- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
جاسىل جەلەك جامىلعان شۇرايلى ولكە
− اۆتونوميالى رايون قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىنا وراي (8)
2015.09.21 10:42 كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى
ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنىڭ جەتەكتەۋىمەن، تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە «تاۋى جاسىل، سۋى ءمولدىر، اسپانى كوك، ادامدارى بەرەكەلى» سىندى اسا تاماشا كورىنىس جارىققا شىقتى؛ «بەس قۇرىلىستان» «كوك اسپان ينجەنەرياسىنا»، «قورشاعان ورتانى قورعاۋدى الدىمەن ەسكەرۋ، ەكولوگيالىق رايون قۇرۋدان» «ەكى باياندىلىققا» دەيىن بارلىعىندا دامۋ ارقاۋ ەتىلدى.
2015 - جىلى شينجياڭ دامۋىنىڭ «جارتى جىلدىق مالىمەتىندە» بۇكىل رايونىمىزدا GDPنىڭ ارتۋ جىلدامدىعىنىڭ %8.2كە جەتىپ، بۇكىل ەلدىڭ ورەسىنەن 1.2 پايىز جوعارى بولعانى، سونىمەن قاتار «لاستانۋ قيسىق سىزىعىنىڭ» ۇزدىكسىز ىلديلاپ، PM2.5 قويۋلىعىندا، 5 - توپتاعى سۋ ساپاسىنىڭ قيما بەت سالىستىرماسىندا تومەندەۋ جاعدايى جارىققا شىققانىن كورسەتتى.
شينجياڭ «شينجياڭدى ەڭ تازا جەرگە اينالدىرۋعا قۇلشىنۋ» نىساناسىنا قاراي ارشىندى قادام تاستاۋدا.
اۆتونوميالى رايون مەن قالا − ەكى دارەجەلى ورىن 5 جىلدا ءۇرىمجى اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋىن وڭاۋعا جالپى 45 ميلليارد400 ميلليون يۋان قارجى سالدى.
رەفورما جاسالىپ، ەسىك اشىلعاننان بەرى شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنداعى جەتىستىكتەر جالپى جۇرتتى جالت قاراتتى. ءبىراق ءىشىنارا وڭىرلەر قورشاعان ورتانىڭ كوتەرۋ قابىلەتىمەن ساناسپاي، تابيعاتتى تويىمسىزدىقپەن وپىرۋىنىڭ اۋىر زاردابىن تارتپاي قالعان جوق. ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە شينجياڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىك قالتقىسىن تەز قۇرىپ، تاۋ - وزەندەردىڭ كوركەم تابيعاتىنىڭ، شۇراتتاردىڭ ساقتالىپ قالۋىن قامتاماسىز ەتۋ كەرەكتىگى العا قويىلدى.
جاڭا تالاپ، جاڭا بورىش الدىندا شينجياڭ ءوز قابىلەتى مەن مۇمكىندىگىن قالاي كورسەتتى؟
2011 - جىلى قازان ايىندا ج ك پ اۆتونوميالى رايوندىق 8 - قۇرىلتايىندا بىلاي دەپ العا قويىلدى: قورشاعان ورتانى قورعاۋدى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ماڭداي الدى ورنىنا قويىپ، بارلىق اشۋ قۇرىلىسىندا «قورشاعان ورتانى قورعاۋدى الدىمەن ەسكەرۋگە، ەكولوگيالىق رايون قۇرۋعا»، ءسوز جوق، تاباندى بولىپ، «بايلىقتى باياندى اشۋ، ەكولوگيالىق ورتانى باياندى قورعاۋدى» باسشىلىققا الىپ، تاريحقا، حالىق بۇقاراسىنا، ۇرپاقتارعا، ءسوز جوق، جاۋاپتى بولۋ كەرەك.
2011 - جىلدىڭ اياعىندا شينجياڭ جاسىل GDP بويىنشا تەكسەرۋ سىناق ءتۇيىنىن بۇكىل ەل بويىنشا ەڭ الدىمەن العا قويىپ، تەكەس اۋدانى مەن موڭعۇلكۇرە اۋدانىندا ونەركاسىپتىڭ ارتۋ قۇنى جونىندەگى تەكسەرۋدى كۇشىنەن قالدىرىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ جانە گۇلدەندىرۋ كورسەتكىشى جونىندەگى تەكسەرۋدى كورنەكتىلەندىردى.
جاسىل دامۋدىڭ ورەسىن قالاي جوعارىلاتۋ كەرەك؟ دامۋ تاسىلىنە بۇرىلىس جاساۋدىڭ تەتىگى، ءسىرا، قايدا؟
2012 - جىلى پارتيانىڭ 18 - قۇرىلتايىندا ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى «بەستى ءبىر تۇلعالاندىرۋ» ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىلىپ، شينجياڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنا جول نۇسقالدى.
2013 - جىلى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن شينجياڭنىڭ تىرلىگىنە قاتىستى ۇلكەن ماسەلە ەتىپ، ەكى باياندىلىققا تاباندى بولىپ، جاسىل دامۋ، اينالمالى دامۋ جولىمەن ءجۇرىپ، ەكونوميكالىق دامۋ مەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى بىردەي اتقارىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى جۇزەگە اسىرۋعا قۇلشىنۋدى العا قويدى. قابا اۋدانىنداعى اشىلى مىس - نيكەل كەنى قورشاعان ورتانى قورعاۋ قۇرىلعىلارىنا بار كۇشپەن قارجى سالىپ، ونەركاسىپتە جاراقسىز سۋدىڭ شىعارىلماۋىن جۇزەگە اسىرىپ، جاراقسىز سۋدى جيناپ تازارتقان سوڭ گۇل - شوپتەردى سۋارىپ، بەتباق دالانى اۋدان قالاشىعىنىڭ ونەركاسىپ ساياحاتىنىڭ كورىنىس تۇيىنىنە اينالدىردى.
شىنتۋايتىندا، اشىلى مىس - نيكەل كەنىندە ەكولوگيالىق ورتانىڭ تۇزەلۋى شينجياڭدا ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ جۇمىسىنىڭ ىقشام كورىنىسى ەسەپتەلەدى. سوڭعى جىلدارى شينجياڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت كوزقاراسىن باستان - اياق عىلمي دامۋمەن ساباقتاستىرىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىنىڭ ارەكەتىنە ءسىڭىردى، سونىڭ ناتيجەسىندە ەكولوگيانى وڭاۋ، تۇزەۋ ينجەنەرياسى ارقىلى قالىڭ بۇقارا وزگەرىستەردى كورىپ، يگىلىككە كەنەلدى.
وزەن - كولدەردە تىڭ تىرشىلىك لەبى ەستى
شينجياڭ ەلىمىزدەگى تەڭىز - مۇحيتتان ەڭ شالعاي ىشكى قۇرلىقتىق رايون، ونىڭ ۇستىنە وزگەشە جاعراپيالىق شارت - جاعدايى سەبەبىنەن سۋ بايلىعى ەرەكشە تاپشى. دۇنيەدەگى 2 - ۇلكەن ءشولدى كەسىپ اعاتىن تارىم وزەنى − جۇڭگوداعى ەڭ ۇزىن ىشكى قۇرلىقتىق وزەن ءارى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ انا وزەنى. ءبىراق وسى وزەن كەزىندە تارتىلىپ قالۋ حاۋپىنە ءدوپ كەلگەن ەدى. كليمات وزگەرىسىن قوسپاعاندا، تارىم الابىندا ەكولوگيانىڭ بۇزىلۋىنىڭ باستى سەبەبى تابيعاتتى قالاعانىنشا اياق استى ەتىپ، تابيعاتتان تويىمسىزدىقپەن الۋ. توعىشارلىقپەن اشۋ ارەكەتىن دوعارعاندا عانا، انا وزەندى قۇتقارۋعا بولادى.
2000 - جىلى ساۋىردە اۆتونوميالى رايون تارىم وزەنىنىڭ اياققى اعارىنداعى شۇراتتارداعى ءوندىرىس پەن تۇرمىسقا كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، تۇڭعىش رەت باعراش كولىنەن تارىم وزەنىنىڭ اياققى اعارىنا سۋ جەتكىزدى.
2001 - جىلى پارتيا ورتالىق كوميتەتى، مەملەكەتتىك كەڭەس تارىم الابىن جان - جاقتى وڭاۋ جوباسىن بەكىتىپ، تارىم وزەنى جاسىل ءدالىزىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن 10 ميلليارد 700 ميلليون يۋان قارجى سالىپ، الاپتىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن جاپپاي وڭاۋدى ۇيعاردى.
ءبىر توپ سۋ يگىلىگى قۇرىلعىلارىنىڭ بىرتىندەپ كەمەلدەنە تۇسۋىنە وراي، 2000 - جىلدان بەرى شينجياڭدا ىلگەرىندى - كەيىندى 9 رەت تارىم وزەنىنىڭ اياققى اعارىنا شۇعىل تۇردە 2 ميلليارد 259 ميلليون تەكشەمەتر سۋ جەتكىزىلىپ، تارىم وزەنىنىڭ اياققى اعارىنىڭ جانە تەتىما كولىنىڭ ءۇرتىس 30 جىل بويى تارتىلىپ قالۋ تاريحىنا نۇكتە قويىلدى. تارىم الابىندا 1333 شارشى كيلومەتر جەردىڭ جامىلعى وسىمدىكتەرى قالپىنا كەلتىرىلىپ، وسىمدىك ءتۇرى 17دەن 46عا كوبەيدى.
2014 - جىلى قاراشادا جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن «اۆتونوميالى رايوننىڭ تارىم وزەنىنىڭ سۋ بايلىعىن باسقارۋ ەرەجەسى» تارىم وزەنىن اشۋ، قورعاۋ ىستەرىن كۇشەيتۋدى، ءتىپتى، قاتاڭ زاڭ - ەرەجەمەن قامتاماسىز ەتتى.
− 5 جىلدان بەرى باعراش كولىنىڭ، سايرام كولىنىڭ، قاناس كولىنىڭ، ۇلىڭگىر كولىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن قورعاۋ سىناق تۇيىندەرىنە جالپى 418 ميلليون يۋان قارجى قوسىلدى.
− ءىشىنارا ءتۇيىندى الاپتاردا سۋدىڭ لاستانۋىنان ساقتانۋ جانە ونى وڭاۋ جوباسىن جاساۋ قىزمەتى ىستەلدى.
− ياركەن وزەنىندە تاسقىننان ساقتانۋ جانە تاسقىندى تىزگىندەۋ ينجەنەرياسى اتقارىلدى.
− شينجياڭ بويىنشا 78 ماڭىزدى وزەندە سۋ ساپاسىنىڭ جوعارى دەڭگەيلىك سالىستىرماسى 2009 - جىلعى %88.3 تەن %94كە كوتەرىلدى؛ كول، سۋ قويمالارىنداعى سۋ ساپاسىنىڭ جوعارى دەڭگەيلىك سالىستىرماسى %43.3 تەن %67.8 كە كوتەرىلىپ، بۇكىل ەلدىڭ ورتاشا ورەسىنەن الدەقايدا جوعارى بولدى.
وزەن - كولدەردە تىرشىلىك تىنىسى جالىن اتتى، تاماشا ەكولوگيالىق بايلىق بولعاندا عانا، باياندى باسەكەلىك قۋات بولادى. بۇل − بيلىك ۇستاۋشىلاردىڭ ساياسي پاراساتىنىڭ بەينەسى.
شۇرات جاڭا، ەل جاڭا
بۇكىل ەل جەر اۋدانىنىڭ التىدان ءبىر بولىگىن ۇستايدى دەگەن كۇندە دە، شينجياڭ جەرىنىڭ نەبارى ون ەكىدەن ءبىر بولىگى عانا ادامداردىڭ تىرشىلىك ەتۋىنە ۇيلەسەدى، قالعان جەرلەرىنىڭ كوبى ءشول نەمەسە جارتىلاي ءشولدى وڭىرلەر.
قۇمدى بوراندى تىزگىندەۋ − ۇزاق ۋاقىتتىق كۇرەس.
بيڭتۋان 8 - ديۆيزياسىنىڭ 150 - پولىگى تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىنە، قۇبىنىڭ قۇمىنىڭ وڭتۇستىك جيەگىنە ورنالاسقان، شىعىس، باتىس، سولتۇستىك ءۇش جاقتان قۇمنىڭ قورشاۋىندا جاتقاندىقتان، «قۇم تەڭىزىندەگى ارال» دەپ اتالعان. قۇمنىڭ اراسىندا بولعاندىقتان، ارينە، قۇمدى بوران مازالاپ تۇراتىنى تابيعي. 1963 - جىلى شىلدەدە اۆتونوميالى رايون «قۇنارلى اتىز، جايقالعان ورمان بەلدەۋى، داڭعىل جول، ىركىلىسسىز توعان، جايلى تۇراقتى» نەگىزگى مازمۇن ەتكەن «بەس قۇرىلىستى» العا قويدى. 150 - پولك ۇندەۋگە ءۇن قوسىپ، ونداعان جىلدار بويىنداعى قاجىرلى شارۋاشىلىق جۇمىسىن باستادى. بۇگىندە 150 - پولك بوراننان ساقتانىپ، قۇمدى بوگەيتىن نەگىزگى ورمان مەن اتىز - ارىق ىقتاسىن ورمانىن وتىرعىزىپ، قۇنارلى ەگىس اتىزدارى قات - قابات تال - تەرەكتەرمەن قورشالعان.
كەڭ دە مايدا ماي جولدا كولىكتەر قايشالىسىپ، توعاندا ءمولدىر سۋ اعىپ جاتىر، بويشاڭ اق تەرەكتەر جەلمەن تەربەلەدى. مىنە بۇل ۋىنسۋ اۋدانى ۋىنسۋ قالاشىعىنىڭ كوكيار الەۋمەتتىك اۋماعى ءارى ب م ۇ - نىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ كوميتەتى جاعىنان «جەر شارىنداعى 500 تاماشا كورىنىستىڭ» ءبىرى قاتارىنا ەنگىزىلگەن «اقسۋ كوكيار جاسىلداندىرۋ ەكولوگيالىق ينجەنەرياسى» اتقارىلعان جەر.
الايدا ونداعان جىلدىڭ الدىندا وسى ارانىڭ بەتباق دالا، اقسۋ قالاسىندا، ۋىنسۋ اۋدانىندا سوعاتىن قۇمدى بوراننىڭ قاينارى ەكەنىن كوپ ادام بىلە بەرمەيدى.
1986 - جىلدان باستاپ كوكيار جاسىلداندىرۋ ينجەنەرياسى اتقارىلدى، ونداعان جىلدار بويىنداعى تالماي قۇلشىنىپ قۇمدى تىزگىندەپ جاسىلداندىرۋدىڭ ناتيجەسىندە بۇگىندە وسى ارادا 200 كيلومەترلىك جاسىل بەلدەۋ قالىپتاسىپ، اقسۋ قالاسىن، ۋىنسۋ اۋدانىن قۇمدى بوراننان قورعايتىن جاسىل قورعانعا اينالىپ، وراسان زور ەكولوگيالىق ءونىم، ەكونوميكالىق ءونىم، قوعامدىق ءونىم جارىققا شىقتى.
شۇرات جاڭا، ەل دە جاڭارعان. بۇگىنگى تاڭدا شينجياڭدا ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى تەك ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ ستراتەگياسى عانا ەمەس، ساياسي، ەكونوميكالىق، قوعامدىق، مادەني دامۋمەن ساباقتاسقان جان - جاقتى جۇيەلى وركەنيەتتىك دامۋ فورماتسياسى بولىپ وتىر. «شينجياڭ گازەتى»
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
