بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

قۇمارىق وزەنى ارناسىنان بيىك توسپالى سۋ ەلەكتر ستانسياسى بوي كوتەردى

ءتۇيىندى نىسانداردى شولىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا كوز جىبەرەيىك

□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى

2021.04.25 14:33     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  سۋ يگىلىگى كوركەيسە، اۋىل شارۋاشىلىعى كوركەيەدى، سۋ يگىلىگى كوركەيسە، بارشا شارۋاشىلىق كوركەيەدى. تاۋ جاستانىپ، سۋ قورشاپ جاتاتىن ءۇشتۇرپان اۋدانىندا ءار ۇلت بۇقاراسى سۋ يگىلىگى ارقىلى حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋدىڭ پايداسىن كوردى.

  ”وسى جىلداردا ءۇشتۇرپان اۋدانى تالاي - تالاي سۋ يگىلىگى ينجەنەريالارىن سالىپ، تاسقىن، سەل اپاتى ازايدى، سۋارۋعا قاجەتتى سۋ جەتكىلىكتى بولىپ، تاۋ قالاشىعى ’جەر ۇيىعىنا‘ اينالدى“، - دەدى 4 - ايدىڭ 23 - كۇنى ءۇشتۇرپان اۋدانى يىڭاۋات اۋىلى عوڭرات قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تۇرسىن توحتى تاۋعا شىققان تىلشىگە جولىعىپ.

  تۇرسۇننىڭ ارتىندا وركەش - وركەش تيانشان تاۋ سىلەمىنىڭ جالعاسى ”بەيشان“ تاۋى سوزىلىپ جاتىر. تاۋدىڭ قاپتال جولىمەن جوعارى ورلەسەڭىز، ءۇشتۇرپان اۋدان ورتالىعىنان 60 نەشە كيلومەتر قاشىقتا، تەڭىز دەڭگەيىنەن 1900 مەتر بيىك ءبىر سايدىڭ ىشىندە دابىرالى دا دۋماندى قۇرىلىس ورنىنا كەز بولاسىز. بۇل تۇرسۇن مەن ونىڭ اۋىلداستارىنىڭ بۇرىن ويى تۇگىل تۇسىنە دە كىرمەيتىن بيىك توسپالى سۋ ەلەكتر ستانسياسى − سالىنىپ جاتقان شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى ەدى.

  ”شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى سالىنىپ بىتكەن سوڭ، توسپانىڭ ەڭ بيىك جەرى 247 مەترگە جەتەدى، بۇل قىساڭ استىنداعى قۇمارىق وزەنىنىڭ تاعانىنان 80 نەشە قابات بيىكتىكتەگى الىپ قۇرىلىس سالعانمەن بىردەي“، - دەيدى ءۇشتۇرپان اۋدانى سۋ يگىلىگى مەكەمەسى نىسان كەڭسەسىنىڭ كادرى ءيۇسۇپ مامەت.

  اسقار تاۋ، ادۋىن سۋ ىشىندە سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسىنىڭ 700 نەشە قۇرىلىسشىسى ءبىر جىل 7 ايدان بەرى وسى جەردە ەرلىكپەن شايقاس جۇرگىزىپ، ۇلى تابيعاتتىڭ دارقان قۇشاعىنان سۋ قويماسىنىڭ العاشقى سۇلباسىن تۇلعالاۋدا. جۇڭگو ەنەرگيا قۇرىلىس توبى شەكتى سەرىكتەستىگى گىجوۋبا 3 - سەرىكتەستىگى شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىنىڭⅠمەردىگەرلىك بولىگىنىڭ نىسان جوسپارىن (ينجەنەريا) باسقارۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى ديڭ گۋانچۋاننىڭ تانىستىرۋىنشا، قازىرⅠمەردىگەرلىك بولىك نىسانى وڭ - سول جاعالاۋ تاعانىن قازۋ سوڭعى ۇمتىلىس مەزگىلىنە ءوتىپ، جۇمىسشىلار توسپا قابىرعاسىنىڭ بولات شىبىقتارى مەن قالىپتارىن ورناتىپ جاتىر ەكەن.

  ”بيىلعى جىل − جالپى ينجەنەريا ءۇشىن ەڭ شەشۋشى جىل. توسپانىڭ تۇلعاسىن شىعارۋدى ورىنداي الماساق، بارلىق جوسپار ارتقا ءبىر جىل شەگەرىلەدى“، - دەيدى ديڭ گۋانچۋان. ءار بۋىننىڭ، ءار جۇمىس ءتارتىبىنىڭ ءساتتى تۇيىسۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، قازىر ولار كۇنىنە 24 ساعات اۋىسىممەن جۇمىس ىستەپ جاتىر ەكەن.

  قاربالاس قۇرىلىس ورنىنان ءتىلشى تۇلا بويلارىن ىنتالى كۇش كەرنەگەن جۇمىسشىلارمەن وسى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى جايلى سويلەسكەندە، ولاردىڭ ءسوز سىڭايلارىنىڭ ماقتانىشقا تولى ەكەندىگىن بايقادى. جۇڭگو ەنەرگيا قۇرىلىس توبى شەكتى سەرىكتەستىگى گىجوۋبا 3 - سەرىكتەستىگى شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىⅠمەردىگەرلىك بولىگىنىڭ نىسان ءبولىمىنىڭ ءوندىرىس جونىندەگى ديرەكتورى سىن دۇڭدۇڭنىڭ تانىستىرۋىنشا، شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى مەملەكەتتىك كەڭەس بەلگىلەگەن 172 سۋ ۇنەمدەۋ، سۋمەن قامداۋ ەلەۋلى سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسىنىڭ ءبىرى، سونداي - اق دۇنيە ءجۇزى بويىنشا سالىنۋ ۇستىندەگى ەڭ بيىك بەتون بەتتى توسپا ەكەن. مۇنداي الىپ سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىن سالۋعا قاتىناسۋ مەن ءۇشىن ومىرلىك ماقتانىش، - دەيدى ول.

  توسپانىڭ بيىكتىگى الەمدىك ەڭ بيىك رەكوردتى جاڭالايدى، ساپاسى دا الەمدىك بىرەگەي دەڭگەيگە جەتەدى.

  ”دۇنيە ءجۇزى بويىنشا بىرەگەي سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىن سالۋ“ ۇستانىمىن العا تارتا وتىرىپ، شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى 2019 - جىلى 11 - ايدا جاپپاي قۇرىلىس باستاعاننان بەرى قۇرىلىسشىلار تاربيەلەۋ جۇمىسىن مىقتى ۇستاپ، قۇرىلىس ۋاقىتىنان ۇتىپ، اياق الىسقا كەپىلدىك ەتىپ، قۇرىلىستىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن ساپاسىنا بار كۇشپەن شىنايى كەپىلدىك ەتتى.

  ۇلى تاۋدىڭ تەرەڭ قويناۋىنداعى قۇرىلىس ورنىندا پارتيا تۋى اسقاق جەلبىرەۋدە. پارتيا مۇشەلەرى بەينەتتە الدا ءجۇرىپ، ەرلىكپەن، جۇرەكتىلىكپەن توپ باستادى. ولار بىلاي دەپ ايبىندى ۋادە بەردى: جۇرەگىمىز پارتيا دەپ سوعادى، قۇممەن، بورانمەن ايقاسىپ، اي مەن كۇندى سەرىك ەتىپ، پارتيا ياچەيكاسىن شەكارا وڭىردەگى قۇبا ءتۇزدىڭ ”قىزىل قامالىنا“ اينالدىرامىز. ولار بيىل شەشۋى قيىن ”ماشاقاتتى ءتۇيىندى“ شەشىپ، سول جاعالاۋداعى تاعاندى ۋاعىندا وزەن ارناسىنا دەيىن سوزىپ اپارماق، بۇل ولاردىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنايتىن تارتۋى ەكەن.

  قۇرىلىس جۇرگىزۋ بارىسىندا تالاي - تالاي قيىن وتكەلدەردەن قامال الۋعا تۋرا كەلەدى. سىن دۇڭدۇڭ تىلشىگە بىلاي دەدى: بۇل ينجەنەريا ”بەس جوعارى“، ”ءبىر جاڭا“، ”ءۇش كۇردەلى“ ەرەكشەلىككە يە. ”بەس بيىك“، ياعني بيىك توسپا، بيىك قۇلاما، بيىكتىكتەگى سىلكىنىس كۇشى دارەجەسى، بيىكتىكتەگى تاسقىن اعىنى جىلدامدىعى، بيىكتىكتەگى قازۋ - تولتىرۋ كۇشەمەلىلىگى؛ ”ءبىر جاڭا“، ياعني باسقارۋ ۇلگىسى جاڭا؛ ”ءۇش كۇردەلى“، ياعني جەر بەدەرى گەولوگياسى كۇردەلى، جاراتىلىستىق كليماتى كۇردەلى، قورشاعان ورتاسى كۇردەلى.

  وسى ەرەكشەلىكتەر ينجەنەريانى جوبالاۋعا، قۇرىلىس جۇرگىزۋگە جانە قۇرۋ، باسقارۋ سياقتىلارعا اسا زور سىن - سايىس الا كەلدى. سوندىقتان جۇڭگو سۋ يگىلىگى، سۋ - ەلەكتر عىلمي زەرتتەۋ ورنى، نانجيڭ سۋ يگىلىگى عىلمي زەرتتەۋ ورنى، چيڭحۋا داشۋەسى، حىحاي داشۋەسى سياقتى عىلمي زەرتتەۋ ورىندارى، مەكتەپتەر 21 ساباق تاقىرىبىندىق، 44 ارناۋلى تاقىرىپتىق عىلمي زەرتتەۋ نىسانى زەرتتەۋىن جۇرگىزدى.

  شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىنىڭ ءساتتى اتقارىلۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، قۇرىلىس جۇرگىزۋ اترەتىنە ارتقى شەپ قامتاماسىزدىعىن ويداعىداي ىستەۋ ءۇشىن ءۇشتۇرپان اۋداندىق پارتكوم مەن اۋداندىق ۇكىمەت ينجەنەريانىڭ اتقارىلۋىنا جاسىل ارنا اشىپ، ادام كۇشى مەن زاتتىق كۇش جاعىنداعى قولداۋدى جان - جاقتى ويداعىداي ىستەدى.

  ”شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى −− اقسۋ وزەنى الابىن تىزگىندەۋ سيپاتتى ينجەنەريا، حالىققا تيىمدىلىك جاسايتىن بۇل ينجەنەريانىڭ اتقارىلۋى سۋارمالى ءوڭىردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى كوكتەمگى، كۇزگى سۋارۋدا سۋدىڭ تاپشى بولۋ ماسەلەسىن ءونىمدى باسەڭدەتەدى، سونداي - اق تومەنگى اعارداعى جازىقتاعى سۋ قويماسىنىڭ ورنىن باسادى، بۋلانۋ، ءسىڭۋ زيانىن ازايتىپ، سۋارمالى ءوڭىردىڭ سۋدان پايدالانۋ مولشەرىن ارتتىرادى. سونىمەن بىرگە ينجەنەريا تاعى تاسقىننان ساقتانۋ، تازا ەنەرگيامەن قامداۋ جاعىندا ماڭىزدى رول اتقارادى“، - دەدى ءيۇسۇپ مامەت.

  (ءتىلشى جاڭ جىلي، ءۇشتۇرپان اۋداندىق توعىسپالى اقپارات قۇرالدارى ورتالىعىنان ءتىلشى اكرام ياسىن جازۋعا قاتىناستى)

  جالعاستى وقۋ

  شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى اقسۋ ايماعى قۇمارىق وزەنىنىڭ ورتا، تومەنگى اعارىنا، ءۇشتۇرپان اۋدانى مەن ونسۋ اۋدانىنىڭ شەكارالاسقان ورنىنداعى چوڭتاش قىساڭىنىڭ وزەن بولىگىنە ورنالاسقان، اقسۋ وزەنىنىڭ 1 - دارەجەلى تارماق اعىنى قۇمارىق وزەنىندەگى بىردەن - ءبىر تىزگىندەۋ سيپاتتى ”جەتەكشى“ سۋ قويماسى. بۇل ينجەنەريا مەملەكەتتىك كەڭەس تۇراقتاندىرعان 172 سۋ ۇنەمدەۋ، سۋمەن قامداۋداعى كەلەلى سۋ يگىلىگى ينجەنەريالارىنىڭ ءبىرى ءارى 1 - توپتاعى مەملەكەت دەڭگەيىندە بايلانىس جاسالاتىن، قوعامدىق كاپيتال توپتالعان كەلەلى سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسى قۇرىلىسىنداعى ىسكە قوسىلاتىن 12 سىناق ءتۇيىنى نىساندارىنىڭ ءبىرى.

  شينجياڭ چوڭتاش قىساڭى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىنا جالپى 8 ميلليارد 997 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان، قويمانىڭ جالپى سيىمدىلىعى ءبىر ميلليارد 174 ميلليون تەكشەمەتر، ەلەكتر ستانسياسى اگراگاتتارىنىڭ سيىمدىلىعى 750 مىڭ كيلوۆات. وزەن بوگەۋ توسپاسى نەگىزگى توسپاسىنىڭ بەتوندى بەتى قورىم تاستان جاسالعان، توسپانىڭ ەڭ بيىك جەرى 247 مەتر، دۇنيە جۇزىندەگى سالىنىپ جاتقان ەڭ بيىك بەتون بەتتى توسپا. ينجەنەريا 2019 - جىلى 11 - ايدا جالپى بەتتىك جۇمىس باستاعان، جالپى جۇمىس مەرزىمى 102 اي دەپ جوسپارلانعان. ينجەنەريا سالىنىپ بولىپ ىسكە قوسىلعاننان كەيىن اقسۋ وزەنىنىڭ ۇزاق جىل بويى ورتا ەسەپپەن تارىم وزەنىنە 3 ميلليارد 420 ميلليون تەكشەمەتر سۋ بوساتۋىنا كەپىلدىك ەتۋ العى شارتىندا، اعىن مولشەرىن سۋ ساقتاۋ ارقىلى ءونىمدى رەتتەپ، سۋارمالى ءوڭىردىڭ سۋدان پايدالانۋىن ارتتىرىپ، تومەنگى اعارداعى قالا - قالاشىقتاردىڭ جانە اۋىل - قىستاقتاردىڭ تاسقىننان ساقتانۋ ولشەمىن جوعارىلاتىپ، اقسۋ ايماعىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋىن جەبەۋ جانە شەكارا ءوڭىردىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋ جونىنەن ماڭىزدى رولعا يە.

  كەلۋ قاينارى: «شينجياڭ گازەتى» - تيانشان تورى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار