مادەنيەت، ساياحات ىستەرى جاقسارىپ، باقىت سەزىمى نىعايدى (قۋاتتى ەل قۇرۋ جولىندا ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، جاڭا جورىققا ارشىندى قادام تاستاۋ)

كەڭ - بايتاق اۋىل - قىستاقتا باي مازمۇندى مادەنيەت تارالۋدا؛ مادەنيەت پەن ساياحات توعىسىپ، تاماشا تۇرمىستى بەينەلەۋدە.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”مادەنيەت كاسىبى مەن ساياحات كاسىبىن ءبىر - بىرىنەن بولە قاراۋعا بولمايدى، مادەنيەت ارقىلى ساياحاتتى سومداۋعا، ساياحات ارقىلى مادەنيەتتى ايگىلەۋگە تاباندى بولىپ، مادەنيەت پەن ساياحاتتىڭ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ادامداردىڭ تابيعاتتىڭ كوركەمدىگى بارىسىندا مادەنيەتتىڭ كوركەمدىگىن سەزىنۋىنە، كوڭىلدىڭ كوركەمدىگىن شىڭاۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك“.

جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان 75 جىلدان بەرى، اسىرەسە، پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى مادەنيەت، ساياحات ىستەرى جوعارى ساپالى دامۋدا تىڭ قادام تاستادى. بۇكىل ەل بويىنشا اۋىل - قىستاققا ساياحاتتاۋشىلاردىڭ رەت سانى 800 ميلليونعا تاياۋدان 3 ميللياردقا قاۋىرت كوتەرىلىپ، جىلدىق ورتاشا ارتۋ جىلدامدىعى %20 تەن استى، اۋىل - قىستاق ساياحاتى تريلليون يۋاندىق كىرىس كولەمىندەگى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسىنا اينالدى، مادەنيەت پەن ساياحاتتى توعىستىرۋ ”ءبىر كاسىپتىڭ گۇلدەنۋىن، بارلىق كاسىپتىڭ شالقۋىن“ جەبەدى.

گۇيجوۋدىڭ تۇڭزى اۋدانىنا بارساڭىز، ”قىستاق كەشى“ سىندى تەرەزەدەن مادەنيەتى كوركەم، ساياحاتى كۇسەت، بۇقاراسى بايىعان جاندى كورىنىستەر بىرتىندەپ كوز الدىڭىزعا كەلەدى.

اۋىل سالتى، گۋمانيتارلىق لەپ ساياحات بازارىن جانداندىردى

باس شۋجي شي جينپيڭ 2024 - جىلعى جاڭا جىلدى قۇتتىقتاۋ ءسوزىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”’قىستاق ەرەن دوپ جارىسى‘، ’قىستاق ادەبيەت - كوركەمونەر ساۋىق كەشى‘ جالىندى ومىرشەڭدىك بايقاتتى“.

9 - ايدىڭ 13 - كۇنى گۇيجوۋدىڭ تۇڭزى اۋدانى كۇز ماۋسىمىنداعى العاشقى ”قىستاق كەشىن“ قارسى الدى.

جەرگىلىكتى تىلمەن اۋىل ءانىن شىرقاپ، بەيزاتتىق مۇرانى ساحناعا شىعاردى... ساياحاتشىلار جەرگىلىكتى قىستاق تۇرعىندارىمەن بىرگە وزدەرى قۇراستىرىپ، وزدەرى جەتەكشىلىك ەتىپ، وزدەرى ورىندادى، شاتتىق ءۇنى تاۋ اراسىندا جاڭعىردى.

بيىل 6 - ايدان 8 - ايعا دەيىن تۇڭزى اۋدانى جيۋبا قالاشىعى شانباۋ الەۋمەتتىك اۋماعىندا قويىلعان ”قىستاق ساۋىق كەشى“ 70 رەتكە تايادى، 2000 نان استام كونسەرت ءنومىرى قويىلدى، كونسەرت قويۋشىلار 15 مىڭ ادام - رەتتەن استى، كورەرمەندەردىڭ سانى 300 مىڭ ادام - رەتتەن استى.

شانباۋ الەۋمەتتىك اۋماعى دالوۋ تاۋىنىڭ قويناۋىنا ورنالاسقان، تۇراقتى حالىق سانى 3000 نان اسادى، ءبىراق بيىل جازدا ساياحاتشىلاردىڭ مولشەرى 60 مىڭ ادامنان اسىپ كەتتى. ءبىر شاعىن تاۋلى قىستاقتا وسىنداي زور ەنەرگيا بولا ما؟ مۇنىڭ جاۋابى ساياحاتشىلاردىڭ وزىنەن تابايىق.

چۇڭچيڭ قالاسى يۇڭچۋان رايونىنان كەلگەن جوۋ كايلۇڭ كاريا ءان ايتۋدى ۇناتادى، ول وسىنداعى ادامدارمەن بىرگە جاتتىعۋ جاساپ، اپتا سوڭىنداعى بىرلەسكەن ساۋىققا قاتىناسۋعا دايىندالدى.

سىچۋاندىق ساياحاتشى ليۋ ۋىنيىڭ ارنايى پويەزبەن ”قىستاق كەشى“ ساۋىعىن كورۋ ءۇشىن تۇڭزىعا كەلىپتى. ”وتە دابىرالى، وتە دۋماندى ەكەن! قاتتى قۋاندىم، كەلەر جىلى ءۇي ىشىمدەگىلەردى ەرتىپ كەلەمىن“. جيۋبا قالاشىق ۇكىمەتىنىڭ قىزمەتكەرى حى يۋانبو بىلاي دەپ تانىستىردى: ويىن قويۋشىلاردىڭ بارلىعى وسى جەردەگى قىستاق تۇرعىندارى مەن ساياحاتشىلار.

2023 - جىلى مادەنيەت جانە ساياحات مينيسترلىگى بۇكىل ەلدىڭ ”قىستاق ساۋىق كەشىنەن“ ۇلگى كورسەتۋ قيمىلىن وتكىزىپ، بۇكىل ەلدىڭ ”قىستاق ساۋىق كەشىن“ 20 مىڭنان استام رەت ۇيىمداستىرۋىنا، شامامەن 130 ميلليون ادام - رەت قاتىناسۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى.

پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى ساياحات قاجەتىنىڭ زور مولشەردە ارتۋىنا بايلانىستى، ارنايىلانعان ساياحات ءتاسىلى ادامداردى ءتىپتى دە قىزىقتىردى. ءبىر تەاتر، ءبىر ويىن، ءبىر كورمە ارقىلى ءبىر جەرگە بارۋ قۇبىلىسى بارعان سايىن جالپىلاسىپ، مادەنيەت پەن ساياحات جاڭا ءورىس اشىپ، جاڭا ومىرشەڭدىك كۇش بايقاتتى.

مادەنيەت بايلىعىن جانداندىرىپ، مادەنيەت سەنىمىن كۇشەيتتى

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ساياحاتتى ادامداردىڭ جۇڭحۋا مادەنيەتىن سەزىنۋ، مادەنيەت سەنىمىن كۇشەيتۋ بارىسىنا اينالدىرۋ كەرەك“.

كەشكى ساعات 7 مولشەرىندە ساۋىق كەشى رەسمي باستالدى. قىستاق تۇرعىندارى تالاسا - تارماسا ساحناعا شىعىپ، ءان شىرقاپ، بيگە باستى. ساياحاتشىلار ساز سىرنايىن ەستىپ، وزگەشە اسەر سيلايتىن گاۋچياۋ ۋىنچاڭ تەاترىن تاماشالادى. بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرا نىسانى ارىستان بيىمەن توعىسقان تاۋ ءانى ساياحاتشىلاردى ءتانتتى ەتتى.

”’قىستاق ساۋىق كەشى‘ كوپشىلىكتىڭ اۋىل - قىستاق مادەنيەتىنە دەگەن سەنىمى مەن ماقتانىش سەزىمىن ايگىلەپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جەرگىلىكتى مادەنيەتكە دەگەن قىزۋ سۇيىسپەنشىلىگى مەن شىنايى مويىنداۋىنا دەم بەردى“ دەدى تۇڭزى ”قىستاق ساۋىق كەشى“ قيمىلىنىڭ اتقارۋشى باس رەجيسسەرى ليۋ چاۋ.

2021 - جىلى ”قىستاق ساۋىق كەشى“ بۇكىل ەل كولەمىندە جالپىلاستىرىلاتىن بۇقارالىق ادەبيەت ـ كوركەمونەر ماركاسى نىسانى رەتىندە «”14 - بەسجىلدىق“ الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسى جوباسىنا» ەنگىزىلدى. بيىل 3 ـ ايدا مادەنيەت جانە ساياحات مينيسترلىگى 2024 ـ جىلعى مەملەكەتتىك ”ءتورت ماۋسىمدىق قىستاق ساۋىق كەشى“ ۇلگى كورسەتۋ تۇيىندەرىنىڭ تىزىمدىگىن جاريالادى، 359 ۇلگى كورسەتۋ ءتۇيىنى تاڭدالىپ، بىلتىرعىدان 37 ورىن كوبەيدى. ءبىر قىستاقتان 10 مىڭ قىستاققا دەيىن، ”قىستاق ساۋىق كەشى“ بىرتىندەپ چاڭجياڭ وزەنىنىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىنە قاراي بەت الدى.

فۋجياننىڭ فۋجوۋ قالاسىنىڭ حوۋگۋان قىستاعىندا جەرگىلىكتى تىلدە ورىندالاتىن فۋجيان تەاترى ءان ـ كۇيلەرى اسەم اۋەنمەن شىرقالدى؛ سانشيدىڭ لينفىن قالاسىنىڭ پوجۋاڭ قىستاعىندا بارابان سوعۋ، ايداعار ءبيى، سىرناي سياقتى اۋىل ـ قىستاق بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى ونەرى الما ـ كەزەك كورسەتىلدى... بۇرىن جويىلۋعا تاياعان كەيبىر حالىقتىق ءداستۇرلى كوركەمونەر ”قىستاق ساۋىق كەشى“ ساحناسىندا قايتادان جۇرت نازارىن اۋداردى.

بۇكىل ەلگە نازار سالساق، ۇلى قورعان، ۇلى كانال، ۇزاق جورىق، حۋاڭحى، چاڭجياڭ مەملەكەتتىك مادەنيەت باقشاسى قۇرىلىسىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋدەن ”مادەنيەت كورمەسى + ساياحات“، ”بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى + ساياحات“ سياقتى توعىسپالى كاسىپ كۇيىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋعا دەيىن، ساياحات ادامداردىڭ جۇڭحۋا مادەنيەتىن تۇسىنۋدەگى، مادەنيەت سەنىمىن كۇشەيتۋدەگى ماڭىزدى تاسىلىنە اينالدى.

تۇتىنۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىن جارىققا شىعارىپ، اۋىل - قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋگە دەم بەردى

كەشكى ساعات 9 دان اسقاندا، تۇڭزىنىڭ ”قىستاق ساۋىق كەشى“ كونسەرتى اياقتاپ، الاڭنىڭ جانىنداعى بازار دۋمانعا بولەندى. اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى مەن بەيزاتتىق ونىمدەردى كورمەگە قويىپ ساتۋ رايونىندا، ەرەكشە ءدامدى تاعامدار كوشەسى رايونىندا ادامدار ءيىن تىرەسەدى. ساياحاتشى لي جيانبين سومكەلەرىن كوتەرىپ، بامبۇك بالاۋساسى، بال سياقتى ەرەكشە ونىمدەردى ساتىپ الدى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”مادەنيەت پەن ساياحاتتىڭ توعىسپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، حالىقتى بايىتۋ كاسىپ سالاسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك“.

”قىستاق ساۋىق كەشىنىڭ“ تانىمالدىلىعىنىڭ ۇزدىكسىز جوعارىلاۋىنا ىلەسە، تۇڭزى اۋدانىنداعى شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ، حالىقتىق تۇسەلحانانىڭ، كەشكى بازاردىڭ ساۋداسى كۇسەت بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ساتىلۋى ىركىلىسسىز بولدى. 2023 - جىلى تۇڭزى اۋدان بويىنشا 14 ميلليون 86 مىڭ 200 ادام - رەت ساياحاتشى قابىلداپ، ساياحات جالپىلىق كىرىسى 16 ميلليارد 30 ميلليون يۋان بولدى.

”قىستاق ساۋىق كەشى“ دۋمانعا بولەندى ءارى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىس ءتاسىلى مەن رۋحاني بەت - بەينەسىن وزگەرتتى. شانباۋ الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جاڭ شياۋسۇڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: ”كوپشىلىك ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، دايىندىق نومىرلەرىن ازىرلەپ، الاڭ - ورىندى جايعاستىرىپ، كونسەرتكە قاتىناسىپ، تاماشا ادامدار ارا قارىم - قاتىناس جانە قوعامدىق راي قالىپتاستىرىپ، ۇيىستىرۋ قۋاتىن بارىنشا جوعارىلاتتى“.

جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرى جۇڭگونىڭ ساياحات كاسىبى كىشكەنەدەن ۇلكەيىپ، كوپتەگەن قالا - قالاشىقتار مەن اۋىل - قىستاقتار ساياحاتپەن كوركەم بەينەگە ەنىپ، ساياحاتپەن بايىدى. جاڭا داۋىردە، ”مادەنيەت، ساياحات + الۋان كاسىپ“ كۇن سايىن كورنەكتى داۋىرلىك ەرەكشەلىككە يە حالىق تۇرمىسى كاسىبىنە، باقىت كاسىبىنە اينالدى –

اۋىل - قىستاقتا جاندى دا جالىندى ”قىستاق ساۋىق كەشى“، ”قىستاق ەرەن دوپ جارىسى“، ”قىستاق BA“، توپ - توپ دابىرالى ”قىستاق قيمىلى“ اۋىل - قىستاق مادەنيەت قيمىلىن مادەنيەت - ساياحات تۇتىنۋ قيمىلىنا اينالدىردى. مەملەكەت بويىنشا 1597 اۋىل - قىستاق ساياحاتىنداعى ءتۇيىندى قىستاق - قالاشىق ۇلگى كورسەتىپ جەتەكشىلىك ەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، مادەنيەت، ساياحات توعىسا دامىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ جوعارى ساپالى دامۋ جولىن كەڭەيتتى؛

اۋدان وڭىرىندە تۇزدە تۇنەۋ، زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ سياقتى جاڭادان گۇلدەنگەن ساياحات فورمالارى تەز ارادا گۇلدەندى.

بۇكىل ەلدەگى A دارەجەلى ساياحات كورىنىس وڭىرلەرىنىڭ اۋدان كولەمىندەگى قامتۋ مولشەرى 2012 ـ جىلعى %73 تەن 2023 ـ جىلى %93 كە جوعارىلاپ، ساياحات كورىنىس وڭىرلەرى ساياحاتتىڭ دامۋى مەن اۋدان ءوڭىرى ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا پارمەندى تىرەك بولدى؛

قالالاردا مەملەكەت دارەجەلى 345 كەشكى مادەنيەت جانە ساياحات تۇتىنۋى شوعىرلانعان رايون جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي جەرگىلىكتى ەرەكشەلىككە يە كەشكى ساياحات ونىمدەرىن دامىتتى، كەشكى مادەنيەت پەن ساياحات تۇتىنۋىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى تاسقىندادى...

تاياۋ جىلداردان بەرى جەر ـ جەر مادەنيەت پەن ساياحاتتى ىشكەرىلەي توعىستىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، توعىسپالى كاسىپ فورماتسياسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەبەدى، ساياحات مادەنيەتتى اناعۇرلىم بايىتىپ، مادەنيەت ساياحاتتى بارعان سايىن جانداندىرىپ، مادەنيەت پەن ساياحاتتىڭ ءبىرىن ـ ءبىرى تولىقتاۋ، كاسىپ سالاسىنىڭ ءوزارا ۇلگى الۋ ونىمدىلىگى اناعۇرلىم كورنەكتىلەندى.