بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>شينجياڭ حابارلارى

از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن باۋلىپ جەتىلدىردى

− شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعىنداعى وزات ورىن قۇرۋ قيمىلى جونىندە جەلىلەس حابار (1)

2016.11.08 09:36     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  رەداكتوردان

  از ۇلتتاردىڭ كاسىپتەنۋىن ىلگەرىلەتۋ، ۇلتتاردىڭ ورتاق دامۋىن ىسكە اسىرۋ مەملەكەتتىڭ ماڭىزدى ستراتەگياسى. جيەليا شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگى 2011 - جىلى ماۋسىم ايىندا ارال قالاسىندا رەسمي قۇرىلدى، جيەليا ماركاسىنداعى ونىمدەردى ءوندىرۋ، زەرتتەۋ بازاسىن قۇرۋعا جيىنى 2 ميلليارد 700 ميلليون يۋان جۇمسالدى، بازا قۇرىلىسى ماقتا ءجىپ ءيىرۋ، توقۋ، بوياۋ، رەتتەۋدەن ورامال وندىرۋگە دەيىنگى تۇتاس ءوندىرىس تىزبەگىن قامتىپ، 8000نان 10 مىڭعا دەيىن جۇمىس ورنىن ازىرلەدى.

  ۇزاق ۋاقىتتىق تيجارات جۇرگىزۋ بارىسىندا، جيەليا شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگى جەرگىلىكتى ورىننىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىمەن ۇشتاستىرا وتىرىپ، جاڭالىق اشۋعا ۇمتىلىپ، «كاسىپ سالاسى ارقىلى كاسىپتەنۋدى جەبەۋ، كاسىپتەندىرۋ ارقىلى حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ، ۇلتتاردىڭ ءوزارا توعىسۋىن ىلگەرىلەتۋ» سىندى ءبىر تۇلعالانعان قىزمەت وي جەلىسىن قالىپتاستىرىپ، از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن ىستەتۋ قيىنعا سوعۋ، تاربيەلەۋ قيىنعا سوعۋ، توعىستىرۋ قيىنعا سوعۋ، الىپ قالۋ قيىنعا سوعۋ، كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋ قيىنعا سوعۋ سىندى ماسەلەنى قۇلشىنا شەشىپ، ءار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەرى ءبىرىن - ءبىرى قۇرمەتتەيتىن، ءوزارا باۋىرمال، تاتۋ - ءتاتتى وتەتىن تاماشا ورتا قالىپتاستىرىپ، ۇلتتاردىڭ ءوزارا توعىسۋى مەن بىرگە العا باسۋىن جەبەۋدە وزىندىك رولىن اتقاردى. قازان ايىنىڭ سوڭىندا ءتىلشى وسى جونىندە ىشكەرىلەي تىلشىلىك ىستەدى. 28- قازاندا جيەليا شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورامال ءوندىرۋ سەحىندا ءاليام يۇسۇپ ورامالدىڭ جيەگىن جورمەپ وتىرعان ەدى، ول قازىر بۇعان ابدەن ىسىلىپ كەتتى. سەرىكتەستىككە كەلىپ جۇمىس ىستەگەنىنە ءبىر جىل بولعان ول قازىر كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 1500 ورامالدىڭ جيەگىن جورمەيدى، وسى سەحتاعى مايتالمان شەبەر.

  بۇل جەردە ءاليام سياقتى ىسىلعان از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنەن تالايى بار. سەرىكتەستىكتىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باس مەڭگەرۋشىسى شيا نايجۇننىڭ ايتۋىنشا، سەرىكتەستىكتە قىزمەت ىستەيتىن جۇمىسكەرلەردىڭ %60تەن استامى از ۇلت جۇمىسكەرلەرى ەكەن، سەرىكتەستىك از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن ىستەتۋ، باسقارۋدىڭ وسىنداي جولىن قالاي تاپتى؟

  جۇمىس ورنىنىڭ %60تەن استامىن از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنە بەردى

  سەرىكتەستىك قۇرىلعان باستاپقى كەزدە، زور مولشەردەگى ەڭبەككۇشكە ەرەكشە ءزارۋ بولدى، جيەليا توبى جورالار القاسىنىڭ ءتوراعاسى شى چاڭجيا: شينجياڭداعى بازانىڭ تابىسقا جەتۋ - جەتپەۋىنىڭ تەتىگى − از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن كوپتەپ قابىلداۋ، سونداي - اق ولاردى ويداعىداي ىستەتۋدە، بۇل كاسىپورىننىڭ جەرگىلىكتى ورىنمەن بىتە قايناسۋىنىڭ، اقاۋسىز دامۋىنىڭ ءتۇبىرلى كەپىلى، - دەپ ايقىن اتاپ كورسەتتى.

  الايدا باستاپقى كەزدە جۇمىستار دەرلىكتەي ماندي قويمادى. سەرىكتەستىكتىڭ ادام كۇشى بايلىعى ءبولىمىنىڭ باستىعى ليۋ چاڭۋيدىڭ ايتۋىنشا، سەرىكتەستىك 2011 - جىلدىڭ سوڭىندا، تۇڭعىش توپتا از ۇلتتاردان 50 جۇمىسكەر قابىلداپ، ولاردى سەرىكتەستىكتىڭ جىجياڭداعى باس شتابىنا اپارىپ تاربيەلەۋدى جوسپارلاعان ەكەن. ول بىلاي دەدى: «جىجياڭعا بارىپ تاربيەلەۋگە قاتىناسقاندار سەحتىڭ كاسىپتىك تىرەكتەرى. سەرىكتەستىكتىڭ شينجياڭداعى بولىمشەسى رەسمي وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن، ولار ارقىلى باسقا از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن تەحنيكالىق جاقتان جەتەكتەيمىز». ول تاعى: ويلاماعان جەردەن، سەرىكتەستىك قابىلداعان 50 از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنىڭ ىشىندە، ارەڭ جەتەۋى جىجياڭعا بارىپ تاربيەلەۋگە قاتىناستى، 2 بويجەتكەن بار ەدى، سەرىكتەستىك ولارعا جىجياڭعا باراتىن پويەزدىڭ بەلەتىن الىپ بەرگەن بولاتىن، الايدا ۇيدەگىلەرى قوسىلماي قويعاندىقتان، اقىرىندا امالسىز قول ءۇزدى، - دەدى.

  وسى تەكتەس ءىس تاعى 2 رەت تۋىلدى. سەرىكتەستىك توڭىرەكتەگى قىستاقتار مەن قالاشىقتارعا جۇمىسكەر قابىلداي بارعاندا، 100دەن استام ادام تىزىمدەلگەن، الايدا جۇمىسقا شىعۋعا تىزىمدەلەتىن كۇنى تەك ءبىر - اق ادام كەلگەن. ءتىل بىلمەۋ مەن ۇيدەن اتتاپ شىققىسى كەلمەۋ وڭتۇستىك شينجياڭداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردىڭ سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋىنە تۇساۋ بولعان ماڭىزدى سەبەپ.

  جۇمىسكەر قابىلداۋدىڭ قيىندىعى سەرىكتەستىكتىڭ باسقارۋشىلارىن جاسىتا العان جوق. ولار %60تەن استام قىزمەت ورىندى از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنە بەرۋدە تاباندى بولدى. ليۋ چاڭۋي بىلاي دەدى: سول كەزدە سەرىكتەستىكتە جوعارىدان تومەنگە دەيىن از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن ىستەتۋدە مەيلى قانداي قيىنشىلىق بولسا دا بارلىعىن جەڭىپ، جول اشۋىمىز كەرەك. 100 ادام قابىلداپ، ەڭ سوڭىندا بىرەۋى قالسا دا، ونى جاقسى تاربيەلەپ شىعۋىمىز كەرەك دەگەن ورتاق تانىم قالىپتاستىردىق.

  سەرىكتەستىكتىڭ ءبىرىنشى مەرزىمدىك قۇرىلىستارى بىرتىندەپ سالىنىپ ءبىتىپ وندىرىسكە قوسىلۋىنا ىلەسە، وعان قوسا جەرگىلىكتى ورىن ۇكىمەتىنىڭ بار كۇشپەن قولداپ - قۋاتتاۋىنىڭ ارقاسىندا، سەرىكتەستىك از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن جۇمىسقا قابىلداۋ جاعىندا بىرتىندەپ جول اشتى. 2014 - جىلدىڭ سوڭىندا، سەرىكتەستىك ارال قالاسىمەن بىرلەسىپ از ۇلتتاردان 100 جۇمىسكەر قابىلدادى، سونداي - اق ولاردى اقسۋعا تاربيەلەۋگە جىبەردى. ليۋ چاڭۋي بىلاي دەدى: ولار تاربيەلەۋدى اياقتاتىپ، سەرىكتەستىككە قايتىپ كەلگەن كۇنى ءبىز ولاردىڭ كەۋدەسىنە قىزىل گۇل تاعىپ، سالتاناتتى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدىك، ءونىمى ەرەكشە جاقسى بولدى، سول 100 جۇمىسكەردىڭ باسىم كوپ ساندىسى قازىر سەرىكتەستىكتە جۇمىس ىستەپ جاتىر.

  «قوس ءتىل» وقۋلىعىن وزدەرى قۇراستىرىپ جاساپ، تەحنيكالىق شەبەرلىككە باۋلىدى

  از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن ويداعىداي ىستەتۋ ءۇشىن، ولاردى، ءسوز جوق، توقىماشىلىق جاعىنان كاسىپتىك تاربيەلەۋ كەرەك. الايدا ولاردىڭ باسىم كوبى توڭىرەكتەگى ەگىس الاڭدارىنان، فەرمالاردان كەلگەن، وقۋ ماعلۇماتى تومەن، شەبەرلىگى جەتكىلىكسىز، ەڭبەك تارتىبىنە بويسۇنۋ ساناسى تومەن، حانزۋ ءتىلىن ءتۇسىنۋ، حانزۋ تىلىندە جەتكىزۋ قابىلەتى ءالسىز بولعاندىقتان، ولاردى ديقاننان تەحنيكاعا ىسىلعان وسى زامانعى كاسىپتىك جۇمىسكەر ەتىپ تاربيەلەپ شىعۋ قايدان وڭاي بولسىن.«ءبىز تالاي امال قاراستىردىق. تاربيەلەۋدىڭ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن، سەرىكتەستىك نەشە اي ۋاقىت جۇمساپ جوعارى دارەجەلى باسقارۋ قىزمەتكەرلەرىن، كاسىپتىك تەحنيكتەردى جانە كاسىپتىك اۋدارماشىلاردى ۇسىنىس ەتىپ، <قوس ءتىل> وقۋلىعىن قۇراستىرىپ جاسادى»، - دەدى ليۋ چاڭۋي ۇستەلدەگى وقۋلىق ماتەريالدارىن كورسەتىپ.

  «جيەليا از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن كاسىپتەنۋگە باۋلۋ وقۋلىعى»، «جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى <قوس تىلگە> باۋلۋ كىتاپشاسى، ورامال ءبولىمى»، «جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى <قوس تىلگە> باۋلۋ كىتاپشاسى، ءجىپ ءيىرۋ ءبولىمى»، «جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى <قوس تىلگە> باۋلۋ وقۋلىعى، نەگىزدىك ساۋاتتار»... كاسىپورىننىڭ ءوزى قۇراستىرىپ جاساعان وسى ءبىرقانشا وقۋلىعىن سەرىكتەستىككە جۇمىسقا قابىلدانىپ كىرگەن جۇمىسشى - قىزمەتكەردىڭ بارلىعى ۇيرەنەدى، بۇل وقۋلىقتاردىڭ مازمۇنى نەگىزگى زاڭ - بەلگىلەمەلەر، كۇندەلىكتى تۇرمىستا كوپ قولدانىلاتىن سوزدەر، نەگىزگى كاسىپتىك اتاۋلار، كاسىپورىننىڭ بەلگىلەمە، تۇزىمدەرى سياقتىلاردى قامتيدى. مۇنىڭ ىشىندە ءجىپ ءيىرۋ جونىندەگى وقۋلىقتى سەرىكتەستىكتىڭ باس مەڭگەرۋشىسى شيا جيڭيۇڭ ءوزى قۇراستىرعان. شيا جيڭيۇڭ بىلاي دەدى: «مەن ءبىر اي ۋاقىت جۇمساپ، كوپ جىلدىق تاجىريبەمە ساي، ءجىپ يىرۋگە قاتىستى كاسىپتىك اتاۋلار مەن تەحنيكالىق بىلىمدەردى قۇراستىرىپ جازىپ شىقتىم، ۇعىنىقتى، ءبىر قاراپ تۇسىنۋگە بولادى، جۇمىسكەرلەرگە تەحنيكالىق تاربيە جۇرگىزگەندە پايدالانۋعا قولايلى بولۋ ءۇشىن، ارناۋلى اۋدارماشىلاردى ۇسىنىس ەتىپ ۇيعۇر تىلىنە اۋدارتتىم».

  كەيىن كەلە سەرىكتەستىك از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنىڭ كاسىپتىك تاربيەلەۋ ورتالىعىن قۇردى، وسى وقۋلىقتاردى 20 مىڭ نۇسقادان ارتىق باسىپ تاراتىپ، 2500دەن استام از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن تاربيەلەدى، سونىڭ ارقاسىندا ولاردىڭ حانزۋشا جەتكىزۋ قابىلەتى مەن توقىماشىلىق جونىندەگى كاسىپتىك نەگىزى ءونىمدى جوعارىلادى.

  جۇمىسكەرلەردىڭ ساپاسى مەن تەحنيكالىق دەڭگەيىن ءوسىرۋ ءۇشىن، شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگى جىجياڭ ولكەسىنىڭ شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ تەكشەسىنەن پايدالانىپ، اقسۋ كاسىپتىك تەحنيكا ينستيتۋتىمەن، اقسۋ ايماقتىق جوعارى دارەجەلى تەحنيك جۇمىسشىلار مەكتەبىمەن، بيڭتۋان 1 - ديۆيزياسى ارال كاسىپتىك تەحنيكا مەكتەبىمەن سەلبەستىك كەلىسىمىن جاساپ، جيەليا از ۇلت توقىماشىلىق كلاسىن جانە از ۇلت تىرەكتى جۇمىسكەرلەرىنىڭ تەحنيكالىق تاربيەلەۋ كلاسىن اشتى؛ شي - ان تەحنيكالىق عىلىمدار ۋنيۆەرسيتەتىمەن ورتا، جوعارى دارەجەلى باسقارۋشى جانە تەحنيكالىق دارىندىلاردى ۇزاق ۋاقىتتىق مىندەتتەپ تاربيەلەۋ جونىندە كەلىسىم جاساستى؛ 5 ميلليون يۋان قارجى جۇمساپ «جيەليا از ۇلت جاستارىنىڭ كاسىپتەنۋىن جەبەۋ قورىن» قۇرىپ، وزات وقۋشىلاردى سيلاپ، تۇرمىسىندا قيىنشىلىعى بارلارعا كومەكتەستى؛ جوعارى ساپالى، «قوس ءتىل» بىلەتىن از ۇلت ەڭبەككۇشتەرىمەن توقتاۋسىز قامداپ تۇراتىن ادام كۇشى بايلىعى قامباسىن قۇرىپ، از ۇلت جۇمىسكەرلەرىن ىستەتۋدىڭ كوپ ساتىلى قوسىنىن قالىپتاستىردى.

  «وڭتۇستىك شينجياڭداعى از ۇلت ارتىق ەڭبەككۇشى مول، جۇمىسكەر ىستەتۋدىڭ قيىن بولۋ ماسەلەسىن شەشە السا بولعانى، كاسىپورىندار ءۇشىن مول جۇمىسكەر قاينارى بار، ىشكى ولكەلەردەگى كاسىپورىندار سياقتى جۇمىسشى تاپشىلىعى ماسەلەسى بولمايدى. سوندىقتان قانشا قيىن بولسا دا، از ۇلتتاردان جۇمىسكەر ىستەتۋ جولىمەن، ءسوز جوق، ءجۇرۋىمىز كەرەك»، - دەيدى شيا جيڭيۇڭ.

  از ۇلت تىرەكتى كادرلارىن جەتىلدىردى، تاڭداپ ءوسىردى

  27 - قازاندا كامالجان قۇربانجان سەحتا از ۇلت جۇمىسكەرىنە تەحنيكالىق جەتەكشىلىك ەتىپ جاتتى. سەرىكتەستىكتەن العاشقى توپتا جىجياڭعا بارىپ تاربيە العان از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە، كامالجان 2 جىل جۇيەلى تاربيەدەن ءوتىپ، حانزۋ ءتىلى دەڭگەيى ءوسىپ قانا قويماي، سەرىكتەستىكتىڭ كاسىپتىك تىرەكتىسىنە دە اينالدى. بۇگىندە ول سەحتا كولدەنەڭىنەن تىگۋ بانىنىڭ باستىعى بولىپ ىستەيدى، 4000 − 5000 يۋان ەڭبەكاقى الادى، تاياۋدا عانا بىرنەشە ون مىڭ يۋانعا جەڭىل اۆتوكولىك ساتىپ الدى، ەندىگى جوسپارى ارال قالاسىنان ءبىر ءۇي ساتىپ الۋ.

  شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى جارنا سەرىكتەستىگى ءجىپ ءيىرۋ بولىمشە سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس مەڭگەرۋشىسى چۇي يۇيبين: از ۇلت جۇمىسكەرلەرى اراسىنان ءبىر توپ كاسىپتىك تىرەكتىلەردى جەتىلدىردىك، ولار تەحنيكالىق جاقتا ىسىلىپ قانا قويماي، جەتكىزۋ، كومەكتەسۋ، جەتەكتەۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، باسقا از ۇلت جۇمىسكەرلەرىنىڭ تەحنيكالىق دەڭگەيىن وسىرۋىنە كومەكتەستى، - دەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، سەرىكتەستىكتىڭ ءاربىر سەحىنا بانجاڭ مەن جاتتىقتىرۋشى ازىرلەنىپتى. ءاربىر سەحتاعى كاسىپتىك تىرەكتىلەردىڭ اراسىندا از ۇلتتار ۇشتەن بىرىنەن استامىن ۇستايدى ەكەن، ءسويتىپ، كاسىپتىك جاقتان جەتەكشىلىك ەتۋدەگى تىلدەن قينالۋ ماسەلەسى شەشىمىن تاۋىپتى.

  بىلتىر جوعارى مەكتەپتى تاۋىسقان سوڭ شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگىنە جۇمىسقا ورنالاسقان اسەنجان ابىلەميت قازىر سەرىكتەستىكتىڭ ءجىپ ءيىرۋ سەحى مەڭگەرۋشىسىنىڭ كومەكشىسى، سەحتىڭ ونىمدەردى قوراپتاۋ گرۋپپاسىنا دا جاۋاپتى. «سەرىكتەستىك ماعان وتە تاماشا دامۋ تەكشەسىن ازىرلەپ بەردى، جاقسى ىستەپ، كوپ ءبىلىم، تەحنيكا ۇيرەنىپ، دەڭگەيىمدى ۇزدىكسىز ءوسىرۋىم كەرەك»، - دەيدى اسەنجان الداعى ءومىر جولىنا نىق سەنىم ارتىپ.

  سەرىكتەستىك قۇرىلعان العاشقى تۇستا از ۇلتتاردان جۇمىسكەر قابىلداۋ، جەتىلدىرۋ وي جەلىسىنىڭ دۇرىس ەكەنىن فاكتتەر دالەلدەدى. بۇگىندە از ۇلتتاردان شىققان وسى كاسىپتىك تىرەكتىلەر تەحنيكا ۇيرەنۋ، ىنتىماقتى، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ جاقتارىندا ماڭىزدى رولدارىن ساۋلەلەندىرىپ وتىر ءارى ءتىپتى از ۇلت ەگىنشى - مالشىلارىن سەرىكتەستىككە كەلىپ جۇمىس ىستەۋگە جەتەكتەدى. كامالجاندى الار بولساق، ونىڭ باسقارۋىنداعى سەحتاعى جۇمىسكەرلەردىڭ جارتىسىنان كوبى از ۇلتتار. سوڭعى جىلدارى ول ەگىنشىلىكپەن اينالىساتىن اپەكەسى، ءىنىسى، نەمەرە اعاسى سياقتى تۋىستارىنان، دوستارىنان 17 ادامدى بەلسەنە ۇگىتتەپ، سەرىكتەستىككە كەلىپ جۇمىس ىستەۋىنە جول اشتى، ولاردىڭ كىرىستەرى ارتتى، سونداي - اق سەرىكتەستىكتىڭ قىزمەتكەرلەر قوسىنى دا ورنىعا ءتۇستى.

  بيىلعى جىلدىڭ الدىڭعى جارتىسىنا دەيىن، شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگى قابىلداعان 3026 جۇمىسكەردىڭ 1891ى از ۇلت، جۇمىسكەر ىستەتۋ سالىستىرماسى62.3%كە جەتتى.

  ارال ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار شۋجيى، ءتارتىپ تەكسەرۋ قىزمەتى كوميتەتىنىڭ شۋجيى لي حۇي بىلاي دەدى: شينجياڭ شينيۋە جىبەك جولى شەكتى سەرىكتەستىگى باسقارۋ وي جەلىسىن جاڭالاپ، از ۇلتتاردان ۇزدىكسىز جۇمىسكەر قابىلداۋ سىندى جۇمىسكەر ىستەتۋ جولىن قاراستىرىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىن جەبەدى.

  كەلۋ قاينارى: شينجياڭ گازەتى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.