- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
ازىق - تۇلىكتىڭ استارىنداعى اڭگىمەلەر
2016.05.26 10:42 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
«ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسى بويىنداعى وڭىرلەردە ءار جىلى قۇنى 2 تريلليون دوللار كەلەتىن ازىق - تۇلىك ايىرباسى بولادى، بۇل، اۋەلى، ءار ەلدىڭ ءونىمى مەن تەحنيكاسىنىڭ ايىرباسىن كورسەتەدى. بۇگىنگى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ارناۋلى حابارىندا «ازىق - تۇلىكتىڭ استارىنداعى اڭگىمەلەر» ءسوز بولادى. «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسى بويىنداعى ادامدار نەلەردى ۇناتىپ تۇتىنادى؟ ساندى مالىمەتتەر قىزىل بۇرىش تۇتىنۋ ادەتى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسىندەگى ەلدەردە جالپىلاسىپ بارا جاتقاندىعىن، قىزىل بۇرىش ازيا مەن ورتا، شىعىس ەۆروپاعى 45 مەملەكەتتە بارلىق ادام ۇناتىپ تۇتىناتىن الدىڭعى ورىنداعى دامگە اينالعاندىعىن كورسەتتى.
جۇڭگو مەن تايلاندتىڭ اراسىنداعى قىزىل بۇرىش ساۋداسى تۋرالى ايتار بولساق، الدىڭعى جىلى ەلىمىزدەن 8000 نەشە توننا كەپتىرىلگەن قىزىل بۇرىش چيڭداۋ پورتىنان تەڭىزدەگى جىبەك جولى ارقىلى تايلاندقا ەكسپورت ەتىلدى؛ سونىمەن ءبىر ۋاقىتتا تايلاندتىڭ 58 توننا جاس قىزىل بۇرىشى مەكونگ وزەنىن بويلاي ىشكى ولكەگە تاسىلدى. مىنە بۇل جاي عانا ازىق - تۇلىك ايىرباسى بولىپ قانا قالماستان، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسىندەگى ەلدەر اراسىنداعى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ايىرباس جۇيەسىن قۇردى. قازىر ەلىمىزدە اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى يمپورت ونىمدەرىنەن يندونەزيانىڭ پالما مايى الدىڭعى ورىندى يەلەۋدە.
بۇل ساندى مالىمەتتەردىڭ استارىندا دايىن كەسپەنىڭ اڭگىمەسى بار. ەلىمىزدە پالما مايى ءوندىرىسى بولماعانىمەن، ادامدار ءار جىلى 40 ميلليارد قالتا دايىن كەسپە تۇتىنۋ كەرەك. مىنە بۇل ەلىمىزدى دۇنيەدەگى دايىن كەسپە تۇتىنۋدا الدىڭعى ورىندا تۇراتىن ەلگە اينالدىردى. ال ءبىر قالتا دايىن كەسپە جاساۋعا 12 گرام پالما مايى قاجەت، بىلايشا ايتقاندا، ەلىمىز جىلىنا ميلليون توننادان ارتىق پالما مايىن قاجەت ەتەدى دەگەن ءسوز. الايدا مۇنىڭ جۇڭگودا ءبىر تامشىسى دا وندىرىلمەيدى. بۇل مايلار دۇنيە جۇزىندەگى پالما مايىن ەڭ مول وندىرەتىن ەلدەر − يندونەزيا مەن مالايزيادان اكەلىنەدى. ايتسە دە اسىلگى ءوندىرىس كوزى بولعان يندونەزيا جونىنەن ايتقاندا، تۇتىنۋشىلار كوبەيگەن سايىن، وندىرىستەن شىعارىلعان جاراقسىز زات − پالما قابىرشاعىن ءبىر جاقتىلى ەتۋ جەرگىلىكتى شارۋالارعا كوپ اۋرەشىلىكتەر اكەلەتىن. ال قازىر ويلاماعان جەردەن بۇل جاراقسىز زاتتار سينگاپۋرلىقتاردىڭ «اسىلىنا» اينالدى. سينگاپۋردىڭ ەلەكتر ستانسياسىندا يندونەزيادان اكەلىنگەن پالما قابىرشاعى تاۋ بولىپ ءۇيىلىپ جاتىر. «گۇل باقشالى مەملەكەت» اتانعان سينگاپۋردا ورتانى قورعاۋدىڭ ايرىقشا قاتاڭ ساياساتى بار، ياعني ەلەكتردى تۇگەلدەي مۇناي مەن جاراتىلىستىق گازدان پايدالانىپ شىعارۋ كەرەك. ءبىراق 5 جىلدىڭ الدىندا كومىرمەن توك شىعاراتىن بۇل ەلەكتر ستانسياسى سينگاپۋر ۇكىمەتىنىڭ ماقۇلداۋىمەن تۇڭعىش رەت قۇرىلدى. بۇعان سەبەپ ءدال وسى پالما قابىرشاقتارى، ويتكەنى كومىرگە %20تىك پالما قابىرشاعى بيولوگيالىق زاتىن ارالاستىرىپ وتىن رەتىندە پايدالانعاندا ءبولىپ شىعاراتىن كومىرتەگى شالا توتىعىنىڭ مولشەرى 2 ەسە تومەندەيدى.
ازىق - تۇلىكتى دانەكەر ەتكەن كوپ جاقتىلى ساۋدا سالت - ساناسى ءار الۋان مەملەكەتتەردى اناعۇرلىم جاقىنداستىرا ءتۇستى. ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن قىزىل شاي ءىشۋ ءۇشىن يراندىقتار ءار جىلى شريلانكادان 30 مىڭ توننا قىزىل شاي يمپورت ەتەدى، پاكيستاننىڭ ۇلپاداي مانەرلەنگەن قوي تەرىلەرى كوبىنەسە سينگاپۋرلىقتاردىڭ قالاۋىنا يە بولىپ قالماستان، ءار جىلى وندىرەتىن 6000 توننالىق قوي ەتى ساۋد ارابيالىقتاردىڭ داستارقانىنان تابىلا باستاعاندا، جۇڭگولىقتاردىڭ ءبىر ءتۇرلى ازىقتىق ماتەريالى − اشىتقى دا بىرتىندەپ قازاقستاندىقتاردىڭ نەگىزگى تاعامىنىڭ ءبىرى − نانعا ىستەتىلەتىن بولدى، وسىمەن بىرگە قازاقستاننىڭ ساپالى ۇنى دا جۇڭگولىقتاردىڭ بولكا سياقتى تاعامدارىن پىسىرۋعا كوپتەپ يمپورت ەتىلەتىن بولدى.
ساندى مالىمەتتەردەن ورتا ازيا رايونى مەن ۋكراينادا اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىنا بولعان سۇرانىس تا كۇشەيە تۇسكەندىگى بايقالدى، اسىرەسە، ۋكرايناداعى اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارىنىڭ جەتىسپەۋىنەن استىق ءوندىرىسىنىڭ قۇلدىراۋى ۋكراينا توراپكەرلەرىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىنا بولعان قىزعىندىلىعىن ارتتىرا ءتۇستى، ويتكەنى ورتا ازيادا جاعراپيالىق، كليمات شارت - جاعدايى جۇڭگومەن قارايلاس بولعانىمەن، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ماشينالاسۋ ورەسى تومەن بولعاندىقتان، استىق ءونىمى تومەن ەدى.
بۇل تەكتەس سۇرانىستاردىڭ استارىندا بۇعان دەگەن نازار اۋدارۋ دا، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسىندەگى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرىنىڭ جوعىنا ءبىرى قارايلاسۋداي ساۋدا ورايى دا جاتىر. بۇگىندەرى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جەلىسىندەگى مەملەكەتتەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ جالپى ساۋدا سوماسى جىلىنا 2 تريلليون دوللاردان اسىپ كەتتى، ساۋدا بارىس - كەلىسىنىڭ جيىلەۋىمەن بىرگە، بۇل سان جىلىنا ۇزدىكسىز ارتىپ وتىرادى.
اۋدارعان: ءمولدىر شايىمقوجايوۆا (پراكتيكانت)
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
