بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

ورتا ازيا مەديالارىنىڭ جوعارى جىكتەگىلەرى شينجياڭعا كەلىپ ىركەس - تىركەس مىنانى ءبىلدىردى

بۇل ارانىڭ دۋماندى ءارى جانعا جايلى بەينەسىن ۇناتىپ قالدىق

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ يانفاڭ

2023.08.29 16:22     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  ”شينجياڭ ايتسا ايتقانداي جاقسى جەر ەكەن“. 8 - ايدىڭ 25 - كۇنىنەن 26 - كۇنىنە دەيىن قازاقستان، قىزعىزستان، تاجىكستان، وزبەكستان سياقتى 4 ەلدىڭ 21 مەدياسىنىڭ جاۋاپتىلارى شينجياڭنىڭ تۇرپان قالاسىنا، سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسىنا، ءۇرىمجى قالاسىنا كەلدى، سيلى قوناقتار مۇراجاي، جوعارى، جاڭا تەحنيكالىق كاسىپورىندار، كاسىپ سالاسى باقشا رايونى سياقتىلارعا بارىپ، شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ جاعدايىن ۇعىسىپ، كوپ نەگىزدى، ءبىر تۇلعالى مادەنيەتتىڭ تارتىمدىلىعىن سەزىنۋمەن قاتار، وسى ارانىڭ دۋماندى، جانعا جايلى بەينەسىن ۇناتىپ قالدى، وزدەرىنىڭ كورگەن - بىلگەندەرىن دۇنيە جۇزىنە ايتاتىندىقتارىن ءبىلدىردى.

  تۇرپان بايىرعى جىبەك جولىنداعى ماڭىزدى قالاشىق، مادەنيەت مايەگى قالىڭ. سيلى قوناقتار دۇنيە جۇزىندەگى ساقتالۋى ەڭ كەمەلدى، جالعاسقان ۋاقىتى ەڭ ۇزاق، كولەمى ەڭ ۇلكەن شيكى كەرپىش قۇرىلىمدى ەجەلگى زامان قۇرىلىسىندىق قالا يارعول بايىرعى قالاسىندا مىڭ جىلدىق بايىرعى قالانىڭ سول كەزدەگى دۋماندى كورىنىسىن ەسكە ءتۇسىردى؛ كارىز مۇراجايىندا ”جەر استى كانالىنىڭ“ حيكاياسىن تىڭداپ، ەرتەدەگى ادامداردىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس جاعىنداعى اقىل - پاراساتىنا تاڭ قالدى؛ تۇرپان ءجۇزىمى مولىنان وندىرىلەتىن بويلىقتا كىشكەنتاي ءجۇزىم ساباقتاستىرعان بالداي ءتاتتى كاسىپ سالاسىمەن تانىستى...

  ”تۇرپان سىندى جىبەك جولىنداعى جۇڭگو مەن باتىس وركەنيەتىن تۇتاستىرعان وسى ماڭىزدى قالا ماعان كوپتەگەن توسىن قۋانىشتار سيلادى“. وزبەكستان فەرعانا وبلىسى تىلشىلەر قوعامىنىڭ ءتوراعاسى ابيدوۆ مۇحامەد بىلاي دەدى: كارىز قاراپايىم اۋىز سۋ، سۋارۋ جۇيەسى عانا ەمەس، ول دۇنيە ءجۇزىنىڭ باسقا رايوندارىنداعى ادامدارعا سۋ بايلىعىنان پايدالانۋ تاجىريبەسىن ازىرلەپ، وركەنيەت اۋىس - كۇيىسىن ىلگەرىلەتتى. بۇل توتەنشە تاريحي مانگە يە قالا، تۇرپاندى تانىسترعان شەتەل تىلىندەگى اناعۇرلىم كوپ كىتاپتاردى كورگىم كەلەدى، ”مەن دە شينجياڭدا كورگەن - ەستىگەن حيكايالارىمدى وزبەكستان جۇرتشىلىعىنا ايتىپ بەرۋگە بارىنشا قۇلشىنامىن“.

  سانجى وبلىسىنا ورنالاسقان شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى كورمە باقشاسى شينجياڭنىڭ وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىنان ۇلگى كورسەتۋ سەيىل - سەرۋەن، تاماشالاۋ، ساياحات كاسىپ سالاسى دامۋىنىڭ ۇلگىلىك تەرەزەسى، سيلى قوناقتار وسى ارادا ”زەردەلى اۋىل شارۋاشىلىعنىڭ“ سىرىنا ءۇڭىلىپ، عىلىم - تەحنيكانىڭ كۇش - قۋاتىن سەزىندى؛ جوعارى، جاڭا تەحنيكالىق كاسىپورىنداردا وسى زامانعى جابدىق جاساۋ كاسىبى زاۆودىن تاماشالاپ، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ تىنىسىن سەزىندى... شينجياڭنىڭ قارىشتاپ العا باسقان ەكونوميكالىق دامۋ جاعدايىن كوپشىلىك اۋىز جاپپاي القادى.

  ”وسى رەت شينجياڭنىڭ وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىندا ورتا، جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم - تەحنيكانىڭ قولدانىلۋىن كوردىم“. تاجىكستان ”ديالوگ“ اقپارات سايتىنىڭ باس ديرەكتورى، باس رەداكتورى بوروداۆكو كريستينا وسى وزىق تەحنيكالاردىڭ اۋىس - كۇيىس سەلبەستىگى ارقىلى تاجىكستاننىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىندا قولدانىلۋىن ءۇمىت ەتەتىندىگىن ايتتى.

  قازاقستان QADAM تەلەۆيزياسىنىڭ باس ديرەكتورى مۇراتوۆ نازىمنىڭ شينجياڭعا 4 - رەت كەلۋى ەكەن، ول الدىڭعى جولى قاشقاردان ساتىپ العان اتلاس جەيدەسىن ادەيى كيىپ الىپتى. ”وسى بىرنەشە جىلدا شينجياڭداعى دامۋ مەن وزگەرىستەر ايرىقشا زور ەكەن“. ول بىلاي دەدى: ءۇرىمجى الدەقاشان وسىزاماندانعان اسەم قالاعا اينالىپتى، باسقا شاعىن اۋدان ورتالىقتارىندا دا بيىك عيماراتتار بار ەكەن، جۇرتتىڭ ءبارىنىڭ قولىندا زەردەلى تەلەفون، وزدەرى ۇناتاتىن كاسىپتەرىمەن شۇعىلدانىپ، باقىتتى تۇرمىس كەشىرىپ جاتىر ەكەن، بۇنىڭ ءبارى جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قۇلشىنىسىنىڭ ارقاسى.

  ”باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ ماڭىزدى تەرەزەسى رەتىندە، شينجياڭنىڭ دامۋ كومەسكى كۇشى شەكسىز“. قازاقستان «بۇگىنگى جىبەك جولى گازەتىنىڭ» باس ديرەكتورى داۋىلوۆ قۇسايىن مىنانى ءبىلدىردى: جۇڭگو − قازاقستان قارىم - قاتىناسى جاڭا ”التىن 30 جىلدى“ باستادى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسى اياسىندا، قازاقستان مەن جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ءار سالاداعى سەلبەستىگىنىڭ اناعۇرلىم تەرەڭدەپ، ەكى ەل حالقىنا ناقتى قۇت - ىرىس اكەلەتىندىگىنە سەنەمىن.

  شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازارىن ارالاعاندا، ەرەكشەلىككە يە قۇرىلىستار مەن كوزدىڭ جاۋىن الاتىن قولونەر بۇيىمدارى، ۇلتتار كيىم - كەشەگى، قۇرعاق، جاس جەمىس - جيدەكتەر سيلى قوناقتاردى باۋرادى؛ سانجى جەڭىل تاعامدار كوشەسىندە مايعا پىسىرىلعان بالتوقاش، فىنتاڭ سياقتى كوپتەگەن ايگىلى جەڭىل تاعامداردىڭ حوش ءيىسى اڭقىپ، كوپشىلىك شينجياڭ دامىنەن مەيلىنشە ءدام تاتىپ، وزگەشە ەرەكشەلىككە يە ۇلتتار سالت - ساناسىن سەزىنىپ، ءالسىن - ءالى قول تەلەفوندارىن الىپ شىعىپ ”اسەرلى ساتتەردى“ سۋرەتكە ءتۇسىردى.

  ”ومىرشەڭدىك كۇشكە تولى قالا، وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى، مايەكتى تاريحي مادەنيەتتىڭ ءبارى - ءبارىن قاتتى ۇناتتىم“. وزبەكستان گۇلدەنۋ تەلەۆيزياسىنىڭ فيلمگەرى ميرحادىلوۆا شاحنازا كۇيەۋىمەن جانە وسى ستانسيانىڭ فوتو تىلشىسىمەن بىرگە شينجياڭعا كەلدى، ولار جول بويى شىنايى شينجياڭدى فوتو اپپارات كوزىنە تۇسىرۋمەن بولدى: ”ءبىز ءوزىمىز كورگەن، سۋرەتكە تۇسىرگەن كورىكتى شينجياڭدى ەلىمىزدەگى كورەرمەندەرگە كورسەتەمىز“.

  وسى رەتكى ورتا ازيا مەديالارى جوعارى جىكتەگىلەرىنىڭ شينجياڭ ساپارى قيمىلىن اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى اقپارات كەڭسەسى، شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى اقپارات كەڭسەسى، جۇڭگو اقپارات اگەنتتىگى بىرگە ۇيىمداستىرىپ، جۇڭگو اقپارات اگەنتتىگىنىڭ شينجياڭ بولىمشەسى مىندەتىنە الىپ وتكىزدى. قيمىل مەزگىلىندە جەر - جەرگە بارىپ ەكسكۋرسيالاۋ، ارالاۋدان تىس، جۇڭگو شينجياڭ − ورتا ازيا مەديالارىنىڭ پىكىر اۋىستىرۋ، زەرتتەۋ - تالقى ءماجىلىسى اشىلىپ، مەديالار اراسىنداعى اۋىس - كۇيىس جانە سەلبەستىك اناعۇرلىم كۇشەيتىلدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى