بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

داڭقتى ءداستۇردى ساۋلەلەندىرىپ، قىزىل قان تامىرىن جالعاستىردى

شاڭحاي كوپ ءتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ، قىزىل بايلىقتان ويداعىداي پايدالاندى

«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى ليۋ شى - ان، ساۋ ليڭجۋان

2024.04.15 15:38     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  شيڭيە جولىنداعى شىكۋمىننىڭ الدى، شاڭحاي قالالىق مۋزىكا بالا باقشاسىنان كەلگەن 90 - جىلداردىڭ تۇلەگى، ەرىكتى شۇي ۋىنجيڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 1 - قۇرىلتايى اشىلعان جەردىڭ اڭگىمەسىن اسەرلى سەزىممەن باياندادى. ”بالالاردىڭ كوكەيىنە قىزىل تۇقىم سەۋىپ، قىزىل گەندى ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرۋىن ءۇمىت ەتەمىن“. ول قارشادايىنان وسى اراعا ۇنەمى كەلىپ ەكسكۋرسيالايدى، قازىر لەكسيا تىڭداۋشىدان ۇگىت - لەكسيا جاساۋشىعا اينالدى.

  شۇي ۋىنجيڭ − ”پارتيا دۇنيەگە كەلگەن جەر“ ەرىكتى قىزمەت وتەۋ اترەتىنىڭ ءبىر مۇشەسى. قازىرگە دەيىن 10 مىڭنان استام ەرىكتى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 1 - قۇرىلتايى ەسكەرتكىش سارايىندا 30 مىڭنان استام رەت مىندەتتى تۇسىنىك جاساپ، 12 ميلليون 150 مىڭ ادام - رەت كورەرمەن قابىلدادى.

  تاياۋ جىلداردان بەرى شاڭحاي كوپ ءتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ، قىزىل بايلىقتان ويداعىداي پايدالانىپ، داڭقتى ءداستۇردى ساۋلەلەندىرىپ، قىزىل قان تامىرىن جالعاستىردى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ 2019 - جىلى 11 - ايدا شاڭحايدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ دارىپتەدى: ” شاڭحاي − پارتيامىزدىڭ دۇنيەگە كەلگەن جەرى، پارتيا قۇرىلعاننان كەيىن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورگانى ۇزاق ۋاقىت شاڭحايدا تۇردى. شاڭحاي وسى مول قىزىل بايلىقتى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جاندى وقىتۋ ماتەريالى ەتىپ، قالىڭ پارتيا مۇشەلەرىن، كادرلاردى پارتيا تاريحىن، جاڭا جۇڭگو تاريحىن، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ تاريحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، اۋەلگى ماقساتتىڭ ۇشقىنىن ۇزبەي جالعاستىرىپ، بورىشتى ماڭگى ارقالاپ، ”ەكى 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋ ۇدەرىسىندە شىن مانىندە قۇلشىنا العا ۇمتىلۋعا، الدىڭعى لەكتە جۇرۋگە جەتەكتەۋ كەرەك“.

  باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ، بەكىتۋىنىڭ رۋحىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرعان شاڭحاي شي جينپيڭ مادەنيەت يدەياسىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، ”پارتيا دۇنيەگە كەلگەن جەر“ قىزىل مادەنيەتىن جالعاستىرۋ، ساۋلەلەندىرۋ ينجەنەرياسىن جوعارى ساپامەن ىلگەرىلەتىپ، قىزىل مادەنيەتتىڭ قالىڭ كادرلار مەن بۇقارانىڭ، اسىرەسە، جاستار مەن ورەندەردىڭ كوكەيىنە تەرەڭ ۇيالاۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.

  شيڭيە جولى، يۇيياڭلي، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 2 - قۇرىلتايى اشىلعان جەر... شاڭحايدا 600 دەن استام توڭكەرىستىك كونە جۇرت جانە قىزىل ساراي بار. 2021 - جىلى 6 - ايدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 1 - قۇرىلتايى ەسكەرتكىش سارايى پارتيا قۇرىلعانىنىڭ 100 جىلدىعى قارساڭىندا سالىنىپ بولىپ اشىلىپ، كورمە بۇيىمدارىنىڭ سانى بۇرىنعى 278 دەن 1168 گە كوبەيىپ، مادەني ەسكەرتكىشتەردىڭ ناقتى زاتتارىن كورسەتۋ، كورىنىستەردى قالپىنا كەلتىرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى ”جەر - كوكتى ءدۇر سىلكىندىرگەن ءىرى وقيعانى“ جاندى بەينەلەدى. تاياۋداعى 3 جىلدان بەرى ەسكەرتكىش سارايى ”100 مادەني ەسكەرتكىشتى ساباقحاناعا ەنگىزۋ“ قيمىلىن وتكىزىپ، جاڭا داۋىردەگى ”ۇلكەن يدەيا - ساياسي ساباعىن“ ويداعىداي سويلەۋدى، ويداعىداي پايدالانۋدى ىلگەرىلەتتى. چىن ۋاڭداۋ كونە تۇراعى «كوممۋنيستىك پارتيا جارناماسى» كورمە سارايى بولىپ سالىنعاننان كەيىن فۋدان داشۋەسىنىڭ ”ۇشقىن“ پارتيا مۇشەلەرى ەرىكتى قىزمەت وتەۋ اترەتى ءتۇسىندىرۋ قىزمەتىن ۇستىنە الىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن 700 رەتتەن استام تۇسىنىك جاسادى.

  ”100 جىلدىق پارتيا تاريحى، كۇرەس جۇرگىزگەن جاڭا جورىق“ قىزىل اۆتوبۋزىنا وتىرىپ ارالاساڭىز، حۋاڭپۋ وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋىنداعى ءتۇيىندى قىزىل مادەنيەت ورىندارىن تولىق كورە الاسىز؛ ”قىزىل كلاسسيكالىق جاياۋلار جولىنا“ قادام تاستاعاندا، قالا تۇرعىندارى مەن ساياحاتشىلار قىزىل مادەنيەت ورىندارىن ەكسكۋرسيالاي الادى؛ 10 ءتۇرلى نەگىزگى تاقىرىپ بويىنشا 130 دان استام قىزىل مادەنيەتتى زەرتتەۋ، ۇيرەنۋ، امالياتتان وتكىزۋ لەنياسىندا ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارى قىزىل الاڭ - سارايلاردى ارالاپ ءجۇر... قىزىل مادەنيەت كوكتەم سامالى ەسىپ، وسى حالىقارالىق ءىرى قالانى ارلەندىرگەن.

  شاڭحاي قالاسى قىزىل بايلىقتى جالعاستىرۋ، ساۋلەلەندىرۋ جانە قورعاۋ، پايدالانۋ ەرەجەسىن جاساپ، قىزىل بايلىقتان ويداعىداي پايدالانۋدى، قىزىل مادەنيەتتى ساۋلەلەندىرۋدى، قىزىل گەندى جالعاستىرۋدى بۇكىل قالادا سالتقا اينالدىردى. ەرتە كەزدەگى پارتيا ورتالىق كوميتەتى ورگانىنىڭ تۇرعان جەرى رەتىندە جيڭ - ان رايونى قىزىل بايلىقتان بەلسەندى، ويداعىداي، جاندى پايدالانىپ، ءبىر جاعىنان، كونە جۇرتتاردى اشۋ قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتتى، ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى ورگانىنىڭ كونە جۇرتى ەسكەرتكىش سارايى، ج ك پ ورتالىق كوميتەتى حاتشىلار باسقارماسى ورگانىنىڭ كونە جۇرتى ەسكەرتكىش سارايى جانە جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ەرەكشە قىزمەت كوميتەتى ورگانىنىڭ كونە جۇرتتارى ەسكەرتكىش سارايى ىلگەرىندى - كەيىندى سالىنىپ بولدى ءارى سىرتقا اشىق ۇستالدى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، قىزىل اڭگىمەلەردى اشىپ، ۇگىتتەپ، «قىزىل ەستەمە»، «تولقىمالى 100 جىل» سياقتى كىتاپتاردى ارت - ارتىنان باسپادان شىعارىپ، توڭكەرىستىك كونە جۇرتتاردىڭ جۇرتىن بەينەلەيتىن 100 دەن استام ميكرو كەسكىن ءتۇسىردى. شۇيحۇي رايونى ”قىزىل مادەنيەتتى مەكتەپ اۋلاسىنا جەتكىزۋ“ جەلىلەس قيمىلىن ورىستەتتى، پۋتو رايونى ” قىزىل ءتۇستى حۋشي“ سياقتى قىزىل ءتۇستى زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ جولىن العا قويدى، حۋاڭپۋ رايونى ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىن قىزىل ءتۇستى كونە جۇرتتار مەن ەسكە ءتۇسىرۋ قۇرىلعىلارىن ەكسكۋرسيالاۋعا ۇيىمداستىردى... شاڭحاي قالالىق ورگان قىزمەتى پارتكومى، شاڭحاي قالالىق پارتكوم پارتيا تاريحىن زەرتتەۋ كەڭسەسى بۇكىل قالاداعى نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىنا 100 مايدان پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ قيمىلىن جاريالاپ، قالىڭ پارتيا مۇشەلەرىن قىزىل الاڭ - سارايلارعا بارىپ، پارتيا تاريحىنان اقىل - پاراسات پەن كۇش - قۋات قابىلداۋعا جەتەكتەدى.

  سونىمەن بىرگە، شاڭحاي قىزىل بايلىقتى ىشكەرىلەي اشىپ، ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىن گۇلدەندىرىپ، قىزىل مادەنيەتتى جالعاستىرۋدىڭ تەرەڭدەۋىنە، ناقتىلانۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.

  بيىل 3 - ايدىڭ 23 – كۇنى اتتاس روماننان وزگەرتىپ جاسالعان تەاتر «مىڭ شاقىرىمدىق تاۋ – وزەن سۋرەتى» شاڭحاي تەاتر كوركەمونەر ورتالىعىندا تۇڭعىش رەت قويىلدى. تۋىندىدا 1933 - جىلى ج ك پ ۋاقىتتىق ورتالىق كوميتەتىنىڭ شاڭحايدان ورتالىق توڭكەرىستىك بازا رۇيجينگە كوشىپ كەلۋى ارتقى كورىنىس ەتىلىپ، ەرجۇرەك كوممۋنيستەردىڭ توپتىق ءمۇسىنى ويىلعان. شاڭحاي تەاتر كوركەمونەر ورتالىعى تاياۋ جىلداردان بەرى «ويانۋ ءداۋىرى»، «قاھارمان ۇل – قىزدار» سياقتى ءبىرقىدىرۋ قىزىل تاقىرىپتىق تۋىندىلاردى شىعارىپ، قۇلاشىن كەڭ جايعان توڭكەرىس تاريحى مەن جان تەبىرەنتەرلىك كەيىپكەرلەردىڭ حيكاياسىن كورەرمەندەرگە جايىپ سالدى.

  شاڭحايدا قازىر 500 دەن استام مادەنيەت كورمە سارايى، تەاترحانا جانە A دارەجەلى ساياحات كورىنىس رايونى بار، ءار جىلى 40 مىڭعا جۋىق ويىن قويىپ، 2 مىڭعا جۋىق كورمە اشادى. كلاسسيكالىق ءبي تەاترى «ماڭگى وشپەيتىن ەلەكتر تولقىنىنان» ەڭ جاڭا جاسالعان دراما «جاس جاڭ ۋىنتيانعا» دەيىن، ”ماڭگىلىك سەرت − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارتياعا كىرۋ سەرتى مادەني ەسكەرتكىشتەر تاريحي ماتەريالدارى ارناۋلى كورمەسىنەن“ ”كۇرەس“ جەلىلەس ەستەتيكالىق تاربيە كورمەسىنە دەيىن، شاڭحايدىڭ مادەنيەت سالاسىنداعى قىزىل تاقىرىپتاعى سارا تۋىندىلار ارت - ارتىنان جارىققا شىقتى.

  بيىل 2 - ايدا شاڭحاي قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى كوميتەتى ارەكەت جوباسىن قاراپ ماقۇلداپ، 9 ءىرى ارەكەتتى، 30 ءتۇيىندى ينجەنەريانى شىعارىپ، شي جينپيڭ مادەنيەت يدەياسىنىڭ حۋاڭپۋ وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋىندا تامىر تارتىپ، گۇل اشىپ، جەمىس بەرۋىن ىلگەرىلەتتى. شاڭحاي قالالىق پارتكومداعى نەگىزگى جاۋاپتى جولداس مىنانى ءبىلدىردى: مادەنيەت سەنىمىمەن ءوزىن الۋەتتەندىرۋدىڭ شاڭحاي ۇلگىسىن كۇش سالا قالىپتاستىرىپ، شي جينپيڭ مادەنيەت يدەياسىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، حالىقارالىق مادەنيەتتەگى ءىرى قالا قۇرىلىسىنىڭ جاڭا جاعدايىن اشامىز.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى