بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى

اۆتونوميالى وبلىس پەن پانجىحۋا قالاسى ستراتەگيالىق سەلبەستىك كەلىسىمىنە قول قويىستى

ىلە مەن پانجىحۋا قالاسىنىڭ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، ستراتەگيالىق ورايدى مىقتى يگەرەيىك

2016.06.29 13:49    

  ءتىلشىمىز لي شين – ان حابارلايدى. ماۋسىمنىڭ 27 – كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتونوميالى وبلىس، پانجىحۋا قالاسى «ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ، پانجىحۋا قالالىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ كاسىپتىك ستراتەگيالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ جونىندەگى كەلىسىمگە» رەسمي قول قويىستى. ەكى جاق ەكى جەردىڭ سەلبەستىگىن اناعۇرلىم تەرەڭدەتىپ، مەملەكەتتىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ستراتەگياسى مەن چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ دامۋ ستراتەگيالىق ورايىن مىقتى يگەرىپ، ءبىر – بىرىمەن قارىم – قاتىناس ورناتاتىن، ءبىر – بىرىنە تيىمدىلىك جاسايتىن، ءبىر – بىرىنە پايدا جەتكىزەتىن دامۋدى جەبەۋ جونىندە كەلىسىم جاساستى.

  ىلە وبلىسى - جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى جانە شينجياڭنىڭ، ءتىپتى، جۇڭگونىڭ ورتا ازياعا، باتىس ەۆروپاعا قاتىنايتىن حالىقارالىق ۇلكەن وتكەلى ءارى ەلىمىزدىڭ باتىسقا اشقان الدىڭعى قاقپاسى. پانجىحۋا قالاسى - ەجەلگى وڭتۇستىك جىبەك جولىنىڭ ماڭىزدى قاتىناس دانەكەرى جانە ساۋدا زات اينالىمى ءتۇيىنى ءارى سىچۋاننىڭ وڭتۇستىك ازياعا، شىعىس وڭتۇستىك ازيا شەكارا وڭىرىنە، تەڭىز جاعالاۋ وتكەلىنە قاتىنايتىن ەڭ جاقىن قالاسى، سونداي - اق ءۇشى قيىرسىز چاڭجياڭ وزەنىنىڭ جوعارى اعارىنداعى ءبىرىنشى قالا. ەكى جەردىڭ ارالىعى شالعاي بولعانىمەن، ولاردىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى، ءبىرىن – ءبىرى تولىقتايتىن اۋىل شارۋاشىلىعى، كۇتىمدەۋ، ساياحات بايلىعى جانە كەڭ سەلبەستىك ءورىسى بار.

  ستراتەگيالىق سەلبەستىك كەلىسىمىندە ابزالدىقتى ءوزارا تولىقتاۋ پرينسيبىندە تاباندى بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم – تەحنيكاسى، زاڭ اتقارۋ، تاربيەلەۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ساپا حاۋىپسىزدىگى جاقتارىندا اۋىس – كۇيىستى، سەلبەستىكتى بەلسەنە ورىستەتىپ، ەكى جەردىڭ وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىن بىرگە جەبەۋ؛ كۇتىمدەۋ كاسىبى سەلبەستىگى جاعىندا كاسىپتەردى دامىتۋ تاجىريبەسىنەن تەڭ يگىلىكتەنىپ، كاسىپتەردى دامىتۋ ينفورماتسياسى مەن بايلىعى جاعىندا ءوزارا بايلانىس جاساپ، ىلە وبلىسىن مەملەكەت بويىنشا ەكولوگيالىق وركەنيەتتەن ۇلگى كورسەتەتىن رايون ەتىپ قۇرۋدى، پانجىحۋا قالاسىن جۇڭگونىڭ جاريالى، كۇتىمدەۋ كاسىپتەرىن دامىتۋ سىناق رايونى ەتىپ قۇرۋدى جەبەۋ؛ ساياحات ەكونوميكالىق سەلبەستىگى جاعىندا ءبىر – بىرىنە ساياحاتتاي بارىپ، بازار جاراتىپ، وزدەرىنىڭ نەگىزگى اقپارات مەديالارى، توراپ بەكەتى، ءۇنحات تەكشەسى ارقىلى ەكى ورىننىڭ ارناۋلى ساۋدا ىستەرىن ۇزاق ۋاقىت ورىستەتۋ؛ سونىمەن بىرگە، ەكى جاق ۇنەمىلىك قارىم – قاتىناس، اۋىس – كۇيىس مەحانيزمىن ورناتىپ، ەكى جەردىڭ ونەركاسىپ، مادەنيەت ىستەرىن جانە اۋداندار ارا كوپ جاقتى، سان سالالى ستراتەگيالىق سەلبەستىك ورىستەتۋىنە قولداۋ كورسەتۋ العا قويىلدى.

  وبلىستىق پارتكومنىڭ شۋجيى حۋاڭ سانپيڭ وسى رەتكى ستراتەگيالىق سەلبەستىك اڭگىمە ءماجىلىسىن جانە كەلىسىمگە قول قويىسۋ سالتىن باسقاردى.

  قول قويۋ سالتىندا پانجىحۋا قالالىق ساياسي كەڭەس پارتگرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، ءتوراعاسى دان رۇڭ بىلاي دەدى: ىلە وبلىسى مەن پانجىحۋا قالاسى كوپتەگەن جاقتا ايرىقشا ۇقساستىققا يە، كۇشتى ورتاق اۋەن تۋىنداتىپ، ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزۋ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ سىندى دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرا الادى. ونىڭ ۇستىنە ەكەۋى دە ۇلتتار توعىسقان «ۇلگىلى قالا»، ەكەۋى دە سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ «العى شەبى»، سونىمەن بىرگە، ەكەۋى دە بايلىق شوعىرلانعان ىرىستى الاپ. وسىلاردىڭ بارلىعى ەكى جەردىڭ وزىندىك دامۋىنىڭ مىعىم نەگىزى، ونىڭ ۇستىنە، الدا ورىستەتىلەتىن سەلبەستىكتىڭ قۇنارلى توپىراعى ەسەپتەلەدى. وسى رەت ءوندىرىس ستراتەگياسى سەلبەستىك رامكالى كەلىسىمىنە رەسمي قول قويىسۋ ىلە مەن پانجىحۋانىڭ وڭىرلىك سەلبەستىگىن شىت جاڭا تاريحي ساتىعا كوتەرىپ، ەكى جاقتىڭ اشىق ۇستاۋ اياسىن كەڭەيتۋ، ابزال بايلىقتى بىرىكتىرۋ، كاسىپتەردىڭ باسەكەلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن ماڭىزدى وراي ازىرلەيدى.

  دان رۇڭ مىنانى ءبىلدىردى: پانجىحۋا قالاسى باستان – اياق «سەلبەستىك جاساپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ، ۇلى ىستەرگە بىرلىكتە ۇمتىلۋ» تانىمىن ۇستانىپ، رامكالى كەلىسىمنىڭ مازمۇنىن اتقارىپ، سەلبەستىك كومەسكى قۋاتىن ىشكەرىلەي اشىپ، سەلبەستىك اياسىن كەڭەيتىپ، سەلبەستىك جۇيەسىن جوعارىلاتادى. وتە – موتە، دەنساۋلىق جانە زەينەتكەرلىك، ساياحات، ەرەكشەلىككە يە اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جاقتارىندا ورتاق دامۋ تەكشەسىن بەلسەنە قۇرىپ، سەلبەستىك دامۋ ورتاسىن جاراتىپ، كۇش سالا قولداۋ كورسەتەدى.

  وبلىستىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، وبلىس باستىعى قۇرماش سىرجان ۇلى اڭگىمە ماجىلىسىندە اۆتونوميالى وبلىسىمىزدىڭ قاتىستى جاعدايلارىن تانىستىردى. ول بىلاي دەدى: جۋىق جىلداردان بەرى، اۆتونوميالى وبلىس ورتالىقتىڭ رۋحىن مۇقيات دايەكتى تياناقتاندىرىپ، مەملەكەتتىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ستراتەگيالىق ورايىن مىقتى يگەرىپ، «بەستى ىركىلىسسىزدەندىرۋ» مەن «بەس ءىرى ورتالىق» قۇرىلىسىن تىعىز ۇشتاستىرىپ، «4 پورت، ءبىر اڭعار» قۇرۋعا بارىنشا كۇش سالىپ، اۆتونوميالى وبلىستى ءتاڭىر تاۋىنىڭ باتىس تەرىستىگىندەگى ەكونوميكاسى قۋاتتى رايون، باتىسقا اشىق ۇستالعان كوپىر، «حالىقارالىق ساياحات ورتالىعى» جانە جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى ماڭىزدى ءتۇيىن ەتىپ قۇرۋعا قۇلشىندى.

  قۇرماش سىرجان ۇلى بىلاي دەدى: جۋىق جىلداردان بەرى، پانجىحۋا قالاسى ەكونوميكالىق قۇرىلىمدى ستراتەگيالىق رەتتەۋ مەن كاسىپ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، دەنساۋلىق جانە زەينەتكەرلىك كاسىبى ۇعىمىن ءبىرشاما ەرتە العا قويىپ، ونىڭ مازمۇنىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، دەنساۋلىق جانە زينەتكەرلىك كاسىبىنىڭ شوعىرلى دامۋىن جۇزەگە اسىرىپ، جالت قاراتارلىق تابىستارعا، ۇلگى الۋعا تاتيتىن تاجىريبەلەرگە قول جەتكىزدى. مەن ەكى جاقتىڭ ءوز ابزالدىقتارىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى، دەنساۋلىق جانە زەينەتكەرلىك كاسىبى، ساياحات ەكونوميكاسى سياقتى جان – جاقتى سەلبەستىكتى اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدە زەرتتەپ، قول ۇستاسا دامۋعا ورتاق تالپىنىپ، ەرەكشە ساياساتتان جەتكىلىكتى، ويداعىداي، يكەمدى پايدالانىپ، ەكى جەردىڭ ءوزارا تيىمدىلىك جاراتىپ، ورتاق جەڭىسكە قول جەتكىزۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋدى ءۇمىت ەتەمىن.

  ەكى جاقتىڭ جانە ماجىلىسكە قاتىناسقان باسشىلاردىڭ كۋا بولۋىندا، وبلىستىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، وبلىستىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باستىعى لۋ شۋجياڭ پانجىحۋا قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، قالا باستىعىنىڭ ورىنباسارى حۋاڭ يۋەحۋايمەن بىرلىكتە ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق رامكالى كەلىسىمىنە قول قويىستى. وبلىسقا توتە قاراستى ءىشىنارا اۋدان، قالالار پانجىحۋا قالاسىنىڭ مي – ي اۋدانىمەن باۋىرلاس اۋدان كەلىسىمىنە قول قويىستى، وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى ءىشىنارا كاسىپورىندار پانجىحۋا قالاسىنداعى ءىشىنارا كاسىپورىندارمەن نىسان سەلبەستىك كەلىسىمىنە قول قويىستى.

  كەلىسىمگە قول قويۋ سالتىندا حۋاڭ سانپيڭ ءسوز سويلەپ بىلاي دەدى: ىلە وبلىسى مەن پانجىحۋا قالاسى بولسا بىرەۋى وتانىمىزدىڭ باتىسقا ەسىك اشۋىنداعى قامال، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى ماڭىزدى ءتۇيىن بولىپ، ورتا ازيا مەن ەۆروپانى تۇتاستىرسا؛ ەندى بىرەۋى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى ماڭىزدى دانەكەر جانە ساۋدا، زات اينالىمى كاسىبى شوعىرلى ورنالاسقان جەر. ەكى جەردىڭ ىستەستىكتى كۇشەيتىپ، ابزالدىقتاردى ءوزارا تولىقتاۋى - ەلىمىزدىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ستراتەگيالىق ورايىن مىقتى يگەرىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ءوزارا تيىمدىلىكتەرگە كەنەلىپ، ەكونوميكا مەن قوعامنىڭ قارىشتاپ دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە جاڭا تەكشە، جاڭا كەڭىستىك ازىرلەپ بەرەدى.

  حۋاڭ سانپيڭ بىلاي دەدى: وبلىستىق پارتكوم مەن ۇكىمەت ەكى جەردىڭ ىستەستىك جاساسۋى مەن اۋىس-كۇيىس ورناتۋىن، ەكى جاقتى ىستەستىكتى تەرەڭدەتۋىن جانە ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ، ورتاق پايداعا كەنەلۋىن بارىنشا قولدايدى. ەكى جەردىڭ قول قويىسقان كەلىسىمدەرىنىڭ ەرتەرەك تياناقتانىپ، ەرتەرەك ونىمدىلىككە قول جەتكىزىپ، بۇقاراعا تيىمدىلىك جاراتۋىن، سونداي-اق، ەكى جەردىڭ ىستەستىك سالاسى مەن ىستەستىك جاساسۋ كەڭىستىگىن بارىنشا كەڭەيتىپ، اۋىس-كۇيىس پەن ىستەستىك بارىسىندا ءبىرىن-ءبىرى تولىقتاپ، ءوزارا پايداعا كەنەلىپ، ورتاق ىلگەرىلەۋ بارىسىندا شۇعىلالى تابىس جاراتۋىن ءۇمىت ەتەمىن.

  قول قويىسۋ سالتىندا ماجىلىسكە قاتىناسقاندار ەكى جەردىڭ وبراز ۇگىت فيلىمىن كوردى.

  وبلىستىڭ ورىنباسار باستىعى مەي يۇي، ساياسي كەڭەستىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى ليۋ كىحۋا جانە اۆتونوميالى وبلىستىڭ قاتىستى تاراۋلارىنىڭ جاۋاپتىلارى، وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى ءبىر ءبولىم كاسىپورىنداردىڭ ۋاكىلدەرى جانە پانجىحۋا قالالىق پارتكوم، ۇكىمەت ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەلەرى قول قويۋ سالتىنا قاتىناستى.

  ۇعىسۋعا قاراعاندا، پانجىحۋا قالالىق پارتكوم، ۇكىمەت ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەر ىلەدەگى كەزىندە تاعى قورعاس قالاسى، قورعاس اۋدانى، تەكەس اۋدانى سياقتى جەرلەردە تەكسەرۋ-زەرتتەۋ جۇرگىزەدى ەكەن.

  كەلۋ قاينارى: «ىلە گازەتى» - ىلە اقپارات تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.