شي جينپيڭ چيليدىڭ زۇڭتۇڭى بوريچپەن كەزدەستى

5 - ايدىڭ 14 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگو - لاتىن امەريكاسى تالقى مىنبەرىنىڭ 4 - كەزەكتى مينيستر دارەجەلىلەر ماجىلىسىنە قاتىناسۋ ءۇشىن جۇڭگوعا كەلگەن چيليدىڭ زۇڭتۇڭى بوريچپەن كەزدەستى.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى لي شياڭ تۇسىرگەن

«حالىق گازەتى»، 5 - ايدىڭ 14 - كۇنى، بەيجيڭ (ءتىلشى چىن شاڭۋىن). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 5 - ايدىڭ 14 - كۇنى تۇستەن بۇرىن بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگو - لاتىن امەريكاسى تالقى مىنبەرىنىڭ 4 - كەزەكتى مينيستر دارەجەلىلەر ماجىلىسىنە قاتىناسۋ ءۇشىن جۇڭگوعا كەلگەن چيليدىڭ زۇڭتۇڭى بوريچپەن كەزدەستى.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: بيىل − جۇڭگو مەن چيليدىڭ ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 55 جىلدىعى. 55 جىلدىڭ الدىندا ەكى ەلدىڭ اعا بۋىن باسشىلارى بيىكتە تۇرىپ الىستى بولجاپ، قىرعي قاباقتىق سوعىستىڭ تۇمانىن تالقانداپ، جاڭا جۇڭگونىڭ وڭتۇستىك امەريكا ەلدەرىمەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋىنىڭ باستاماسىن اشتى. جارتى عاسىردان استام ۋاقىتتان بەرى، حالىقارالىق جاعداي قالاي وزگەرسە دە، جۇڭگو ـ چيلي قارىم ـ قاتىناسى سىندى كەمە باستان ـ اياق تولقىن جارا العا ىلگەرىلەپ، جۇڭگونىڭ لاتىن امەريكاسىنداعى ەلدەرمەن قارىم ـ قاتىناسىنىڭ دامۋ اعىمىنا جەتەكشىلىك ەتتى. جۇڭگو مەن چيلي ەكى ەلدىڭ جان ـ جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ داۋىرلىك ءمانىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، جۇڭگو مەن لاتىن امەريكاسىنىڭ بىرگە دامۋ ۇلگىسىن، وڭتۇستىك ـ وڭتۇستىك سەلبەستىگىنىڭ ۇلگىسىن قالىپتاستىرىپ، ادامزاتتىڭ بەيبىتشىلىگى مەن العا باسۋ ىستەرىن بىرگە جەبەۋى كەرەك.

شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاق چيلي جاقپەن ساياسي سەنىمدىلىكتى بەكەمدەپ، ءوزارا قۇرمەت ەتۋگە، تەڭ تۇرعىدا مامىلە جاساۋعا، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولىپ، ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرىن اۋىستىرۋدى كۇشەيتىپ، ءبىر ـ ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە ساياتىن ماسەلەلەردە ءبىرىن ـ ءبىرى باتىل قولداپ، وزدەرىنىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋدى قالايدى. ەكى جاق ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ سەلبەستىك جوباسىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ەگىن، ورمان، مال، بالىق شارۋاشىلىعى، كاسىپ سالاسىنا قارجى قوسۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى، جاسىل كەن ونىمدەرى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، استرونوميا، ۇيەكتىك ءوڭىر، جاساندى زەردە، بيولوگيالىق ءدارى - دارمەك، سيفرلى ەكونوميكا سياقتى جاڭا ارتۋ تۇيىندەرىن جەتىلدىرۋى كەرەك. جۇڭگو جاق ءتىپتى دە كوپ جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ چيليگە بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋىن قولدايدى، چيليدىڭ ءتىپتى دە كوپ ساپالى ونىمدەرىنىڭ جۇڭگو بازارىنا كىرۋىن قارسى الادى. ەكى جاق وركەنيەتتەردىڭ ءوزارا ۇلگى الۋىن كۇشەيتىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، مادەنيەت، اقپارات قۇرالدارى، جاستار سياقتى اۋىس ـ كۇيىس قيمىلدارىن ويداعىداي ورىستەتىپ، ادامداردىڭ بارىس ـ كەلىسىنە قولايلىلىق جاساپ، ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزاق بولاشاقتىق دامۋىنا تاماشا قوعامدىق، حالىق رايى نەگىزىن قالاۋى كەرەك. قازىر حالىقارالىق جاعدايدا بىلىقپالىق تۋىلىپ، سىڭار جاقتىلىق، قورعانىمپازدىق اسقىنىپ، حالىقارالىق ەكونوميكا ـ ساۋدا تارتىبىنە اۋىر سوققى بولىپ وتىر. كوپ جاقتىلىق پەن ەركىن ساۋدانىڭ باتىل قورعاۋشىسى رەتىندە، جۇڭگو مەن چيلي كوپ جاقتى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ وڭتۇستىگىنىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋى كەرەك.

بوريچ مىنالاردى ءبىلدىردى: چيلي جۇڭگومەن قارىم - قاتىناسىنا وسكەلەڭ ءمان بەرەدى. جۇڭگو چيليدىڭ ەڭ ماڭىزدى ساۋدا سەرىگىنە اينالدى، ەكى جاقتىڭ سەلبەستىگى ەكى ەل حالقىنا باقىت جاراتتى. چيلي جاق ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن باتىل اتقارادى، جۇڭگو جاقپەن ساۋدا، قارجى قوسۋ، جاساندى زەردە سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى اناعۇرلىم كەڭەيتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرىپ، گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىستى جيىلەتىپ، چيلي - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ اناعۇرلىم كوپ ناقتى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى ءۇمىت ەتەدى. ءار ەل ەركىن ساۋدا مەن ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولۋى كەرەك، ساۋدا ءبىر ەلدىڭ جەكە مۇددەسىنە عانا قىزمەت ەتپەۋى كەرەك، ساۋدا سوعىسىن قوزعاۋدىڭ شىعار جولى جوق. چيلي جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە كوپ جاقتىلىقتى جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ بەدەلىن باتىل قورعاپ، الاۋىزدىقتاردى تىلدەسۋ ارقىلى شەشۋگە تاباندى بولىپ، حالىقارالىق ادىلدىك پەن تۋراشىلدىقتى بىرگە قورعاۋدى قالايدى.

ۋاڭ ي كەزدەسۋگە قاتىناستى.

بوريچ جۇڭگودا ساپاردا بولعان كەزدە، ەكى جاق ەكونوميكا، باسپا ءسوز، تەكسەرۋ ـ كارەنتيندەۋ، اقپارات قۇرالدارىنىڭ اقىل ـ پاراسات قويماسى سياقتى سالالارداعى كوپ ءتۇرلى ەكى جاقتى سەلبەستىك قۇجاتتارىنا قول قويدى.