ليۋ جياۋىن: جايىلىم ەكولوگياسىن زور كۇشپەن قالپىنا كەلتىرىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنىڭ نەگىزىن بەكەمدەيمىز
2018.09.17 16:44 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋ ــ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى مىندەتى جانە نەگىزدىك تالابى، كورىكتى جۇڭگو قۇرۋدىڭ ماڭىزدى جولى. پارتيانىڭ 18 – قۇرىلتايىنان بەرى پارتيا ورتالىق كوميتەتى، مەملەكەتتىك كەڭەس ورمانشىلىققا جانە جايىلىمعا ايرىقشا ءمان بەردى، اسىرەسە جايىلىم ەكولوگياسىن قورعاۋدى، قۇرىلىستاندىرۋدى قولداۋ تەبىنىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى. جايىلىم ــ ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىك قالىتقىسى، ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋدىڭ جاپالى مىندەتى الىندا ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنداعى ماڭىزدى ساياسي جاۋاپكەرلىكتى ارقالاۋىمىز كەرەك.ءبىرىنشى، جايىلىم ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تولىق تانۋ كەرەك
(1) جايىلىم سالاسى ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىندا تۇلعالىق جاۋاپكەرلىك ارقالاپ وتىر. جايىلىم ەلىمىزدەگى اۋماعى ەڭ ۇلكەن قۇرىلىق ەكولوگيالىق جۇيەسى، مەملەكەت تەرريتورياسىنىڭ 5/2 بولەگىن شارپيدى، تەرى سياقتى بايتاق جەردى قورعاپ جانە نارلەندىرىپ وتىر. جايىلىم بوراننان ساقتاپ، قۇمدى ورنىقتىرۋ، سۋ قاينارىمەن قامداۋ، سۋ – توپىراقتى ساقتاۋ، شاڭ – توزاڭدى ءسىمىرۋ، وتتەگىن ءبولىپ شىعارۋ، كىليماتتى رەتتەۋ، ورتانى كورىكتەندىرۋ، وسىمدىكتەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن قورعاۋ سياقتى ماڭىزدى ەكولوگيالىق رول اتقارىپ وتىر. جايىلىم ــ حۋاڭحى وزەنى، چاڭجياڭ دارياسى سياقتى وزەن، داريالاردىڭ باستاۋ الاتىن جەرى، وراسان زور كومىرتەك قويماسى جانە حايۋانات پەن وسىمدىكتەردىڭ ماڭىزدى بايلىق قامباسى. سوندىقتان جايىلىم ەكولوگياسى جاعدايىنىڭ جاقسى، جامان بولۋى مەملەكەت جالپى تۇلعاسىنىڭ ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىگىنە تىكەلەي سايادى.
(2) جايىلىم ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ توتەنشە شۇعىل جۇمىس بولىپ وتىر. جالپى جاقتان قاراعاندا، ەلىمىزدىڭ جايىلىم ەكولوگياسىندا ءىشىنارالىق جاقسارۋ، جالپى جاقتان ناشارلاۋ بەتالىسىندا ءالى دە تۇبەگەيلى بۇرىلىس بولعان جوق، باسىم كوپ ساندى جايىلىمدا تۇرلىشە دارەجەدەگى ازۋ، قۇمايتتانۋ، تاستاقتانۋ، سورتاڭدانۋ قۇبىلىستارى ورىن تەۋىپ وتىر. بۇكىل ەلدەگى جايىلىمنىڭ ورتاشا ءشوپ ءتۇسىمى وتكەن عاسىردىڭ 80 – جىلدارىنداعىدان %30-20 ءتۇسىپ كەتتى. جايىلىمدا ۋىتتى، زياندى وسىمدىكتەر كوبەيدى، تىشقان، قۇرت سياقتىلاردىڭ زالالى ءجيى تۋىلۋدا. ءار ءتۇرلى يەلەپ الۋ ارەكەتىنىڭ سالدارىنان بۇكىل ەلدە جايىلىمنىڭ اۋماعى ءۇرتىس تارايدى، جىلدىق ازايۋ شاماسى 500 مىڭ گەكتار اينالاسىندا بولىپ وتىر، جايىلىم ەكولوگيالىق جۇيەسى ۇتىمدى شارالاردى قولدانىپ، بار كۇشپەن قورعاۋعا، قالپىنا كەلتىرۋگە مۇقتاج بولۋدا.
(3) جايىلىم ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ ــ جايىلىمى بار رايونداردىڭ ەكونوميكانى، قوعامدى دامىتۋىن جەبەۋدىڭ قاجەتى. تاماشا جايىلىم ەكولوگيالىق ورتاسى ــ جايىلىمى بار رايونداردىڭ ەكونوميكانى، قوعامدى دامىتۋىنىڭ ءتۇبىرلى كەپىلى. ەلىمىزدە از ۇلت حالىق سانىنىڭ %70 تەن استامى جايىلىمى بار رايونداردا تۇرمىس كەشىرەدى؛ ىشكى موڭعۇل، شينجياڭ، شيزاڭ، چيڭحاي، گانسۋ، سىچۋان سىندى جايىلىمى كوپ 6 ولكە، اۆتونوميالى رايونداعى شارۋالاردىڭ كىسى باسىندىق كىرىسى بۇكىل ەلدەگى ەگىنشىلەردىڭ كىسى باسىندىق كىرىسىنىڭ %84 ىندەي عانا؛ بۇكىل ەلدەگى 268 مال شارۋاشىلىق، جارتىلاي مال شارۋاشىلىق اۋدانىنىڭ ىشىندە مەملەكەتتىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەپ، كوركەيتۋىندەگى ءتۇيىندى اۋداندار %57 تى قۇرايدى. جايىلىم ــ مال شارۋاشىلىق رايوندارىنىڭ تىرشىلىگىنىڭ جانە دامۋىنىڭ ەڭ نەگىزدىك ءوندىرىس ماتەريالى، مال شارۋاشىلىق رايوندارىنىڭ ەكونوميكاسىن دامىتۋدا، كەدەيلەرىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدا، شەكارا رايونداعى از ۇلت رايوندارىنىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋدا تۇپتەپ كەلگەندە جايىلىمعا بارىنشا سۇيەنۋ، جايىلىم ەرەكشەلىگىندەگى ەكونوميكانى زور كۇشپەن دامىتۋ، ەكولوگيا مەن كاسىپ ۇشتاستىرىلعان دامۋ جولىمەن ءجۇرۋ كەرەك.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
