شينجياڭ سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ۇلكەن ارناسىن جەدەل قۇردى (ەرلىكپەن العا ۇمتىلىپ، ”14 - بەسجىلدىقتىڭ“ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزەيىك)

جۇڭدا شىجيا (شينجياڭ) شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ تىكە تاراتۋ بولمەسىندە، 20 نەشە جۇرگىزۋشى قازاق ءتىلى، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى سياقتى كوپ ءتۇرلى تىلدە شەتەلدەگى توراپتاستارعا اسپازدىق جابدىقتارى، ءۇي ەلەكتر جابدىقتارى، اجارلاندىرۋ بۇيىمدارى سياقتى تاۋارلاردى تانىستىرۋدا.

جۇمىس باستاعان ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، جۇڭدا شىجياعا قاراستى ەل ءىشى - سىرتىنداعى نەگىزگى تاراتۋشىلار 100 دەن اسقان، سونداي - اق قازاقستاننىڭ كوپ جەرىندە تىكە تاراتۋ بولمەسى مەن كورمە زالى قۇرىلىپ، 24 ساعات توقتاۋسىز ساتۋ ءىسىن ورىستەتىپ، كۇندىك شەكارا اتتاعان ەلەكتروندىق ساۋدانىڭ ساتىلۋ سوماسى 500 - 600 مىڭ يۋان بولعان.

2022 - جىلى 7 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىپ، اشىق تيپتەگى ەكونوميكالىق تۇزىلىستە جاڭالىق اشىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ءىرى ارناسىن جەدەل ورناتىپ، حالىقارا، ەل ءىشى سىندى ەكى بازاردان، ەكى ءتۇرلى بايلىقتان اناعۇرلىم ويداعىداي پايدالانىپ، جاڭا دامۋ ارناسىنا بەلسەنە قىزمەت وتەۋ جانە توعىسۋ كەرەك“.

شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ”5 وتكەل 8 ەلگە تۇتاسقان، ءبىر جول ەۆروپا مەن ازيانى تۇتاستىرعان“ وزگەشە وڭىرلىك ابزالدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ۇلكەن ارناسىن جەدەل قۇرىپ، سالىستىرمالى توماعا - تۇيىق ىشكى قۇرلىقتان سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىنە اينالىپ، جاڭا ءداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ جاڭا تاراۋىن قۇلشىنا جازدى. نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، سەلبەستىك ارناسىن بەكەمدەدى.

الاتاۋ ساعاسى شەكارا وتكەلىندە زەردەلىلەنگەن 4 قۇراستىرۋ جەلىسى 24 ساعات جۇمىس ىستەپ، ءبىر كۇندەگى اۋىستىرىپ تيەۋ قۋاتى 2000 ولشەمدى ساندىقتان استى؛ الاتاۋ ساعاسى تەمىر جولدى جالپىلىق تەكسەرۋ الاڭىندا جابىق ءدالىز كوپىرى اۆتوماتتى تۇردە ۆاگوندارمەن ءتۇيىلىسىپ، زاتتاردى تەكسەردى، جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدەرى ەڭ تەز بولعاندا 15 مينۋتتا كەدەننەن وتەدى... ”شەكارا وتكەلىنىڭ كەدەننەن ءوتۋ ونىمدىلىگى جوعارى، جونەلتۋى ورنىقتى بولىپ، ۋاقىت پەن قامبادا ساقتاۋدىڭ وزىندىك قۇنى ۇنەمدەلدى“ دەدى الاتاۋ ساعاسى جيشۇنتۇڭ حالىقارالىق زات تاسىمالى ۋاكىلەتتىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرى جاڭ پيڭپيڭ.

”وتكەل ەكونوميكاسىنان“ ”توراپ ەكونوميكاسىنا“ قاراي بۇرىلىس جاسادى، الاتاۋ ساعاسى جالپىلىق قورعامالى باجى رايونى كەزەكشى پويەزدىڭ ابزالدىعىنا سۇيەنىپ، كاسىپ سالاسى ەكولوگيالىق شەڭبەرىن قۇردى، تىركەلگەن كاسىپورىنداردىڭ سانى ەڭ العاشقى 12 دەن كوبەيىپ، قازىر 280 نەشەگە جەتتى، بيىل 1 - توقساندا زات قابىلداۋ - جونەلتۋ مولشەرى 509 مىڭ 300 تونناعا جەتىپ، يمپورت - ەكسپورت ساۋدا قۇنى 9 ميلليارد 340 ميلليون يۋانعا جەتتى.

لانجوۋ - شينجياڭ تەمىر جولىن كەڭەيتىپ سالۋعا، جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدەرىن شوعىرلاندىرۋ ورتالىعى قۇرىلىسىنا، سونداي - اق شەكارا وتكەلدەرىنىڭ نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جاڭالاۋعا، جوعارىلاتۋعا بايلانىستى، شينجياڭ ارقىلى شەكارادان كىرىپ - شىعاتىن جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدەرى بۇكىل ەلدىڭ جارىمىنان استامىن ۇستادى. شينجياڭدا 119 ەكى جاقتى حالىقارالىق تاس جول تاسىمال جەلىسى اشىلدى، 10 كوپ جاقتى حالىقارالىق تاس جول جۇك تاسىمال جەلىسى اشىلدى، 216 مەملەكەتپەن جانە رايونمەن ساۋدا بارىس - كەلىسى بار.

تۇزىمدە جاڭالىق جاراتۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتتى.

جۇڭگو - قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعى ي - ۋ حالىقارالىق ساۋدا بازارىندا قازاقستاننىڭ ءبىر اۆتوكولىك يەسى جۇڭگو وندىرگەن ءبىر جەڭىل اۆتوكولىكتى تەكسەرۋگە جەتكىزىپ جاتىپتى، ”وسى ارادا جوندەلسە، باعاسى %40 كە تاياۋ تومەندەيدى“ دەدى ول.

”قورعامالى باجى جوندەۋى + كەدەننەن ءوتۋ قولايلىلىعى“ سىندى جاڭالىق اشۋ ۇلگىسى ورتا ازياداعى 5 ەلدىڭ جولاۋشىلار شوعىرىن ۇزدىكسىز باۋرادى، سەلبەستىك ورتالىعى بىرتىندەپ ەلىمىزدە وندىرىلگەن اۆتوكولىكتەردى شەتەلدە جوندەتۋدە الدىمەن تاڭدالاتىن بەكەتكە اينالىپ، توڭىرەكتەگى اۆتوكولىك بولشەكتەرى كاسىپ سالاسىنىڭ شوعىرلى دامۋىن جەبەدى.

”تاس جول شەكارا وتكەلى + قاراستى جەردە توتە قاتىناۋ“ ۇلگىسى رەفورماسى، ”شەتەلدىك اۆتوكولىكتەردىڭ كوپ شەكارا وتكەلىنەن ءوتۋىن ءوزارا مويىنداۋ“، ”ءىرى جابدىقتاردىڭ شەكارا اتتاپ بىرلەسىپ كەدەننەن ءوتۋى“... كوپ ءتۇرلى تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرى سىرتقى ساۋدا كاسىپ سالاسىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتتى.

شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ءۇرىمجى اۋماعى جالپىلىق قورعامالى باجى رايونىنىڭ ابزالدىعىنا سۇيەنىپ، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتى جاڭا كاسىپ كۇيىن كۇش سالا دامىتتى؛ قاشقار اۋماعى جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي اۋىل شارۋاشىلىق قوسالقى ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋ، توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك كاسىبىن دامىتتى؛ قورعاس اۋماعى ەرەكشەلىككە يە ءدارى - دارمەك، ەلەكتروندىق ينفورماتسيا، جاڭا ماتەريال سياقتى كاسىپ سالالارىن زورايتتى، كۇشەيتتى... ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ ساناعىنا قاراعاندا، 2024 - جىلى شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى 435 ميلليارد 110 ميلليون يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %21.8 ارتقان. بيىل الدىڭعى 4 ايدا شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %20.2 ارتتى.

ادامداردىڭ اۋىس - كۇيىسىن، بارىس - كەلىسىن جەدەلدەتىپ، ەسىك اشۋ تۇعىرىن ورناتتى.

بيىل 3 - ايدا قازاقستاندىق ءبىر ناۋقاس سول اياعى سىنعاندىقتان شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسىنە قاراستى 6 - شيپاحاناعا بارىپ ەمدەلدى، ”جۇڭگو شيپاگەرلەرىنىڭ تەحنيكاسى كەمەلدى ەكەن، وپەراتسيادان كەيىن تەز قالپىنا كەلدىم“ دەدى ول.

”ءبىز شينجياڭ حالىقارالىق ەمدەۋ ورتالىعى (شينجياڭ حالىقارالىق شيپاحاناسى) قۇرىلىسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋدەمىز، سول كەزدە ورتا ازياداعى ءار ەل ناۋقاستارىنىڭ شينجياڭعا كەلىپ ەمدەلۋىنە اناعۇرلىم جاقسى قىزمەت وتەيمىز“ دەدى شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسى پارتكومىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، مەكتەپ باستىعىنىڭ ورىنباسار ياڭ شينليڭ.

شينجياڭ جۇڭگوشا شيپاگەرلىك شيپاحاناسىمەن سەلبەسكەن وزبەكستان مەملەكەتتىك جاراقاتتانعان مۇشەنى تۇزەۋ جانە سۇيەك ءبولىمى مەديتسينا ورتالىعى جۇڭگوشا شيپاگەرلىك امبۋلاتورياسىن قۇرىپ، ناۋقاستاردىڭ قارسى الۋىنا يە بولدى.

شينجياڭنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇراتىن ەلدەرمەن اۋىس - كۇيىسى، سەلبەستىگى ۇزدىكسىز تەرەڭدەدى: ۆيزاسىز ءوتۋ سياقتى ساياساتتاردىڭ اتقارىلۋىنا ىلەسە، شينجياڭ شەكارا اتتاعان ساياحاتتىڭ قىزۋ ورلەۋىن قارسى الدى، 2024 - جىلى شينجياڭ ورتا ازيا ەلدەرىنەن كىرگەن ءبىر ميلليون 593 مىڭ 900 ادام - رەت ساياحاتشىنى قابىلدادى؛ مەجەمەن بيىل 6 - ايدىڭ سوڭىندا وتكىزىلەتىن 2025 (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋدا كورمەسى ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىك تۇعىرىن قۇرىپ، ورتا ازيا، افريكا سياقتى وڭىرلەردىڭ بازارلارىن ۇزدىكسىز اشادى...

”شينجياڭ سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ۇلكەن ارناسىن ۇزدىكسىز جەدەل قۇرىپ، ءتۇيىندى سىرتقا ەسىك اشۋ تۇعىرىن كۇشەيتىپ، توڭىرەكتەگى ەلدەرمەن ەكونوميكا - ساۋدا، قارجى قوسۋ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، ’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى‘ بىرگە قۇرۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە تىڭ دا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسادى“ دەدى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى