2025.07.25 15:38 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
7 - ايدىڭ 24 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگوعا 25 - رەتكى جۇڭگو - ەۆروپا وداعى باسشىلارىنىڭ ديدارلاسۋىن وتكىزۋگە كەلگەن ەۆروپا القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى كوستامەن جانە ەۆروپا وداعى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ۆوندەرلەيەنمەن كەزدەستى.
سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى شيە حۋانچى تۇسىرگەن
شينحۋا اگەنتتىگى، 7 - ايدىڭ 24 - كۇنى، بەيجيڭ (تىلشىلەر ما جويان، شۇي كى). 7 - ايدىڭ 24 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭدەگى حالىق سارايىندا جۇڭگوعا 25 - رەتكى جۇڭگو - ەۆروپا وداعى باسشىلارىنىڭ ديدارلاسۋىن وتكىزۋگە كەلگەن ەۆروپا القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى كوستامەن جانە ەۆروپا وداعى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ۆوندەرلەيەنمەن كەزدەستى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن ەۆروپا ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان 50 جىلدان بەرى اۋىس - كۇيىستىڭ، سەلبەستىكتىڭ تابىسى مول بولدى، ءبىر - ءبىرىن تابىسقا جەتكىزۋمەن بىرگە، دۇنيە جۇزىنە دە تيىمدىلىك جاسادى، مۇنداعى ماڭىزدى تاجىريبەلەر مەن ويلار ءوزارا قۇرمەت ەتۋ، پارىقتاردى ساقتاپ، ورتاقتىققا ۇمتىلۋ، اشىق سەلبەستىك جاساۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ بولدى. بۇل جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ بولاشاق دامۋىندا تاباندى بولۋعا ءتيىستى ماڭىزدى پرينسيپ جانە قۇلشىنۋ بەتالىسى دا. بيىل _ جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 50 جىلدىعى جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعاندىعىنىڭ 80 جىلدىعى، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسى تاعى ءبىر شەشۋشى تاريحي كەزەڭدە تۇر. جۇڭگو مەن ەۆروپا _ كوپ جاقتىلىقتى دارىپتەيتىن، اشىق سەلبەستىكتى دارىپتەيتىن سىندارلى كۇش، حالىقارالىق جاعداي نەعۇرلىم قاتاڭ دا كۇردەلى بولعان سايىن، جۇڭگو مەن ەۆروپا قارىم - قاتىناستى سولعۇرلىم كۇشەيتىپ، ءوزارا سەنىمدىلىكتى ارتتىرىپ، سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋى كەرەك. جەدەل دامىعان دۇنيە جۇزىندەگى 100 جىلدىق وزگەرىس جاعدايى مەن بىلىقپالىق توعىسقان حالىقارالىق جاعداي الدىندا جۇڭگو - ەۆروپا باسشىلارى كورەگەندىك پەن جاۋاپكەرشىلىكتى تاعى ءبىر رەت ايگىلەپ، حالىقتىڭ تىلەگىنە ۇيلەسەتىن، تاريحتىڭ سىنىنان وتە الاتىن ستراتەگيالىق تالعام جاساپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسى دامۋىنىڭ دۇرىس بەتالىسىن مىقتاپ يگەرىپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ اناعۇرلىم نۇرلى كەلەسى 50 جىلدىعىن قۇلشىنا اشىپ، دۇنيە جۇزىنە اناعۇرلىم كوپ ورنىقتىلىق جانە تۇراقتىلىق ازىرلەۋى كەرەك.
شي جينپيڭ جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ بولاشاق دامۋى جونىندە 3 ءتۇرلى قۋاتتامانى العا قويدى. ءبىرىنشى، ءوزارا قۇرمەت ەتۋگە تاباندى بولىپ، سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستىڭ ورنىن بەكەمدەۋ. جۇڭگو — بەيبىتشىلىكتى قىزۋ سۇيەتىن مەملەكەت، جاراسىمدىلىقتى، كەڭ پەيىلدىلىكتى، سەلبەستىكتى، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى دارىپتەيدى. ەگەر باتىستىڭ باسىپ وتكەن جولى ارقىلى جۇڭگونى ولشەسەك، جۇڭگو جونىندەگى تانىمىمىز اۋىتقيدى. جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ تاريحي مادەنيەتى، جول ءتۇزىمى، دامۋ ساتىسى شىنىندا ۇقسامايدى، ءبىراق مۇنداي پارىق بۇرىن جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋى مەن قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا كەدەرگى بولا المادى، بۇدان بىلاي دا ەكى جاق قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا كەدەرگى بولماۋى كەرەك. قازىر ەۆروپا ءدوپ كەلىپ وتىرعان سايىس جۇڭگودان كەلمەيدى. جۇڭگو مەن ەۆروپا اراسىندا ءتۇبىرلى مۇددە قاقتىعىسى مەن وڭىرلىك ساياسي قايشىلىق جوق، سەلبەستىك باسەكەدەن زور، ورتاق تانىم الاۋىزدىقتان كوپ بولۋ سىندى نەگىزگى جاعداي مەن نەگىزگى اۋەن وزگەرگەن جوق. جۇڭگو جاق جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنا باستان - اياق ستراتەگيالىق جانە ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىدان مامىلە جاساپ جانە ونى دامىتىپ، ەۆروپانى كوپ ۇيەكتى دۇنيە جۇزىندەگى ماڭىزدى ۇيەك دەپ قاراپ، ەۆروپانىڭ ءبىر تۇلعالانۋى مەن ەۆروپا وداعىنىڭ ستراتەگيالىق دەربەستىگىن باستان - اياق قولداپ كەلەدى. ەۆروپا جاقتىڭ دا جۇڭگو حالقى تاڭداعان جول مەن تۇزىمگە قۇرمەت ەتۋىن، جۇڭگونىڭ وزەكتى مۇددەسى مەن كوڭىل ءبولىپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە قۇرمەت ەتۋىن، جۇڭگونىڭ دامۋىن، گۇلدەنۋىن قولداۋىن ءۇمىت ەتەمىن. جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ قارىم - قاتىناسى ءۇشىنشى جاققا باعىتتالمايدى، يەك سۇيەمەيدى، باعىنبايدى. ەكى جاق ستراتەگيالىق تىلدەسۋدى تەرەڭدەتىپ، ءتۇسىنىسۋ مەن ءوزارا سەنىمدىلىكتى ارتتىرىپ، دۇرىس ءوزارا تانىم ورناتۋى كەرەك.
ەكىنشى، اشىق سەلبەسۋگە تاباندى بولىپ، الاۋىزدىقتار مەن قاقتىعىستاردى ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتۋ. تاريح پەن اماليات مىنانى دالەلدەدى: ءبىر - بىرىنە يەك سۇيەۋ حاۋىپ - قاتەر ەمەس، مۇددەنىڭ توعىسۋى حاۋىپ - قاتەر ەمەس، باسەكەلىك قۋاتتى جوعارىلاتۋدا ”داۋال تۇرعىزىپ، قامال ورناتۋعا“ سۇيەنۋگە بولمايدى، ”قول ءۇزىپ، تىزبەكتى بۇزۋ“ تەك ءوزىن وقشاۋ قالدىرادى. ”يەك سۇيەۋدى تومەندەتۋدە“ سەلبەستىكتى ازايتۋعا بولمايدى. جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ ەكونوميكا - ساۋدا قارىم - قاتىناسىنىڭ ءمانى باسىمدىقتار ارقىلى ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ، دامۋ بارىسىندا اۋقىمدىق تەپە - تەڭدىكتى جۇزەگە اسىرۋعا ابدەن بولادى. جۇڭگونىڭ جوعارى ساپالى دامۋى، جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋى جۇڭگو - ەۆروپا سەلبەستىگىنە جاڭا وراي ازىرلەپ، جاڭا ءورىس اشادى. جۇڭگو مەن ەۆروپا جاسىل جانە سيفرلى سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستى تەرەڭدەتىپ، ءوزارا قارجى قوسۋ سەلبەستىگىن جەبەۋى كەرەك. ەۆروپا جاقتىڭ ساۋدا جانە قارجى قوسۋ بازارىنىڭ اشىق ۇستالۋىن ساقتاپ، شەكتەۋ سيپاتىندىق ەكونوميكا - ساۋدا قۇرالدارىن پايدالانۋدى تەجەپ، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ەۆروپاعا بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋىنە تاماشا ساۋدا ورتاسىن ازىرلەۋىن ءۇمىت ەتەمىن.
ءۇشىنشى، كوپ جاقتىلىقتى امالياتتا ايگىلەپ، حالىقارالىق ەرەجە - ءتارتىپتى قورعاۋ. سوعىس پەن بەيبىتشىلىك، باسەكە مەن سەلبەستىك، توماعا - تۇيىقتىق پەن ەسىك اشۋ سىندى كەلەلى تالعام الدىندا كوپ جاقتىلىق، ىنتىماقتاسىپ سەلبەسۋ عانا دۇرىس جاۋاپ بولادى. جۇڭگو مەن ەۆروپا دۇنيە جۇزىلىك ەكىنشى سوعىس اياقتاعاننان كەيىن قۇرىلعان حالىقارالىق ەرەجە مەن حالىقارالىق ءتارتىپتى بىرگە قورعاپ، داۋىرمەن بىرگە العا باسىپ، اناعۇرلىم ءادىل، ۇيلەسىمدى دۇنيە جۇزىلىك جونگە سالۋ جۇيەسىن ورناتۋدى ىلگەرىلەتىپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى دۇنيە جۇزىلىك سايىستارعا قول ۇستاسا توتەپ بەرىپ، كوپ جاقتىلىقتىڭ الاۋىمەن ادامزاتتىڭ العا باسۋ جولىن نۇرلاندىرۋى كەرەك. جۇڭگو مەن ەۆروپا حالىقارالىق تالاس - تارتىستى ساياسي ءتاسىل ارقىلى بەيبىت جولمەن شەشۋدى قولداۋى كەرەك. جۇڭگو جاق باستان - اياق ءىستىڭ دۇرىس - بۇرىستىعىن شىعار ءتۇيىن ەتىپ، تاتۋلىققا ءناسيحاتتاپ، كەلىسسوزدى جەبەپ، ۇستىنەن وڭاۋ مەن تۇبىرىنەن وڭاۋدى دارىپتەپ كەلەدى. جۇڭگو جاق ەۆروپا جاقپەن سايكەسۋدى كۇشەيتىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ بيىلعى كليمات وزگەرىسى جونىندەگى بەلون جينالىسىنىڭ تابىستى بولۋىن ىلگەرىلەتىپ، كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋگە جانە دۇنيە ءجۇزىنىڭ جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساۋىن اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق ەۆروپا جاقپەن جاساندى زەردە سالاسىنداعى ساياساتتىق قارىم - قاتىناس پەن ناقتى سەلبەستىكتى ورىستەتىپ، بارابار، ءتارتىپتى دۇنيە ءجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋىن، جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىن بىرگە ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
ەۆروپا جاق مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ەۆروپا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنا قاتىستى 3 ءتۇرلى قۋاتتاماسى توتەنشە ماڭىزدى. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان 50 جىلدان بەرى ەۆروپا مەن جۇڭگو كەڭ سالادا سەلبەستىك ورىستەتىپ، كولەمى مەن تەرەڭدىگى ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ ماڭىزدى سەلبەستىك جانە ساۋدا سەرىگىنە اينالىپ، ءوز ەكونوميكاسىنىڭ گۇلدەنۋى مەن حالىقتىڭ ىرىس - قۇتىنىڭ جوعارىلاۋىنا دەم بەردى. جۇڭگو جاساۋ كاسىبى مەن عىلىم - تەحنيكادا ءىرى ەلگە اينالىپ، نەشە ءجۇز ميلليون ادامدى كەدەيلىكتەن ارىلتتى، جۇڭگونىڭ دامۋى بۇكىل جەر شارىن ءدۇر سىلكىندىرىپ، دۇنيە جۇزىنە ماڭىزدى وي سالدى، ەۆروپا جاق جۇڭگونىڭ اناعۇرلىم زور دامۋعا قول جەتكىزەتىندىگىنە سەنەدى جانە ونى قولدايدى. ەۆروپا وداعى مەن جۇڭگو — دۇنيە جۇزىندەگى ماڭىزدى كۇش، ەۆروپا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسى ەكى جاق پەن دۇنيە ءجۇزى جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى. ەۆروپا جاق ەۆروپا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىن تەرەڭدەتۋگە كۇش سالىپ، الاۋىزدىقتاردى سىندارلى ءبىر جاقتى ەتىپ، ەكى جاق سەلبەستىگىنىڭ تەپە - تەڭدىك، بارابارلىق، ءوزارا تيىمدىلىك نەگىزىندە اناعۇرلىم كوپ بەلسەندى جەتىستىكتەرگە ۇزدىكسىز قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتەدى. ەۆروپا جاق جۇڭگودان ”قول ءۇزىپ، تىزبەكتى بۇزۋدى“ قاراستىرمايدى، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ەۆروپاعا بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋىن قارسى الادى. اۋمالى - توكپەلى، تۇراقسىز دۇنيە ءجۇزى الدىندا ەۆروپا مەن جۇڭگو جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، كوپ جاقتىلىققا بىرگە تاباندى بولىپ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ەرەجەسىنىڭ ماقساتى مەن پرينسيبىن قورعاپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى دۇنيە جۇزىلىك سىن - سايىستقا قول ۇستاسا توتەپ بەرىپ، وڭىرلىك قولامتالى ماسەلەلەردى شەشۋدى ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ورنىقتىلىعىن قورعاۋى كەرەك. ەۆروپا جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە ەۆروپا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ كەلەسى 50 جىلداعى اناعۇرلىم تارتىمدى تاراۋىن ۇزدىكسىز جازۋدى ءۇمىت ەتەدى.
ۋاڭ ي كەزدەسۋدە بىرگە بولدى.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى