتى مەن سويلەۋ ۇقىعىن ارتتىرىپ، وڭتۇستىك پەن سولتۇستىكتىڭ دامۋىنداعى تەپە - تەڭدىكتىڭ ءبۇلىنۋىن ءبىر جايلى ەتۋدى، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىن جەبەۋدى تىڭ قوزعاۋشى كۇشپەن قامداۋىمىز كەرەك.
ءتورتىنشى، گۋمانيتارلىق، حالىقتىق اۋىس - كۇيىستى جەبەۋگە كۇش سالۋ. مەملەكەتتەر قاتىناسى حالىقتىڭ بارىس - كەلىسىمەن ساباقتاسىپ جاتادى. دوستىق پەن سەلبەستىكتىڭ بايتەرەگى تەك ۇقىپتاپ باعىپ - باپتاعاندا عانا جايقالا كوكتەيدى. 5 ەلدىڭ گۋمانيتارلىق قارىم - قاتىناسىن كۇشەيتىپ، سەرىكتەستىك قاتىناس ۇستانىمىن حالىقتىڭ كوكەيىنە تەرەڭ ۇيالاتۋ ۇزاق ۋاقىت دەن قويا ىستەۋگە ءتيىستى ءىس سانالادى. بۇل قىزمەت تىڭعىلىقتى جاقسى ىستەلسە، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى ومىرشەڭدىك كۇشىن ماڭگى ساقتايدى.
5 ەل باسشىسىنىڭ بريكس ەلدەرىنىڭ گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىسىن كۇشەيتۋ جونىنەن ءبىر اۋىزدىلىققا كەلىسكەن ماڭىزدى ورتاق تانىمدارىنىڭ رەالدىققا اينالعانىن كورىپ ايرىقشا قۋاندىم. بيىل 5 ەلدىڭ گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىسى، سەلبەستىگى جالپى بەتتىك ورىستەتىلىپ، سپورت جارىسى، كينو فەستيۆالى، مادەنيەت مەرەكەسى، ءداستۇرلى شيپاگەرلىك، دارىگەرلىك بويىنشا جوعارى دارەجەلىلەر كەڭەسى سياقتى باي مازمۇندى، تاماشا قيمىلدار وتكىزىلدى. ءبىزدىڭ تىزە قوسا نازار اۋدارۋىمىز بەن العا ىلگەرىلەتۋىمىزگە سايكەس، وسى قيمىلداردىڭ ۇدايىلانىپ، مەحانيزمدەنىپ، نەگىزگى ساتىعا ىشكەرىلەپ، قالىڭ جۇرتشىلىققا بەت الىپ، بارلىق گۇل شەشەك اتاتىن جالىندى دا جاندى جاعدايدىڭ سومدالۋىن ءۇمىت ەتەمىن.
كاسىپتەستەر!
وتكەن 10 جىل بريكس ەلدەرىنىڭ زەيىن - زەردەنى شوعىرلاندىرىپ، دامۋعا تالپىنعان 10 جىلى، سونداي - اق سەرىكتەستىك قاتىناستى قاجىماي - تالماي تەرەڭدەتكەن 10 جىلى بولىپ تابىلادى. بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ تاريحي بارىسىندا بۇل 10 جىل تەك قانا باستاما سانالادى. جىل باسىندا كاسىپتەستەرگە جولداعان حاتىمدا ايتقانىمداي، بولاشاققا نازار تاستاساق، بريكس ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى، ءسوز جوق، ونان سايىن داميدى، سونىمەن بىرگە حالىقارالىق ىستەردە اناعۇرلىم زور رول اتقاراتىن بولادى. ءبىز بىرگە قۇلشىنىپ، بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ شيامىندا تاعى دا جەلكەندى كەڭ جايىپ الىس ساپارعا اتتانۋىن جەبەپ، ەكىنشى «التىن 10 جىلدىڭ» قاقپاسىن ايقارا اشىپ، بريكس ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ 5 ەل حالقىنا باقىت جاراتۋىنا، ءار ەل حالقىن يگىلىككە كەنەلتۋىنە مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك!
كوپشىلىككە راقىمەت!
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
